ارشاد الاذهان الی تفسیر القرآن (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۹ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
مفسر تفسير« ارشاد الاذهان الى تفسير القرآن» شيخ محمد فرزند حبيب الله سبزوارى نجفى عزيزى( 1318-1409 ق) از مفسران معاصر قرآن مى‌باشد.
+
{{مشخصات کتاب
  
==معرفى تفسير و روش آن ==
+
|عنوان=
   
+
 
تفسير« ارشاد الاذهان فى تفسير القرآن» به زبان عربى و در صدد تفسير تمامى قرآن به شيوه اختصار و ايجاز در يك مجلد بزرگ( قطع رحلى) مى‌باشد. اين تفسير به مثابه خلاصه تفسير« الجديد» مصنف مى‌باشد كه در 7 جلد تدوين شده است تفاوت اين تفسير با الجديد فقط در تلخيص آن است، و از جهت روش و شيوه ورود و خروج به بحثها تفاوت چندانى با آن ندارد.
+
|تصویر=[[پرونده:ارشاد الاذهان الى تفسير القرآن.jpg|240px|وسط]]
 +
 
 +
|نویسنده=محمد سبزواری نجفی
 +
 
 +
|موضوع=تفاسیر شیعه
 +
 
 +
|زبان=عربی
  
تلخيص‌هاى انجام گرفته در مواردى از قبيل: خلاصه كردن احاديث نقل شده، عدم تعرض به اقوال كه در الجديد به وفور به چشم مى‌خورد، حذف توضيحات، حذف دسته آيات ابتداى هر بحث، حذف برخى وجوه و احتمالات، مى‌باشد.
+
|تعداد جلد=۱
  
مصنف سعى نموده عين كلمات و جمله‌ها را بكار برد و در واقع اين تفسير با كنار هم گذاشتن عباراتى از الجديد، پديد آمده است. البته طرح نشر آن بصورت وسط بودن مصحف و تعبيه تفسير همان آيات در اطراف آن، از طرف ناشر( كه فرزند مفسر مى‌باشد) ارائه شده است.
+
|عنوان افزوده1=
  
روش اين تفسير به مانند« الجديد» تحليلى، اجتهادى مى‌باشد، منتهى با برگزيدن روش اختصار و ايجاز، مخاطب اين تفسير كسانى هستند كه آگاهى كافى به زبان عربى داشته و طالب فهم بيشتر آيات قرآنى هستند، و براى متوسطين از مردم قابل استفاده خواهد بود. قلم مفسر، شيوا و بدون تعقيد است و اين، فهم آن را براى مخاطب سهل و آسان نموده است. مفسر سعى نموده مباحث خود را در محدوده ظاهر الفاظ و معانى حقيقى و مجازى آن مطرح نمايد، بنابراين از تأويلات و مطرح كردن بطون گوناگون، پرهيز نموده است.
+
|افزوده1=
  
روش عمومى مفسر در هر سوره با ذكر نام آن، مكى، مدنى بودن، عدد آيات به همراه فضل سوره و وجه تسميه آن، آغاز مى‌گردد. سپس به تفسير آيه به آيه به شكل مختصر مى‌پردازد.
+
|عنوان افزوده2=
  
با وجود اختصار، توجه خود را به بحثهاى لغوى و ادبى نشان مى‌دهد، و در بيان معانى برخى لغات از آيات ديگر نيز به عنوان تأييد و استشهاد كمك مى‌گيرد. مانند معناى هدايت در صفحه 6. نقل روايات را نه به تفصيل و كثرت« الجديد» بلكه به شكل كم و خلاصه در اينجا حفظ نموده تا رنگ روايى بودن منش تفسيرى وى، پابرجا بماند. از شيوه تفسير قرآن به قرآن نيز بهره گرفته، در تفسير آيات، گاه به آيات ديگر استناد مى‌نمايد مانند آيه 58 سوره بقره ص 14. البته در دو بخش اخير، جنبه عمومى نداشته است.
+
|افزوده2=
داستانها و قصص قرآنى را در حد آيات مطرح نموده و مختصر توضيح اضافى را در آنها دارد، مانند آيه 67 سوره بقره ص 16، داستان بقره. شأن نزول آيات را به ميزان كم، مطرح مى‌نمايد و از آن در توضيح آنها كمك مى‌گيرد، مانند ص 20 آيه 133 سوره بقره.
 
  
ديدگاه شيعى خود را به طور ملايم و بدون ايجاد حساسيت و يا توهين به مخالفين، در آيات فقهى مانند وضو و خمس و آيات ولائى مانند آيه مباهله، آيه اكمال، آيه برائت و...، نشان مى‌دهد.
+
|لینک=[http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/39134/ ارشاد الاذهان الى تفسير القرآن]
  
==نسخه‌شناسى==   
+
}}
 +
'''«ارشاد الاذهان الى تفسیر القرآن»''' تألیف محمد بن حبیب الله سبزوارى نجفى (۱۳۱۸-۱۴۰۹ ق) از مفسران معاصر [[شیعه]] است. این [[تفسیر]] در واقع خلاصه‌ای بر تفسیر دیگر مصنف با عنوان «[[الجدید فی تفسیر القرآن المجید (کتاب)|الجدید فى تفسیر القرآن المجید]]» مى‌باشد.
  
نسخه حاضر تفسير« ارشاد الاذهان» توسط دار التعارف للمطبوعات بيروت در يك جلد به قطع رحلى چاپ و نشر گرديده است. چاپ اوّل آن در سال 1419 ه مطابق با 1998 م به بازار كتاب عرضه شده است. اين نسخه حاوى مقدمه‌اى مختصر از ناشر( كه فرزند مفسر مى‌باشد.) است، كه به خصوصيت تفسير و شيوه نشر آن پرداخته است. مصحف مورد استفاده قرار گرفته در اين نسخه، مصحف معروف به خط عثمان طه مى‌باشد، كه در پايان فهرستى از كتاب بر اساس سور قرآن، ارائه كرده است. تعداد صفحات تفسير 609 صفحه مى‌باشد.
+
==معرفى تفسیر== 
 +
   
 +
کتاب «ارشاد الاذهان فى تفسیر القرآن» به زبان عربى و در صدد تفسیر تمامى [[قرآن کریم]] به شیوه اختصار و ایجاز در یک مجلد بزرگ (قطع رحلى) مى‌باشد. این [[تفسیر]] به مثابه خلاصه تفسیر دیگر مصنف با عنوان «[[الجدید فی تفسیر القرآن المجید (کتاب)|الجدید فى تفسیر القرآن المجید]]» مى‌باشد که در ۷ جلد تدوین شده است. تفاوت این تفسیر با الجدید فقط در تلخیص آن است، و از جهت روش و شیوه ورود و خروج به بحثها تفاوت چندانى با آن ندارد.
  
==منابع مقاله==
+
تلخیص‌هاى انجام گرفته در مواردى از قبیل: خلاصه کردن [[احادیث]] نقل شده، عدم تعرض به اقوال -که در الجدید به وفور به چشم مى‌خورد-، حذف توضیحات، حذف دسته آیات ابتداى هر بحث و حذف برخى وجوه و احتمالات، مى‌باشد.
  
1- المفسرون حياتهم و منهجهم سيد محمد على ايازى ص 414
+
مصنف سعى نموده عین کلمات و جمله‌ها را بکار برد و در واقع این تفسیر با کنار هم گذاشتن عباراتى از الجدید، پدید آمده است. البته طرح نشر آن بصورت وسط بودن مصحف و تعبیه تفسیر همان آیات در اطراف آن، از طرف ناشر (که فرزند مفسر مى‌باشد) ارائه شده است.
  
2- تفسير ارشاد الاذهان
+
== روش تفسیر ==
 +
روش «تفسیر ارشاد الاذهان» به مانند «تفسیر الجدید» تحلیلى و اجتهادى مى‌باشد، منتهى با برگزیدن روش اختصار و ایجاز. مخاطب این تفسیر کسانى هستند که آگاهى کافى به زبان عربى داشته و طالب فهم بیشتر آیات قرآنى هستند، و براى متوسطین از مردم قابل استفاده خواهد بود. قلم مفسر، شیوا و بدون تعقید است و این، فهم آن را براى مخاطب سهل و آسان نموده است. مفسر سعى نموده مباحث خود را در محدوده ظاهر الفاظ و معانى حقیقى و مجازى آن مطرح نماید، بنابراین از [[تأویل|تأویلات]] و مطرح کردن بطون گوناگون، پرهیز نموده است.
  
3- تربت پاكان قم / ج 3 ص 8-16
+
روش عمومى مفسر در هر [[سوره]] با ذکر نام آن، [[سوره های مکی و مدنی|مکى و مدنى]] بودن، عدد آیات به همراه فضیلت سوره و وجه تسمیه آن، آغاز مى‌گردد. سپس به تفسیر [[آیه]] به آیه به شکل مختصر مى‌پردازد.
  
 +
مفسر با وجود اختصار، توجه خود را به بحثهاى لغوى و ادبى نشان مى‌دهد، و در بیان معانى برخى لغات از آیات دیگر نیز به عنوان تأیید و استشهاد کمک مى‌گیرد. نقل روایات را نه به تفصیل و کثرت «الجدید»، بلکه به شکل کم و خلاصه در اینجا حفظ نموده تا رنگ روایى بودن منش تفسیرى وى، پابرجا بماند. از شیوه [[تفسیر قرآن به قرآن|تفسیر قرآن به قرآن]] و تفسیر آیات به آیات دیگر نیز بهره است.
 +
داستانها و [[قصه‌ های قرآن|قصص قرآنى]] را در حد آیات مطرح نموده و مختصر توضیح اضافى را در آنها دارد. [[اسباب نزول|شأن نزول]] آیات را به میزان کم، مطرح مى‌نماید و از آن در توضیح آنها کمک مى‌گیرد.
  
==منبع==
+
مؤلف، دیدگاه [[شیعه|شیعى]] خود را به طور ملایم و بدون ایجاد حساسیت و یا توهین به مخالفین، در [[آیات الاحکام|آیات فقهى]] مانند [[آیه وضو]] و [[آیه خمس]] و آیات ولائى مانند [[آیه مباهله]]، [[آیه اکمال]]، [[آیه 1 سوره توبه|آیه برائت]] و...، نشان مى‌دهد.
 +
==منابع==
  
نرم افزار جامع التفاسیر ، بخش کتابشناسی
+
* [[نرم افزار جامع تفاسیر نور|نرم افزار جامع التفاسیر]]، بخش کتابشناسی.
 +
{{تفسیر قرآن}}
 +
[[رده: تفاسیر]][[رده:تفاسیر اجتهادی]]
 +
[[رده:تفسیرهای شیعه]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۵ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۱۹

ارشاد الاذهان الى تفسير القرآن.jpg
نویسنده محمد سبزواری نجفی
موضوع تفاسیر شیعه
زبان عربی
تعداد جلد ۱

ارشاد الاذهان الى تفسير القرآن

«ارشاد الاذهان الى تفسیر القرآن» تألیف محمد بن حبیب الله سبزوارى نجفى (۱۳۱۸-۱۴۰۹ ق) از مفسران معاصر شیعه است. این تفسیر در واقع خلاصه‌ای بر تفسیر دیگر مصنف با عنوان «الجدید فى تفسیر القرآن المجید» مى‌باشد.

معرفى تفسیر

کتاب «ارشاد الاذهان فى تفسیر القرآن» به زبان عربى و در صدد تفسیر تمامى قرآن کریم به شیوه اختصار و ایجاز در یک مجلد بزرگ (قطع رحلى) مى‌باشد. این تفسیر به مثابه خلاصه تفسیر دیگر مصنف با عنوان «الجدید فى تفسیر القرآن المجید» مى‌باشد که در ۷ جلد تدوین شده است. تفاوت این تفسیر با الجدید فقط در تلخیص آن است، و از جهت روش و شیوه ورود و خروج به بحثها تفاوت چندانى با آن ندارد.

تلخیص‌هاى انجام گرفته در مواردى از قبیل: خلاصه کردن احادیث نقل شده، عدم تعرض به اقوال -که در الجدید به وفور به چشم مى‌خورد-، حذف توضیحات، حذف دسته آیات ابتداى هر بحث و حذف برخى وجوه و احتمالات، مى‌باشد.

مصنف سعى نموده عین کلمات و جمله‌ها را بکار برد و در واقع این تفسیر با کنار هم گذاشتن عباراتى از الجدید، پدید آمده است. البته طرح نشر آن بصورت وسط بودن مصحف و تعبیه تفسیر همان آیات در اطراف آن، از طرف ناشر (که فرزند مفسر مى‌باشد) ارائه شده است.

روش تفسیر

روش «تفسیر ارشاد الاذهان» به مانند «تفسیر الجدید» تحلیلى و اجتهادى مى‌باشد، منتهى با برگزیدن روش اختصار و ایجاز. مخاطب این تفسیر کسانى هستند که آگاهى کافى به زبان عربى داشته و طالب فهم بیشتر آیات قرآنى هستند، و براى متوسطین از مردم قابل استفاده خواهد بود. قلم مفسر، شیوا و بدون تعقید است و این، فهم آن را براى مخاطب سهل و آسان نموده است. مفسر سعى نموده مباحث خود را در محدوده ظاهر الفاظ و معانى حقیقى و مجازى آن مطرح نماید، بنابراین از تأویلات و مطرح کردن بطون گوناگون، پرهیز نموده است.

روش عمومى مفسر در هر سوره با ذکر نام آن، مکى و مدنى بودن، عدد آیات به همراه فضیلت سوره و وجه تسمیه آن، آغاز مى‌گردد. سپس به تفسیر آیه به آیه به شکل مختصر مى‌پردازد.

مفسر با وجود اختصار، توجه خود را به بحثهاى لغوى و ادبى نشان مى‌دهد، و در بیان معانى برخى لغات از آیات دیگر نیز به عنوان تأیید و استشهاد کمک مى‌گیرد. نقل روایات را نه به تفصیل و کثرت «الجدید»، بلکه به شکل کم و خلاصه در اینجا حفظ نموده تا رنگ روایى بودن منش تفسیرى وى، پابرجا بماند. از شیوه تفسیر قرآن به قرآن و تفسیر آیات به آیات دیگر نیز بهره است. داستانها و قصص قرآنى را در حد آیات مطرح نموده و مختصر توضیح اضافى را در آنها دارد. شأن نزول آیات را به میزان کم، مطرح مى‌نماید و از آن در توضیح آنها کمک مى‌گیرد.

مؤلف، دیدگاه شیعى خود را به طور ملایم و بدون ایجاد حساسیت و یا توهین به مخالفین، در آیات فقهى مانند آیه وضو و آیه خمس و آیات ولائى مانند آیه مباهله، آیه اکمال، آیه برائت و...، نشان مى‌دهد.

منابع

***
تفسیر قرآن
درباره تفسیر قرآن: تفسیر قرآن -تاریخ تفسیر - روشهای تفسیری قرآن
اصطلاحات: اسباب نزول -اسرائیلیات -سیاق آیات
شاخه های تفسیر قرآن:

تفسیر روایی (تفاسیر روایی) • تفسیر اجتهادی (تفاسیر اجتهادی) • تفسیر فقهی ( تفاسیر فقهی) • تفسیر ادبی ( تفاسیر ادبی) • تفسیر تربیتی ( تفاسیر تربیتی) • تفسیر كلامی ( تفاسیر كلامی) • تفسیر فلسفی ( تفاسیر فلسفی ) • تفسیر عرفانی (تفاسیر عرفانی ) • تفسیر علمی (تفاسیر علمی)

روشهای تفسیری قرآن:
تفاسیر به تفکیک مذهب مولف: