آیه انذار

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۱۰ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۶:۵۱ توسط مهدی موسوی (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

آیه 214 سوره شعراء به «آیه اِنذار» شهرت یافته است؛[۱] زیرا پیامبر صلى الله علیه وآله در این آیه مأمور شده است تا خویشانش را به اسلام بخواند و آنان را «انذار» (بیم) دهد. پیامبر در جریان انجام این دستور که آن را در یک مهمانی اجرا نمود، حضرت على علیه‌السلام را به عنوان وزیر و جانشین خود تعیین کرد.

مشاهده آیه در سوره

«وَأَنذِرْ عَشِيرَتَكَ الْأَقْرَبِينَ»

و خویشان نزدیکت را [از عاقبت اعمال زشت] هشدار ده.

مشاهده آیه در سوره


"عشيره" به معنای خويشاوندان است. چون خويشاوندان با یکدیگر معاشرت می کنند به آنها می گویند عشیره [۲] "عشيره اقربين" یعنی خویشان نزدیک. خداوند در این آیه شریفه به پیامبر فرمان می دهد که دعوت خود را از انذار خویشاوندان نزدیکش آغاز نماید.

در منابع تاریخی آمده است وقتی این آیه شریفه نازل شد، رسول اكرم صلى الله علیه وآله به حضرت على علیه‌السلام فرمود غذایی ترتیب بده و بنی هاشم و بنی عبدالمطلب را دعوت كن. علی (ع) هم غذایی از گوشت درست كرد و مقداری شیر نیز تهیه كرد كه آنها بعد از غذا خوردند. پیغمبر اكرم اعلام دعوت كرد و فرمود من پیغمبر خدا هستم و از جانب خدا مبعوثم و گمان ندارم كسى در میان عرب، بهتر از آنچه من براى شما آورده ام، براى قوم خود آورده باشد. من مأمورم كه ابتدا شما را دعوت كنم و اگر سخن مرا بپذیرید سعادت دنیا و آخرت نصیب شما خواهد شد. ابو لهب كه عموی پیغمبر بود تا این جمله را شنید عصبانی و ناراحت شد و گفت تو ما را دعوت كردی برای اینكه چنین مزخرفی را به ما بگویی؟! جار و جنجال راه انداخت و جلسه را بهم زد.

پیغمبر اكرم برای بار دوم به حضرت علی (ع) دستور تشكیل جلسه را داد. خود حضرت علی -كه راوی هم هست- می فرماید كه اینها حدود چهل نفر بودند یا یكی كم یا یكی زیاد. در دفعه دوم پیغمبر اكرم به آنها فرمود هر كسی از شما كه اول دعوت مرا بپذیرد، وصیّ، وزیر و جانشین من خواهد بود. غیر از علی (ع) احدی جواب مثبت نداد و هرچند بار كه پیغمبر اعلام كرد، علی (ع) از جا بلند شد. در آخر پیغمبر به علی (ع) فرمود بعد از من تو وصیّ و وزیر و خلیفه من خواهی بود، و به حاضران فرمود سخن او را بشنوید و از او فرمان برید. پس از این سخنان بود كه گروهى از خویشاوندان پیامبر به ابوطالب گفتند: فرزندت را اطاعت كن كه او بر تو امارت یافته است.[۳][۴]

پانویس

  1. تتمة المراجعات، ص 68.
  2. مجمع البيان، ج 7، ص 206.
  3. مجمع البیان، ج 7، ص 322؛ سیره ابن اسحاق، ص 145؛ سیره ابن هشام، ج 1، ص 262.
  4. امامت و رهبری، شهید مطهری.

منابع

قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن (اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن