آیه بِرّ: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(تعیین رده)
 
(۷ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
===آیه بِرّ===
+
آیه 177 [[سوره بقره]] را «آیه بِرّ» (نیكى) نامیده‌ند.<ref> آیة البرّ، ص الف و ج.</ref> بر اساس این [[آیه]]، رو به سوى مشرق و مغرب گرداندن، نیكوكارى نیست؛ بلكه مصادیق دیگری مانند [[ایمان]] به [[خدا]] و [[آخرت]]، پرداخت مال به یتیمان، اقامه [[نماز]]، [[وفای به عهد]] و [[صبر]]، نیكى و نیكوكارى شناسانده شده است:
  
آیه 177 [[سوره بقره]]/ 2 را «آیه بِرّ» (نیكى) گویند.<ref> آیة البرّ، ص الف و ج.</ref>
+
{{قرآن در قاب|«لَّيْسَ الْبِرَّ أَن تُوَلُّواْ وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلَكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ وَالْمَلآئِكَةِ وَالْكِتَابِ وَالنَّبِيِّينَ وَآتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَالسَّآئِلِينَ وَ فِي الرِّقَابِ وَ أَقَامَ الصَّلاةَ وَ آتَى الزَّكَاةَ وَالْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُواْ وَالصَّابِرِينَ فِي الْبَأْسَاء والضَّرَّاء وَ حِينَ الْبَأْسِ أُولَئِكَ الَّذِينَ صَدَقُوا وَ أُولَئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ»|سوره=2|آیه=177|ترجمه=نیکی این نیست که روی خود را به سوی مشرق و مغرب کنید، بلکه نیکی [واقعی و کامل، که شایسته است در همه امور شما ملاک و میزان قرار گیرد، منش و رفتار و حرکات] کسانی است که به خدا و روز قیامت و فرشتگان و کتاب آسمانی و پیامبران ایمان آورده اند، و مال و ثروتشان را با آنکه دوست دارند به خویشان و یتیمان و درماندگان و در راه ماندگان و سائلان و [در راه آزادی] بردگان می دهند، و نماز را [با همه شرایطش] برپای می دارند، و زکات می پردازند، و چون پیمان بندند وفاداران به پیمان خویشند، و در تنگدستی و تهیدستی و رنج و بیماری و هنگام جنگ شکیبایند؛ اینانند که [در دین داری و پیروی از حق] راست گفتند، و اینانند که پرهیزکارند.}}
  
طبرسى مى گوید: هنگامى كه قبله مسلمانان از بیت المقدس به [[كعبه]] انتقال یافت، مناقشه هاى فراوانى میان مسلمانان، یهود و نصارا درگرفت. بیشتر یهود و نصارا روى كردن به جانب معین، هنگام نماز را یگانه راه اطاعت معرفى مى كردند.
+
[[شیخ طبرسى]] مى گوید: هنگامى كه [[قبله]] مسلمانان از [[بیت المقدس]] به [[كعبه]] انتقال یافت، مناقشه هاى فراوانى میان مسلمانان، [[یهود]] و [[مسیحیت|نصارا]] درگرفت. بیشتر یهود و نصارا روى كردن به جانب معین هنگام [[نماز]] را، یگانه راه اطاعت معرفى مى كردند. به گمان یهود، نیكویى این بود كه رو به مغرب نماز گزارند و نصارا بر این گمان بودند كه نیكویى، رو به مشرق نماز خواندن است كه خداوند این [[آیه]] را نازل كرد و به معرفى نیكى و نیكوكارى پرداخت.<ref> روض الجنان، ج 2، ص 307؛ مجمع البیان، ج 1، ص 476.</ref>
  
به گمان یهود، نیكویى این بود كه رو به مغرب [[نماز]] گزارند و نصارا بر این گمان بودند كه نیكویى، رو به مشرق نماز خواندن است كه خداوند این آیه را نازل كرد و به معرفى نیكى و نیكوكارى پرداخت.<ref> روض الجنان، ج 2، ص 307؛ مجمع البیان، ج 1، ص 476.</ref>
+
بعد از ماجراى [[تغییر قبله]] كه در آیه 144 [[سوره بقره]] آمده ([[آیه تغییر قبله]])، سخنِ روز، پيرامون قبله و تغيير آن‌ بود كه اين آيه مى‌فرمايد: چرا به جاى محتواى [[دين]] كه ايمان به خدا و قيامت و انجام كارهاى نيك است، به سراغ بحث‌هاى جدلى رفته‌ايد.
  
بر اساس این آیه، رو به سوى مشرق و مغرب گرداندن، نیكوكارى نیست؛ بلكه [[ایمان به خدا]]، [[آخرت]]، ملائكه و كتاب هاى آسمانى نیكى است. پرداخت مال به خویشان، یتیمان، بینوایان و در راه ماندگان و گدایان و آزاد كردن بردگان نیز نیكویى است.
+
آيه مورد بحث، جامع‌ترين آيه [[قرآن]] است؛ زيرا اصول مهم اعتقادى، عملى و اخلاقى در آن مطرح گرديده است. در روایتی از [[رسول خدا]] صلى الله عليه وآله نقل شده است كه فرمودند: هر كس به اين آيه عمل كند، ايمانش كامل است. اين آيه پانزده صفت نيك را در سه بخشِ [[ايمان]]، عمل و [[اخلاق]] بيان نموده است. در بخش ايمان، به مسئله ايمان به [[خدا]]، [[فرشتگان]]، [[انبياء]]، [[قيامت]] و كتب آسمانى اشاره شده؛ و در بخش عمل، به مسائل عبادى مانند [[نماز]] و اقتصادى مانند [[زكات]] و اجتماعى مانند آزاد نمودن بردگان و روحی مثل [[صبر]] در برابر مشكلات، اشاره گرديده؛ و در بخش اخلاقى به [[وفای به عهد]] و دل كندن از مادّيات و ترحّم به فقرا اشاره شده است.
 +
==پانویس==
 +
<references/>
  
در ادامه همین آیه، اقامه نماز، پرداخت زكات، وفا به عهد و شكیبایى هنگام سختى نیز نیكى و نیكوكارى شناسانده شده است:
 
 
'''''«لَیسَ البِرَّ أَن تُولّوا وُجوهَكُم قِبَلَ المَشرقِ والمَغربِ ولكِنَّ البِرَّ مَن ءَامنَ بِاللّهِ والیَومِ الأَخِرِ والملل- كةِ والكِتب...».'''''
 
 
==پانویس ==
 
<references />
 
 
==منابع==
 
==منابع==
 +
* [[دائرة المعارف قرآن کریم]]، علی خراسانی، ج1، ص375.
 +
* [[تفسیر نور]]، محسن قرائتی، ج1، ص269.
 +
{{قرآن}}
  
علی خراسانی، دائرة‌المعارف قرآن كریم، جلد  1، ص 375
 
 
[[رده:آیه‌های با عناوین خاص]]
 
[[رده:آیه‌های با عناوین خاص]]
 +
[[رده:آیات سوره بقره]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۵:۳۴

آیه 177 سوره بقره را «آیه بِرّ» (نیكى) نامیده‌ند.[۱] بر اساس این آیه، رو به سوى مشرق و مغرب گرداندن، نیكوكارى نیست؛ بلكه مصادیق دیگری مانند ایمان به خدا و آخرت، پرداخت مال به یتیمان، اقامه نماز، وفای به عهد و صبر، نیكى و نیكوكارى شناسانده شده است:

مشاهده آیه در سوره

«لَّيْسَ الْبِرَّ أَن تُوَلُّواْ وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلَكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ وَالْمَلآئِكَةِ وَالْكِتَابِ وَالنَّبِيِّينَ وَآتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَالسَّآئِلِينَ وَ فِي الرِّقَابِ وَ أَقَامَ الصَّلاةَ وَ آتَى الزَّكَاةَ وَالْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُواْ وَالصَّابِرِينَ فِي الْبَأْسَاء والضَّرَّاء وَ حِينَ الْبَأْسِ أُولَئِكَ الَّذِينَ صَدَقُوا وَ أُولَئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ»

نیکی این نیست که روی خود را به سوی مشرق و مغرب کنید، بلکه نیکی [واقعی و کامل، که شایسته است در همه امور شما ملاک و میزان قرار گیرد، منش و رفتار و حرکات] کسانی است که به خدا و روز قیامت و فرشتگان و کتاب آسمانی و پیامبران ایمان آورده اند، و مال و ثروتشان را با آنکه دوست دارند به خویشان و یتیمان و درماندگان و در راه ماندگان و سائلان و [در راه آزادی] بردگان می دهند، و نماز را [با همه شرایطش] برپای می دارند، و زکات می پردازند، و چون پیمان بندند وفاداران به پیمان خویشند، و در تنگدستی و تهیدستی و رنج و بیماری و هنگام جنگ شکیبایند؛ اینانند که [در دین داری و پیروی از حق] راست گفتند، و اینانند که پرهیزکارند.

مشاهده آیه در سوره


شیخ طبرسى مى گوید: هنگامى كه قبله مسلمانان از بیت المقدس به كعبه انتقال یافت، مناقشه هاى فراوانى میان مسلمانان، یهود و نصارا درگرفت. بیشتر یهود و نصارا روى كردن به جانب معین هنگام نماز را، یگانه راه اطاعت معرفى مى كردند. به گمان یهود، نیكویى این بود كه رو به مغرب نماز گزارند و نصارا بر این گمان بودند كه نیكویى، رو به مشرق نماز خواندن است كه خداوند این آیه را نازل كرد و به معرفى نیكى و نیكوكارى پرداخت.[۲]

بعد از ماجراى تغییر قبله كه در آیه 144 سوره بقره آمده (آیه تغییر قبله)، سخنِ روز، پيرامون قبله و تغيير آن‌ بود كه اين آيه مى‌فرمايد: چرا به جاى محتواى دين كه ايمان به خدا و قيامت و انجام كارهاى نيك است، به سراغ بحث‌هاى جدلى رفته‌ايد.

آيه مورد بحث، جامع‌ترين آيه قرآن است؛ زيرا اصول مهم اعتقادى، عملى و اخلاقى در آن مطرح گرديده است. در روایتی از رسول خدا صلى الله عليه وآله نقل شده است كه فرمودند: هر كس به اين آيه عمل كند، ايمانش كامل است. اين آيه پانزده صفت نيك را در سه بخشِ ايمان، عمل و اخلاق بيان نموده است. در بخش ايمان، به مسئله ايمان به خدا، فرشتگان، انبياء، قيامت و كتب آسمانى اشاره شده؛ و در بخش عمل، به مسائل عبادى مانند نماز و اقتصادى مانند زكات و اجتماعى مانند آزاد نمودن بردگان و روحی مثل صبر در برابر مشكلات، اشاره گرديده؛ و در بخش اخلاقى به وفای به عهد و دل كندن از مادّيات و ترحّم به فقرا اشاره شده است.

پانویس

  1. آیة البرّ، ص الف و ج.
  2. روض الجنان، ج 2، ص 307؛ مجمع البیان، ج 1، ص 476.

منابع

قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن (اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن