احکام القرآن (کیاهراسی) (کتاب)
 | |
| نویسنده | علی بن محمد کیاهراسی |
| موضوع | تفسیر فقهی اهل سنت |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | ۴ |
|
| |
«احکام القرآن» تألیف علی بن محمد طبری معروف به کیاهراسی (م، ۵۰۴ ق)، از کتابهاى نگارش یافته در زمینه تفسیر آیه‌هاى فقهی قرآن است که بر اساس قواعد مذهب شافعى به تشریح و تفسیر آیات‌الاحکام می‌پردازد.
انگیزه نگارش
کیاهراسی درباره انگیزه تألیف خود مى‌نویسد: «وقتى به این نتیجه رسیدم که در بین مذاهب اهل سنت، مذهب شافعى بهترین آنهاست و از جهت استدلال محکم‌تر و منطقى‌تر مى‌باشد، قصد کردم احکام او را شرح کنم بدین جهت با روشى معتدل (نه اختصار و نه تطویل) سعى نمودم طبق سبک او، آن را تکمیل نموده، نقاط مشکل آن را شرح دهم.»
روش تفسیر
شیوه کلى کیاهراسی در طرح مباحث به این ترتیب است که ابتدا و به ترتیب سوره‌ها، آیاتى را که مى‌توان از آنها حکمى برداشت کرد، ذکر مى‌کند، در صورت وجود شأن نزول براى آیه آن را بیان نموده سپس به بررسى آیه پرداخته، استدلال خود را بر اساس برداشتهاى فقهى شافعی بیان مى‌دارد. اقوال دیگر مذاهب فقهى اهل سنت را در برخى موارد ذکر و استدلال آنها را مطرح و رد مى‌نماید.
کیاهراسى در شرح آیات، به تأویل و توجیهات بسیارى متوسل شده که آیه قرآن را بر اساس مذهب خود شرح کند. وی بر خلاف جصّاص، هرگز عفت کلام را فرو نمى‌گذارد و جانب احترام دیگر پیشوایان و مذاهب را نگاه مى‌دارد، و تنها عبارات جصاص را به تندى پاسخ مى‌گوید. اما مانند او چندان به مباحث فرعى و استدلالهاى باریک‌بینانه روى نمى‌آورد.
مفسر در تبیین، توضیح و استدلال خود از اقوال صحابه و تابعین و روایات پیامبر اکرم (ص) نیز بهره مى‌برد. و در مقابل شبهاتى که جصاص و دیگران بر مذهب شافعى وارد کرده‌اند، خود را موظف به پاسخگویى مى‌شمارد. در کنار دفاع از مذهب شافعى نقد فراوانى بر مذهب ابو حنیفه وارد مى‌کند.
منابع
- نرم افزار جامع التفاسیر، بخش کتابشناسی.
| تفسیر قرآن | |
| درباره تفسیر قرآن: | تفسیر قرآن -تاریخ تفسیر - روشهای تفسیری قرآن |
|---|---|
| اصطلاحات: | اسباب نزول -اسرائیلیات -سیاق آیات |
| شاخه های تفسیر قرآن: |
تفسیر روایی (تفاسیر روایی) • تفسیر اجتهادی (تفاسیر اجتهادی) • تفسیر فقهی ( تفاسیر فقهی) • تفسیر ادبی ( تفاسیر ادبی) • تفسیر تربیتی ( تفاسیر تربیتی) • تفسیر كلامی ( تفاسیر كلامی) • تفسیر فلسفی ( تفاسیر فلسفی ) • تفسیر عرفانی (تفاسیر عرفانی ) • تفسیر علمی (تفاسیر علمی) |
| روشهای تفسیری قرآن: |
|
| تفاسیر به تفکیک مذهب مولف: |
|
