حمار: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ویرایش)
 
سطر ۱: سطر ۱:
حیوانیست دراز گوش، الاغ، که به زبان عربى حمار گفته می شود.
+
«حمار» به معنی الاغ، حیوانی است دراز گوش، که در [[قرآن|قرآن کریم]] چند بار از آن نام برده شده است: 
  
== واژه حمار در قرآن ==
+
* {{متن قرآن|«مَثَلُ الَّذِینَ حُمِّلُوا التَّوْرَاةَ ثُمَّ لَمْ یحْمِلُوهَا کمَثَلِ الْحِمَارِ یحْمِلُ أَسْفَارًا...»}}؛ آنانکه [[تورات]] را حمل مى کنند (علماى [[یهود|یهود]]) و بدان عمل نمى کنند به خر مى مانند که کتاب هائى را به پشت خویش حمل نماید.<ref> سوره جمعه: ۵ </ref> 
 +
* {{متن قرآن|«وَالْخَیلَ وَالْبِغَالَ وَالْحَمِیرَ لِتَرْکبُوهَا وَ زِینَةً...»}}؛ اسبان و استران و خران را آفریدیم که بر آنها سوار شوید و زینت زندگى شما باشند.<ref> سوره نحل: ۸ </ref>
 +
* {{متن قرآن|«... إِنَّ أَنْکرَ الْأَصْوَاتِ لَصَوْتُ الْحَمِیرِ»}}؛ ناپسندترین آوازها آواز خران است.<ref> سوره  لقمان: ۱۹ </ref>
  
در قرآن كريم چند بار از اين حيوان نام برده شده است: آنانكه تورات را حمل مى كنند (علماى يهود) و بدان عمل نمى كنند به خر مى مانند كه كتاب هائى را به پشت خويش حمل نمايد <ref> سوره جمعه: 5 </ref>. اسبان و استران و خران را آفريديم كه بر آنها سوار شويد و زيب زندگى شما بوند<ref> سوره نحل: 8 </ref>. ناپسندترين آوازها آواز خران است.<ref> سوره  لقمان: 19 </ref>
+
از [[امیرالمؤمنین]] (علیه السلام) روایت شده که فرمود: عبادتکارى که عبادتش نه از روى دانش و فهم باشد، به خر آسیاب مى ماند که به دور خود مى چرخد و به جائى نمى رسد.<ref>محمدباقر مجلسی، بحارالانوار: ۱/۲۰۸. </ref>
  
== واژه حمار در روایات ==
+
[[محمد بن مسلم]] گوید: از [[امام باقر]] (علیه السلام) راجع به گوشت خر و اسب و استر سؤال شد، فرمود: [[حلال]] است ولى طبع شما آن را نمى پذیرد.
 
+
==پانویس==  
از [[اميرالمؤمنين]] (ع) روايت شده كه فرمود: عبادتكارى كه عبادتش نه از روى دانش و فهم باشد، به خر آسياب مى ماند كه به دور خود مى چرخد و به جائى نمى رسد. <ref>مرحوم محمد باقر مجلسی، بحارالانوار:1/208 </ref>
 
 
 
[[محمد بن مسلم]] گويد: از [[امام باقر]] (ع) راجع بگوشت خر و اسب و استر سؤال شد فرمود: حلال است ولى طبع شما آن را نمى پذيرد.
 
 
 
عبدالله بن عطا گويد: روزى امام باقر (ع) مرا فرمود: برخيز و دو مركب زين كن كه بجائى رويم. من استرى و الاغى زين كردم و استر را بخدمت حضرت آوردم.
 
فرمود چه كسى به تو گفت: استر را بمن اختصاص دهى؟ گفتم: نزد خود ميپنداشتم شما استر را بهتر از درازگوش می پسندید فرمود: خير، من الاغ را بهترين مركب سوارى ميدانم. پس الاغ را در اختيار حضرت قرار دادم.
 
 
 
محمد بن مسلم گويد: [[امام صادق]] (ع) به [[ابو حنيفه]] فرمود: به من بگو اين نقطه (سياه) كه بدست خر ديده ميشود چيست كه مو در آن نميرويد؟ ابو حنيفه گفت: اين نيز مانند گوش و چشم آفريده خدا است كه در بدن تو آفريده شده. فرمود: ميخواهى اين را نيز به قياس حل كنى؟ گوش حسابش روشن است كه براى شنيدن آفريده شده، چشم معلوم است كه براى ديدن خلق شده اين دو نقطه را بگو چه علتى ميتواند داشته باشد؟ ابو حنيفه ناراحت شد و از جا برخاست. محمد بن مسلم گويد: عرض كردم: شما به من بفرمائيد. فرمود: خداوند همه حيوانات را در رحم مادرانشان واژگونه آفريده آنچنان كه جلو جنين به سمت آخر مادر قرار دارد و اين دو نقطه در حيوانات جاى دو چشم حيوان است زمانى كه در رحم مادر بوده...ولى شتر به علت اينكه گردنش دراز است سرش از محاذى دستش ميگذرد لذا در دست آن حيوان چنين چيزى ديده نميشود. <ref>مرحوم محمد باقر مجلسی، بحارالانوار:65/178 و 46/291 و 10/214 </ref>
 
 
 
در حديث آمده كه پيغمبر نهى نمود از جهاندن خر بر اسب نجيب. هشام بن ابراهيم گويد: از امام (ع) پرسيدم ما خر را بر اسبان بدرگ ميجهانيم كه استر بزايند اين كار جايز است؟ فرمود: آرى بجهانيد.<ref> مرحوم محمد باقر مجلسی، بحارالانوار:46/224 </ref>
 
 
 
 
 
==پانویس ==  
 
 
<references />
 
<references />
  
== منبع ==
+
==منابع==
- سید مصطفی حسینی دشتی، فرهنگ معارف و معاریف.
 
  
- محمد باقر مجلسی، بحار الانوار
+
* سید مصطفی حسینی دشتی، فرهنگ معارف و معاریف.
 +
* محمدباقر مجلسی، بحارالانوار.
  
 
[[رده:واژگان قرآنی]]
 
[[رده:واژگان قرآنی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۷ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۲۱

«حمار» به معنی الاغ، حیوانی است دراز گوش، که در قرآن کریم چند بار از آن نام برده شده است:

  • «مَثَلُ الَّذِینَ حُمِّلُوا التَّوْرَاةَ ثُمَّ لَمْ یحْمِلُوهَا کمَثَلِ الْحِمَارِ یحْمِلُ أَسْفَارًا...»؛ آنانکه تورات را حمل مى کنند (علماى یهود) و بدان عمل نمى کنند به خر مى مانند که کتاب هائى را به پشت خویش حمل نماید.[۱]
  • «وَالْخَیلَ وَالْبِغَالَ وَالْحَمِیرَ لِتَرْکبُوهَا وَ زِینَةً...»؛ اسبان و استران و خران را آفریدیم که بر آنها سوار شوید و زینت زندگى شما باشند.[۲]
  • «... إِنَّ أَنْکرَ الْأَصْوَاتِ لَصَوْتُ الْحَمِیرِ»؛ ناپسندترین آوازها آواز خران است.[۳]

از امیرالمؤمنین (علیه السلام) روایت شده که فرمود: عبادتکارى که عبادتش نه از روى دانش و فهم باشد، به خر آسیاب مى ماند که به دور خود مى چرخد و به جائى نمى رسد.[۴]

محمد بن مسلم گوید: از امام باقر (علیه السلام) راجع به گوشت خر و اسب و استر سؤال شد، فرمود: حلال است ولى طبع شما آن را نمى پذیرد.

پانویس

  1. سوره جمعه: ۵
  2. سوره نحل: ۸
  3. سوره لقمان: ۱۹
  4. محمدباقر مجلسی، بحارالانوار: ۱/۲۰۸.

منابع

  • سید مصطفی حسینی دشتی، فرهنگ معارف و معاریف.
  • محمدباقر مجلسی، بحارالانوار.