آیه امتحان: تفاوت بین نسخهها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
|||
سطر ۱: | سطر ۱: | ||
− | آیه 10 [[سوره ممتحنه]] | + | برخی آیه 10 [[سوره ممتحنه]] را «آیه امتحان» گویند.<ref> الاتقان فی علوم القرآن، ج 1، ص 40.</ref> در این [[آیه]]، از مسلمانان مى خواهد تا زنانى را كه ادعاى [[ایمان]] كرده و از [[مكه]] خارج شده و به مسلمانان پیوسته اند، امتحان نموده و در صورتى كه آنها را بر ایمان یافتند، به كافران برنگردانند. بر طبق این آیه، مسئله باز گرداندن، شامل زنان مهاجرى كه به مسلمانان پناهنده شدهاند نمىشود. |
− | {{ | + | {{قرآن در قاب|«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا جَاءَكُمُ الْمُؤْمِنَاتُ مُهَاجِرَاتٍ فَامْتَحِنُوهُنَّ ۖ اللَّهُ أَعْلَمُ بِإِيمَانِهِنَّ ۖ فَإِنْ عَلِمْتُمُوهُنَّ مُؤْمِنَاتٍ فَلَا تَرْجِعُوهُنَّ إِلَى الْكُفَّارِ ۖ لَا هُنَّ حِلٌّ لَهُمْ وَلَا هُمْ يَحِلُّونَ لَهُنَّ ۖ وَآتُوهُمْ مَا أَنْفَقُوا ۚ وَلَا جُنَاحَ عَلَيْكُمْ أَنْ تَنْكِحُوهُنَّ إِذَا آتَيْتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ ۚ وَلَا تُمْسِكُوا بِعِصَمِ الْكَوَافِرِ وَاسْأَلُوا مَا أَنْفَقْتُمْ وَلْيَسْأَلُوا مَا أَنْفَقُوا ۚ ذَٰلِكُمْ حُكْمُ اللَّهِ ۖ يَحْكُمُ بَيْنَكُمْ ۚ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ»|سوره=60|آیه=10|ترجمه=ای مؤمنان! هنگامی که زنان باایمان [با جدا شدن از همسرانشان] هجرت کنان [از دیار کفر] به سوی شما می آیند، آنان را [از جهت ایمان] بیازمایید، البته خدا خود به ایمان آنان داناتر است. پس اگر آنان را باایمان تشخیص دادید، آنان را به سوی کافران [که همسرانشان هستند] باز مگردانید، نه این زنان بر کافران حلال اند، و نه آن کافران بر این زنان حلال اند، و مهریه ای که همسران کافر به زنان مؤمن خود داده اند به آنان بپردازید، و بر شما گناهی نیست در صورتی که مهریه شان را به آنان بدهید، با آنان ازدواج کنید، و به عقد و پیوندهای زنان کافر [تان که به کفار پیوسته اند] پای بند نباشید [که آن عقد و پیوند باطل شده و وظیفه شما رها کردن آنان است] و آنچه را شما [برای همسران مرتد و فراری خود که به کافران پناهنده شده اند] هزینه کرده اید [از کافران] بخواهید، و آنان هم باید آنچه را هزینه کرده اند از شما درخواست کنند؛ این حکم خداست که میان شما حکم می کند، و خدا دانا و حکیم است.}} |
− | در شأن نزول این آیه آمده است كه مسلمانان در قرارداد صلح حدیبیه پذیرفتند هرگاه یكى از مكیان به مسلمانان پیوست، آنان باید او را به كافران پس دهند؛ ولى اگر یكى از مسلمانان به كفار پیوست، آنان به برگرداندن ملزم نباشند. پس از امضاى این قرارداد، زنى از مكیان كه مسلمان شده بود، به مسلمان ها پیوست. | + | در [[شأن نزول]] این آیه آمده است كه مسلمانان در قرارداد [[صلح حدیبیه]] پذیرفتند هرگاه یكى از مكیان به مسلمانان پیوست، آنان باید او را به كافران پس دهند؛ ولى اگر یكى از مسلمانان به كفار پیوست، آنان به برگرداندن ملزم نباشند. پس از امضاى این قرارداد، زنى از مكیان كه مسلمان شده بود، به مسلمان ها پیوست. همسرش كه از بنىمخزوم بود، در پى او آمد تا او را بازستاند و گفت: اى محمد! قرار میان ما و شما همین بوده و مركب نوشته، هنوز خشك نشده است. پس این آیه نازل شد و خداوند عهد با مشرکین را در این مورد به خصوص (زنان) نقض نمود.<ref> اسباب النزول، واحدى، ص 360؛ مجمع البیان، ج 9، ص 410.</ref> صاحب [[مجمع البیان]] مى افزاید: معاهده اى که پیامبر با مشرکین بسته بود، درباره مردان بوده است نه زنان. |
− | |||
− | همسرش كه از بنىمخزوم بود، در پى او آمد تا او را بازستاند و گفت: اى محمد! قرار میان ما و شما همین بوده و مركب نوشته، هنوز خشك نشده است | ||
+ | در ذیل این آیه آمده است: پیامبر صلى الله علیه وآله آن زن را سوگند داد كه آیا فرار او از مكه به دلیل بغض شوهر یا عشق به مرد دیگرى نبوده و فقط به دلیل گرویدن به [[اسلام]] بوده است؛ آن گاه [[مهریه|مهر]] و سایر هزینه ها را به مرد كافر داد و او را بازنگرداند.<ref> مجمع البیان، ج 9، ص 410.</ref> فقیهان احكام گوناگونى را از این آیه استفاده كرده اند؛ از جمله گفته اند: جدایى بین زن مسلمان و شوهر كافر به مجرد [[هجرت]] تحقق مى یابد و به [[طلاق]] نیاز نیست.<ref> زبدةالبیان، ص 409.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references/> | <references/> | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
− | * علی خراسانی، | + | * [[دائرة المعارف قرآن کریم]]، علی خراسانی، ج1، ص372-373. |
+ | *[[نمونه بینات در شأن نزول آیات]]، محمدباقر محقق. | ||
{{قرآن}} | {{قرآن}} |
نسخهٔ ۱۰ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۶:۰۲
برخی آیه 10 سوره ممتحنه را «آیه امتحان» گویند.[۱] در این آیه، از مسلمانان مى خواهد تا زنانى را كه ادعاى ایمان كرده و از مكه خارج شده و به مسلمانان پیوسته اند، امتحان نموده و در صورتى كه آنها را بر ایمان یافتند، به كافران برنگردانند. بر طبق این آیه، مسئله باز گرداندن، شامل زنان مهاجرى كه به مسلمانان پناهنده شدهاند نمىشود.
در شأن نزول این آیه آمده است كه مسلمانان در قرارداد صلح حدیبیه پذیرفتند هرگاه یكى از مكیان به مسلمانان پیوست، آنان باید او را به كافران پس دهند؛ ولى اگر یكى از مسلمانان به كفار پیوست، آنان به برگرداندن ملزم نباشند. پس از امضاى این قرارداد، زنى از مكیان كه مسلمان شده بود، به مسلمان ها پیوست. همسرش كه از بنىمخزوم بود، در پى او آمد تا او را بازستاند و گفت: اى محمد! قرار میان ما و شما همین بوده و مركب نوشته، هنوز خشك نشده است. پس این آیه نازل شد و خداوند عهد با مشرکین را در این مورد به خصوص (زنان) نقض نمود.[۲] صاحب مجمع البیان مى افزاید: معاهده اى که پیامبر با مشرکین بسته بود، درباره مردان بوده است نه زنان.
در ذیل این آیه آمده است: پیامبر صلى الله علیه وآله آن زن را سوگند داد كه آیا فرار او از مكه به دلیل بغض شوهر یا عشق به مرد دیگرى نبوده و فقط به دلیل گرویدن به اسلام بوده است؛ آن گاه مهر و سایر هزینه ها را به مرد كافر داد و او را بازنگرداند.[۳] فقیهان احكام گوناگونى را از این آیه استفاده كرده اند؛ از جمله گفته اند: جدایى بین زن مسلمان و شوهر كافر به مجرد هجرت تحقق مى یابد و به طلاق نیاز نیست.[۴]
پانویس
منابع
- دائرة المعارف قرآن کریم، علی خراسانی، ج1، ص372-373.
- نمونه بینات در شأن نزول آیات، محمدباقر محقق.