آیه انذار
آیه انذار آیه 214 سوره شعراء می‌باشد که به موجب آن پیامبر مامور به انذار خویشان نزدیک خود گردید و در جریان انجام این دستور که پیامبر آن را در یک مهمانی که ترتیب داد اجرا نمود، امیرالمومنین علیه‌السلام را به عنوان وزیر و جانشین خود تعیین نمود.
متن و ترجمه آیه
«وَأَنذِرْ عَشِيرَتَكَ الْأَقْرَبِينَ» [۱]
و خویشان نزدیکت را بیم ده.
بیان آیه
"عشيره" به معنای خويشاوندان است. چون خويشاوندان با یکدیگر معاشرت می کنند به آنها می گویند عشیره [۲] عشيره اقربين یعنی خویشان نزدیک. خداوند در این آیه شریفه به پیامبر فرمان می دهد که دعوت خود را انذار خویشاوندان نزدیکش آغاز نماید.
بحث روایی پیرامون این آیه
وقتی این آیه شریفه نازل شد رسول اكرم به علی(ع) فرمود غذایی ترتیب بده و بنی هاشم و بنی عبد المطّلب را دعوت كن. علی (ع) هم غذایی از گوشت درست كرد و مقداری شیر نیز تهیه كرد كه آنها بعد از غذا خوردند. پیغمبر اكرم اعلام دعوت كرد و فرمود من پیغمبر خدا هستم و از جانب خدا مبعوثم. من مأمورم كه ابتدا شما را دعوت كنم و اگر سخن مرا بپذیرید سعادت دنیا و آخرت نصیب شما خواهد شد. ابو لهب كه عموی پیغمبر بود تا این جمله را شنید عصبانی و ناراحت شد و گفت تو ما را دعوت كردی برای اینكه چنین مزخرفی را به ما بگویی؟ ! جار و جنجال راه انداخت و جلسه را بهم زد. پیغمبر اكرم برای بار دوم به علی (ع) دستور تشكیل جلسه را داد. خود امیر المؤمنین كه راوی هم هست می فرماید كه اینها حدود چهل نفر بودند یا یكی كم یا یكی زیاد. در دفعه ی دوم پیغمبر اكرم به آنها فرمود هر كسی از شما كه اول دعوت مرا بپذیرد، وصیّ، وزیر و جانشین من خواهد بود. غیر از علی (ع) احدی جواب مثبت نداد و هر چند بار كه پیغمبر اعلام كرد، علی (ع) از جا بلند شد. در آخر پیغمبر فرمود بعد از من تو وصیّ و وزیر و خلیفه من خواهی بود [۳]
پانویس
منابع
- تفسیرالمیزان,علامه طباطبائی,ترجمه موسوی همدانی
- امامت و رهبری, شهید مرتضی مطهری
