طب النبی: تفاوت بین نسخه‌ها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) (ویرایش) |
|||
| (۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۵: | سطر ۵: | ||
|تصویر= [[پرونده:طب النبی.jpg|240px|وسط]] | |تصویر= [[پرونده:طب النبی.jpg|240px|وسط]] | ||
| − | |نویسنده= | + | |نویسنده= جعفر بن محمد المستغفری |
|موضوع= احادیث پزشکی | |موضوع= احادیث پزشکی | ||
| سطر ۱۱: | سطر ۱۱: | ||
|زبان= عربی | |زبان= عربی | ||
| − | |تعداد جلد= | + | |تعداد جلد= ۱ |
|عنوان افزوده1= | |عنوان افزوده1= | ||
| سطر ۲۱: | سطر ۲۱: | ||
|افزوده2= | |افزوده2= | ||
| − | |لینک= [http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource/39411/ طب النبی] | + | |لینک= [http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource/39411/ طب النبی صلی الله علیه وآله] |
}} | }} | ||
| − | کتابی است از ابوالعباس مستغفری ( | + | '''«طب النبی»''' کتابی است از [[جعفر بن محمد المستغفری|ابوالعباس مستغفری]] (م، ۴۳۲ ق)، که مجموعه روایات [[طب|طبی]] منسوب به [[پیامبر اسلام|پیامبر اکرم]] صلی الله علیه وآله را گردآوری کرده است. این کتاب از دیرباز، مورد توجّه دانشمندان [[شیعه]] بوده است. |
| − | == | + | ==مؤلف== |
| − | ابوالعباس، جعفر بن محمد بن معتز بن محمد بن مستغفر نسفى سمرقندى | + | ابوالعباس، جعفر بن محمد بن معتز بن محمد بن مستغفر نسفى سمرقندى (م، ۴۳۲-۳۵۰ ق) معروف به «ابوالعباس مستغفرى»، خطیب، [[فقیه]] و [[محدث]] نامدار اسلامی در منطقه [[ماوراءالنهر]]، در قرن پنجم هجری است. مذهب مستغفری دقیقاً مشخص نیست. [[علامه مجلسى]] و [[شیخ طوسى]] او را [[شیعه|شیعه]] مى دانند، اما صاحب [[ریاض العلماء (کتاب)|ریاض]] احتمال [[حنفی|حنفى]] بودن او را تقویت کرده است. |
| − | + | نویسنده کتاب «تاج التراجم» در مورد مستغفری مى گوید: «او خطیب شهر نسف و در دوران خود شخصیتى بى نظیر در منطقه ماوراءالنهر بود. او شخصیتى فقیه، راوى [[حدیث]] و دانشمند بود و روایات فراوانى را روایت کرده است. او حافظ [[قرآن]] است و روایات فراوانى را نیز حفظ کرده و انسانى راستگو است». | |
| − | + | ||
| − | + | از ابوالعباس مستغفرى به جز کتاب «طب النبی»، کتب دیگرى نیز -بیش از هجده اثر- به یادگار مانده است از جمله: تاریخ سمرقند، معرفة الصحابة، شمائل النبی، فضائل القرآن، خطب النبی، دلائل النبوة. | |
| − | |||
| − | |||
==موضوع و محتوای کتاب== | ==موضوع و محتوای کتاب== | ||
| − | موضوع | + | موضوع کتاب، روایات [[رسول خدا]] صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم درباره قواعد [[طب]] و آداب خوردن و انواع داروهاست. غیر از مستغفری، ابن السنی دینوری (م، ۳۶۳)، [[ابونعیم اصفهانی]] (م، ۴۳۲)، ابوالحسن حموی (م، ۷۲۰) و شمس الدین ذهبی (م، ۷۴۸) نیز در این موضوع کتاب نوشته‌اند. |
| − | |||
| − | |||
| − | + | «طب النبی» مشتمل بر حدود ۱۵۰ [[حدیث|روایت]] منسوب به رسول خداست. کمی حجم کتاب بدان سبب است که غالب روایات آن بسیار کوتاه بوده و به همین جهت هیچ گونه فصل بندی در آن انجام نشده است. هر چند مؤلف سعی کرده روایات کلی تر و مشتمل بر قواعد اصلی طب را در ابتدای کتاب بیاورد و از اواسط کتاب، روایات موردی، درباره غذاها و آثار خاص را ذکر نماید. | |
| − | + | روش مولف در این کتاب که قصدش تهیه کتابى طبى بوده، بر حذف [[سند حدیث|اسناد]] و راویان بوده و به ذکر قال صلی الله علیه و آله یا قال رسول الله صلی الله علیه و آله، اکتفا نموده است، که این خود از اعتبار کتاب کاسته است. با این حال [[علامه مجلسى|علامه مجلسی]] آن را به صورت کامل در «[[بحارالأنوار (کتاب)|بحار الانوار]]» است.<ref>بحارالانوار، مجلسی، ج۶۲، ص۲۹۰-۳۰۳.</ref> | |
| − | |||
| − | + | ==ارزش کتاب== | |
| + | شهرت ابوالعباس مستغفری در [[شیعه]] به تألیف کتاب «طبّ النبی» است و این کتاب از دیرباز، مورد توجّه دانشمندان شیعه بوده است. [[خواجه نصیر الدین طوسی]] در كتاب آداب المتعلّمین می‌نویسد: «سزاوار است که طالب علم، مقداری با علم [[طب|طبابت]] نیز آشنا شود و از روایات وارده در این زمینه نیز ـ که شیخ ابو العباس مستغفری در کتاب طب النبی صلی الله علیه و آله گردآوری نموده ـ بهره ببرد و تبرّک جوید». | ||
| − | در | + | [[سید بن طاووس]] نیز در کتاب [[الدعوات]] خود از این کتاب استفاده کرده است. همچنین نام «طب النبی» مستغفری در فهرست‌های متأخر مانند [[کشف الظنون (کتاب)|کشف الظنون]] آمده است. |
| − | + | چنانکه گفته شد، «طب النبی» یکی از منابع [[بحارالأنوار]] است و علّامه [[محمدباقر مجلسی]]، روایات متعددی را از این کتاب نقل کرده است. مجلسی، وقتی منابع روایی خود را از کتب [[امامیه]] بر می‌شمرد می‌نویسد: «وكتاب طب النبی صلی الله علیه و اله و إن كان أكثر اخباره من طرق المخالفین لكنه مشهور متداول بین علمائنا»؛ کتاب طب النبی، اگرچه بیشتر روایاتش از طریق عامّه وارد شده، ولی خود کتاب مشهور است و مراجعه به آن، بین علمای شیعه متداول است.<ref>بحارالأنوار، ج۱، ص۴۲.</ref> | |
| − | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| − | |||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
| − | |||
==منابع== | ==منابع== | ||
| − | |||
| − | |||
| − | + | *[[نرم افزار جامع الاحادیث ۵ / ۳|نرم افزار جامع الاحادیث]]، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. | |
| − | * [ | + | *تاریخ حدیث شیعه در ماوراءالنهر و بلخ، مهدی غلامعلی، ص۱۴۴. |
| + | ==متن کتاب== | ||
| + | [http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource/39411/ '''طب النبی صلی الله علیه وآله'''] | ||
[[رده:منابع حدیثی]] | [[رده:منابع حدیثی]] | ||
[[رده:منابع طب اسلامی]] | [[رده:منابع طب اسلامی]] | ||
{{حدیث}} | {{حدیث}} | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۸ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۰۶:۲۲
 | |
| نویسنده | جعفر بن محمد المستغفری |
| موضوع | احادیث پزشکی |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | ۱ |
|
| |
«طب النبی» کتابی است از ابوالعباس مستغفری (م، ۴۳۲ ق)، که مجموعه روایات طبی منسوب به پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله را گردآوری کرده است. این کتاب از دیرباز، مورد توجّه دانشمندان شیعه بوده است.
مؤلف
ابوالعباس، جعفر بن محمد بن معتز بن محمد بن مستغفر نسفى سمرقندى (م، ۴۳۲-۳۵۰ ق) معروف به «ابوالعباس مستغفرى»، خطیب، فقیه و محدث نامدار اسلامی در منطقه ماوراءالنهر، در قرن پنجم هجری است. مذهب مستغفری دقیقاً مشخص نیست. علامه مجلسى و شیخ طوسى او را شیعه مى دانند، اما صاحب ریاض احتمال حنفى بودن او را تقویت کرده است.
نویسنده کتاب «تاج التراجم» در مورد مستغفری مى گوید: «او خطیب شهر نسف و در دوران خود شخصیتى بى نظیر در منطقه ماوراءالنهر بود. او شخصیتى فقیه، راوى حدیث و دانشمند بود و روایات فراوانى را روایت کرده است. او حافظ قرآن است و روایات فراوانى را نیز حفظ کرده و انسانى راستگو است».
از ابوالعباس مستغفرى به جز کتاب «طب النبی»، کتب دیگرى نیز -بیش از هجده اثر- به یادگار مانده است از جمله: تاریخ سمرقند، معرفة الصحابة، شمائل النبی، فضائل القرآن، خطب النبی، دلائل النبوة.
موضوع و محتوای کتاب
موضوع کتاب، روایات رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم درباره قواعد طب و آداب خوردن و انواع داروهاست. غیر از مستغفری، ابن السنی دینوری (م، ۳۶۳)، ابونعیم اصفهانی (م، ۴۳۲)، ابوالحسن حموی (م، ۷۲۰) و شمس الدین ذهبی (م، ۷۴۸) نیز در این موضوع کتاب نوشته‌اند.
«طب النبی» مشتمل بر حدود ۱۵۰ روایت منسوب به رسول خداست. کمی حجم کتاب بدان سبب است که غالب روایات آن بسیار کوتاه بوده و به همین جهت هیچ گونه فصل بندی در آن انجام نشده است. هر چند مؤلف سعی کرده روایات کلی تر و مشتمل بر قواعد اصلی طب را در ابتدای کتاب بیاورد و از اواسط کتاب، روایات موردی، درباره غذاها و آثار خاص را ذکر نماید.
روش مولف در این کتاب که قصدش تهیه کتابى طبى بوده، بر حذف اسناد و راویان بوده و به ذکر قال صلی الله علیه و آله یا قال رسول الله صلی الله علیه و آله، اکتفا نموده است، که این خود از اعتبار کتاب کاسته است. با این حال علامه مجلسی آن را به صورت کامل در «بحار الانوار» است.[۱]
ارزش کتاب
شهرت ابوالعباس مستغفری در شیعه به تألیف کتاب «طبّ النبی» است و این کتاب از دیرباز، مورد توجّه دانشمندان شیعه بوده است. خواجه نصیر الدین طوسی در كتاب آداب المتعلّمین می‌نویسد: «سزاوار است که طالب علم، مقداری با علم طبابت نیز آشنا شود و از روایات وارده در این زمینه نیز ـ که شیخ ابو العباس مستغفری در کتاب طب النبی صلی الله علیه و آله گردآوری نموده ـ بهره ببرد و تبرّک جوید».
سید بن طاووس نیز در کتاب الدعوات خود از این کتاب استفاده کرده است. همچنین نام «طب النبی» مستغفری در فهرست‌های متأخر مانند کشف الظنون آمده است.
چنانکه گفته شد، «طب النبی» یکی از منابع بحارالأنوار است و علّامه محمدباقر مجلسی، روایات متعددی را از این کتاب نقل کرده است. مجلسی، وقتی منابع روایی خود را از کتب امامیه بر می‌شمرد می‌نویسد: «وكتاب طب النبی صلی الله علیه و اله و إن كان أكثر اخباره من طرق المخالفین لكنه مشهور متداول بین علمائنا»؛ کتاب طب النبی، اگرچه بیشتر روایاتش از طریق عامّه وارد شده، ولی خود کتاب مشهور است و مراجعه به آن، بین علمای شیعه متداول است.[۲]
پانویس
منابع
- نرم افزار جامع الاحادیث، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
- تاریخ حدیث شیعه در ماوراءالنهر و بلخ، مهدی غلامعلی، ص۱۴۴.
متن کتاب
