زینة: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ویرایش)
 
(۷ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۱ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
زینة به معنای آرايش ، زيب ، زبرج ، زيور ،آرايش و آنچه بدان آرايند . زينت گویند .  
+
«زینة» -از کلمات [[قرآن|قرآنی]]- به معنای آرایش، زیب، زبرج، زیور، آرایش و آنچه بدان آرایند. زینت سه گونه است: زینت باطنى، مثل علم و اعتقادات خوب، زینت بدنى، مثل نیرومندى و غیره، زینت خارجى، مثل زیور و مال و غیره.<ref>  سید على اکبر قرشى، قاموس قرآن، ۷ جلد،ج۳، ص۱۹۵، دار الکتب الإسلامیة، تهران، ۱۴۱۲ ه‍ ق. </ref>  
زينت سه گونه است: زينت باطنى مثل علم و اعتقادات خوب، زينت بدنى مثل نيرومندى و غيره، زينت خارجى مثل زيور و مال و غيرهاست .<ref>  قرشى، سيد على اكبر، قاموس قرآن، 7 جلد،ج3، ص195 دار الكتب الإسلامية، تهران - ايران، ششم، 1412 ه‍ ق  </ref>  
 
  
== انواع زینت در قرآن==
+
==انواع زینت در قرآن==
  
زينت از منظر قرآن دو قسم است :
+
زینت از منظر [[قرآن|قرآن کریم]] دو قسم است: درونی و معنوی و دیگر برونی و مادی. درباره هر دو قسم آن آیات زیر آمده است:  
  
درونی و معنوی و ديگر برونی و مادی . درباره هر دو قسم آن
+
* {{متن قرآن|«وَلَٰکنَّ اللَّهَ حَبَّبَ إِلَیکمُ الْإِیمَانَ وَزَینَهُ فِی قُلُوبِکمْ»}}<ref>[[سوره حجرات]]: آیه۷.</ref>؛  
آيات و روايات آمده است {{متن قرآن|«وَلَٰكِنَّ اللَّهَ حَبَّبَ إِلَيْكُمُ الْإِيمَانَ وَزَيَّنَهُ فِي قُلُوبِكُمْ»}}(سوره حجرات/آیه7)؛ و
+
* {{متن قرآن|«وَالْخَیلَ وَالْبِغَالَ وَالْحَمِیرَ لِتَرْکبُوهَا وَزِینَةً»}}<ref>[[سوره نحل]]: آیه۸.</ref>؛  
{{متن قرآن|«وَالْخَيْلَ وَالْبِغَالَ وَالْحَمِيرَ لِتَرْكَبُوهَا وَزِينَةً»}}(سوره نحل/آیه8) ؛ و{{متن قرآن|«الْمَالُ وَالْبَنُونَ زِينَةُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا»}}(سوره کهف/آیه46)؛ و {{ متن قرآن | يا بنی آدم خذوا زينتکم عند کل مسجد }}؛ و {{ متن قرآن | قل من حرّم زينة الله التی
+
* {{متن قرآن|«الْمَالُ وَالْبَنُونَ زِینَةُ الْحَیاةِ الدُّنْیا»}}<ref>[[سوره کهف]]: آیه۴۶.</ref>؛  
اخرج لعباده }} ؛ ای پيغمبر ! به مردم بگو چه کسی زينتهای خدا را که برای  
+
* {{متن قرآن|«یا بَنِی آدَمَ خُذُوا زِینَتَکمْ عِنْدَ کلِّ مَسْجِدٍ»}}<ref>[[سوره اعراف]]: آیه۳۱.</ref>؛  
بندگان خود آفريده حرام نموده و از مصرف روزی حلال و پاکيزه منع کرده . بگو اين
+
* {{متن قرآن| «قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِینَةَ اللَّهِ الَّتِی أَخْرَجَ لِعِبَادِهِ ...»}}<ref> [[سوره اعراف]]: آیه۳۲. </ref>؛ ای پیغمبر! به مردم بگو چه کسی زینتهای خدا را که برای بندگان خود آفریده حرام نموده و از مصرف روزی حلال و پاکیزه منع کرده. بگو این نعمتها در این جهان برای مؤمنان باشد و خالص اینها در آخرت خاص آنها می باشد.
نعمتها در اين جهان برای مؤمنان باشد و خالص اينها در آخرت خاص آنها می باشد .  
+
* {{متن قرآن|«قَالَ مَوْعِدُکمْ یوْمُ الزِّینَةِ وَأَنْ یحْشَرَ النَّاسُ ضُحًى»}}؛<ref> [[سوره طه]]: آیه۵۹. </ref> مراد از یوم الزینة در اینجا -بر حسب تفاسیر- روز عید مخصوص مصریان است، یا روز  شکستن رود نیل.
<ref> [[سوره اعراف]] : 31 ـ 32 </ref>
+
* {{متن قرآن|«إِنَّا جَعَلْنَا مَا عَلَى الْأَرْضِ زِینَةً لَهَا لِنَبْلُوَهُمْ أَیهُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا»}}؛<ref> [[سوره کهف]]: آیه۷. </ref>
 +
* {{متن قرآن|«مَنْ کانَ یرِیدُ الْحَیاةَ الدُّنْیا وَزِینَتَهَا نُوَفِّ إِلَیهِمْ أَعْمَالَهُمْ فِیهَا»}}.<ref> [[سوره هود]]: آیه۱۵. </ref>
  
{{ متن قرآن | قال موعدکم يوم الزينة و أن يحشر الناس ضحی }}؛ <ref> [[سوره طه]] : 59 </ref>  . که
+
==زینت در روایات==
مراد از يوم الزينة در اينجا ـ حسب تفاسير ـ روز عيد مخصوص مصريان است يا روز
 
شکستن رود نيل . {{ متن قرآن | انا جعلنا ما علی الارض زينة لها لنبلوهم ايهم احسن عملا }} ؛
 
<ref> [[سوره کهف]] :  7 </ref> . « من کان يريد الحيوة الدنيا و زينتها نوفّ اليهم
 
اعمالهم فيها » .  <ref> [[سوره هود]] : 15 </ref>
 
 
 
== زینة در روایات ==
 
  
[[پيغمبر اکرم]] (ص) فرمود : زينت علم ، احسان به ديگران است .
+
* [[پیامبر اسلام|پیغمبر اکرم]] (ص) فرمود: زینت علم، احسان به دیگران است.
 +
* [[امیرالمؤمنین]] (ع) فرمود: زینت مرد عقل او می باشد.
 +
* از [[امام صادق]] (ع) روایت شده که امیرالمؤمنین (ع) فرزندان و زنان خود را به طلا و نقره زیور می کرد.
 +
* امیرالمؤمنین (ع) فرمود: خود را برای (ملاقات) برادر مسلمانتان زینت کنید چنانکه برای ملاقات کسانی که می خواهید شما را به بهترین وضع ببینند زینت می کنید.
 +
* در حالات [[امام رضا علیه السلام|حضرت رضا]] آمده که آن حضرت در خانه لباس خشن می پوشید، ولی چون در میان مردم می آمد خود را زیور می نمود.
 +
* امیرالمؤمنین (ع) فرمود: زیور فقر، عفت نفس و زیور توانگری سپاس، و زیور بلا شکیبائی، زیور مقام فروتنی و زیور سخن فصاحت و زیور ایمان عدالت و زیور عبادت وقار و زیور نقل حدیث، حفظ و نگهداری آن و زیور دانش شکسته نفسی و زیور عقل ادب نیکو، و زیور حلم گشاده روئی و زیور زهد ایثار و زیور فتوت و مردانگی بکار بردن آنچه در توان بود، و زینت خوف از خدا بسیار گریستن و زینت قناعت ناچیز دانستن مال دنیا و زیور احسان منت ننهادن و زیور نماز خشوع و زیور ورع بیهودگی را رها ساختن است.
 +
* حکم بن عتبه گوید: روزی بر [[امام باقر]] (ع) وارد شدم آن حضرت را در اتاقی آراسته و مزین یافتم، لباسی فاخر به تن داشت و روپوشی ملوّن بر او بود که اثر رنگ به گردنش دیده می شد. من بنا کردم به حضرت و به آن اتاق آراسته نگریستن، فرمود که ای حکم در این منظره که می بینی چه می گوئی؟ عرض کردم: می خواستید چه بگویم در حالی که شما را در این وضع می بینم! فرمود: ای حکم! {{متن قرآن|«مَنْ حَرَّمَ زِینَةَ اللَّهِ ... »}}؛ چه کسی زینتهائی را که خداوند برای بندگانش فراهم ساخته حرام کرده است؟! اما این اتاق که می بینی اتاق همسر من است که جدیداً با وی زفاف نموده ام و اتاق خود من، همان است که می دانی.<ref> محمدباقر مجلسی، بحارالانوار: ۱ / ۹۵ و ۴۲ / ۷۱ و ۱۰ / ۸۹ و ۷۹ / ۳۰۰ و ۷۸ / ۸۰ و ۴۶ / ۲۹۲. </ref>
  
[[اميرالمؤمنين]] (ع) فمرود : زينت مرد عقل او می باشد .
+
==پانویس==
 
+
<references />
از [[امام صادق]] (ع) روايت شده که اميرالمؤمنين (ع) فرزندان و زنان خود را به طلا و نقره زيور می کرد .
 
 
 
اميرالمؤمنين (ع) فرمود : خود را برای ( ملاقات ) برادر مسلمانتان زينت کنيد چنانکه برای ملاقات کسانی که می خواهيد شما را به بهترين وضع ببينند زينت می کنيد .
 
 
 
در حالات [[حضرت رضا]] آمده که آن حضرت در خانه لباس خشن می پوشيد ولی چون در ميان مردم می آمد خود را زيور می نمود .
 
 
 
اميرالمؤمنين (ع) فرمود : زيور فقر ، عفت نفس و زيور توانگری سپاس ، و زيور بلا شکيبائی ، زيور مقام فروتنی و زيور سخن فصاحت و زيور ايمان عدالت و زيور عبادت وقار و زيور نقل حديث ، حفظ و نگهداری آن و زيور دانش شکسته نفسی و زيور عقل ادب نيکو ، و زيور حلم گشاده روئی و زيور زهد ايثار و زيور فتوت و مردانگی بکار بردن آنچه در توان بود ، و زينت خوف از خدا بسيار گريستن و زينت قناعت ناچيز دانستن مال دنيا و زيور احسان منت ننهادن و زيور نماز خشوع و زيور ورع بيهودگی را رها ساختن است .
 
 
 
[[حکم بن عتبه]] گويد : روزی بر [[امام باقر]] (ع) وارد شدم آن حضرت را در اتاقی آراسته و مزين يافتم ، لباسی فاخر به تن داشت و روپوشی ملون بر او بود که اثر رنگ به گردنش ديده می شد . من بنا کردم به حضرت و به آن اتاق آراسته نگريستن ، فرمود که ای حکم در اين منظره که می بينی چه می گوئی ؟ عرض کردم : می خواستيد چه بگويم در حالی که شما را در اين وضع می بينم !
 
 
 
فرمود : ای حکم ! « من حرّم زينة الله ... » ؛ چه کسی زينتهائی را که خداوند برای بندگانش فراهم ساخته حرام کرده است ؟! اما اين اتاق که می بينی اتاق همسر من است که جديداً با وی زفاف نموده ام و اتاق خود من ، همان است که می دانی .<ref> محمد باقر مجلسی، [[بحارالانوار]] : 1 / 95 و 42 / 71 و 10 / 89 و 79 / 300 و 78 / 80 و 46 / 292 </ref>  
 
  
==پانویس ==  
+
==منابع==
<references />
+
*سید على اکبر قرشى، [[قاموس قرآن (کتاب)|قاموس قرآن]].
 +
*محمد باقر مجلسی، [[بحارالأنوار (کتاب)|بحارالانوار]].
 +
*سید مصطفی حسینی دشتی، [[فرهنگ معارف و معاریف (کتاب)|فرهنگ معارف و معاریف]].
  
== منبع ==
 
* سيد على اكبر قرشى، قاموس قرآن.
 
* محمد باقر مجلسی، بحارالانوار
 
*سید مصطفی حسینی دشتی، فرهنگ معارف و معاریف.
 
 
[[رده:واژگان قرآنی]]
 
[[رده:واژگان قرآنی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۸ مهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۹:۲۳

«زینة» -از کلمات قرآنی- به معنای آرایش، زیب، زبرج، زیور، آرایش و آنچه بدان آرایند. زینت سه گونه است: زینت باطنى، مثل علم و اعتقادات خوب، زینت بدنى، مثل نیرومندى و غیره، زینت خارجى، مثل زیور و مال و غیره.[۱]

انواع زینت در قرآن

زینت از منظر قرآن کریم دو قسم است: درونی و معنوی و دیگر برونی و مادی. درباره هر دو قسم آن آیات زیر آمده است:

  • «وَلَٰکنَّ اللَّهَ حَبَّبَ إِلَیکمُ الْإِیمَانَ وَزَینَهُ فِی قُلُوبِکمْ»[۲]؛
  • «وَالْخَیلَ وَالْبِغَالَ وَالْحَمِیرَ لِتَرْکبُوهَا وَزِینَةً»[۳]؛
  • «الْمَالُ وَالْبَنُونَ زِینَةُ الْحَیاةِ الدُّنْیا»[۴]؛
  • «یا بَنِی آدَمَ خُذُوا زِینَتَکمْ عِنْدَ کلِّ مَسْجِدٍ»[۵]؛
  • «قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِینَةَ اللَّهِ الَّتِی أَخْرَجَ لِعِبَادِهِ ...»[۶]؛ ای پیغمبر! به مردم بگو چه کسی زینتهای خدا را که برای بندگان خود آفریده حرام نموده و از مصرف روزی حلال و پاکیزه منع کرده. بگو این نعمتها در این جهان برای مؤمنان باشد و خالص اینها در آخرت خاص آنها می باشد.
  • «قَالَ مَوْعِدُکمْ یوْمُ الزِّینَةِ وَأَنْ یحْشَرَ النَّاسُ ضُحًى»؛[۷] مراد از یوم الزینة در اینجا -بر حسب تفاسیر- روز عید مخصوص مصریان است، یا روز شکستن رود نیل.
  • «إِنَّا جَعَلْنَا مَا عَلَى الْأَرْضِ زِینَةً لَهَا لِنَبْلُوَهُمْ أَیهُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا»؛[۸]
  • «مَنْ کانَ یرِیدُ الْحَیاةَ الدُّنْیا وَزِینَتَهَا نُوَفِّ إِلَیهِمْ أَعْمَالَهُمْ فِیهَا».[۹]

زینت در روایات

  • پیغمبر اکرم (ص) فرمود: زینت علم، احسان به دیگران است.
  • امیرالمؤمنین (ع) فرمود: زینت مرد عقل او می باشد.
  • از امام صادق (ع) روایت شده که امیرالمؤمنین (ع) فرزندان و زنان خود را به طلا و نقره زیور می کرد.
  • امیرالمؤمنین (ع) فرمود: خود را برای (ملاقات) برادر مسلمانتان زینت کنید چنانکه برای ملاقات کسانی که می خواهید شما را به بهترین وضع ببینند زینت می کنید.
  • در حالات حضرت رضا آمده که آن حضرت در خانه لباس خشن می پوشید، ولی چون در میان مردم می آمد خود را زیور می نمود.
  • امیرالمؤمنین (ع) فرمود: زیور فقر، عفت نفس و زیور توانگری سپاس، و زیور بلا شکیبائی، زیور مقام فروتنی و زیور سخن فصاحت و زیور ایمان عدالت و زیور عبادت وقار و زیور نقل حدیث، حفظ و نگهداری آن و زیور دانش شکسته نفسی و زیور عقل ادب نیکو، و زیور حلم گشاده روئی و زیور زهد ایثار و زیور فتوت و مردانگی بکار بردن آنچه در توان بود، و زینت خوف از خدا بسیار گریستن و زینت قناعت ناچیز دانستن مال دنیا و زیور احسان منت ننهادن و زیور نماز خشوع و زیور ورع بیهودگی را رها ساختن است.
  • حکم بن عتبه گوید: روزی بر امام باقر (ع) وارد شدم آن حضرت را در اتاقی آراسته و مزین یافتم، لباسی فاخر به تن داشت و روپوشی ملوّن بر او بود که اثر رنگ به گردنش دیده می شد. من بنا کردم به حضرت و به آن اتاق آراسته نگریستن، فرمود که ای حکم در این منظره که می بینی چه می گوئی؟ عرض کردم: می خواستید چه بگویم در حالی که شما را در این وضع می بینم! فرمود: ای حکم! «مَنْ حَرَّمَ زِینَةَ اللَّهِ ... »؛ چه کسی زینتهائی را که خداوند برای بندگانش فراهم ساخته حرام کرده است؟! اما این اتاق که می بینی اتاق همسر من است که جدیداً با وی زفاف نموده ام و اتاق خود من، همان است که می دانی.[۱۰]

پانویس

  1. سید على اکبر قرشى، قاموس قرآن، ۷ جلد،ج۳، ص۱۹۵، دار الکتب الإسلامیة، تهران، ۱۴۱۲ ه‍ ق.
  2. سوره حجرات: آیه۷.
  3. سوره نحل: آیه۸.
  4. سوره کهف: آیه۴۶.
  5. سوره اعراف: آیه۳۱.
  6. سوره اعراف: آیه۳۲.
  7. سوره طه: آیه۵۹.
  8. سوره کهف: آیه۷.
  9. سوره هود: آیه۱۵.
  10. محمدباقر مجلسی، بحارالانوار: ۱ / ۹۵ و ۴۲ / ۷۱ و ۱۰ / ۸۹ و ۷۹ / ۳۰۰ و ۷۸ / ۸۰ و ۴۶ / ۲۹۲.

منابع