آیه 233 سوره بقره را كه به تفصیل به مسأله «رِضاع» و شیردادن نوزادان پرداخته است، «آیه رِضاع» نام نهاده‌اند.[۱]
«وَالْوَالِدَاتُ يُرْضِعْنَ أَوْلاَدَهُنَّ حَوْلَيْنِ كَامِلَيْنِ لِمَنْ أَرَادَ أَن يُتِمَّ الرَّضَاعَةَ وَعلَى الْمَوْلُودِ لَهُ رِزْقُهُنَّ وَكِسْوَتُهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ لاَ تُكَلَّفُ نَفْسٌ إِلاَّ وُسْعَهَا لاَ تُضَآرَّ وَالِدَةٌ بِوَلَدِهَا وَلاَ مَوْلُودٌ لَّهُ بِوَلَدِهِ وَعَلَى الْوَارِثِ مِثْلُ ذَلِكَ فَإِنْ أَرَادَا فِصَالاً عَن تَرَاضٍ مِّنْهُمَا وَتَشَاوُرٍ فَلاَ جُنَاحَ عَلَيْهِمَا وَإِنْ أَرَدتُّمْ أَن تَسْتَرْضِعُواْ أَوْلاَدَكُمْ فَلاَ جُنَاحَ عَلَيْكُمْ إِذَا سَلَّمْتُم مَّآ آتَيْتُم بِالْمَعْرُوفِ وَاتَّقُواْ اللّهَ وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ»
و مادران باید فرزندانشان را دو سال کامل شیر دهند. [این حکم] برای کسی است که می خواهد دوران شیرخوارگی [کودک] را تکمیل کند. تأمین خوراک و پوشاک مادران شیردهنده به طور شایسته و متعارف بر عهده پدر فرزند است. هیچ کس جز به اندازه توانش تکلیف نمی شود. نباید مادری به خاطر فرزندش زیان بیند، و نه پدری برای فرزندش دچار ضرر شود [بر پدر است که مخارج مادر و کودک را در حدّ متعارف بپردازد، و بر مادر است که بیش از طاقت مالی شوهر از شوهر طلب خوراک و پوشاک نکند]. و [چنانچه پدر کودک از دنیا برود] هزینه مادر و کودک به اندازه متعارف [از میراث به جا مانده] بر عهده وارث است. و اگر پدر و مادر بر اساس توافق و مشورتشان بخواهند کودک را [قبل از دو سال] از شیر بگیرند، گناهی بر آنان نیست. و اگر بخواهید برای فرزندانتان دایه بگیرید، گناهی بر شما نیست، در صورتی که مزدی را که باید بدهید، به طور شایسته و متعارف بپردازید. و از خدا پروا کنید و بدانید یقیناً خدا به آنچه انجام می دهید، بیناست.
در اين آيه به عواطف مادر، اهميّت شير مادر، مقدار نياز طبيعى نوزاد به شير و مدّت آن، توجّه شده است.
بر اساس این آیه، حق شیردادن نوزاد در حال شیرخوارگى مخصوص مادر است؛ البته دو سال براى كسى است كه بخواهد دوران شیرخوارگى را كامل كند؛ ولى مادران حق دارند این مدت را كمتر كنند. هزینه زندگى مادر در دوران شیردادن بر عهده پدر است؛ حتى اگر زن را طلاق داده باشد و هیچ یك از پدر و مادر نباید به دلیل اختلاف‌هایشان به نوزاد ضرر برسانند.
پس از مرگ پدر، ورثه وظیفه دارند هزینه‌هاى مادر را هنگام شیردادن تأمین كنند. پدر و مادر مى‌توانند با توافق یكدیگر، دوران شیرخوارگى نوزاد را كمتر كنند و پدر نمى‌تواند وظیفه شیردادن را به دایه واگذارد، مگر این كه مادر سرباز زند.[۲]
پانویس
- ↑ زبدة البیان فی احکام القرآن، مقدس اردبیلی، ص568.
- ↑ مجمع‌البیان، ج2، ص586-587.
منابع
