اصول الاستنباط (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۱ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
نويسنده كتاب حاضر «[[سید علی نقی حیدری]]» است. وى از دانشمندان قرن اخير [[عراق]] و از شخصيت ها و علماى شهر [[بغداد]] به شمار مى‌آيد. (1325-1403 هجرى قمرى)
+
{{مشخصات کتاب
{{مشخصات کتاب
 
  
 
|عنوان=
 
|عنوان=
سطر ۶: سطر ۵:
 
|تصویر=[[پرونده:اصول الاستنباط.jpg|240px|وسط]]
 
|تصویر=[[پرونده:اصول الاستنباط.jpg|240px|وسط]]
  
|نویسنده=علی نقی حیدری
+
|نویسنده=سید علی نقی حیدری
  
 
|موضوع=اصول فقه شیعه
 
|موضوع=اصول فقه شیعه
سطر ۱۲: سطر ۱۱:
 
|زبان=عربی
 
|زبان=عربی
  
|تعداد جلد=1
+
|تعداد جلد=۱
  
 
|عنوان افزوده1=
 
|عنوان افزوده1=
سطر ۲۵: سطر ۲۴:
  
 
}}  
 
}}  
==موضوع‌==
+
کتاب «'''أصول الاستنباط فی اصول الفقه و تاریخه'''» تألیف [[سید علی نقی حیدری|سید علی‌نقی حیدری]] (م، ۱۴۰۳ ق)، مشتمل بر یک دوره علم [[اصول فقه]] می‌باشد که به روشى جدید نگاشته شده است. مؤلف در این کتاب با بیانى ساده و روان به بررسى و شرح مباحث اصولى به طور مختصر پرداخته، و در پایان هر درس خلاصه‌اى از همان درس به همراه تمرین‌هایى از مطالب آن آورده است.
  
اين كتاب يك دوره علم اصول فقه است كه به روشى جديد نگاشته شده است. كتاب «'''أصول الاستنباط فی اصول الفقه'''» امروزه به عنوان اولين كتاب اصولى است كه طلاب حوزه علميّه قم آن را فرامى‌گيرند. اين كتاب به جاى معالم الأصول تدريس مى‌گردد.
+
==مؤلف==
 +
[[سید علی نقی حیدری|سید علی‌نقی حسنی کاظمی حیدری]] (۱۳۲۵-۱۴۰۳ ق)، فقیه اصولی و از علمای برجسته [[شیعه]] معاصر در [[عراق]] است. وی از شاگردان عالمان بزرگی چون [[میرزا محمدحسین نائینی|میرزای نائینى]]، [[سید ابوالحسن اصفهانى]]، [[عبدالله مامقانی|شیخ عبداللَّه مامقانى‌]] و [[سید محمود شاهرودی|سید محمود شاهرودى‌]] بود.  
  
==ارزش و اعتبار كتاب‌==
+
علامه حیدری آثار ارزشمندى در علوم مختلف اسلامی، از جمله [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]]، [[فقه]]، [[علم کلام|کلام]]، [[علوم قرآن|علوم قرآنى]] و علوم اجتماعى به رشته تحریر درآورد. علاوه بر کتاب ارزشمند «[[اصول الاستنباط (کتاب)|أصول الاستنباط]]»، برخی دیگر از تألیفات او عبارت است از: الأمثال القرآنیة، مذهب أهل‌البیت علیهم‌السلام‌، ولید الکعبه علیه‌السلام، أخطار المسکرات‌، الصوم فی حکمه و أحکامه‌.
  
كتاب أصول الاستنباط توسط يكى از شخصيت هاى علمى برجسته [[حوزه علميه]] [[نجف]] و يكى از شاگردان علامه نائينى و سيد ابوالحسن اصفهانى نگاشته شده است. اين كتاب علاوه بر سبكى روان، كتابى ارزشمند براى آشنايى دانش پژوهان با علم اصول است.
+
==انگیزه نگارش‌==
  
اين كتاب مورد تأييد علماى حوزه علميه قم قرار گرفته و هم اكنون به عنوان اولين كتاب درسى در رشته علم اصول فقه تدريس مى‌گردد.
+
برخى کتابهاى اصولى که هم اکنون در [[حوزه علمیه|حوزه‌هاى علمیه]] تدریس مى‌شوند، بیش از یک قرن از زمان نگارش آنها مى‌گذرد، ولذا از شرایط و ویژگیهاى کتاب درسى برخوردار نیستند. کتاب أصول الاستنباط به سبکى جدید و روان، براى آشنایى طلاب با علم اصول فقه نگاشته شده و از ویژگیهاى کتابهاى درسى در این دوران برخوردار است.  
  
==انگيزه نگارش‌==
+
[[سید علی نقی حیدری|سید على نقى حیدرى]]، مؤلف این کتاب در این باره مى‌گوید: «علما و محققین بزرگ ما کتابهاى فراوانى در این علم نگاشته‌اند و در این راه به شیوه‌اى گسترده به بحث و دقت نظر و تحقیق پرداخته‌اند، به شکلى که براى دیگر محققان و اندیشمندان درک آن مطالب بسیار سخت است چه رسد به مبتدئین و کسانى که تازه در صدد فراگیرى این علم برآمده‌اند. لذا این کتاب را - اگر موفق شوم - در این راستا به نگارش درآورده‌ام تا نکات دقیق و پنهان این علم را شرح و توضیح دهم و مشکلات آن را آسان ساخته و مطالب آن را به ذهن خواننده نزدیک نموده و از طول و تفصیل مباحث پرهیز نمایم».
  
برخى كتابهاى اصولى كه هم اكنون در حوزه‌هاى علميه تدريس مى‌شوند بيش از يك قرن از زمان نگارش آنها مى‌گذرد ولذا از شرايط و ويژگيهاى كتاب درسى برخوردار نيستند. كتاب أصول الاستنباط به سبكى جديد و براى آشنايى طلاب با علم اصول فقه نگاشته شده و از ويژگيهاى كتابهاى درسى در اين دوران برخوردار است. مؤلف در اين كتاب به بررسى و شرح مباحث اصولى پرداخته و علاوه بر طرح مباحث با بيانى ساده و روان، در پايان هر درس خلاصه‌اى از همان درس به همراه تمرين هايى از مطالب آن آورده است.
+
این کتاب مورد تأیید علماى [[حوزه علمیه قم]] قرار گرفته و هم اکنون به عنوان اولین کتاب درسى در رشته علم [[اصول فقه]] به جاى [[معالم الدین و ملاذ المجتهدین (کتاب)|معالم الأصول]] تدریس مى‌گردد. این کتاب تدریس مى‌گردد.
  
سيد على نقى حيدرى، مؤلف اين كتاب در اين باره مى‌فرمايد: «ولقد كتب كبار علمائنا المحققين كتباً كثيرة جداً في هذا العلم و قد سلكوا في أكثرها طريقة التوسع في البحث والتعمق في التحقيق، مما هو صعب المنال على الخبراء في هذا الفن فضلاً عن المبتدئين. ولقد حاولت في كتابي هذا - إن صدقتني المحاولة - توضيح ما خفي من دقائق هذا العلم و تسهيل ما صعب و تقريبه إلى ذهن القارئ، متجنباً التطويل».
+
== محتوای کتاب ==
 +
مؤلف در آغاز کتاب «أصول الاستنباط» مقاله‌اى ارزشمند درباره تاریخ [[فقه]] [[شیعه]] و تأسیس علم [[اصول فقه]] آورده است.  
  
يعنى «علما و محققين بزرگ ما كتابهاى فراوانى در اين علم نگاشته‌اند و در اين راه به شيوه‌اى گسترده به بحث و دقت نظر و تحقيق پرداخته‌اند، به شكلى كه براى ديگر محققان و انديشمندان درك آن مطالب بسيار سخت است چه رسد به مبتدئين و كسانى كه تازه در صدد فراگيرى اين علم برآمده‌اند. لذا اين كتاب را - اگر موفق شوم - در اين راستا به نگارش درآورده‌ام تا نكات دقيق و پنهان اين علم را شرح و توضيح دهم و مشكلات آن را آسان ساخته و مطالب آن را به ذهن خواننده نزديك نموده و از طول و تفصيل مباحث پرهيز نمايم».
+
کتاب «أصول الاستنباط»، یک دوره کامل علم اصول است، به شکلى که دانش پژوه با خواندن این کتاب تقریباً با همه مباحث مهم این علم آشنا مى‌گردد. کتاب حاضر شامل بسیارى از مباحث مهم علم اصول مى‌باشد، مانند: مباحث الفاظ، مباحث اولیه، اوامر، نواهى، مفاهیم، عموم و خصوص، مطلق و مقید، ادله عقلیه، قطع، ظن، شک، برائت، تخییر، احتیاط، استصحاب، تعادل و تراجیح، اجتهاد و تقلید و بررسى برخى دیگر از ادله غیرمعتبر مانند قیاس، استحسان، مصالح مرسله، مذهب صحابى و دیگر مباحث گوناگون و مفید علم اصول فقه.
  
==ويژگي هاى كتاب‌==
+
[[شیخ آقا بزرگ تهرانی|آقا بزرگ تهرانى]] در کتاب [[الذریعه الی تصانیف الشیعه|الذریعة]] درباره این کتاب مى‌نویسد: «کتاب اصول الاستنباط در اصول فقه مى‌باشد و در دو بخش است؛ مؤلف در این کتاب مباحث الفاظ و ادله عقلیه را خلاصه نموده و آن را به شیوه و سبکى نو نگاشته است».
  
# از ويژگي هاى مهم اين كتاب آسان بودن مطالب آن است. مؤلف در اين كتاب مسائل گوناگون را با روشى ساده شروع كرده و بدون استفاده از الفاظ و اصطلاحات پيچيده علمى به شرح و توضيح مباحث گوناگون اين علم پرداخته است.
+
==ویژگی‌هاى کتاب‌==
# از ديگر ويژگي هاى اين كتاب خلاصه كردن مباحث هر درس در پايان آن درس است. در اين كتاب مباحث مهم و اساسى هر درس به صورتى مختصر و مفيد آورده شده و اين نكته در فراگيرى بهتر مباحث بسيار مفيد است.
 
# از ديگر ويژگي هاى اين كتاب تمرينهايى است كه در پايان هر درس آمده است. مؤلف با طرح سؤالاتى مهم از مباحث هر درس به درك صحيح از مطالب آن كمك نموده است.
 
# در اين كتاب مباحث اصولى بسيار خلاصه و مختصر و مناسب با نياز مبتدى نگاشته شده و بسيارى از مباحث پيچيده و غيرضرورى حذف گرديده تا درك مطالب براى مبتدى آسان باشد.
 
# از ديگر برجستگي هاى اين كتاب توجه به سطح علمى و مبتدى بودن دانش پژوه است. در صورتى كه در ديگر كتابهاى اصولى قديمى، مؤلفين، خواننده كتاب خود را مجتهدى عالم و دانشمند فرض كرده و براى او سخن گفته‌اند و اين نكته باعث گرديده تا درك بسيارى از مباحث كتاب‌هاى آنان مشكل گردد اما در اين كتاب به اين نكته مهم توجه شده است.
 
# از ديگر ويژگي هاى اين كتاب، يك دوره كامل علم اصول بودن آن است به شكلى كه دانش پژوه با خواندن اين كتاب تقريباً با همه مباحث مهم اين علم آشنا مى‌گردد. به خلاف برخى كتابهاى اصولى كه بخشى از مباحث مهم اين علم را دربر ندارند.
 
# مؤلف در آغاز اين كتاب مقاله‌اى ارزشمند درباره تاريخ فقه شيعه و تأسيس علم اصول فقه آورده است.
 
# از ديگر ويژگي هاى اين كتاب نظريات نو و جديد آن است چرا كه بسيارى از مباحثى كه در كتابهاى درسى قديمى مانند معالم، قوانين، رسائل و يا كفايه آمده، تغيير يافته و كاملتر گشته و يا نظرياتى نو و تازه جاى آنها را گرفته است و از اين جهت آشنا نمودن طلاب با نظريات جديدى كه در اين علم مطرح گرديده بسيار مفيد و مناسب است.
 
  
==سخن آقا بزرگ تهرانى‌==
+
*از ویژگی هاى مهم این کتاب، آسان بودن مطالب آن و توجه به سطح علمى و مبتدى بودن دانش پژوه است. مؤلف در این کتاب مسائل گوناگون را با روشى ساده شروع کرده و بدون استفاده از الفاظ و اصطلاحات پیچیده علمى به شرح و توضیح مباحث گوناگون [[علم اصول]] پرداخته و بسیارى از مباحث پیچیده و غیرضرورى را حذف کرده است.
 
+
*از دیگر ویژگی هاى این کتاب، خلاصه کردن مباحث هر درس در پایان آن درس است. در این کتاب مباحث مهم و اساسى هر درس به صورتى مختصر و مفید آورده شده و این نکته در فراگیرى بهتر مباحث بسیار مفید است. همچنین مؤلف با طرح سؤالاتى مهم از مباحث هر درس به درک صحیح از مطالب آن کمک نموده است.
آقا بزرگ تهرانى در كتاب الذريعة درباره اين كتاب مى‌فرمايد: «رسالة أصول الاستنباط في أصول الفقه. للسيد علي نقي بن السيد أحمد بن مهدي بن السيد أحمد بن حيدر بن السيد إبراهيم بن السيد محمد، المعروف بالعطار الحسني الكاظمي المعاصر. هو في جزئين لخص فيه مباحث الألفاظ والأدلة العقلية على الأسلوب الحديث».
+
*از دیگر ویژگی هاى این کتاب، نظریات جدید آن است، چرا که بسیارى از مباحثى که در کتابهاى درسى قدیمى مانند [[معالم الدین و ملاذ المجتهدین (کتاب)|معالم]]، [[قوانین الاصول (کتاب)|قوانین]]، [[فرائد الاصول (کتاب)|رسائل]] و یا [[کفایة الاصول (کتاب)|کفایه]] آمده، تغییر یافته و کاملتر گشته و یا نظریاتى نو و تازه جاى آنها را گرفته است و از این جهت آشنا نمودن طلاب با نظریات جدیدى که در این علم مطرح گردیده بسیار مفید و مناسب است.
 
 
يعنى «كتاب اصول الاستنباط در اصول فقه مى‌باشد. اين كتاب نوشته سيد على نقى بن سيد احمد بن مهدى بن سيد احمد بن حيدر بن سيد ابراهيم بن سيد محمد حسنى كاظمى است. وى معروف به «عطار» مى‌باشد. مؤلف اين كتاب معاصر با زمان ماست. اين كتاب در دو بخش است. مؤلف در اين كتاب مباحث الفاظ و ادله عقليّه را خلاصه نموده و آن را به شيوه و سبكى نو نگاشته است».(الذريعة إلى تصانيف الشيعة، جلد11، صفحه84)
 
 
 
==سخن علامه شهرستانى‌==
 
 
 
علامه بزرگ، سيد هبة الدين حسينى شهرستانى در مقدمه اين كتاب مقاله‌اى ارزشمند درباره تاريخ و جايگاه اجتهاد آورده، سپس درباره ارزش و اعتبار اين كتاب مى‌فرمايد: «من مطالعة هذا الكتاب أصول الاستنباط، الذي تعلق عليه هذه المقالة الأساسية، و غضون مباحثه الجليلة، رواء الغليل و شفاء علة العليل و وجدان الضالة المنشودة و كشف الغامضة المقصودة من عيون صافية و مصادر عالية غالية. نحث طلاب العلوم على دراستها والاستفادة من مطالعتها و مراجعتها. والدعاء من صميم الفؤاد أن يكثرالله في الحوزة العلمية أمثال مؤلف هذه المؤلَّف الجليل». (مقدمه سيد هبة الدين شهرستانى بر كتاب اصول الاستنباط)
 
 
 
==سخن مؤلف‌==
 
 
 
مؤلف اين كتاب سيد على نقى حيدرى در معرفى اين كتاب مى‌فرمايد: «فهذا كتاب أصول الاستنباط، أقدمه لطلاب علم أصول الفقه، و قد أوردت فيه شذرات موجزة، مما يحتاج إليه في استنباط الأحكام الشرعية دون ما لايحتاج إليه، و تحريت فيه غالبا تبديل المصطلحات الدقيقة بألفاظ واضحة المراد سهلة المنال». (مقدمه سيد على نقى حيدرى بر كتاب)
 
 
 
==مباحث كتاب‌==
 
 
 
كتاب «أصول الاستنباط» شامل بسيارى از مباحث مهم علم اصول مى‌باشد، مانند: مباحث الفاظ، مباحث اوليه، اوامر، نواهى، مفاهيم، عموم و خصوص، مطلق و مقيد، ادله عقليّه، قطع، ظن، شك، برائت، تخيير، احتياط، استصحاب، تعادل و تراجيح، اجتهاد و تقليد و بررسى برخى ديگر از ادله غيرمعتبر مانند قياس، استحسان، مصالح مرسله، مذهب صحابى و ديگر مباحث گوناگون و مفيد علم اصول فقه.
 
  
 
==منابع==
 
==منابع==
نرم افزار اصول فقه، مرکز نور.
 
  
==متن کتاب اصول الاستنباط==
+
* نرم افزار اصول فقه، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور.
[http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/78919/اصول‌-الاستنباط---في‌-اصول‌-الفقه‌-و-تاريخه‌-باسلوب‌-جديد  اصول الاستنباط]
 
  
 
[[رده:منابع اصول فقه]]
 
[[رده:منابع اصول فقه]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۸ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۶:۳۹

اصول الاستنباط.jpg
نویسنده سید علی نقی حیدری
موضوع اصول فقه شیعه
زبان عربی
تعداد جلد ۱

اصول الاستنباط

کتاب «أصول الاستنباط فی اصول الفقه و تاریخه» تألیف سید علی‌نقی حیدری (م، ۱۴۰۳ ق)، مشتمل بر یک دوره علم اصول فقه می‌باشد که به روشى جدید نگاشته شده است. مؤلف در این کتاب با بیانى ساده و روان به بررسى و شرح مباحث اصولى به طور مختصر پرداخته، و در پایان هر درس خلاصه‌اى از همان درس به همراه تمرین‌هایى از مطالب آن آورده است.

مؤلف

سید علی‌نقی حسنی کاظمی حیدری (۱۳۲۵-۱۴۰۳ ق)، فقیه اصولی و از علمای برجسته شیعه معاصر در عراق است. وی از شاگردان عالمان بزرگی چون میرزای نائینى، سید ابوالحسن اصفهانى، شیخ عبداللَّه مامقانى‌ و سید محمود شاهرودى‌ بود.

علامه حیدری آثار ارزشمندى در علوم مختلف اسلامی، از جمله اصول، فقه، کلام، علوم قرآنى و علوم اجتماعى به رشته تحریر درآورد. علاوه بر کتاب ارزشمند «أصول الاستنباط»، برخی دیگر از تألیفات او عبارت است از: الأمثال القرآنیة، مذهب أهل‌البیت علیهم‌السلام‌، ولید الکعبه علیه‌السلام، أخطار المسکرات‌، الصوم فی حکمه و أحکامه‌.

انگیزه نگارش‌

برخى کتابهاى اصولى که هم اکنون در حوزه‌هاى علمیه تدریس مى‌شوند، بیش از یک قرن از زمان نگارش آنها مى‌گذرد، ولذا از شرایط و ویژگیهاى کتاب درسى برخوردار نیستند. کتاب أصول الاستنباط به سبکى جدید و روان، براى آشنایى طلاب با علم اصول فقه نگاشته شده و از ویژگیهاى کتابهاى درسى در این دوران برخوردار است.

سید على نقى حیدرى، مؤلف این کتاب در این باره مى‌گوید: «علما و محققین بزرگ ما کتابهاى فراوانى در این علم نگاشته‌اند و در این راه به شیوه‌اى گسترده به بحث و دقت نظر و تحقیق پرداخته‌اند، به شکلى که براى دیگر محققان و اندیشمندان درک آن مطالب بسیار سخت است چه رسد به مبتدئین و کسانى که تازه در صدد فراگیرى این علم برآمده‌اند. لذا این کتاب را - اگر موفق شوم - در این راستا به نگارش درآورده‌ام تا نکات دقیق و پنهان این علم را شرح و توضیح دهم و مشکلات آن را آسان ساخته و مطالب آن را به ذهن خواننده نزدیک نموده و از طول و تفصیل مباحث پرهیز نمایم».

این کتاب مورد تأیید علماى حوزه علمیه قم قرار گرفته و هم اکنون به عنوان اولین کتاب درسى در رشته علم اصول فقه به جاى معالم الأصول تدریس مى‌گردد. این کتاب تدریس مى‌گردد.

محتوای کتاب

مؤلف در آغاز کتاب «أصول الاستنباط» مقاله‌اى ارزشمند درباره تاریخ فقه شیعه و تأسیس علم اصول فقه آورده است.

کتاب «أصول الاستنباط»، یک دوره کامل علم اصول است، به شکلى که دانش پژوه با خواندن این کتاب تقریباً با همه مباحث مهم این علم آشنا مى‌گردد. کتاب حاضر شامل بسیارى از مباحث مهم علم اصول مى‌باشد، مانند: مباحث الفاظ، مباحث اولیه، اوامر، نواهى، مفاهیم، عموم و خصوص، مطلق و مقید، ادله عقلیه، قطع، ظن، شک، برائت، تخییر، احتیاط، استصحاب، تعادل و تراجیح، اجتهاد و تقلید و بررسى برخى دیگر از ادله غیرمعتبر مانند قیاس، استحسان، مصالح مرسله، مذهب صحابى و دیگر مباحث گوناگون و مفید علم اصول فقه.

آقا بزرگ تهرانى در کتاب الذریعة درباره این کتاب مى‌نویسد: «کتاب اصول الاستنباط در اصول فقه مى‌باشد و در دو بخش است؛ مؤلف در این کتاب مباحث الفاظ و ادله عقلیه را خلاصه نموده و آن را به شیوه و سبکى نو نگاشته است».

ویژگی‌هاى کتاب‌

  • از ویژگی هاى مهم این کتاب، آسان بودن مطالب آن و توجه به سطح علمى و مبتدى بودن دانش پژوه است. مؤلف در این کتاب مسائل گوناگون را با روشى ساده شروع کرده و بدون استفاده از الفاظ و اصطلاحات پیچیده علمى به شرح و توضیح مباحث گوناگون علم اصول پرداخته و بسیارى از مباحث پیچیده و غیرضرورى را حذف کرده است.
  • از دیگر ویژگی هاى این کتاب، خلاصه کردن مباحث هر درس در پایان آن درس است. در این کتاب مباحث مهم و اساسى هر درس به صورتى مختصر و مفید آورده شده و این نکته در فراگیرى بهتر مباحث بسیار مفید است. همچنین مؤلف با طرح سؤالاتى مهم از مباحث هر درس به درک صحیح از مطالب آن کمک نموده است.
  • از دیگر ویژگی هاى این کتاب، نظریات جدید آن است، چرا که بسیارى از مباحثى که در کتابهاى درسى قدیمى مانند معالم، قوانین، رسائل و یا کفایه آمده، تغییر یافته و کاملتر گشته و یا نظریاتى نو و تازه جاى آنها را گرفته است و از این جهت آشنا نمودن طلاب با نظریات جدیدى که در این علم مطرح گردیده بسیار مفید و مناسب است.

منابع

  • نرم افزار اصول فقه، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور.
منابع اصول فقه
متون به ترتیب تاریخ وفات مولفین
التذکرة بأصول الفقه

شیخ مفید

(م413ق)

الذریعه

سید مرتضی

(436-335)

عدة الاصول

شیخ طوسی

(460-385)

غنیة النزوع

ابن زهره

(585-510)

تهذیب الوصول

علامه حلی

(726-648)

مبادی الوصول

علامه حلی

(726-648)

القواعد و الفوائد

شهید اول

(786-734)

تمهید القواعد

شهید ثانی

(965-911)

معالم الدین

صاحب معالم

(م1011)

زبدة الاصول

شیخ بهائی

(1030-953)

الوافیه فی الاصول

فاضل تونی

(م 1071)

الفوائد الحائریه

وحید بهبهانی

(م1206)

قوانین الاصول

میرزای قمی

(م1231)

فرائد الاصول

شیخ انصاری

(م1281)

کفایة الاصول

آخوند خراسانی

(م1329)

مفاتیح الاصول

سید محمد مجاهد

(م1342)

فوائد الاصول (نائینی)

میرزا محمدحسین نائینی

(1355-1276)

وقایة الأذهان

محمد رضا نجفی اصفهانی

(م 1362)

اصول الفقه

شيخ محمدرضا مظفر

(م 1383)

منتهی الاصول

سید محمد حسن بجنوردی

(1395-1316)

المعالم الجدیده

سید محمد باقر صدر

(1399-1355)

اصول الاستنباط

سید علی نقی حیدری

(1403-1325)

مناهج الوصول

امام خمینی

(1409-1320)

الاصول العامه

سید محمد تقی حکیم

(1346-)

شروح
شروح معالم الدین ← حاشیه معالم، سلطان العلماء (م 1064) - حاشیه معالم، ملا محمد صالح مازندرانی (م 1081) - هدایة المسترشدین، شیخ محمدتقی اصفهانی (م 1248)
شروح فرائد الاصول ← أوثق الوسائل، میرزا موسی بن جعفر بن احمد تبریزی - بحر الفوائد، میرزا محمد حسن آشتیانی - درر الفوائد فی الحاشیه علی الفرائد، آخوند خراسانی - فوائد الرضویه، آقا رضا همدانی
شروح کفایه ← انوار الهدایه، امام خمینی - حاشیة الکفایه، علامه طباطبائی - الحاشیة علی الکفایه، سید حسین بروجردی - حقائق الاصول، سید محسن حکیم - عنایة الاصول، سید مرتضی حسینی یزدی

منتهی الدرایه، سید محمد جعفر جزائری شوشتری - نهایة الدرایة، آیت الله کمپانی - نهایة النهایة، میرزا علی ایروانی