آیه علم الکتاب
آیه ۴۳ سوره رعد را «آیه علم الکتاب» گفته‌اند.[۱] در این آیه آمده است که کافران به پیامبر صلى الله علیه وآله مى‌گویند: تو پیامبر نیستى و خداوند مى‌فرماید: به آنان بگو کافى است که خداوند و کسى که نزد او علم کتاب وجود دارد، گواه من باشند:
در این که «کتاب» در آیه فوق، چه کتابى است و کسى که نزد او علم کتاب وجود دارد چه کسى است، مفسران بر یک رأى نیستند. در بسیارى از روایات شیعه و سنی آمده است که مقصود از «مَن عِندَهُ عِلمُ‌الکتاب» كه علم همه‌ى كتاب را دارد امیرمؤمنان على علیه السلام است.[۲]
محمد بن حسن صفار با سه واسطه از یحیى الحلبى و او از یکى از رواة موثق نقل نماید که با امام محمدباقر علیه‌السلام در مسجد بودم که یکى از فرزندان عبدالله بن سلام وارد شد به امام گفتم قربانت گردم این مرد پسر همان کسى است که گویند در نزد وى علم الکتاب بوده است. امام فرمود: نه، او نبود بلکه کسى که در نزد او علم الکتاب بوده على بن ابى‌طالب علیه‌السلام بود که درباره او پنج آیه نازل شد که یکى از آن پنج آیه، همین آیه است. و نیز با چهار واسطه از فضیل بن یسار او از امام باقر علیه‌السلام روایت کند که این آیه درباره على بن ابى‌طالب نازل گردیده زیرا او عالم این امت بعد از رسول خدا بوده است.[۳]
همچنین عبدالله بن عجلان از امام باقر علیه‌السلام روایت کند که گفت: از امام درباره این آیه سؤال کردم، فرمود: درباره على بن ابى‌طالب و ائمه بعد از او نازل شده که علم الکتاب در نزد آنان بوده است.[۴]
پانویس
منابع
- دائرة المعارف قرآن کریم، علی خراسانی، ج۱، ص۳۹۴.
- نمونه بینات در شأن نزول آیات، محمدباقر محقق، ص۴۶۹.
