دانشنامه قرآن و حدیث (کتاب)

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
دانشنامه قرآن و حدیث.jpg
نویسنده محمد محمدى ری شهرى
موضوع فرهنگ قرآن و حدیث
زبان فارسی-عربی
تعداد جلد ۱۸
ترجمه حمیدرضا شیخى

«دانشنامه قرآن و حدیث»، تألیف محمد محمدى ری شهرى با همکارى جمعى از پژوهشگران و ترجمه حمیدرضا شیخى، در زمینه علوم مرتبط با قرآن کریم و حدیث، یکی از دانشنامه های نوشته شده توسط مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث است. همچنین این کتاب به زبان عربی با نام «موسوعة معارف الکتاب والسنة» تاکنون در ۱۰ جلد منتشر شده است.

محتوای کتاب

این مجموعه، بر اساس شیوه الفبایى ـ موضوعى، به گزارش احادیث مرتبط با موضوعات پرداخته است و با استناد به آیات و روایات معصومان(ع) به توضیح و تبیین موضوعات، مفاهیم و مدخل‌ هاى دینى مى‌ پردازد که از جهت موضوعى، از دامنه گسترده‌ اى برخوردار است و مفاهیم دینى، اعتقادى، اخلاقى، سیاسى، اقتصادى و فرهنگى را پوشش مى‌ دهد.

در مقدمه "موسوعه معارف الکتاب والسنة" به مباحثى چون معناى سنت و شمول آن بر احادیث اهل بیت و جایگاه سنت در عرصه شناخت معارف دینى پرداخته شده است. همچنین ضمن بررسى جایگاه والاى سنت، دیدگاه‌هاى مختلف و دلایل آنها مورد بررسى قرار گرفته و نظر منتخب (عدم انفکاک بین قرآن و سنت) تبیین شده است.

در ادامه، مقدمات شناخت حدیث (چون: علم رجال، علم درایه، آگاهى از نقد متن حدیث و مسائل مربوط به تعارض آن با قرآن و عقل) بررسى شده و افزون بر گزارش مختصرى از پیشینه گردآورى احادیث، از آثار و جوامع حدیثى اولیه قبل از کتب اربعه، و جوامع حدیثى متأخر در میان شیعیان و اهل سنت، فهرستى ارائه گشته است.

وضعیت نشر

«دانشنامه قرآن و حدیث» ۱۴ مهرماه ۱۳۹۰ در مراسمی با حضور رئیس مجلس شورای اسلامی، و جمعی از فرهیختگان حوزه و دانشگاه در تالار علامه مجلسی مؤسسه علمی ـ فرهنگی دارالحدیث در قم رونمایی شد.

چاپ اول این دانشنامه در مهرماه ۱۳۹۰ توسط انتشارات دارالحدیث، در قطع وزیری به دو زبان عربی ـ فارسی منتشر شده است. تاکنون ۱۶ جلد از این دانشنامه منتشر شده، که تنها مدخل‌هاى دو حرف "همزه" و "باء" را در بر دارد و پیش‌بینى مى‌شود حجم "موسوعه معارف الکتاب والسنة" نزدیک به ۶۰ جلد و دانشنامه قرآن و حدیث، بر ۱۰۰ جلد عربى ـ فارسى، بالغ گردد.

منابع

منابع مرجع
دائره المعارف ها * دانشنامه جهان اسلام * دائرة المعارف بزرگ اسلامی * دائرة المعارف قرآن کریم * دانشنامه فرهنگ فاطمی * دانشنامه امام حسین علیه السلام * دانشنامه امیرالمومنین علیه السلام * دانشنامه قرآن و حدیث * دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی * دایرة المعارف فارسی
فرهنگ های تخصصی *فرهنگ قرآن * فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام * فرهنگ عاشورا * قاموس قرآن * نثر طوبی * سفینه البحار
واژه نامه ها * المنجد * تاج العروس * جمهرة اللغة * قاموس المحیط * لسان العرب * مجمع البحرین * مفردات قرآن راغب * معجم مقاییس اللغة
سرگذشت نامه ها *ريحانة الادب * روضات الجنات * طبقات اعلام الشیعه‌ * اعیان الشیعه * مجالس المؤمنین * گلشن ابرار * ستارگان حرم * اثر آفرینان
کتابشناسی ها * الذریعه الی تصانیف الشیعه * کشف الظنون * الفهرست ابن ندیم * فهرست کتاب های چاپی فارسی
منابع مرجع الکترونیکی * ویکی شیعه * دانشنامه اسلامی