آیه تسمیه: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز
 
(۶ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
===آیه تسمیه===
+
آیه {{متن قرآن|«بِسمِ‌ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ»}} را، «آیه تسمیه»<ref>روض الجنان، ج‌ 1، ص‌ 41؛ اسباب النزول، واحدى، ص‌ 13؛ التبیان، ج‌ 1، ص‌ 26.</ref> یا «آیه [[بسمله|بَسمله]]»<ref> تاریخ قرآن، رامیار، ص‌ 553‌.</ref> مى‌گویند. به اعتقاد [[امامیه]]، {{متن قرآن|«بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ»}} در آغاز ‌همه [[سوره|سوره‌ها]] به جز [[سوره توبه]]، [[آیه|آیه‌اى]] از همان سوره شمرده مى‌شود.{{قرآن در قاب| بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمٌِ|سوره=1|آیه=1}}
  
«بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ» را «آیه تسمیه»<ref> روض الجنان، ج‌ 1، ص‌ 41؛ اسباب النزول، واحدى، ص‌ 13؛ التبیان، ج‌ 1، ص‌ 26.</ref> یا بَسمله مى‌گویند.<ref> تاریخ قرآن، رامیار، ص‌ 553‌.</ref> در ‌آغاز همه سُوره‌هاى [[قرآن]] به جز توبه، «بِسمِ‌اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ» آمده است و در آیه‌ 30 [[سوره نمل]]/27 افزون بر آغاز سوره، در شروع نامه سلیمان تكرار شده است و همین «بِسمِ‌اللّهِ...» به اتفاق شیعه و سنى، جزو سوره بشمار مى‌آید.<ref> روض الجنان، ج 1، ص 44.</ref>
 
  
امامیه بر اساس روایات اتفاق دارند كه «بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ» در آغاز ‌سوره‌ها به جز [[سوره توبه]]/ 9 آیه‌اى از همان سوره شمرده مى‌شود و هر كس آن را در نماز ترك ‌كند، نمازش باطل است.<ref> التبیان، ج‌ 1، ص‌ 24.</ref>
+
جمله {{متن قرآن|«بِسمِ‌ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ»}} در ‌آغاز همه سوره‌هاى [[قرآن]] به جز [[سوره توبه]]، آمده است و در آیه‌ 30 [[سوره نمل]]، افزون بر آغاز این [[سوره]]، در شروع نامه [[حضرت سلیمان علیه السلام|حضرت سلیمان]] نیز تكرار شده است و همین {{متن قرآن|«بِسمِ‌ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ»}} به اتفاق [[شیعه]] و [[سنی|سنى]]، جزو سوره بشمار مى‌آید.<ref>روض الجنان، ج1، ص44.</ref>
  
==پانویس ==
+
به اعتقاد [[اهل بيت|اهل‌بيت]] عليهم السلام، آيه‌ {{متن قرآن|1=«بِسمِ‌ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ»}} آيه‌اى مستقل و جزء قرآن است. در تفسير قرطبى از [[امام صادق]] عليه السلام نقل شده است: «بسم‌اللَّه» تاج سوره‌هاست.
 +
 
 +
[[امامیه]] بر اساس روایات اتفاق دارند كه {{متن قرآن|«بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ»}} در آغاز ‌همه سوره‌ها به جز سوره توبه، [[آیه|آیه‌اى]] از همان سوره شمرده مى‌شود و هر كس آن را در [[نماز]] ترک ‌كند، نمازش باطل است.<ref>التبیان، ج‌1، ص‌24.</ref> برخى از افراد كه بسم‌اللَّه را جزء سوره ندانسته و يا در نماز آن را ترك كرده‌اند، مورد اعتراض واقع شده‌اند. در [[مستدرک حاکم نیشابوری (کتاب)|مستدرک حاكم]] آمده است: روزى [[معاویه|معاويه]] در نماز «بسم اللَّه» نگفت، مردم به او اعتراض كردند كه «أسَرقتَ أم نَيستَ؟»، آيه را دزديدى يا فراموش كردى؟!<ref>مستدرك، ج 3، ص 233.</ref> [[امام باقر]] عليه السلام در مورد كسانى كه «بسم‌اللَّه» را در نماز نمى‌خواندند و يا جزء سوره نمى‌شمردند، مى‌فرمود: «سَرَقوا اكرمَ آية»؛<ref>بحارالانوار، ج 85، ص 20.</ref> بهترين آيه قرآن را به سرقت بردند.
 +
 
 +
==پانویس==
 
<references />
 
<references />
===منابع===
 
  
علی خراسانی، دائرة‌المعارف قرآن كریم، جلد  1، ص 378
+
==منابع==
 +
 
 +
*[[دائرة المعارف قرآن کریم]]، علی خراسانی، ج1،  ص378.
 +
*[[تفسیر نور]]، محسن قرائتی، ج1، ص23.
 +
 
 +
{{قرآن}}
 +
 
 +
[[رده:آیه‌های با عناوین خاص]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۳۱

آیه «بِسمِ‌ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ» را، «آیه تسمیه»[۱] یا «آیه بَسمله»[۲] مى‌گویند. به اعتقاد امامیه، «بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ» در آغاز ‌همه سوره‌ها به جز سوره توبه، آیه‌اى از همان سوره شمرده مى‌شود.

مشاهده آیه در سوره

بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمٌِ

مشاهده آیه در سوره



جمله «بِسمِ‌ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ» در ‌آغاز همه سوره‌هاى قرآن به جز سوره توبه، آمده است و در آیه‌ 30 سوره نمل، افزون بر آغاز این سوره، در شروع نامه حضرت سلیمان نیز تكرار شده است و همین «بِسمِ‌ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ» به اتفاق شیعه و سنى، جزو سوره بشمار مى‌آید.[۳]

به اعتقاد اهل‌بيت عليهم السلام، آيه‌ «بِسمِ‌ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ» آيه‌اى مستقل و جزء قرآن است. در تفسير قرطبى از امام صادق عليه السلام نقل شده است: «بسم‌اللَّه» تاج سوره‌هاست.

امامیه بر اساس روایات اتفاق دارند كه «بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ» در آغاز ‌همه سوره‌ها به جز سوره توبه، آیه‌اى از همان سوره شمرده مى‌شود و هر كس آن را در نماز ترک ‌كند، نمازش باطل است.[۴] برخى از افراد كه بسم‌اللَّه را جزء سوره ندانسته و يا در نماز آن را ترك كرده‌اند، مورد اعتراض واقع شده‌اند. در مستدرک حاكم آمده است: روزى معاويه در نماز «بسم اللَّه» نگفت، مردم به او اعتراض كردند كه «أسَرقتَ أم نَيستَ؟»، آيه را دزديدى يا فراموش كردى؟![۵] امام باقر عليه السلام در مورد كسانى كه «بسم‌اللَّه» را در نماز نمى‌خواندند و يا جزء سوره نمى‌شمردند، مى‌فرمود: «سَرَقوا اكرمَ آية»؛[۶] بهترين آيه قرآن را به سرقت بردند.

پانویس

  1. روض الجنان، ج‌ 1، ص‌ 41؛ اسباب النزول، واحدى، ص‌ 13؛ التبیان، ج‌ 1، ص‌ 26.
  2. تاریخ قرآن، رامیار، ص‌ 553‌.
  3. روض الجنان، ج1، ص44.
  4. التبیان، ج‌1، ص‌24.
  5. مستدرك، ج 3، ص 233.
  6. بحارالانوار، ج 85، ص 20.

منابع

قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن (اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن