ثوب: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (ثیاب را به ثوب منتقل کرد)
 
(۲ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
{{نیازمند ویرایش فنی}}
+
«ثَوب» به معنای جامه بافته است که جمع آن یعنی «ثِیاب»، در موارد متعددی در [[قرآن کریم]] آمده است.
ثوب به معنای جامه بافته است که شامل نمد و پوستین و مانند آن نمی شود.<ref> نثر طوبی، علامه شعرانی، ذیل واژه ثوب (ج1، ص120) </ref> این کلمه از ریشه (ث و ب) است. لسان العرب در مورد معنای آن می گوید:  ثابَ الرَّجُلُ يَثُوبُ ثَوْباً و ثَوَباناً: رجَع بعد ذهابه‌ یعنی بعد از رفتنش بازگشت.<ref> لسان العرب‌، ابن منظور محمد بن مكرم‌، دار صادر، بيروت‌، 1414 ق‌، ذیل واژه ثوب </ref> التحقیق در مورد ارتباط این معنا با ریشه کلمه می گوید:
 
  
و الثوب هو ما يرجع الى شخص و يرتبط الى فرد معيّن فانّ لباس كلّ أحد على كيفيّة مخصوصة و حدود و خصوصيّات معيّنة مناسبة له، و هو كالصورة لجسم الإنسان و الزينة له و المعرّف لنفسه فهو كالأجر الذي يتوقّع حصوله و تحقّقه، و بتحصيل الأجر يكمل العمل، و ليس كذلك سائر أسباب المعاش للإنسان من الغذاء و الطعام و المسكن و العلوم و الصنايع، فانّها عامّة لكلّ فرد و لا يختص بشخص مخصوص حتّى يرجع إليه.
+
== ثوب در لغت ==
 
+
«ثوب» به معنای جامه بافته است که شامل نمد و پوستین و مانند آن نمی شود.<ref>نثر طوبی، علامه شعرانی، ذیل واژه ثوب.(ج۱، ص۱۲۰)</ref> این کلمه از ریشه (ث و ب) است و صاحب «[[لسان العرب]]» در مورد معنای آن می گوید: «ثابَ الرَّجُلُ یثُوبُ ثَوْباً و ثَوَباناً: أی رجَع بعد ذَهابه‌» یعنی بعد از رفتنش بازگشت.<ref>لسان العرب‌، ابن منظور محمد بن مکرم‌، دار صادر، بیروت‌، ۱۴۱۴ ق‌، ذیل واژه ثوب.</ref>
ثوب آن چیزی است که به شخص باز می گردد و به یک فرد معین ارتباط دارد چرا که لباس هر کسی به کیفیت مخصوص و حدود و خصوصیات معینی است که مناسب با خود اوستو مانند صورت و زینت است برای جسم انسان، و معرف شخص است ... و سائر اسباب معاش مانند غذا و مسکن و علوم و صنایع چنین نیستند چرا که آنها عام هستند برای همه افراد و اختصاص به شخص مخصوصی ندارند تا به او بازگردند.                       <ref> التحقيق في كلمات القرآن الكريم‌، مصطفوى حسن‌، بنگاه ترجمه و نشر كتاب‌، تهران‌،1360 ش‌، ج‌2، ص35 </ref>
 
  
 +
صاحب «[[التحقیق فی کلمات القرآن الکریم (کتاب)|التحقیق]]» در مورد ارتباط این معنا با ریشه کلمه می گوید: «والثوب هو ما یرجع الى شخص و یرتبط الى فرد معین فانّ لباس کلّ أحد على کیفیة مخصوصة و حدود و خصوصیات معینة مناسبة له، و هو کالصورة لجسم الإنسان والزینة له والمعرّف لنفسه فهو کالأجر الذی یتوقّع حصوله و تحقّقه، و بتحصیل الأجر یکمل العمل، ولیس کذلک سائر أسباب المعاش للإنسان من الغذاء والطعام والمسکن والعلوم والصنایع، فانّها عامّة لکلّ فرد ولا یختص بشخص مخصوص حتّى یرجع إلیه».<ref>التحقیق فی کلمات القرآن الکریم‌، مصطفوى حسن‌، بنگاه ترجمه و نشر کتاب‌، تهران‌، ۱۳۶۰ش‌، ج‌۲، ص۳۵.</ref> یعنی ثوب آن چیزی است که به شخص بازمی گردد و به یک فرد معین ارتباط دارد چرا که لباس هر کسی به کیفیت مخصوص و حدود و خصوصیات معینی است که مناسب با خود اوست و مانند صورت و زینت است برای جسم انسان، و معرف شخص است... و سائر اسباب معاش مانند غذا و مسکن و علوم و صنایع چنین نیستند چرا که آنها عام هستند برای همه افراد و اختصاص به شخص مخصوصی ندارند تا به او بازگردند.
  
 
==ثوب در قرآن==
 
==ثوب در قرآن==
  
ثوب در قران به صورت مفرد نیامده ولی ثیاب که جمع آن است در موارد بسیاری آمده است. مانند:
+
«ثوب» در [[قرآن کریم]] به صورت مفرد نیامده ولی «ثیاب» که جمع آن است در موارد بسیاری آمده است؛ مانند: {{متن قرآن|«وَثِیابَک فَطَهِّرْ»}}؛ ([[سوره مدثر]]/آیه۴) جامه های خویش پاکیزه دار.
 
 
«وثیابک فطهر» (سوره مدثر/آیه4) جامه های خویش پاکیزه دار  
 
 
 
«فلیس علیهن جناح ان یضعن ثیابهن» (سوره نور/آیه60) بر زنان سالخورده که امید شوهر ندارند گناهی نیست که جامه های خویش فرو گذارند.
 
  
یعنی آن جامه که بالای دیگر جامه ها پوشند، مانند چادر وعبا. از اینجا معلوم می شود که زنان جوان نباید بی چادر و عبا در مناظر مردم ظاهر شوند، جامه های عادی زنان خالی از زیب و آرایشی نیست که جالب نظر و موجب ریبت است، لازم است جامه بی آرایشی روی همه بپوشند و اگر جامه زیرین هم ساده و بی آرایش باشد باک بدان نیست <ref> نثر طوبی، علامه شعرانی، ذیل واژه ثوب (ج1، ص120) </ref>
+
{{متن قرآن|«فَلَیسَ عَلَیهِنَّ جُنَاحٌ أَنْ یضَعْنَ ثِیابَهُنَّ»}}؛ ([[سوره نور]]/آیه۶۰) بر زنان سالخورده که امید شوهر ندارند گناهی نیست که جامه های خویش فروگذارند.
  
 +
[[علامه شعرانی]] گوید: یعنی آن جامه که بالای دیگر جامه ها پوشند، مانند چادر و عبا. از اینجا معلوم می شود که زنان جوان نباید بی چادر و عبا در مناظر مردم ظاهر شوند، جامه های عادی زنان خالی از زیب و آرایشی نیست که جالب نظر و موجب ریبه است، لازم است جامه بی آرایشی روی همه بپوشند و اگر جامه زیرین هم ساده و بی آرایش باشد، باکی بدان نیست.<ref>نثر طوبی، علامه شعرانی، ذیل واژه ثوب.(ج۱، ص۱۲۰)</ref>
 
==پانویس==
 
==پانویس==
 
{{پانویس}}
 
{{پانویس}}
 +
== منابع ==
 +
* [[نثر طوبی (کتاب)|نثر طوبی]]، علامه شعرانی، ذیل واژه "ثوب".
  
 
[[رده:واژگان قرآنی]]
 
[[رده:واژگان قرآنی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱ ژوئن ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۲۴

«ثَوب» به معنای جامه بافته است که جمع آن یعنی «ثِیاب»، در موارد متعددی در قرآن کریم آمده است.

ثوب در لغت

«ثوب» به معنای جامه بافته است که شامل نمد و پوستین و مانند آن نمی شود.[۱] این کلمه از ریشه (ث و ب) است و صاحب «لسان العرب» در مورد معنای آن می گوید: «ثابَ الرَّجُلُ یثُوبُ ثَوْباً و ثَوَباناً: أی رجَع بعد ذَهابه‌» یعنی بعد از رفتنش بازگشت.[۲]

صاحب «التحقیق» در مورد ارتباط این معنا با ریشه کلمه می گوید: «والثوب هو ما یرجع الى شخص و یرتبط الى فرد معین فانّ لباس کلّ أحد على کیفیة مخصوصة و حدود و خصوصیات معینة مناسبة له، و هو کالصورة لجسم الإنسان والزینة له والمعرّف لنفسه فهو کالأجر الذی یتوقّع حصوله و تحقّقه، و بتحصیل الأجر یکمل العمل، ولیس کذلک سائر أسباب المعاش للإنسان من الغذاء والطعام والمسکن والعلوم والصنایع، فانّها عامّة لکلّ فرد ولا یختص بشخص مخصوص حتّى یرجع إلیه».[۳] یعنی ثوب آن چیزی است که به شخص بازمی گردد و به یک فرد معین ارتباط دارد چرا که لباس هر کسی به کیفیت مخصوص و حدود و خصوصیات معینی است که مناسب با خود اوست و مانند صورت و زینت است برای جسم انسان، و معرف شخص است... و سائر اسباب معاش مانند غذا و مسکن و علوم و صنایع چنین نیستند چرا که آنها عام هستند برای همه افراد و اختصاص به شخص مخصوصی ندارند تا به او بازگردند.

ثوب در قرآن

«ثوب» در قرآن کریم به صورت مفرد نیامده ولی «ثیاب» که جمع آن است در موارد بسیاری آمده است؛ مانند: «وَثِیابَک فَطَهِّرْ»؛ (سوره مدثر/آیه۴) جامه های خویش پاکیزه دار.

«فَلَیسَ عَلَیهِنَّ جُنَاحٌ أَنْ یضَعْنَ ثِیابَهُنَّ»؛ (سوره نور/آیه۶۰) بر زنان سالخورده که امید شوهر ندارند گناهی نیست که جامه های خویش فروگذارند.

علامه شعرانی گوید: یعنی آن جامه که بالای دیگر جامه ها پوشند، مانند چادر و عبا. از اینجا معلوم می شود که زنان جوان نباید بی چادر و عبا در مناظر مردم ظاهر شوند، جامه های عادی زنان خالی از زیب و آرایشی نیست که جالب نظر و موجب ریبه است، لازم است جامه بی آرایشی روی همه بپوشند و اگر جامه زیرین هم ساده و بی آرایش باشد، باکی بدان نیست.[۴]

پانویس

  1. نثر طوبی، علامه شعرانی، ذیل واژه ثوب.(ج۱، ص۱۲۰)
  2. لسان العرب‌، ابن منظور محمد بن مکرم‌، دار صادر، بیروت‌، ۱۴۱۴ ق‌، ذیل واژه ثوب.
  3. التحقیق فی کلمات القرآن الکریم‌، مصطفوى حسن‌، بنگاه ترجمه و نشر کتاب‌، تهران‌، ۱۳۶۰ش‌، ج‌۲، ص۳۵.
  4. نثر طوبی، علامه شعرانی، ذیل واژه ثوب.(ج۱، ص۱۲۰)

منابع