تاج العروس (کتاب)

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۱۵ ژانویهٔ ۲۰۱۴، ساعت ۰۸:۲۳ توسط Zamani (بحث | مشارکت‌ها)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

واژه نامه ای که م‍ح‍م‍د ب‍ن‌ م‍ح‍م‍د م‍رت‍ض‍ی‌ زب‍ی‍دی‌ آن را تالیف کرده است.

معرفی اجمالی کتاب

تاجُ الْعَروس، فرهنگ عربی به عربی در 20 جلد اثر زبیدی و نوشته ای بر القاموس فیروزآبادی می باشد.

تاج‌العروس در واقع چون دیگر کتاب های لغت آن زمان، نه تنها لغت‌نامه بلکه در نوع خود موسوعه‌ای از علوم مختلف چون علم‌اللغه، بلدان، اعلام، تاریخ، انساب، حیوانات، گیاهان، پزشکی و دیگر علوم آن روزگار است.

زبیدی با استفاده از حدود 500 عنوان به مدت 14 سال به نگارش کتاب پرداخت. زبیدی در تنظیم واژه‌ها همچون فیروزآبادی، روش پایانی ـ الفبایی را که همان «روش قافیه‌ای» یا «روش باب و فصل» بود، برگزید.

در این روش با توجه به حرف پایانی کلمه آن را بر اساس ترتیب الفبایی در باب مخصوص آن حرف جای می‌دهند. سپس با رعایت حرف اول و دوم و سوم و چهارم واژه آن را در فصلی که درون این باب قرار دارد، می‌نهند. به عبارت دیگر، الگوی اصلی برای یافتن ریشه سه حرفی «فعل» به این ترتیب است: اول، ل؛ دوم، ف؛ سوم، ع نویسنده کتاب گاه به تاریخ پایان‌گیری حرفی که در دست تألیف داشته، اشاره کرده است و در پایان کتاب نیز تصریح می‌کند این‌ کار در رجب 1188 به انتها رسیده است. بنابر آنچه زبیدی خود بدان اشاره کرده است، بعد از اتمام تاج العروس این کتاب از استقبال بسیاری برخوردار شد.

بخش های کتاب

کتاب 28 باب، و هر باب 28 فصل به شماره حروف الفبا دارد. البته در برخی از باب ها، شماره فصول به 28 نمی‌رسد مانند باب حاء، سین، شین و ظا.

وضعیت نشر

کتاب حاضر توسط انتشارات - مجمع اللغه العربیه – دارالهدایه و بنغازی به چاپ رسیده همچنین توسط انتشارات دارالفکر در سال 1373 به چاپ رسیده است.

منابع

منابع مرجع
دائره المعارف ها * دانشنامه جهان اسلام * دائرة المعارف بزرگ اسلامی * دائرة المعارف قرآن کریم * دانشنامه فرهنگ فاطمی * دانشنامه امام حسین علیه السلام * دانشنامه امیرالمومنین علیه السلام * دانشنامه قرآن و حدیث * دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی * دایرة المعارف فارسی
فرهنگ های تخصصی *فرهنگ قرآن * فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام * فرهنگ عاشورا * قاموس قرآن * نثر طوبی * سفینه البحار
واژه نامه ها * المنجد * تاج العروس * جمهرة اللغة * قاموس المحیط * لسان العرب * مجمع البحرین * مفردات قرآن راغب * معجم مقاییس اللغة
سرگذشت نامه ها *ريحانة الادب * روضات الجنات * طبقات اعلام الشیعه‌ * اعیان الشیعه * مجالس المؤمنین * گلشن ابرار * ستارگان حرم * اثر آفرینان
کتابشناسی ها * الذریعه الی تصانیف الشیعه * کشف الظنون * الفهرست ابن ندیم * فهرست کتاب های چاپی فارسی
منابع مرجع الکترونیکی * ویکی شیعه * دانشنامه اسلامی