حجاج بن مسروق الجعفی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (رجز حجاج در عاشورا)
(ویرایش)
 
سطر ۱: سطر ۱:
حجّاج بن مسروق بن مالک بن کثیف بن عتبة الکداع الجعفی، یکی از شهدای کربلا است.
+
«حجّاج بن مسروق الجعفی»، یکی از [[شهدای کربلا]] است. جُعفی منسوب به جعفی بن سعد، عشیره‌ای از «مذحج» و از عرب قحطان ([[یمن|یمن]] و عرب جنوب) است. در [[زیارت ناحیه مقدسه|زیارت ناحیه]] از وی چنین یاد شده است: «السَّلامُ عَلی حَجَّاجِ بْنِ مَسْرُوقِ الْجُعْفِی». نام وی در [[تاریخ طبری (کتاب)|تاریخ طبری]]، [[بحارالانوار]] و [[مقتل الحسین علیه السلام (خوارزمی) (کتاب)|مقتل الحسین]] خوارزمی نیز آمده است.  
  
==نسب حجاج==
+
==پیوستن به امام حسین ==
  
حجاج بن مسروف، حجاج بن سردق، حجاج بن‌ مرزوق نيز گفته ‌اند و جعفي منسوب به جعفي بن سعد، عشيره‌اي از «مذحج» و از عرب قحطان.(يمن و عرب جنوب) نام وي در تاريخ طبري، زيارت ناحيه و [[بحارالانوار]] آمده است. خوارزمي نيز از او نام برده است.
+
حجّاج بن مسروق از [[شیعه|شیعیان]] و اصحاب [[امیرالمومنین|امیرالمؤمنین]] علیه السلام در [[کوفه]] بود. چون باخبر شد که [[امام حسین علیه السلام|امام حسین]] علیه السلام از [[مدینه]] به سوی [[مکه]] حرکت کرده است، رهسپار مکه شد و به آن حضرت پیوست و هنگام حرکت امام علیه السلام از مکه به سوی [[عراق]] در کنار و همراه امام بود.  
  
==پیوستن به امام حسین علیه السلام==
+
وی در تمام اوقات [[نماز]]، مؤذن [[امام حسین]] علیه السلام بود.<ref>بحارالانوار، ج۴۵، ص۲۵.</ref> در جریان ملاقات [[حر بن یزید ریاحی|حرّ ریاحی]] با امام حسین علیه السلام چون ظهر شد، امام علیه السلام به حجّاج فرمود که [[اذان]] بگوید. در برخى کتب از او با عنوان «مؤذن حسین» یاد کرده اند.<ref>انصارالحسین، ص۶۸.</ref>
  
از شیعیان و اصحاب امیرالمؤمنین علیه السلام در [[کوفه]] بود. چون باخبر شد که امام حسین علیه السلام از [[مدینه]] به سوی [[مکه]] حرکت کرده است، رهسپار مکه شد و به آن حضرت پیوست. هنگام حرکت امام علیه السلام از مکه به سوی عراق در کنار و همراه امام علیه السلام بود.  
+
همچنین در [[قصر مقاتل|قصر بنی ‌مقاتل]]، حجاج و [[یزید بن مغفل الجعفی|یزید بن مغفّل]] از طرف [[سیدالشهداء|سیدالشهدا]] علیه السلام به خیمه [[عبیدالله بن حر جعفی|عبیدالله حر جعفی]] رفتند و پیام آن حضرت را به او رساندند و از او برای یاری امام دعوت کردند<ref>عنصر شجاعت، ج۱، ص۸۰.</ref> (گرچه عبیدالله جعفی توفیق حسینى شدن نیافت).
  
==موذن امام حسین علیه السلام==
+
==شهادت حجاج==
 
 
وی در تمام اوقات [[نماز]]، مؤذن [[امام حسین]] علیه السلام بود.<ref>[[بحارالانوار]]، ج45، ص25.</ref> در جریان ملاقات حرّ با امام حسین علیه السلام چون ظهر شد، امام علیه السلام به حجّاج فرمود که اذان بگوید و او نیز گفت.
 
 
 
==دعوت از عبیدالله حر جعفی==
 
 
 
در قصر بنی ‌مقاتل وی و یزید بن مغفّل از طرف سیدالشهدا به خیمه عبیدالله حر جعفی رفتند و پیام آن بزرگوار را به او رساندند و از او برای یاری آن حضرت دعوت به عمل آوردند.
 
 
 
==رجز حجاج در عاشورا==
 
 
 
حجاج در روز عاشورا وارد میدان شد و چنین رجز خواند:
 
  
 +
حجاج در [[روز عاشورا]] وارد میدان شد و چنین [[رجزهای یاران ابا عبدالله علیه السلام|رجز]] خواند:
 
{{بیت|أَقْدِمْ حُسَیْناً هادِیاً مَهْدِیّا|الْیَوْمَ تَلْقی جَدَّکَ النَبِیّا}}
 
{{بیت|أَقْدِمْ حُسَیْناً هادِیاً مَهْدِیّا|الْیَوْمَ تَلْقی جَدَّکَ النَبِیّا}}
 
{{بیت|ثُمَّ أَباکَ ذَاالْعَلا عَلِیّا|وَالْحَسَنَ الْخَیْرَ الرِّضَی الّوَلِیّا}}
 
{{بیت|ثُمَّ أَباکَ ذَاالْعَلا عَلِیّا|وَالْحَسَنَ الْخَیْرَ الرِّضَی الّوَلِیّا}}
 
{{بیت|وَذَاالْجَناحَیْنِ الْفَتَی الکَمِیّا|وَاسَدَ اللَّه الشَّهیدَ الْحَیّا}}
 
{{بیت|وَذَاالْجَناحَیْنِ الْفَتَی الکَمِیّا|وَاسَدَ اللَّه الشَّهیدَ الْحَیّا}}
  
ای حسین، ای رهبر هدایت یافته پیش آی، امروز جدت پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم و پدرت علی علیه السلام، امام حسن، جعفر طیار و حمزه سیدالشهدا را ملاقات خواهی نمود.
+
«ای حسین، ای رهبر هدایت یافته پیش آی، امروز جدت [[پیامبر اسلام|پیغمبر]] و پدرت [[امام علی علیه السلام|علی]]، [[امام حسن علیه السلام|امام حسن]]، [[جعفر طیار]] و [[حضرت حمزه علیه السلام|حمزه سیدالشهدا]] علیهم السلام را ملاقات خواهی نمود». امام علیه‏ السلام به او فرمود: من هم بعد از تو، جدم و پدرم را ملاقات می‏ کنم.  
  
==شهادت حجاج==
+
حجاج پس از گفتگویى با سیدالشهدا، بار دیگر به میدان رفت و به قولی بیست و پنج تن را به هلاکت رساند. سرانجام خودش نیز به افتخار [[شهادت در راه خدا|شهادت]] نایل شد.
 
 
پس از آن جنگید و به قولی بیست و پنج تن را به هلاکت رساند. سرانجام خودش نیز به افتخار شهادت نایل شد.
 
 
 
==زیارتنامه حجاج==
 
 
 
در زیارت ناحیه از وی چنین یاد شده است: السَّلامُ عَلی حَجَّاجِ بْنِ مَسْرُوقِ الْجُعْفِی.
 
 
 
همواره ملازم سيدالشهدا بود و در پنج وقت [[نماز]]، [[اذان]] مى گفت. در مسير راه وقتى كه امام حسين علیه السلام به منزلگاه «قصر بنى مقاتل» رسيد و در آنجا خيمه گاه عبيدالله بن حر جعفى را ديد، حجاج بن مسروق را در پى او فرستاد تا او را به پيوستن به امام فراخواند.<ref>عنصر شجاعت، ج1، ص80.</ref> (گرچه توفيق حسينى شدن نيافت.)
 
 
 
هنگامى كه كاروان حسين علیه السلام با سپاه حر برخورد كردند، او به امر امام اذان ظهر گفت. در برخى كتب از او با عنوان «مؤذن حسين» ياد كرده اند.<ref>انصارالحسين، ص68.</ref> روز عاشورا به ميدان رفت و جنگيد و غرق خون نزد امام برگشت. پس از گفتگويى با سيدالشهدا، بار ديگر به ميدان رفت و شهيد شد.
 
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
<references/>
+
<references />
  
 
==منابع==
 
==منابع==
* جواد محدثی، فرهنگ عاشورا.
+
 
* حجاج بن مسروق، [http://www.ashoora.ir/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7/article/564.html پایگاه جامع عاشورا]، بازیابی: 3 اسفند 1392.
+
*جواد محدثی، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]].
* جمعی از نویسندگان، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ص140-141. در دسترس در [www.ashoora.ir/دانشنامه-عاشورا /article/564.htmlویکی فقهبازیابی: 3 اسفند 1392.
+
*"حجاج بن مسروق"، [http://www.ashoora.ir/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7/article/564.html پایگاه جامع عاشورا]، بازیابی: ۳ اسفند ۱۳۹۲.
 +
*جمعی از نویسندگان، [[پژوهشی پیرامون شهدای کربلا (کتاب)|پژوهشی پیرامون شهدای کربلا]ص۱۴۰-۱۴۱.  
  
 
{{الگو:واقعه عاشورا}}
 
{{الگو:واقعه عاشورا}}
 
[[رده:شهدای کربلا]]
 
[[رده:شهدای کربلا]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۴ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۷:۴۰

«حجّاج بن مسروق الجعفی»، یکی از شهدای کربلا است. جُعفی منسوب به جعفی بن سعد، عشیره‌ای از «مذحج» و از عرب قحطان (یمن و عرب جنوب) است. در زیارت ناحیه از وی چنین یاد شده است: «السَّلامُ عَلی حَجَّاجِ بْنِ مَسْرُوقِ الْجُعْفِی». نام وی در تاریخ طبری، بحارالانوار و مقتل الحسین خوارزمی نیز آمده است.

پیوستن به امام حسین

حجّاج بن مسروق از شیعیان و اصحاب امیرالمؤمنین علیه السلام در کوفه بود. چون باخبر شد که امام حسین علیه السلام از مدینه به سوی مکه حرکت کرده است، رهسپار مکه شد و به آن حضرت پیوست و هنگام حرکت امام علیه السلام از مکه به سوی عراق در کنار و همراه امام بود.

وی در تمام اوقات نماز، مؤذن امام حسین علیه السلام بود.[۱] در جریان ملاقات حرّ ریاحی با امام حسین علیه السلام چون ظهر شد، امام علیه السلام به حجّاج فرمود که اذان بگوید. در برخى کتب از او با عنوان «مؤذن حسین» یاد کرده اند.[۲]

همچنین در قصر بنی ‌مقاتل، حجاج و یزید بن مغفّل از طرف سیدالشهدا علیه السلام به خیمه عبیدالله حر جعفی رفتند و پیام آن حضرت را به او رساندند و از او برای یاری امام دعوت کردند[۳] (گرچه عبیدالله جعفی توفیق حسینى شدن نیافت).

شهادت حجاج

حجاج در روز عاشورا وارد میدان شد و چنین رجز خواند:

أَقْدِمْ حُسَیْناً هادِیاً مَهْدِیّا الْیَوْمَ تَلْقی جَدَّکَ النَبِیّا

ثُمَّ أَباکَ ذَاالْعَلا عَلِیّا وَالْحَسَنَ الْخَیْرَ الرِّضَی الّوَلِیّا

وَذَاالْجَناحَیْنِ الْفَتَی الکَمِیّا وَاسَدَ اللَّه الشَّهیدَ الْحَیّا

«ای حسین، ای رهبر هدایت یافته پیش آی، امروز جدت پیغمبر و پدرت علی، امام حسن، جعفر طیار و حمزه سیدالشهدا علیهم السلام را ملاقات خواهی نمود». امام علیه‏ السلام به او فرمود: من هم بعد از تو، جدم و پدرم را ملاقات می‏ کنم.

حجاج پس از گفتگویى با سیدالشهدا، بار دیگر به میدان رفت و به قولی بیست و پنج تن را به هلاکت رساند. سرانجام خودش نیز به افتخار شهادت نایل شد.

پانویس

  1. بحارالانوار، ج۴۵، ص۲۵.
  2. انصارالحسین، ص۶۸.
  3. عنصر شجاعت، ج۱، ص۸۰.

منابع

11.jpg
واقعه عاشورا
قبل از واقعه
شرح واقعه
پس از واقعه
بازتاب واقعه
وابسته ها