آیه اذُن واعیه

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

«اُذُن واعیه» به معناى گوش شنوا و فراگیرنده، عنوانى است كه برخی براى آیه 12 سوره حاقه قرار داده‌اند.[۱] آیات پیشین به نابودى قوم نوح علیه‌السلام و رهایى گروندگان به نوح اشاره دارد و در این آیه مى گوید: این نابودى و نجات را وسیله عبرت و تذكرى براى شما قرار دادیم تا «گوش هاى شنوا» آن را دریابد و بفهمد.

مشاهده آیه در سوره

«لِنَجْعَلَهَا لَكُمْ تَذْكِرَ‌ةً وَتَعِيَهَا أُذُنٌ وَاعِيَةٌ»

تا آن را برای شما مایه تذکر و بیداری قرار دهیم و گوش شنوا آن را [به عنوان مایه عبرت و تذکر] حفظ کند.

مشاهده آیه در سوره


مفسران شیعه و سنی، در ذیل این آیه گفته اند: حضرت رسول صلى الله علیه وآله پس از نزول این آیه، خطاب به حضرت على علیه‌السلام فرمود: اى على! از خدا خواسته ام كه گوش تو را «واعیه» (شنوا) گرداند و على علیه‌السلام فرمود: پس از آن، هرگز چیزى را فراموش نكردم.[۲]

بر پایه روایتى دیگر، پیغمبر صلى الله علیه وآله به على علیه‌السلام فرمود: خداوند به من فرمان داد كه تو را به خود نزدیك كنم و دور نسازم و آموزشت دهم تا آن را حفظ كنى و بر خدا است كه آنچه را مى شنوى، حفظ نمایى؛ آنگاه این آیه نازل شد.[۳]

اصبغ بن نباته نقل نماید که امیرالمؤمنین على علیه‌السلام قسم یاد می‌کرد و مى فرمود: به خدا سوگند من کسى هستم که این آیه درباره من نازل شده است.[۴]

پانویس

  1. نهج الحق، علامه حلی، ص 183؛ بحارالانوار، ج 35، ص 326.
  2. جامع البیان، ج 29، ص 69؛ الدرالمنثور، ج 8، ص 267.
  3. اسباب النزول، واحدى، ص 379؛ مجمع البیان، ج 10، ص 519.
  4. تفسیر عیاشى.

منابع

قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن (اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن