مدینة المعاجز (کتاب)
 | |
| نویسنده | سید هاشم بحرانی |
| موضوع | احادیث شیعه/ معجزات |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | ۸ |
|
| |
«مدینةُ مَعاجز الأئمة الإثنی عشر و دلائلُ الحُجج على البشر» مشهور به «مدینة المعاجز»، تألیف علامه سید هاشم بحرانی (م، ۱۱۰۷ ق)، کتابى است درباره معجزات و کرامات ائمه اثنی عشر (علیهم‌السلام).
مؤلف
سید هاشم بحرانی (م، ۱۱۰۷ ق)، از فقها، محدثین و مفسرین شیعه در قرن یازدهم قمری و اهل بحرین است. او از شاگردان فخرالدین طریحی بود و مرجعیت دینی و اجتماعی اهالی بحرین را بر عهده داشت. شیخ حر عاملی صاحب کتاب «وسائل الشیعه» از شاگردان اوست.
علامه بحرانی آثار ارزشمندی را در موضوعات مختلف علوم اسلامی به یادگار نهاد که برخی از آنها عبارتند از: البرهان فی تفسیر القرآن، ینابیع المعاجز و اصول الدلائل، حلیةالابرار فی احوال محمد و آله الاطهار، مدینة المعاجز الائمه الاثنی عشر و دلائل الحجج علی البشر.
معرفی کتاب
کتاب «مدینة المعاجز» از فخیمترین آثارى است که درباره معجزات ائمه اطهار علیهم السلام نگاشته شده و از این ویژگى مهم برخوردار است که در اکثر موارد به نقل معجزاتى مى پردازد که راویان شیعه و سنى در آن اتفاق نظر دارند و برخى احادیث این کتاب از روایات «صحاح سته» اهل سنت هستند.
سید هاشم بحرانی در سوم جمادی الاول سال ۱۰۹۰ هـ.ق از نگارش این اثر فراغت یافته است. استنساخ این اثر در سال ۱۲۹۰ هـ.ق به قلم على بن عباس قزوینى صورت گرفته و نخستین بار قبل از سال ۱۳۰۰ هـ.ق و بار دوم در سال ۱۳۰۰ هـ.ق به چاپ رسیده است.
نسخه خطى این کتاب در کتابخانه آل عصفور بوشهر و نیز اداره اوقاف مرکزى ایران نگهدارى مى شود که متاسفانه نسخه اى ناقص است و تاکنون نسخه اى کامل از این کتاب که شامل تمام معجزات ائمه معصومین علیهم السلام باشد، بدست نیامده است.
محتوای کتاب
این کتاب در هشت جلد و داراى دوازده باب، به عدد امامان دوازده گانه شیعه است، که مؤلف ذیل هر باب به نقل معجزات یکى از ائمه اطهار علیهم السلام پرداخته است. مؤلف در مجموع ۲۰۶۶ معجزه را ذکر مى‌کند و در ذیل برخى معجزات به نقل روایات متعددى از منابع و مصادر معتبر مورد قبول فریقین مى‌پردازد.
در برخى موارد روایات تکرارى به چشم مى خورد، مثلا حدیثى را که در مورد معجزات حضرت امیرالمومنین علیه السلام نقل کرده، به عینه در مورد معجزات امام حسن و امام حسین علیهماالسلام نیز روایت مى کند.
علاوه بر این، در مواردى احادیثى نقل مى کند که با مقام عصمت ائمه معصومین علیهم السلام ناسازگار است. همچنین در پاره اى موارد، حدیثى را ذکر مى کند که هیچ اثرى از آن در آثارى که تا زمان وى نگاشته شده موجود نمى باشد.
منابع کتاب
سید هاشم بحرانی در آغاز کتاب از بیش از صد کتاب که در موضوع امامت تا زمان وى نوشته شده، نام مى برد و به آثارى چون: کتاب «الامامة الکبیر» ابراهیم بن محمد بن سعید ابن هلال بن عاصم بن سعد بن مسعود ثقفى، کتاب «الاستشفاء فی الامامة» اسماعیل بن على بن اسحاق بن ابى سهل بن نوبخت، کتاب «امامة على علیه السلام» ابن خالویه، کتاب «الامامة» ابومحمد حکم بن هشام بن حکم، کتاب «الامامة الکبیر» فضل بن شاذان و... اشاره مى کند.
منابع
- مدینة معاجز الأئمةالإثنی عشر و دلائل الحجج على البشر، ج۱، ص۵، قم، موسسة المعارف الاسلامیة، ۱۴۱۳ ق.
- نرم افزار جامع الاحادیث، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
- گلشن ابرار، سید مصطفى مهرى، ج۱، ص۲۴۲-۲۴۸.
