آیه ایلاء

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

آیه 226 سوره بقره را که در موضوع «ایلاء» و حکم آن نازل شده، «آیه ایلاء» نامیده‌اند.[۱] كلمه‌ى «ايلاء» اصطلاحا به معناى سوگند خوردن براى ترک آميزش جنسى است.

مشاهده آیه در سوره

«لِلَّذِينَ يُؤْلُونَ مِن نِّسَآئِهِمْ تَرَبُّصُ أَرْبَعَةِ أَشْهُرٍ فَإِنْ فَآؤُوا فَإِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ»

برای کسانی که سوگند یاد می کنند [که از آمیزش] با زنان خود دوری گزینند، [شرعاً] چهار ماه مهلت است، چنانچه [در این مدت به آنچه مقتضای زناشویی است] بازگشتند [گناهی بر آنان نیست]؛ زیرا خدا بسیار آمرزنده ومهربان است.

مشاهده آیه در سوره


در جاهلیت هنگامى كه مردى از همسر خویش بیزار مى شد، سوگند یاد مى كرد كه با او هم بستر نشود و از طلاق او نیز سر باز مى زد و از این طریق، او را مى آزرد. در آغاز اسلام نیز برخى چنین مى كردند كه این آیه نازل شد و فرمود: هر كس چنین سوگندى بخورد، فقط چهار ماه مى توان بر این وضعیت صبر كرد و اگر شوهر پس از این مدت از تصمیم خود برگردد، اشكالى ندارد؛ البته مرد باید كفاره بدهد و ده فقیر را اطعام كند. اما اگر پس از این مدت مراجعه نكرد، بر اساس روایات، زن مى تواند به حاكم اسلامى مراجعه كند و حاكم اسلامى مرد را وامى دارد كه یا رجوع كند یا زن را طلاق دهد و اگر سر باز زد، او را حبس مى كند تا بپذیرد.[۲]

البتّه اين مدّت چهار ماه مذکور در آیه، نه به خاطر احترام به سوگند نارواست، بلكه به جهت آن است كه هر مردى در شرايط عادّى نيز تا چهار ماه بيشتر حقّ عدم آميزش را ندارد.

پانویس

  1. احكام القرآن، ابن العربى، ج 1، ص 355.
  2. تفسیر قمى، ج 1، ص 101.

منابع

قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن (اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن