فضائل الخمسه من الصحاح السته (کتاب): تفاوت بین نسخهها
(صفحهای تازه حاوی « پرونده:Ketab361.jpg|بندانگشتی|فضائل الخمسة من الصحاح الستة و غیرها من الکتب المع...» ایجاد کرد) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
||
| (۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | + | کتاب '''«فضائل الخمسة من الصحاح الستّة و غیرها من الکتب المعتبرة عند اهل السنة و الجماعة»'''، تألیف [[سید مرتضی حسینی فیروزآبادی|سید مرتضى حسینی فیروزآبادى]] (۱۴۱۰-۱۳۲۹ ق)، دربردارنده [[حدیث|احادیث]] فضائل و مناقب «[[پنج تن|پنج تن آل عبا]]» علیهمالسلام است. این کتاب برگرفته از مهمترین کتابهاى [[اهل سنت]] مىباشد، از این رو در جهان [[اسلام]] مورد توجه قرار گرفته و [[علامه امینى]] نیز در نشر آن به به بلاد اسلامى کوشش داشته است. | |
| + | {{مشخصات کتاب | ||
| + | |عنوان= | ||
| − | = | + | |تصویر= [[پرونده:فضائل خمسه.png|250px|وسط]] |
| + | |نویسنده= سید مرتضی حسینی فیروزآبادی | ||
| − | + | |موضوع= فضایل اهلبیت علیهمالسلام | |
| − | = | + | |زبان= عربی |
| + | |تعداد جلد= ۳ | ||
| − | + | |عنوان افزوده1= | |
| − | + | |افزوده1= | |
| + | |عنوان افزوده2= | ||
| − | + | |افزوده2= | |
| − | + | |لینک= | |
| + | }} | ||
| + | ==مؤلف== | ||
| + | آیتالله [[سید مرتضی حسینی فیروزآبادی]] (۱۳۲۹-۱۴۱۰ ق) فرزند آیتالله [[آيت الله فيروزآبادی|سيد محمد فيروزآبادی]]، از علما و فقهای مجاهد [[شیعه]] معاصر بود. او از شاگردان علمای بزرگی چون [[میرزا ابوالحسن مشکینی|میرزا ابوالحسن مشکینى]]، [[سید ابوالحسن اصفهانی|سید ابوالحسن اصفهانى]]، [[محمدحسین غروی اصفهانی|شیخ محمدحسین اصفهانى]] و [[سید جمال الدین گلپایگانی|سید جمالالدین گلپایگانى]] بود. | ||
| − | + | آیت الله فیروزآبادى، آثارى پرمایه و گرانبها از خود به یادگار گذاشت، به گونه اى که آن تألیفات نزد علماى بزرگوار مورد قبول قرار گرفت و بیشتر آن ها در ردیف مصادر مهم درسى [[حوزه علمیه|حوزه هاى علمیه]] درآمد. برخی از مهمترین آثار او عبارتند از: [[عنایة الاصول (کتاب)|عنایة الاصول]]، فضائل الخمسه من الصحاح السته، منتخب المسائل، خلاصة الجواهر، الفروع المهمة فى احکام الائمة. | |
| − | + | ==معرفی کتاب== | |
| − | + | انگیزه [[سید مرتضی حسینی فیروزآبادی|آیت الله فیروزآبادی]] از تألیف کتاب «فضائل الخمسة» آن بوده که وی در سفر [[حج]] با یکى از دانشمندان [[اهل سنت]] به بحث مىنشیند و پس از گفتگوهاى مذهبى ضمن اعتراف مىگوید: شما [[شیعه|شیعیان]] با ادله متقنى که در دست دارید، در نشر و تبلیغ ضعیف هستید و آن طور که باید و شاید مذهب [[اهل البیت|اهل بیت]] را بین مسلمانان اشاعه نمىدهید. همین سخن، انگیزه مؤلف برای نگارش این کتاب شد. | |
| − | از | + | این کتاب علاوه بر حسن اسلوب و دقت در تنظیم و دربرداشتن احادیث و روایتهای فضائل و مناقب پنج تن آل عبا، انتخاب شده از مهمترین کتابهای اهل سنت می باشد و گذشته از رواج آن در جمیع بلاد خصوصا بلاد اسلامی، مدرکی ارزنده برای مؤلفین در این موضوع می باشد. بلکه به گفته جمعی، این کتاب از جمله کتابهای درسی بشمار می رود. عالم متتبع علامه سید احمد حسینی اشکوری در سفرهائی که به [[یمن]] داشته مشاهده کرده است که در حلقات درسی علمای [[زیدیه]] کتاب «فضائل الخمسة» را تدریس می نمودند. |
| − | + | [[علامه امینی]] -که از جمله شاگردان پدر مؤلف ([[آيت الله فيروزآبادی|سيد محمد فيروزآبادی]]) بوده و خود مؤلف کتاب پرارج و بی نظیر «[[الغدیر]]» می باشد-، مکررا کتاب «فضائل الخمسة» را خریده و به بلاد اسلامی می فرستاده و چون حاج شیخ به ایشان می گفتند: جا دارد به فرستادن کتاب «الغدیر» اکتفا کنید؛ پاسخ می دادند: «الغدیر» در موضوع ولایت جای خود دارد، ولی «فضائل» در دستهبندی روایتهای ولایتی متقن و مانند «[[وسائل الشیعه]]» دارای ترتیبی آسان می باشد و با سرعت می توان روایت مورد نیاز را از آن استخراج نمود. بر حسب نقل متواتر، در بلدان اسلامی بسیاری از [[اهل سنت]] در اثر خواندن این کتاب به مذهب [[تشیع]] گرویده اند. مؤلف کتاب «ثمّ اهتدیتُ» مکرر نام ایشان را یاد می کند و معلوم می شود که بخدمتش رسیده و از محضرش استفاده کرده است. | |
| + | ==محتوای کتاب== | ||
| + | کتاب «فضائل الخمسة» مشتمل بر پنج مقصد است که هر مقصد به بیان فضائل یکى از [[پنج تن|خمسه طیبه]] (علیهم السلام) مىپردازد. مقصد اول به [[پیامبر اسلام|پیامبر اکرم]] (صلی الله علیه وآله) اختصاص دارد. مقصد دوم و سوم، مختص [[امام علی علیه السلام|علی بن ابیطالب]] (علیه السلام) و [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|فاطمه زهرا]] (علیهاالسلام) است. مقصد چهارم و پنجم هر دو درباره [[امام حسن علیه السلام|امام حسن]] و [[امام حسین علیه السلام|امام حسین]] (علیهماالسلام) است که مقصد چهارم به مناقب مشترک آن دو بزرگوار و مقصد پنجم به مناقب اختصاصی آنان مىپردازد. | ||
| − | == | + | از آنجا که بیشتر اختلافات [[شیعه]] و [[اهل سنت]] به مسأله [[ولايت|ولایت]] و [[امامت]] بازمیگردد، بیشتر مطالب این کتاب به مناقب [[امیرالمومنین|امیرالمؤمنین]] (علیه السلام) اختصاص یافته است. |
| − | + | ||
| + | مؤلف مطالب مربوط به مناقب [[اهل البیت|اهل البیت]] (علیهم السلام) را از کتب [[اهل سنت]] جمعآورى کرده و پس از نام منبع به نقل [[حدیث|روایت]] به طور کامل پرداخته است. البته وى سلسله [[سند حدیث|اسناد]] را حذف کرده و فقط به راوى اصلى اشاره مىکند. نویسنده علاوه بر یادآورى هر منبع در ابتداى روایت، تمامى منابع و مصادر خود را در ابتداى جلد اول و دوم کتاب با مشخصات نشر ذکر کرده است. این منابع عبارتند از: [[صحاح سته]] و مسانید و سنن و کتب مختلف [[حدیث|حدیث]] و [[تفسیر قرآن|تفسیر]] و [[تاریخ]] و [[علم رجال|رجال]] اهل سنت. | ||
| + | |||
| + | شیوه مؤلف آن بوده که سرتاسر کتابهاى تفسیر و رجال و حدیث را با دقت کامل و حوصله فراوان ملاحظه نموده تا اگر در موردى غیر از ابواب فضایل و مطاعن روایتى قابل استفاده باشد، از وى فوت نشود. البته تلاش مؤلف بر آن است که از کتابهاى طراز اول اهل سنت؛ مانند [[صحاح سته|صحاح ستّه]] و مسانید معتبر نقل کند و از کتبى مانند «الفصول المهمة» ابن صباغ مالکی یا «کفایة الطالب» گنجى شافعی یا «[[ینابیع الموده لذوی القربی (کتاب)|ینابیع المودة]]» قُندوزى حدیثى نمىآورد، هر چند این کتابها هم تا اندازهاى از اعتبار برخوردار مىباشند. | ||
| + | |||
| + | از ویژگىهاى این اثر، تعدد و فراوانى ابواب و فصول آن است که حتى براى یک حدیث، عنوان بابى گشوده و در واقع فهرستى از مناقب را ارائه داده است. | ||
| + | |||
| + | ==تلخیص و ترجمه کتاب== | ||
| + | کتاب «فضائل الخمسة» با عنوان «[[مختصر فضائل الخمسة من الصحاح الستة (کتاب)|مختصر فضائل الخمسة من الصحاح الستة]]» توسط طالب خزاعی تحقیق و خلاصه شده است. | ||
| + | |||
| + | این کتاب همچنین توسط محمدباقر ساعدى با عنوان «[[فضائل پنج تن در صحاح ششگانه اهل سنت (کتاب)|فضائل پنج تن(ع) در صحاح ششگانه اهل سنت]]» ترجمه شده است. علی شیروانی نیز بخش مربوط به فضایل [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه]] (علیهاالسلام) از این کتاب ارزشمند را تحت عنوان «سیمای حضرت فاطمه علیها السلام در احادیث اهل سنت» ترجمه کرده است. | ||
| + | ==منابع== | ||
| + | |||
| + | *"[[نرم افزار نور الولایة]]"، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. | ||
| + | *"معرفی کتاب فضائل پنج تن در صحاح ششگانه اهل سنت"، سایت پاتوق کتاب فردا. | ||
| + | [[رده:منابع حدیثی]][[رده:منابع با موضوع اهل البیت علیهم السلام]][[رده:کتابهای با موضوع اهل البیت علیهم السلام]][[رده:کتابهای فضایل اهل البیت (ع)]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۱:۳۳
کتاب «فضائل الخمسة من الصحاح الستّة و غیرها من الکتب المعتبرة عند اهل السنة و الجماعة»، تألیف سید مرتضى حسینی فیروزآبادى (۱۴۱۰-۱۳۲۹ ق)، دربردارنده احادیث فضائل و مناقب «پنج تن آل عبا» علیهمالسلام است. این کتاب برگرفته از مهمترین کتابهاى اهل سنت مىباشد، از این رو در جهان اسلام مورد توجه قرار گرفته و علامه امینى نیز در نشر آن به به بلاد اسلامى کوشش داشته است.
 | |
| نویسنده | سید مرتضی حسینی فیروزآبادی |
| موضوع | فضایل اهلبیت علیهمالسلام |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | ۳ |
|
| |
مؤلف
آیتالله سید مرتضی حسینی فیروزآبادی (۱۳۲۹-۱۴۱۰ ق) فرزند آیتالله سيد محمد فيروزآبادی، از علما و فقهای مجاهد شیعه معاصر بود. او از شاگردان علمای بزرگی چون میرزا ابوالحسن مشکینى، سید ابوالحسن اصفهانى، شیخ محمدحسین اصفهانى و سید جمالالدین گلپایگانى بود.
آیت الله فیروزآبادى، آثارى پرمایه و گرانبها از خود به یادگار گذاشت، به گونه اى که آن تألیفات نزد علماى بزرگوار مورد قبول قرار گرفت و بیشتر آن ها در ردیف مصادر مهم درسى حوزه هاى علمیه درآمد. برخی از مهمترین آثار او عبارتند از: عنایة الاصول، فضائل الخمسه من الصحاح السته، منتخب المسائل، خلاصة الجواهر، الفروع المهمة فى احکام الائمة.
معرفی کتاب
انگیزه آیت الله فیروزآبادی از تألیف کتاب «فضائل الخمسة» آن بوده که وی در سفر حج با یکى از دانشمندان اهل سنت به بحث مىنشیند و پس از گفتگوهاى مذهبى ضمن اعتراف مىگوید: شما شیعیان با ادله متقنى که در دست دارید، در نشر و تبلیغ ضعیف هستید و آن طور که باید و شاید مذهب اهل بیت را بین مسلمانان اشاعه نمىدهید. همین سخن، انگیزه مؤلف برای نگارش این کتاب شد.
این کتاب علاوه بر حسن اسلوب و دقت در تنظیم و دربرداشتن احادیث و روایتهای فضائل و مناقب پنج تن آل عبا، انتخاب شده از مهمترین کتابهای اهل سنت می باشد و گذشته از رواج آن در جمیع بلاد خصوصا بلاد اسلامی، مدرکی ارزنده برای مؤلفین در این موضوع می باشد. بلکه به گفته جمعی، این کتاب از جمله کتابهای درسی بشمار می رود. عالم متتبع علامه سید احمد حسینی اشکوری در سفرهائی که به یمن داشته مشاهده کرده است که در حلقات درسی علمای زیدیه کتاب «فضائل الخمسة» را تدریس می نمودند.
علامه امینی -که از جمله شاگردان پدر مؤلف (سيد محمد فيروزآبادی) بوده و خود مؤلف کتاب پرارج و بی نظیر «الغدیر» می باشد-، مکررا کتاب «فضائل الخمسة» را خریده و به بلاد اسلامی می فرستاده و چون حاج شیخ به ایشان می گفتند: جا دارد به فرستادن کتاب «الغدیر» اکتفا کنید؛ پاسخ می دادند: «الغدیر» در موضوع ولایت جای خود دارد، ولی «فضائل» در دستهبندی روایتهای ولایتی متقن و مانند «وسائل الشیعه» دارای ترتیبی آسان می باشد و با سرعت می توان روایت مورد نیاز را از آن استخراج نمود. بر حسب نقل متواتر، در بلدان اسلامی بسیاری از اهل سنت در اثر خواندن این کتاب به مذهب تشیع گرویده اند. مؤلف کتاب «ثمّ اهتدیتُ» مکرر نام ایشان را یاد می کند و معلوم می شود که بخدمتش رسیده و از محضرش استفاده کرده است.
محتوای کتاب
کتاب «فضائل الخمسة» مشتمل بر پنج مقصد است که هر مقصد به بیان فضائل یکى از خمسه طیبه (علیهم السلام) مىپردازد. مقصد اول به پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) اختصاص دارد. مقصد دوم و سوم، مختص علی بن ابیطالب (علیه السلام) و فاطمه زهرا (علیهاالسلام) است. مقصد چهارم و پنجم هر دو درباره امام حسن و امام حسین (علیهماالسلام) است که مقصد چهارم به مناقب مشترک آن دو بزرگوار و مقصد پنجم به مناقب اختصاصی آنان مىپردازد.
از آنجا که بیشتر اختلافات شیعه و اهل سنت به مسأله ولایت و امامت بازمیگردد، بیشتر مطالب این کتاب به مناقب امیرالمؤمنین (علیه السلام) اختصاص یافته است.
مؤلف مطالب مربوط به مناقب اهل البیت (علیهم السلام) را از کتب اهل سنت جمعآورى کرده و پس از نام منبع به نقل روایت به طور کامل پرداخته است. البته وى سلسله اسناد را حذف کرده و فقط به راوى اصلى اشاره مىکند. نویسنده علاوه بر یادآورى هر منبع در ابتداى روایت، تمامى منابع و مصادر خود را در ابتداى جلد اول و دوم کتاب با مشخصات نشر ذکر کرده است. این منابع عبارتند از: صحاح سته و مسانید و سنن و کتب مختلف حدیث و تفسیر و تاریخ و رجال اهل سنت.
شیوه مؤلف آن بوده که سرتاسر کتابهاى تفسیر و رجال و حدیث را با دقت کامل و حوصله فراوان ملاحظه نموده تا اگر در موردى غیر از ابواب فضایل و مطاعن روایتى قابل استفاده باشد، از وى فوت نشود. البته تلاش مؤلف بر آن است که از کتابهاى طراز اول اهل سنت؛ مانند صحاح ستّه و مسانید معتبر نقل کند و از کتبى مانند «الفصول المهمة» ابن صباغ مالکی یا «کفایة الطالب» گنجى شافعی یا «ینابیع المودة» قُندوزى حدیثى نمىآورد، هر چند این کتابها هم تا اندازهاى از اعتبار برخوردار مىباشند.
از ویژگىهاى این اثر، تعدد و فراوانى ابواب و فصول آن است که حتى براى یک حدیث، عنوان بابى گشوده و در واقع فهرستى از مناقب را ارائه داده است.
تلخیص و ترجمه کتاب
کتاب «فضائل الخمسة» با عنوان «مختصر فضائل الخمسة من الصحاح الستة» توسط طالب خزاعی تحقیق و خلاصه شده است.
این کتاب همچنین توسط محمدباقر ساعدى با عنوان «فضائل پنج تن(ع) در صحاح ششگانه اهل سنت» ترجمه شده است. علی شیروانی نیز بخش مربوط به فضایل حضرت فاطمه (علیهاالسلام) از این کتاب ارزشمند را تحت عنوان «سیمای حضرت فاطمه علیها السلام در احادیث اهل سنت» ترجمه کرده است.
منابع
- "نرم افزار نور الولایة"، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
- "معرفی کتاب فضائل پنج تن در صحاح ششگانه اهل سنت"، سایت پاتوق کتاب فردا.
