الدر النظیم فی مناقب الأئمة اللهامیم (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) جز (مهدی موسوی صفحهٔ الدرّ النظيم في مناقب الأئمة اللهاميم (کتاب) را به الدر النظیم فی مناقب الأئمة اللهامیم (کتاب) منتقل کرد) |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | + | '''«الدُرّ النظیم فی مناقب الأئمة اللهامیم»'''، تألیف یوسف بن حاتم شامی از علمای [[شیعه]] در قرن هفتم هجری، کتابی است در زندگی‌نامه [[اهل بیت]] (علیهم‌السلام) و مناقب و فضایل ایشان. | |
| − | '''«الدُرّ | + | {{مشخصات کتاب |
| − | = | + | |عنوان= |
| − | |||
| − | + | |تصویر=[[پرونده:Ketab85.jpg|240px|وسط]] | |
| − | = | + | |نویسنده= یوسف بن حاتم شامی |
| − | |||
| − | = | + | |موضوع=زندگی و مناقب اهل بیت |
| − | |||
| − | + | |زبان=عربی | |
| − | + | |تعداد جلد=۱ | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | |عنوان افزوده1= | |
| − | + | |افزوده1= | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | = | + | |عنوان افزوده2= |
| − | |||
| − | + | |افزوده2= | |
| − | + | |لینک= | |
| + | }} | ||
| − | در | + | ==مؤلف== |
| + | شیخ جمال الدین یوسف بن حاتم شامى عاملى، فقیه و محدث [[شیعه]] در قرن هفتم هجرى است. او از شاگردان [[محقق حلی|محقق حلّى]]، [[یحیی بن سعید حلی]] و [[سید بن طاووس]] بوده و از سید چندین بار [[اجازه (علم الحدیث)|اجازه]] نقل [[حدیث]] و مصنفاتش را دریافت نموده است. | ||
| − | + | برخی آثار به جای مانده از عبارتند از: «الأربعین حدیثا عن الأربعین رجلا فى فضائل أمیرالمؤمنین(ع)»، «المسائل البغدادیة»، «الدرّ النظیم فى مناقب الأئمه اللهامیم». | |
| − | + | ==معرفی کتاب== | |
| + | کتاب «الدُرّ النظیم فی مناقب الأئمة اللهامیم»، مهمترین و مفصلترین اثر مؤلف است در مناقب [[پیامبر اکرم]] (صلی الله علیه وآله) و [[اهل بیت]] (علیهم السلام)، که بر منوال «[[مناقب ابن شهر آشوب (کتاب)|مناقب ابن شهرآشوب]]» نوشته شده است. «لهامیم» در عنوان فوق، جمع «لَهموم» به معنای شخص بزرگوار و بخشنده است. | ||
| − | + | «الدُرّ النظیم» از بدو تألیف، مورد توجه دانشمندان مسلمان بوده است؛ [[مجلسی، محمدباقر|علامه مجلسی]] در «[[بحارالأنوار (کتاب)|بحارالأنوار]]» در مواردی از این کتاب استفاده نموده و در مورد آن می‌گوید: «کتاب "الدر النظیم" کتاب شریف و گرانقدری است، مشتمل بر اخبار و روایات زیادی در مناقب [[اهل بیت]] (علیهم السلام) از طرق [[شیعه]] و مخالفین، که در آن از کتاب "[[مدینة العلم (کتاب)|مدینة العلم]]" [[شیخ صدوق]] و دیگر کتب معتبر نقل کرده است». | |
| − | در | + | ==محتوای کتاب== |
| + | کتاب «الدُرّ النظیم» در پانزده باب و هر باب در چندین فصل تنظیم شده است. | ||
| − | + | * باب نخست در مورد [[پیامبر اسلام|پیامبر اکرم]] (صلی الله علیه وآله) بوده و شامل چهارده فصل می‌باشد. از جمله موضوعات این باب عبارتند از: نسب پیامبر؛ [[حلف الفضول]]؛ زمان و نحوه [[ولادت پیامبر اسلام|ولادت پیامبر]]؛ از ولادت تا زمان [[مبعث حضرت محمد صلی الله علیه و آله|بعثت]]؛ [[معراج]]؛ [[هجرت پیامبر اسلام به مدینه|هجرت پیامبر]]؛ [[معجزه|معجزات]] پیامبر؛ [[غزوات پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله|غزوات]] پیامبر؛ همسران و فرزندان پیامبر؛ نحوه [[رحلت پیامبر اسلام|رحلت پیامبر]]. | |
| − | + | * باب دوم، در هفده فصل، به بیان مناقب و فضایل [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین]] (علیه السلام) اختصاص یافته است. موضوعات مطرح شده در این باب عبارتند از: ذکر نسب و مولد آن حضرت؛ صفات ایشان؛ ماهیت [[امامت]]؛ منفعت وجود [[امام]]؛ فضائل آن حضرت؛ جنگ ایشان با [[ناکثین]] و [[مارقین]]؛ معجزات آن حضرت؛ خطبه‌ها، وصایا و مواعظ؛ مسائلی که از آن حضرت پرسیده شد و پاسخ آن حضرت؛ اشعاری که بر فضل آن حضرت دلالت می‌کند؛ اولاد آن حضرت و [[مقتل]] ایشان. | |
| + | * باب سوم، در دو فصل، به بیان مولد [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت زهرا]] (علیهاالسلام) و ظلم‌هایی که به آن حضرت وارد گردیده بوده و در پایان، به ذکر وفات ایشان می پردازد. | ||
| + | * باب چهارم، در مورد [[امام حسن علیه السلام|امام حسن]] (علیه السلام) بوده و دارای هفت فصل به شرح زیر می‌باشد: مولد آن حضرت؛ بعضی از اخبار و فضایل و کلام ایشان؛ وفات آن حضرت؛ همسران و فرزندان ایشان. | ||
| + | * باب پنجم، در نه باب، به زندگانی و مناقب [[امام حسین]] (علیه السلام) اختصاص یافته است. برخی از موضوعات مطرح‌شده در این باب عبارتند از: مولد آن حضرت؛ نحوه شهادت و مقتل؛ خروج [[مسلم بن عقیل|مسلم]]؛ حوادثی که هنگام شهادت امام رخ داد. | ||
| + | * باب ششم، مربوط به ذکر مناقب و زندگی‌نامه [[امام سجاد]] (علیه السلام) می‌باشد و در آن به موضوعات زیر پرداخته شده است: مولد، کلام و معجزات آن حضرت؛ فرزندان ایشان؛ خروج [[زید بن علی بن الحسین|زید بن علی]] و یحیی بن زید و شهادتشان. | ||
| + | * در سایر ابواب کتاب نیز به همین ترتیب، به ذکر ولادت، فضایل، معجزات، سخنان و شهادت سایر [[ائمه اطهار|ائمه]] (علیهم‌السلام) پرداخته شده است. و پس از آن، در باب پانزدهم، مباحثی کلی مانند [[پنج تن|خمسه طیّبه]]، [[ائمه اثنی عشر|ائمه اثنى عشر]] و [[بنى هاشم]] بیان شده است. | ||
| − | + | ==منابع و مصادر کتاب== | |
| − | + | مؤلف در این کتاب از مصادر ارزشمندی از [[شیعه]] و [[عامه]] بهره جسته، که با توجه به از بین رفتن اغلب این کتاب‌ها، کتاب حاضر اهمیت بیشتری یافته است. مصادر مؤلف بر دو نوع است: اول، عالمانی که مؤلف مطالبی از آنها نقل نموده، از جمله: [[ابومخنف]]، [[سلیم بن قیس هلالی]] و [[علی بن حسین مسعودی|مسعودی]]؛ و دوم، کتاب‌هایی که از آنها نقل کرده است، از جمله: | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | ==منابع | ||
| − | |||
| − | + | *[[الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد (کتاب)|الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد]]، [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]]؛ | |
| + | *[[احیاء علوم الدین (کتاب)|إحیاء العلوم]]، [[ابوحامد محمد غزالی|ابوحامد غزالی]]؛ | ||
| + | *الأربعین، [[فخر رازى|فخر رازی]]؛ | ||
| + | *الأنوار الباهرة فی انتصار العترة الطاهرة، [[سید بن طاووس]]؛ | ||
| + | *[[تاریخ طبری]]، [[محمد بن جریر طبری|محمد طبری]]؛ | ||
| + | *[[دلائل الإمامة (کتاب)|دلائل الإمامة]]، [[محمد بن جریر بن رستم طبری]]؛ | ||
| + | *[[فضائل الصحابة (کتاب)|فضائل الصحابة]]، [[احمد بن حنبل]]؛ | ||
| + | *الکامل، ابوالعباس مبرّد؛ | ||
| + | *کتاب النبوة، [[شیخ صدوق]]؛ | ||
| + | *[[مدینة العلم (کتاب)|مدینة العلم]]، شیخ صدوق؛ | ||
| + | *الکشف و البیان ([[الکشف و البیان عن تفسیر القرآن (کتاب)|تفسیر ثعلبی]])، ابواسحاق ثعلبی؛ | ||
| + | *معرفة الصحابة، [[ابن منده]]. | ||
| − | == | + | ==منابع == |
| − | |||
| + | * "الدر النظیم فی مناقب الأئمة اللهامیم"، علی صدرایی خویی، مجله علوم حدیث، شماره ۸، تابستان ۱۳۷۷. | ||
| + | [[رده: منابع با موضوع اهل البیت علیهم السلام]] | ||
[[رده:کتابهای با موضوع اهل البیت علیهم السلام]] | [[رده:کتابهای با موضوع اهل البیت علیهم السلام]] | ||
| + | [[رده:کتابهای فضایل اهل البیت (ع)]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۱ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۰۱
«الدُرّ النظیم فی مناقب الأئمة اللهامیم»، تألیف یوسف بن حاتم شامی از علمای شیعه در قرن هفتم هجری، کتابی است در زندگی‌نامه اهل بیت (علیهم‌السلام) و مناقب و فضایل ایشان.
 | |
| نویسنده | یوسف بن حاتم شامی |
| موضوع | زندگی و مناقب اهل بیت |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | ۱ |
|
| |
مؤلف
شیخ جمال الدین یوسف بن حاتم شامى عاملى، فقیه و محدث شیعه در قرن هفتم هجرى است. او از شاگردان محقق حلّى، یحیی بن سعید حلی و سید بن طاووس بوده و از سید چندین بار اجازه نقل حدیث و مصنفاتش را دریافت نموده است.
برخی آثار به جای مانده از عبارتند از: «الأربعین حدیثا عن الأربعین رجلا فى فضائل أمیرالمؤمنین(ع)»، «المسائل البغدادیة»، «الدرّ النظیم فى مناقب الأئمه اللهامیم».
معرفی کتاب
کتاب «الدُرّ النظیم فی مناقب الأئمة اللهامیم»، مهمترین و مفصلترین اثر مؤلف است در مناقب پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) و اهل بیت (علیهم السلام)، که بر منوال «مناقب ابن شهرآشوب» نوشته شده است. «لهامیم» در عنوان فوق، جمع «لَهموم» به معنای شخص بزرگوار و بخشنده است.
«الدُرّ النظیم» از بدو تألیف، مورد توجه دانشمندان مسلمان بوده است؛ علامه مجلسی در «بحارالأنوار» در مواردی از این کتاب استفاده نموده و در مورد آن می‌گوید: «کتاب "الدر النظیم" کتاب شریف و گرانقدری است، مشتمل بر اخبار و روایات زیادی در مناقب اهل بیت (علیهم السلام) از طرق شیعه و مخالفین، که در آن از کتاب "مدینة العلم" شیخ صدوق و دیگر کتب معتبر نقل کرده است».
محتوای کتاب
کتاب «الدُرّ النظیم» در پانزده باب و هر باب در چندین فصل تنظیم شده است.
- باب نخست در مورد پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) بوده و شامل چهارده فصل می‌باشد. از جمله موضوعات این باب عبارتند از: نسب پیامبر؛ حلف الفضول؛ زمان و نحوه ولادت پیامبر؛ از ولادت تا زمان بعثت؛ معراج؛ هجرت پیامبر؛ معجزات پیامبر؛ غزوات پیامبر؛ همسران و فرزندان پیامبر؛ نحوه رحلت پیامبر.
- باب دوم، در هفده فصل، به بیان مناقب و فضایل امیرالمؤمنین (علیه السلام) اختصاص یافته است. موضوعات مطرح شده در این باب عبارتند از: ذکر نسب و مولد آن حضرت؛ صفات ایشان؛ ماهیت امامت؛ منفعت وجود امام؛ فضائل آن حضرت؛ جنگ ایشان با ناکثین و مارقین؛ معجزات آن حضرت؛ خطبه‌ها، وصایا و مواعظ؛ مسائلی که از آن حضرت پرسیده شد و پاسخ آن حضرت؛ اشعاری که بر فضل آن حضرت دلالت می‌کند؛ اولاد آن حضرت و مقتل ایشان.
- باب سوم، در دو فصل، به بیان مولد حضرت زهرا (علیهاالسلام) و ظلم‌هایی که به آن حضرت وارد گردیده بوده و در پایان، به ذکر وفات ایشان می پردازد.
- باب چهارم، در مورد امام حسن (علیه السلام) بوده و دارای هفت فصل به شرح زیر می‌باشد: مولد آن حضرت؛ بعضی از اخبار و فضایل و کلام ایشان؛ وفات آن حضرت؛ همسران و فرزندان ایشان.
- باب پنجم، در نه باب، به زندگانی و مناقب امام حسین (علیه السلام) اختصاص یافته است. برخی از موضوعات مطرح‌شده در این باب عبارتند از: مولد آن حضرت؛ نحوه شهادت و مقتل؛ خروج مسلم؛ حوادثی که هنگام شهادت امام رخ داد.
- باب ششم، مربوط به ذکر مناقب و زندگی‌نامه امام سجاد (علیه السلام) می‌باشد و در آن به موضوعات زیر پرداخته شده است: مولد، کلام و معجزات آن حضرت؛ فرزندان ایشان؛ خروج زید بن علی و یحیی بن زید و شهادتشان.
- در سایر ابواب کتاب نیز به همین ترتیب، به ذکر ولادت، فضایل، معجزات، سخنان و شهادت سایر ائمه (علیهم‌السلام) پرداخته شده است. و پس از آن، در باب پانزدهم، مباحثی کلی مانند خمسه طیّبه، ائمه اثنى عشر و بنى هاشم بیان شده است.
منابع و مصادر کتاب
مؤلف در این کتاب از مصادر ارزشمندی از شیعه و عامه بهره جسته، که با توجه به از بین رفتن اغلب این کتاب‌ها، کتاب حاضر اهمیت بیشتری یافته است. مصادر مؤلف بر دو نوع است: اول، عالمانی که مؤلف مطالبی از آنها نقل نموده، از جمله: ابومخنف، سلیم بن قیس هلالی و مسعودی؛ و دوم، کتاب‌هایی که از آنها نقل کرده است، از جمله:
- الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، شیخ مفید؛
- إحیاء العلوم، ابوحامد غزالی؛
- الأربعین، فخر رازی؛
- الأنوار الباهرة فی انتصار العترة الطاهرة، سید بن طاووس؛
- تاریخ طبری، محمد طبری؛
- دلائل الإمامة، محمد بن جریر بن رستم طبری؛
- فضائل الصحابة، احمد بن حنبل؛
- الکامل، ابوالعباس مبرّد؛
- کتاب النبوة، شیخ صدوق؛
- مدینة العلم، شیخ صدوق؛
- الکشف و البیان (تفسیر ثعلبی)، ابواسحاق ثعلبی؛
- معرفة الصحابة، ابن منده.
منابع
- "الدر النظیم فی مناقب الأئمة اللهامیم"، علی صدرایی خویی، مجله علوم حدیث، شماره ۸، تابستان ۱۳۷۷.
