امام علی علیه‌السلام و قرآن (کتاب)
 | |
| نویسنده | محمد مرادی |
| موضوع | امام علی(ع)/تفسیر قرآن |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | ۱ |
|
| |
«امام علی و قرآن؛ پژوهشی در تفسیر و روشهای آن در اندیشه امام على عليه‌السلام» تألیف محمد مرادی، کتابى است كه در آن به بيان تعاليم اميرمؤمنان علی عليه‌السلام دربارۀ قرآن کریم، علوم قرآنى، تفسير و روشهاى تفسیر پرداخته مى‌شود.
معرفى كتاب
در ميان گونه‌هاى تفسير، شیوه تفسير مأثور كه برگرفته از مخاطبان وحى تلقى مى‌شود، از جايگاه ويژه‌اى برخوردار است و در ميان پژوهشها و مباحث مربوط به تفسير مأثور و يا به عبارتى تفسير نقلى، آراى تفسيرى امام على عليه‌السلام جايگاه خاصى دارد؛ چراكه او در دامان گيرندۀ وحى و رسول خدا صلی الله علیه وآله پرورش يافته و از آن حضرت تفسير و تأویل آيات الهى را فراگرفته است. در اين کتاب تلاش شده است تا دانش امام على و روشهاى او در تفسير كلام خدا واكاويده شود. از اين رو موضوعات زير، با توجه به گنجايش كتاب حاضر، از جمله مواردى است كه در آن به بحث و بررسى گذارده مى‌شود: قرآن از نگاه امام على(ع)، علوم قرآنى در نگاه امام على(ع)، تبيين جايگاه امام على(ع) در تفسير قرآن، شرايط تبيين آيات الهى از ديدگاه امام على(ع)، روشهاى امام على در تفسير قرآن.
در پديدآوردن اين كتاب، از منابع حديثى و تفسيرى فراوانى بهره برده شد است. تتبع گسترده در منابع گوناگون حديثى و تفسيرى به خوبى نمايان مى‌سازد كه روايتهاى تفسيرى بسيارى از امام علی عليه‌السلام نقل شده، كه در ميان آنها نكات بديع فراوانى وجود دارد و در پژوهشهاى قرآنى از آنها غفلت شده است. اصل اين كتاب، مقاله‌اى است كه در «دانشنامه امام علی عليه‌السلام» در سال امام علی عليه‌السلام (۱۳۸۰-۱۳۷۹ ش) انتشار یافته است.
محتوای کتاب
كتاب «امام علی علیه‌السلام و قرآن» مشتمل بر پيشگفتارى از نويسنده و چهار فصل و كتابنامه و نمايه است:
- فصل اول: «قرآن در آفاق نگاه امام علی عليه‌السلام» در اين فصل به معرفى قرآن به عنوان كتابى جامع، دربردارندۀ دستورات الهى، ميزان رفتار، كتاب خبر، نصيحت‌گرى مشفق، كليد خيرات، حجت خدا، كتاب زندگى و...، از ديدگاه امام(ع) پرداخته شده است.
- فصل دوم: «علوم قرآنى در انديشۀ اميرمؤمنان» به مباحث علوم قرآنى نظير: اقسام آيات، اسلوب قرآن، زبان قرآن، تفسير، تفسير به رأى، تحريف قرآن، اسباب نزول، ناسخ و منسوخ، قرائت، تأویل، حروف مقطعه و غيره از نگاه امام پرداخته شده است.
- فصل سوم: «امام على، مفسرى سرآمد» به موضوع امام على(ع) و تفسير قرآن مى‌پردازد و از مقام تفسيرى امام على(ع) در قرآن، مقام تفسيرى على در نگاه پيامبر(ص)، دانش تفسيرى امام على(ع) در بيان خود او، تفسيردانى على(ع) در نگاه اهل بيت و در نگاه صحابه و قرآن‌پژوهان سخن مى‌گويد.
- فصل چهارم: «تفسير و روشهاى آن» در دو بخش: تفسير و روشهای تفسیر تنظيم شده است. بخش اول به موضوعاتى چون: نياز به تفسير، تفسير و شرايط آن از نگاه امام على و غيره مى‌پردازد. بخش دوم، از روشهاى چهارگانۀ تفسيرى سخن مى‌گويد كه عبارتند از: تفسير قرآن با قرآن، تفسير قرآن به كلام پيامبر(ص)، تفسير معناشناسى، تفسير عقلى و اجتهادى.
منابع
- "امام علی علیه‌السلام و قرآن"، ویکی نور.
