آل: تفاوت بین نسخهها
| سطر ۳: | سطر ۳: | ||
«آل» و «أهل» هر دو در اصل به یک معنی است، الا آن که عرف عام میان این دو فرق گذارند و مراد کسان و بستگانند. | «آل» و «أهل» هر دو در اصل به یک معنی است، الا آن که عرف عام میان این دو فرق گذارند و مراد کسان و بستگانند. | ||
| − | {{متن قرآن| | + | {{متن قرآن|«{{آیه|2|49}}»}}<ref>[[آیه 49 سوره بقره|سوره بقره، آیه ۴۹.]]</ref>؛ خطاب با [[بنی اسرائیل]] است که می فرماید وقتی ما شما را نجات دادیم از کسان [[فرعون]] که شما را شکنجه و آزار می کردند. مراد از آل فرعون مأموران و منصب داران دربار وی است. |
| − | {{متن قرآن| | + | {{متن قرآن|«{{آیه|7|130}}»}}<ref>[[آیه 130 سوره اعراف|سوره اعراف، آیه ۱۳۰.]]</ref>؛ آل فرعون را به قحطی گرفتیم. مراد همه رعایای کشور فرعون است. |
| − | و درباره «أهل» فرماید: | + | و درباره «أهل» فرماید: |
| − | {{متن قرآن| | + | {{متن قرآن|«{{آیه|28|29}}»}}<ref>[[آیه 29 سوره قصص|سوره قصص، آیه ۲۹.]]</ref>؛ [[حضرت موسی|موسی]] با کسان خود گفت درنگ کنید. اهل او در آن وقت زنش بود و شاید خادم و چوپان همراه داشت. |
| − | {{متن قرآن| | + | {{متن قرآن|«{{آیه|7|83}}»}}<ref>[[آیه 83 سوره اعراف|سوره اعراف، آیه ۸۳.]]</ref>؛ [[حضرت لوط علیه السلام|لوط]] را نجات دادیم و کسان او را مگر زنش. |
| − | اما آل [[پیامبر اسلام|رسول الله]] صلی الله علیه وآله که بر آنها [[صلوات]] باید فرستاد، [[ائمه اطهار|ائمه معصومین]] صلوات الله علیهم اجمعین هستند و آنها که [[صدقه]] برایشان [[حرام]] است، [[بنی هاشم]] هستند و مراد از «[[اهل البیت]]» فی قوله تعالی {{متن قرآن| | + | {{متن قرآن|«{{آیه|12|25}}»}}<ref>[[آیه 25 سوره یوسف|سوره یوسف، آیه ۲۵.]]</ref>؛ کیفر آن که نسبت به زن تو بد خواهد، چیست؟ مراد از اهل اینجا زوجه است. |
| + | |||
| + | اما آل [[پیامبر اسلام|رسول الله]] صلی الله علیه وآله که بر آنها [[صلوات]] باید فرستاد، [[ائمه اطهار|ائمه معصومین]] صلوات الله علیهم اجمعین هستند و آنها که [[صدقه]] برایشان [[حرام]] است، [[بنی هاشم]] هستند و مراد از «[[اهل البیت]]» فی قوله تعالی {{متن قرآن|«{{آیه|33|33}}»}}<ref>[[آیه 33 سوره احزاب|سوره احزاب، آیه ۳۳.]]</ref>؛ [[پنج تن]] اصحاب کساء می باشند؛ چون دلیل بر تخصیص قائم شود، لفظ را بر عام نباید حمل کرد. و گویند اهل اگر اضافه به مکان شود، ماند أهل [[بصره]] و أهل [[بغداد]]، یا به حرفه و صنعت مانند أهل علم و أهل تجارت، همه را شامل می شود. | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
نسخهٔ ۲۶ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۰:۰۳
این صفحه مدخلی از دائرة المعارف لغات قران کریم (نثر طوبی) است
(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)
«آل» و «أهل» هر دو در اصل به یک معنی است، الا آن که عرف عام میان این دو فرق گذارند و مراد کسان و بستگانند.
«وَإِذْ نَجَّيْنَاكُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ يَسُومُونَكُمْ سُوءَ الْعَذَابِ يُذَبِّحُونَ أَبْنَاءَكُمْ وَيَسْتَحْيُونَ نِسَاءَكُمْ ۚ وَفِي ذَٰلِكُمْ بَلَاءٌ مِنْ رَبِّكُمْ عَظِيمٌ»[۱]؛ خطاب با بنی اسرائیل است که می فرماید وقتی ما شما را نجات دادیم از کسان فرعون که شما را شکنجه و آزار می کردند. مراد از آل فرعون مأموران و منصب داران دربار وی است.
«وَلَقَدْ أَخَذْنَا آلَ فِرْعَوْنَ بِالسِّنِينَ وَنَقْصٍ مِنَ الثَّمَرَاتِ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ»[۲]؛ آل فرعون را به قحطی گرفتیم. مراد همه رعایای کشور فرعون است.
و درباره «أهل» فرماید:
«فَلَمَّا قَضَىٰ مُوسَى الْأَجَلَ وَسَارَ بِأَهْلِهِ آنَسَ مِنْ جَانِبِ الطُّورِ نَارًا قَالَ لِأَهْلِهِ امْكُثُوا إِنِّي آنَسْتُ نَارًا لَعَلِّي آتِيكُمْ مِنْهَا بِخَبَرٍ أَوْ جَذْوَةٍ مِنَ النَّارِ لَعَلَّكُمْ تَصْطَلُونَ»[۳]؛ موسی با کسان خود گفت درنگ کنید. اهل او در آن وقت زنش بود و شاید خادم و چوپان همراه داشت.
«فَأَنْجَيْنَاهُ وَأَهْلَهُ إِلَّا امْرَأَتَهُ كَانَتْ مِنَ الْغَابِرِينَ»[۴]؛ لوط را نجات دادیم و کسان او را مگر زنش.
«وَاسْتَبَقَا الْبَابَ وَقَدَّتْ قَمِيصَهُ مِنْ دُبُرٍ وَأَلْفَيَا سَيِّدَهَا لَدَى الْبَابِ ۚ قَالَتْ مَا جَزَاءُ مَنْ أَرَادَ بِأَهْلِكَ سُوءًا إِلَّا أَنْ يُسْجَنَ أَوْ عَذَابٌ أَلِيمٌ»[۵]؛ کیفر آن که نسبت به زن تو بد خواهد، چیست؟ مراد از اهل اینجا زوجه است.
اما آل رسول الله صلی الله علیه وآله که بر آنها صلوات باید فرستاد، ائمه معصومین صلوات الله علیهم اجمعین هستند و آنها که صدقه برایشان حرام است، بنی هاشم هستند و مراد از «اهل البیت» فی قوله تعالی «وَقَرْنَ فِي بُيُوتِكُنَّ وَلَا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِيَّةِ الْأُولَىٰ ۖ وَأَقِمْنَ الصَّلَاةَ وَآتِينَ الزَّكَاةَ وَأَطِعْنَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ ۚ إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا»[۶]؛ پنج تن اصحاب کساء می باشند؛ چون دلیل بر تخصیص قائم شود، لفظ را بر عام نباید حمل کرد. و گویند اهل اگر اضافه به مکان شود، ماند أهل بصره و أهل بغداد، یا به حرفه و صنعت مانند أهل علم و أهل تجارت، همه را شامل می شود.
منابع
- نثر طوبی، علامه شعرانی و محمد قریب، واژه «آل».
