قسم خوردن
قسم یا سوگند در لغت اقرار و اعترافی که شخص از روی شرف و ناموس خود می کند و خدا یا بزرگی را شاهد می گیرد.[۱] و در اصطلاح فقهی قسم خوردن به ذات خدا یا اسماء خاص خداوند است مثل والله، بالله.[۲] ذات خدا یعنی بدون این که قسم به اسمی از اسماء خدا باشد عباراتی میآورد که دلالت بر ذات خدا میکند مثل والذی نفسی بیده: قسم به آن کسی که جانم در دست اوست.
در روایات از قسم دروغ خوردن نهی اکید شده است و برای آن عواقب بسیار بد فردی و اجتماعی ذکر گردیده است. در روایتی از امام صادق علیه السلام آمده است: لا تَحْلِفوا باللّه صادِقینَ ولاکاذِبینَ ؛ فإنّهُ عزوجل یقولُ: «ولاتَجْعَلوا اللّهَ عُرْضَةً لأیمانِکم»؛ راست یا دروغ به خدا سوگند مخورید؛ زیرا خداوند عزوجل مىفرماید: «و خدا را وسیله سوگندهاى خود قرار مدهید».[۳]
جایگاه بحث قسم در فقه
قسم بیشتر با عنوان یمین در فقه مطرح است و از آن در جمیع ابواب منازعات و در کتاب قضاء و شهادات و همچنین در کتاب أیمان در مورد کسی که چیزی را به واسطه قسم خوردن بر خود واجب یا حرام میکند از آن بحث میشود.
پانویس
منابع
- لغت نامه دهخدا
- محمدحسين بيگدلو، یمین، دانشنامه پژوهه، بازیابی: 17 بهمن 1391
- قسم خوردن، سایت شهر حدیث
فقه/احکام |
عبادات: تقلید، طهارت، نماز، روزه، خمس، زکات، حج
اموال: خرید و فروش، شرکت، صلح، اجاره، مزارعه، مساقات، وکالت، قرض، حواله، رهن، ضامن شدن، کفالت، امانت، عاریه، ارث، غصب آداب و رفتار: ازدواج، طلاق، خوردن و آشامیدن، نذر و عهد، قسم، امر به معروف و نهی از منکر، صید ، ذبح، وصیت، مال پیدا شده، وقف، دفاع، مسائل مستحدثه |
رده ها: احکام | احکام عبادی | احکام اقتصادی | احکام خانواده | احکام روابط اجتماعی |اصطلاحات احکام|مراجع تقلید |