نور: تفاوت بین نسخهها
(←منابع) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | + | '''«نور»''' از واژگان [[قرآن|قرآنی]] و به معنای روشنی است، که خود انواعی دارد. «نور» به عنوان یکی از اسماء الهی ([[نور (اسم الله)|نور]]) و همچنین از جمله اسماء و صفات [[قرآن کریم]] مطرح شده است. | |
| − | پس از نور الهی که در قرآن آمده مانند: | + | ==واژهشناسی== |
| + | [[راغب اصفهانی]] در «[[مفردات قرآن راغب|مفردات]]» می گوید: نور روشنی منتشر شده است که به دیدن کمک می کند و دو گونه است: دنیوی و اخروی. نور دنیایی نیز دو نوع است: نوعی معقول به چشم بصیرت و آن چیزی است که از امور الهیه منتشر می شود، مانند عقل و نور [[قرآن]] و نوعی محسوس به چشم سر و آن چیزی است که از اجسام نورانی منتشر می شود، مانند خورشید و ماه و ستارگان و اجرام نورانی. پس از نور الهی که در قرآن آمده مانند: | ||
| − | * {{متن قرآن|«قَدْ جاءَكُمْ مِنَ اللَّهِ نُورٌ وَ كِتابٌ مُبِينٌ»}}. ([[سوره مائده]]/ | + | *{{متن قرآن|«قَدْ جاءَكُمْ مِنَ اللَّهِ نُورٌ وَ كِتابٌ مُبِينٌ»}}. ([[سوره مائده]]/ ۱۵) |
| − | * {{متن قرآن|«وَ جَعَلْنا لَهُ نُوراً يَمْشِي بِهِ فِي النَّاسِ كَمَنْ مَثَلُهُ فِي الظُّلُماتِ لَيْسَ بِخارِجٍ مِنْها»}}. ([[سوره انعام]]/ | + | *{{متن قرآن|«وَ جَعَلْنا لَهُ نُوراً يَمْشِي بِهِ فِي النَّاسِ كَمَنْ مَثَلُهُ فِي الظُّلُماتِ لَيْسَ بِخارِجٍ مِنْها»}}. ([[سوره انعام]]/ ۱۲۲) |
| − | * {{متن قرآن|«ما كُنْتَ تَدْرِي مَاالْكِتابُ وَلَا الْإِيمانُ وَلكِنْ جَعَلْناهُ نُوراً نَهْدِي بِهِ مَنْ نَشاءُ مِنْ عِبادِنا»}}. ([[سوره شورى]]/ | + | *{{متن قرآن|«ما كُنْتَ تَدْرِي مَاالْكِتابُ وَلَا الْإِيمانُ وَلكِنْ جَعَلْناهُ نُوراً نَهْدِي بِهِ مَنْ نَشاءُ مِنْ عِبادِنا»}}. ([[سوره شورى]]/ ۵۲) |
| − | * {{متن قرآن|«أَفَمَنْ شَرَحَ اللَّهُ صَدْرَهُ لِلْإِسْلامِ فَهُوَ عَلى نُورٍ مِنْ رَبِّهِ»}}. ([[سوره زمر]]/ | + | *{{متن قرآن|«أَفَمَنْ شَرَحَ اللَّهُ صَدْرَهُ لِلْإِسْلامِ فَهُوَ عَلى نُورٍ مِنْ رَبِّهِ»}}. ([[سوره زمر]]/ ۲۲) |
| − | * {{متن قرآن|«نُورٌ عَلى نُورٍ يَهْدِي اللَّهُ لِنُورِهِ مَنْ يَشاءُ»}}. ([[سوره نور]]/ | + | *{{متن قرآن|«نُورٌ عَلى نُورٍ يَهْدِي اللَّهُ لِنُورِهِ مَنْ يَشاءُ»}}. ([[سوره نور]]/ ۳۵) |
| − | و از نور محسوس به چشم | + | و از نور محسوس به چشم سر، مانند: |
| − | * {{متن قرآن|«هُوَ الَّذِي جَعَلَ الشَّمْسَ ضِياءً وَالْقَمَرَ نُوراً»}}. ([[سوره يونس]]/ | + | *{{متن قرآن|«هُوَ الَّذِي جَعَلَ الشَّمْسَ ضِياءً وَالْقَمَرَ نُوراً»}}. ([[سوره يونس]]/ ۵) |
| − | و از نور اخروی: | + | و از نور اخروی در این آیات اشاره شده است: |
| − | * {{متن قرآن|«يَسْعى نُورُهُمْ بَيْنَ أَيْدِيهِمْ»}}. ([[سوره حديد]]/ | + | *{{متن قرآن|«يَسْعى نُورُهُمْ بَيْنَ أَيْدِيهِمْ»}}. ([[سوره حديد]]/ ۱۲) |
| − | * {{متن قرآن|«وَالَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ نُورُهُمْ يَسْعى بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَ بِأَيْمانِهِمْ يَقُولُونَ رَبَّنا أَتْمِمْ لَنا نُورَنا»}}. ([[سوره تحريم]]/ | + | *{{متن قرآن|«وَالَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ نُورُهُمْ يَسْعى بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَ بِأَيْمانِهِمْ يَقُولُونَ رَبَّنا أَتْمِمْ لَنا نُورَنا»}}. ([[سوره تحريم]]/ ۸) |
| − | * {{متن قرآن|«انْظُرُونا نَقْتَبِسْ مِنْ نُورِكُمْ»}}. ( | + | *{{متن قرآن|«انْظُرُونا نَقْتَبِسْ مِنْ نُورِكُمْ»}}. (سوره حديد/ ۱۳) |
| − | * {{متن قرآن|«فَالْتَمِسُوا نُوراً»}}. ( | + | *{{متن قرآن|«فَالْتَمِسُوا نُوراً»}}. (سوره حديد/ ۱۳) |
| − | و گفته می شود خدا آن را روشن نمود و آن را نور داد و خدا خودش را نور نام برده از این نظر که او نورانی کننده است. چنانچه فرموده: {{متن قرآن|«اللَّهُ | + | و گفته می شود خدا آن را روشن نمود و آن را نور داد و خدا خودش را نور نام برده از این نظر که او نورانی کننده است. چنانچه فرموده: {{متن قرآن|«اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ»}} (سوره نور/ ۳۵) و این نامگذاری خدا خودش را به اسم «نور» به خاطر مبالغه در کارش یعنی نور بخشیدن است.<ref>راغب اصفهانی، مفردات، ذیل واژه "نور".</ref> |
| + | |||
| + | [[ابن فارس]] نیز مى گوید: نور حاکى از روشنى است، و به روشنایى که به چشم مى تابد نور مى گویند، و آن روشنایى که از اجسامى مانند خورشید و ماه و ستارگان حاصل مى شود نیز نور نامیده مى شود، خلاصه هرچیزى که راه را روشن سازد، نور است.<ref>ابن فارس، مقاییس اللغة، ذیل واژه "نور".</ref> | ||
==نور از اسامی قرآن== | ==نور از اسامی قرآن== | ||
| − | «نور» یکی از اسامی و صفات قرآن است: {{متن قرآن|«...وَأَنزَلْنَا إِلَيْكُمْ نُورًا مُّبِينًا»}}؛ و ما به سوی شما نوری تابناک فرو فرستادهایم. ([[سوره نساء]]/ | + | «نور» یکی از اسامی و صفات [[قرآن]] است: {{متن قرآن|«...وَأَنزَلْنَا إِلَيْكُمْ نُورًا مُّبِينًا»}}؛ و ما به سوی شما نوری تابناک فرو فرستادهایم. ([[سوره نساء]]/ ۱۷۴) |
| − | درباره اطلاق «نور» بر | + | درباره اطلاق «نور» بر قرآن چند وجه ذکر شده است: |
| − | + | *قرآن راه سعادت انسان را روشن میکند و او را از ظلمت جهل و [[شرک]] و بتپرستی نجات میدهد. | |
| − | + | *به لحاظ حقیقت متعالیه قرآن که از سرچشمه بینهایت نور، یعنی خدای متعال صادر شده است. | |
| − | + | *چون قرآن باعث پیداشدن و قرارگرفتن نور ایمان در قلب میشود، «نور» نامیده شده است. | |
| − | + | *قرآن روشنکننده همه حقایق و معنویات، مبدأ و معاد، [[حلال]] و [[حرام]] و امور دنیا و [[آخرت]] است؛ پس «نور» است.<ref>[http://islamicdoc.org/wiki/index.php/%D9%86%D9%88%D8%B1_(%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86) ویکی علوم اسلامی، اصطلاحنامه علوم قرآنی، بخش اسامی و صفات قرآن].</ref> | |
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
{{قرآن}} | {{قرآن}} | ||
| − | |||
[[رده:واژگان قرآنی]] | [[رده:واژگان قرآنی]] | ||
[[رده:اسامی و اوصاف قرآن]] | [[رده:اسامی و اوصاف قرآن]] | ||
[[رده:اسماء و صفات الهی]] | [[رده:اسماء و صفات الهی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۲ ژوئیهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۶:۱۱
«نور» از واژگان قرآنی و به معنای روشنی است، که خود انواعی دارد. «نور» به عنوان یکی از اسماء الهی (نور) و همچنین از جمله اسماء و صفات قرآن کریم مطرح شده است.
واژهشناسی
راغب اصفهانی در «مفردات» می گوید: نور روشنی منتشر شده است که به دیدن کمک می کند و دو گونه است: دنیوی و اخروی. نور دنیایی نیز دو نوع است: نوعی معقول به چشم بصیرت و آن چیزی است که از امور الهیه منتشر می شود، مانند عقل و نور قرآن و نوعی محسوس به چشم سر و آن چیزی است که از اجسام نورانی منتشر می شود، مانند خورشید و ماه و ستارگان و اجرام نورانی. پس از نور الهی که در قرآن آمده مانند:
- «قَدْ جاءَكُمْ مِنَ اللَّهِ نُورٌ وَ كِتابٌ مُبِينٌ». (سوره مائده/ ۱۵)
- «وَ جَعَلْنا لَهُ نُوراً يَمْشِي بِهِ فِي النَّاسِ كَمَنْ مَثَلُهُ فِي الظُّلُماتِ لَيْسَ بِخارِجٍ مِنْها». (سوره انعام/ ۱۲۲)
- «ما كُنْتَ تَدْرِي مَاالْكِتابُ وَلَا الْإِيمانُ وَلكِنْ جَعَلْناهُ نُوراً نَهْدِي بِهِ مَنْ نَشاءُ مِنْ عِبادِنا». (سوره شورى/ ۵۲)
- «أَفَمَنْ شَرَحَ اللَّهُ صَدْرَهُ لِلْإِسْلامِ فَهُوَ عَلى نُورٍ مِنْ رَبِّهِ». (سوره زمر/ ۲۲)
- «نُورٌ عَلى نُورٍ يَهْدِي اللَّهُ لِنُورِهِ مَنْ يَشاءُ». (سوره نور/ ۳۵)
و از نور محسوس به چشم سر، مانند:
- «هُوَ الَّذِي جَعَلَ الشَّمْسَ ضِياءً وَالْقَمَرَ نُوراً». (سوره يونس/ ۵)
و از نور اخروی در این آیات اشاره شده است:
- «يَسْعى نُورُهُمْ بَيْنَ أَيْدِيهِمْ». (سوره حديد/ ۱۲)
- «وَالَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ نُورُهُمْ يَسْعى بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَ بِأَيْمانِهِمْ يَقُولُونَ رَبَّنا أَتْمِمْ لَنا نُورَنا». (سوره تحريم/ ۸)
- «انْظُرُونا نَقْتَبِسْ مِنْ نُورِكُمْ». (سوره حديد/ ۱۳)
- «فَالْتَمِسُوا نُوراً». (سوره حديد/ ۱۳)
و گفته می شود خدا آن را روشن نمود و آن را نور داد و خدا خودش را نور نام برده از این نظر که او نورانی کننده است. چنانچه فرموده: «اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ» (سوره نور/ ۳۵) و این نامگذاری خدا خودش را به اسم «نور» به خاطر مبالغه در کارش یعنی نور بخشیدن است.[۱]
ابن فارس نیز مى گوید: نور حاکى از روشنى است، و به روشنایى که به چشم مى تابد نور مى گویند، و آن روشنایى که از اجسامى مانند خورشید و ماه و ستارگان حاصل مى شود نیز نور نامیده مى شود، خلاصه هرچیزى که راه را روشن سازد، نور است.[۲]
نور از اسامی قرآن
«نور» یکی از اسامی و صفات قرآن است: «...وَأَنزَلْنَا إِلَيْكُمْ نُورًا مُّبِينًا»؛ و ما به سوی شما نوری تابناک فرو فرستادهایم. (سوره نساء/ ۱۷۴)
درباره اطلاق «نور» بر قرآن چند وجه ذکر شده است:
- قرآن راه سعادت انسان را روشن میکند و او را از ظلمت جهل و شرک و بتپرستی نجات میدهد.
- به لحاظ حقیقت متعالیه قرآن که از سرچشمه بینهایت نور، یعنی خدای متعال صادر شده است.
- چون قرآن باعث پیداشدن و قرارگرفتن نور ایمان در قلب میشود، «نور» نامیده شده است.
- قرآن روشنکننده همه حقایق و معنویات، مبدأ و معاد، حلال و حرام و امور دنیا و آخرت است؛ پس «نور» است.[۳]
پانویس
- ↑ راغب اصفهانی، مفردات، ذیل واژه "نور".
- ↑ ابن فارس، مقاییس اللغة، ذیل واژه "نور".
- ↑ ویکی علوم اسلامی، اصطلاحنامه علوم قرآنی، بخش اسامی و صفات قرآن.




