ماه ربیع الاول: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۲ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
 
{{ربیع الاول}}
 
{{ربیع الاول}}
ماه ربیع الاول سومین ماه از ماههای قمری و از ماه های فرخنده برای [[شیعه|شیعیان]] است. ربیع به معنى بهار است. گفته شده علت اینکه به این ماه ربیع گفته مى شود این است که در زمان نامگذاری این ماه در فصل بهار قرار داشته است.
+
«ماه ربیع الاول» سومین ماه از [[ماه های قمری|ماه‌های قمری]] است. «ربیع» به معنى بهار است و گفته شده علت اینکه به این ماه ربیع گفته‌اند این است که در زمان نامگذاری این ماه در فصل بهار قرار داشته است. [[ولادت پیامبر اسلام|ولادت پیامبر اکرم]] صلی الله علیه وآله و [[ولادت امام صادق علیه السلام|ولادت امام صادق]] علیه‌السلام، از جمله حوادث فرخنده این ماه است.
  
==وقایع این ماه==
+
==وقایع ماه ربیع‌الاول==
حادثه مهم و تاریخی [[لیلة المبیت]]، [[هجرت پیامبر اسلام به مدینه|هجرت]] [[پیامبر اسلام|حضرت محمد]] صلی الله علیه و آله از [[مکه]] به [[مدینه]]، ولادت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم و امام [[امام صادق علیه السلام|جعفر صادق]] علیه السلام، ازدواج حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم با [[حضرت خدیجه]] سلام الله علیها، آغاز [[امامت]] [[امام مهدی]] علیه السلام (عید الزهرا) و [[هلاکت یزید بن معاویه]] از جمله حوادث فرخنده این ماه است.
+
برخی از مهمترین وقایع ماه ربیع‌الاول عبارتند از:
  
همچنین [[غزوه بنی نضیر]] در سال 4 قمری، [[صلح امام حسن]] مجتبی علیه السلام با [[معاویه]] در سال 41 قمری، شهادت حضرت [[امام حسن عسکری]] علیه السلام در سال 260 قمری، واقعه احراق [[مكه|مکه]] در هنگام جنگ [[یزید بن معاویه|یزید]] با [[عبدالله بن زبیر]] در سال 64 قمری، حادثه [[صاحب زنج]] و قتل سیصد هزار نفر از مردم [[بصره]] به دست [[موفق عباسی]] در سال 258 از دیگر حوادث مهم ماه ربیع الاول است.
+
*[[ولادت پیامبر اسلام|ولادت پیامبر اکرم]] صلی الله علیه وآله، در ۱۷ ربیع الاول سال اول [[عام الفیل]]،
 +
*[[ازدواج حضرت محمد با حضرت خدیجه|ازدواج حضرت محمد صلی الله علیه وآله با حضرت خدیجه علیهاالسلام]]، ۱۰ ربیع الاول سال ۲۵ عام‌ الفیل (۱۵ سال قبل از [[بعثت]]
 +
*حادثه [[لیلة المبیت]]، در ۱ ربیع الاول سال ۱۴ بعثت،
 +
*[[هجرت پیامبر اسلام به مدینه|هجرت پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله از مکه به مدینه]]، ۱ ربیع الاول سال ۱۴ بعثت،
 +
*وقوع [[غزوه بنی نضیر]]، در سال ۴ هجری،
 +
*[[صلح امام حسن]] علیه السلام با [[معاویه]]، در سال ۴۱ هجری،
 +
*[[ولادت امام صادق علیه السلام|ولادت امام جعفر صادق]] علیه السلام، در ۱۷ ربیع الاول سال ۸۳ هجری،
 +
*[[شهادت امام حسن عسکری علیه السلام|شهادت امام حسن عسکری]] علیه السلام، در ۸ ربیع الاول سال ۲۶۰ هجری،
 +
*آغاز [[امامت]] [[امام مهدی]] علیه السلام، در ۹ ربیع الاول سال ۲۶۰ هجری.
  
{| class="wikitable" style="margin: 3em auto 1em auto"
+
==اعمال ماه ربیع‌الاول==
|+'''فهرست وقایع تاریخ اسلام در ماه ربیع الاول'''
+
'''روز اول ربیع‌الاول:'''
! روز|| عنوان واقعه|| سال وقوع
 
|-
 
|۱||[[هجرت حضرت محمد صلی الله علیه و آله]]||۱ هـ . ق
 
|-
 
|۱||[[لیلة المبیت]]||۱ هـ . ق
 
|-
 
|۱||[[تقویم: نزول آيه اى در شأن امام على|نزول آيه اى در شأن امام على]]||۱ هـ . ق
 
|-
 
|۱||[[تقویم: سريه عبيدة بن حارث|سريه عبيدة بن حارث]]||۱ هـ . ق
 
|-
 
|۱||[[تقویم: نامه معاويه به امام على|نامه معاويه به امام على]]||۳۶ هـ . ق
 
|-
 
|۱||[[تقویم: ماموريت موفق عباسى براى نبرد با صاحب الزنج|ماموريت موفق عباسى براى نبرد با صاحب الزنج]]||۲۵۸ هـ . ق
 
|-
 
|۳||[[تقویم: وفات محمد بن احمد بن موسى مبرقع در قم|وفات محمد بن احمد بن موسى مبرقع در قم]]||۳۱۵ هـ . ق
 
|-
 
|۵||[[تقویم: وفات حضرت سكينه بنت الحسين|وفات حضرت سكينه بنت الحسين]]||۱۱۷ هـ . ق
 
|-
 
|۸||شهادت [[امام حسن عسکری علیه السلام]]||۲۶۰ هـ . ق
 
|-
 
|۹||[[تقویم: هلاكت هشام بن عبدالملك|هلاكت هشام بن عبدالملك]]||۱۲۵ هـ . ق
 
|-
 
|۱۰||[[تقویم: ازدواج حضرت محمد با خديجه كبرى|ازدواج حضرت محمد با خديجه كبرى]]||۲۵ عام الفیل
 
|-
 
|۱۰||[[تقویم: رحلت عبدالمطلب|رحلت عبدالمطلب]]||۸ عام الفیل
 
|-
 
|۱۲||[[قيام مختار]]||۶۶ هـ . ق
 
|-
 
|۱۲||درگذشت [[احمد بن حنبل]]||۲۴۱ هـ . ق
 
|-
 
|۱۴||خلافت [[هارون الرشيد]]||۱۷۰ هـ . ق
 
|-
 
|۱۴||هلاكت [[هادی (خلیفه عباسی)|هادی عباسی]]||۱۶۹ هـ . ق
 
|-
 
|۱۵||[[تقویم: سريه حمزة بن عبدالمطلب|سريه حمزة بن عبدالمطلب]]|| ۲ هـ . ق
 
|-
 
|۱۵||هلاكت [[يزيد بن معاويه]]||۶۴ هـ . ق
 
|-
 
|۱۵||[[تقویم: خلافت معاويه دوم اموى|خلافت معاويه دوم اموى]]||۶۴ هـ . ق
 
|-
 
|۱۵||[[تقویم: وفات أعمش كوفى|وفات أعمش كوفى]]|| ۱۴۸ هـ . ق
 
|-
 
|۱۵||وفات [[راضى (خلیفه عباسی)|راضى عباسى]]|| ۳۲۹ هـ . ق
 
|-
 
|۱۷||ولادت [[امام جعفر صادق علیه السلام]]||۸۳ هـ . ق
 
|-
 
|۱۷||[[ولادت پیامبر اسلام]]|| ۱ عام الفیل
 
|-
 
|۲۰||[[تقویم: حكومت وليد بن يزيد اموى|حكومت وليد بن يزيد اموى]]|| ۱۲۵ هـ . ق
 
|-
 
|۲۰||[[تقویم: خلافت متقى عباسى|خلافت متقى عباسى]]|| ۳۲۹ هـ . ق
 
|-
 
|۲۲||وقوع [[غزوه بنی نضیر]]|| ۴ هـ . ق
 
|-
 
|۲۵||[[غزوه دومه الجندل]]|| ۵ هـ . ق
 
|-
 
|۲۵||[[صلح امام حسن مجتبى]]|| ۴۱ هـ . ق
 
|-
 
|۲۶||درگذشت [[ابن سماک (ابوعمر)]]|| 344 هـ . ق
 
|}
 
==اعمال ماه ربيع الاول==
 
  
===روز اول===
+
علما گفته اند [[استحباب|مستحب]] است به شکرانه هجرت موفقیت آمیز [[رسول خدا]] صلى الله علیه وآله، این روز را [[روزه]] بگیرند و [[صدقه]] و [[انفاق]] و [[احسان]] نمایند،<ref> سید بن طاووس، اقبال الاعمال، صفحه ۵۹۲. </ref> و همچنین [[زیارت]] آن بزرگوار، در این روز مناسب است. مرحوم «[[سید بن طاووس]]»، دعایى را براى این روز در کتاب [[اقبال الاعمال|اقبال]] نقل کرده است.<ref> همان مدرک، صفحه ۵۹۶.</ref>
  
علما گفته اند [[استحباب|مستحب]] است، به شكرانه هجرت موفقيت آميز [[رسول خدا]] صلى الله عليه و آله اين روز را [[روزه]] بگيرند و [[صدقه]] و [[انفاق]] و [[احسان]] نمايند،<ref> اقبال، صفحه 592. </ref> و همچنين [[زيارت]] آن بزرگوار، در اين روز مناسب است.
+
'''روز دوازدهم ربیع‌الاول:'''
  
مرحوم «[[سيد بن طاووس]]»، دعايى را براى اين روز در كتاب [[اقبال الاعمال|اقبال]] نقل كرده است.<ref> همان مدرك، صفحه 596.</ref>
+
در این روز دو [[رکعت|رکعت]] [[نماز]] مستحب است که در رکعت اول بعد از [[سوره حمد|سوره حمد]]، سه مرتبه سوره «[[سوره کافرون|قل یا ایها الکافرون]]» و در رکعت دوم بعد از حمد، سه مرتبه سوره «[[سوره توحید|توحید]]» خوانده شود.<ref> همان مدرک، صفحه ۵۹۹.</ref>
  
===روز دوازدهم===
+
'''روز هفدهم ربیع‌الاول:'''
  
در اين روز دو ركعت [[نماز]] مستحب است كه در [[رکعت|ركعت]] اول بعد از [[سوره حمد|حمد]]، سه مرتبه سوره «[[سوره کافرون|قل يا ايها الكافرون]]» و در ركعت دوم بعد از حمد، سه مرتبه سوره «[[سوره توحید|توحيد]]» خوانده شود.<ref> همان مدرك، صفحه 599.</ref>
+
این روز مطابق نظر مشهور علماى [[امامیه|امامیه]]، روز [[ولادت پیامبر اسلام|ولادت رسول خدا]] صلى الله علیه و آله و همچنین [[ولادت امام صادق علیه السلام|ولادت امام صادق]] علیه السلام است و روز بسیار مبارکى است و داراى اعمالى مى باشد:
  
===روز هفدهم===
+
#[[غسل]]; به نیت روز هفدهم ربیع الاول.<ref> فلاح السائل، صفحه ۶۱.</ref>
 
+
#[[روزه]]; که براى آن فضیلت بسیار نقل شده است، از جمله در روایاتى از [[ائمه اطهار|ائمه]] علیهم السلام آمده است: کسى که این روز را روزه بدارد، خداوند براى او [[ثواب]] روزه یک سال را مقرر مى فرماید.<ref> اقبال، صفحه ۶۰۳.</ref>
همان گونه كه قبلا گفته شد اين روز مطابق نظر مشهور علماى [[امامیه|اماميه]]، روز ولادت رسول خدا صلى الله عليه و آله و همچنين ميلاد امام صادق عليه السلام است و روز بسيار مباركى است و داراى اعمالى مى باشد:
+
#هنگامى‌ كه روز بالا آمد، دو ركعت [[نماز]] بجا آورد كه در هر [[رکعت]] پس از [[سوره حمد]] ده مرتبه [[سوره قدر]] و ده مرتبه [[سوره توحيد]] بخواند و بعد از سلام در مصلاى خود بنشيند و اين [[دعا]] را بخواند: «اللّهمّ انت حىّ لاتموت...». هر كه خواهان است، به «[[زاد المعاد (کتاب)|زادالمعاد]]» [[علامه مجلسی]] مراجعه كند.
 
+
#دادن [[صدقه]]، احسان نمودن و خوشحال کردن مؤمنان و به [[زیارت]] مشاهد مشرفه رفتن.<ref> همان مدرک.</ref>
#[[غسل]]; به نيت روز هفدهم ربيع الاول.<ref> [[فلاح السائل]]، صفحه 61.</ref>
+
#زیارت رسول خدا صلى الله علیه وآله از دور و نزدیک; در روایتى از آن حضرت آمده است: هر کس بعد از وفات من، قبرم را زیارت کند مانند کسى است که به هنگام حیاتم بسوى من هجرت کرده باشد، اگر نمى توانید مرا از نزدیک زیارت کنید، از همان راه دور بسوى من سلام بفرستید.<ref> همان مدرک، صفحه ۶۰۴.</ref>
#[[روزه]]; كه براى آن فضيلت بسيار نقل شده است، از جمله در رواياتى از [[ائمه اطهار|ائمه]] معصومين عليهم السلام آمده است: كسى كه اين روز را روزه بدارد، خداوند براى او [[ثواب]] روزه يكسال را مقرر مى فرمايد.<ref> اقبال، صفحه 603.</ref>
+
#زیارت امیرمؤمنان [[امام علی]] علیه السلام نیز در این روز مستحب است با همان زیارتى که امام صادق علیه السلام در چنین روزى کنار [[ضریح|ضریح]] شریف آن حضرت وى را زیارت کرد.<ref> همان مدرک، صفحه ۶۰۸.</ref>
#دادن [[صدقه]]، احسان نمودن و خوشحال كردن مؤمنان و به [[زيارت]] مشاهد مشرفه رفتن.<ref> همان مدرك.</ref>
+
#تکریم و بزرگداشت این روز بسیار بجاست؛ مرحوم «[[سید بن طاووس|سید بن طاووس]]»، در اقبال، در تکریم و تعظیم این روز به خاطر ولادت شخص اول عالم امکان و سرور همه ممکنات حضرت نبى اکرم صلى الله علیه وآله سفارش بسیار کرده است.<ref> اقبال، صفحه ۶۰۳.</ref>
#زيارت رسول خدا صلى الله عليه و آله از دور و نزديك; در روايتى از آن حضرت آمده است: هر كس بعد از وفات من، قبرم را زيارت كند مانند كسى است كه به هنگام حياتم بسوى من هجرت كرده باشد، اگر نمى توانيد مرا از نزديك زيارت كنيد، از همان راه دور بسوى من سلام بفرستيد. (كه به من مى رسد.)<ref> همان مدرك، صفحه 604.</ref>
 
#زيارت اميرمؤمنان [[امام علی]] عليه السلام نيز در اين روز مستحب است با همان زيارتى كه امام صادق عليه السلام در چنين روزى كنار ضريح شريف آن حضرت عليه السلام وى را زيارت كرد.<ref> همان مدرك، صفحه 608.</ref> (اين زيارت در بخش زيارات، صفحه 301 آمده است.)
 
#تكريم، تعظيم و بزرگداشت اين روز بسيار بجاست، مرحوم «سيد بن طاووس»، در اقبال، در تكريم و تعظيم اين روز به خاطر ولادت شخص اول عالم امكان و سرور همه ممكنات حضرت نبى اكرم صلى الله عليه و آله سفارش بسيار كرده است.<ref> اقبال، صفحه 603.</ref>
 
 
 
بنابراين، سزاوار است مسلمين با برپايى جشن ها و تشكيل جلسات، هر چه بيشتر با شخصيت نبى مكرم اسلام صلى الله عليه و آله، سيره و تاريخ زندگى او آشنا شوند و از آن، براى ساختن جامعه اى اسلامى و محمدى بهره كامل گيرند.
 
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
سطر ۹۹: سطر ۴۱:
 
==منابع==
 
==منابع==
  
*[[حاج شیخ عباس قمی|محدث قمی]]، [[هدایة الانام الی وقایع الایام]]، ص 70.
+
*[[مفاتیح الجنان]]، شیخ عباس قمی، ص ۵۳۴.
*[[حاج شیخ عباس قمی|شیخ عباس قمی]]، [[مفاتیح الجنان]]، ص 534.
+
*هدایة الانام الی وقایع الایام، شیخ عباس قمی، ص ۷۰.
  
 
[[رده:ماه های قمری]]
 
[[رده:ماه های قمری]]
 
[[رده:ماه ربیع الاول]]
 
[[رده:ماه ربیع الاول]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۳۷

ربیع الاول ۱۴۴۶ در تقویم ایران
شنبه ۳ ۱۰ ۱۷ ۲۴
یک‌شنبه ۴ ۱۱ ۱۸ ۲۵
دوشنبه ۵ ۱۲ ۱۹ ۲۶
سه‌شنبه ۶ ۱۳ ۲۰ ۲۷
چهارشنبه ۷ ۱۴ ۲۱ ۲۸
پنج‌شنبه ۱ ۸ ۱۵ ۲۲ ۲۹
جمعه ۲ ۹ ۱۶ ۲۳ ۳۰
دانشنامه تقویم


«ماه ربیع الاول» سومین ماه از ماه‌های قمری است. «ربیع» به معنى بهار است و گفته شده علت اینکه به این ماه ربیع گفته‌اند این است که در زمان نامگذاری این ماه در فصل بهار قرار داشته است. ولادت پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله و ولادت امام صادق علیه‌السلام، از جمله حوادث فرخنده این ماه است.

وقایع ماه ربیع‌الاول

برخی از مهمترین وقایع ماه ربیع‌الاول عبارتند از:

اعمال ماه ربیع‌الاول

روز اول ربیع‌الاول:

علما گفته اند مستحب است به شکرانه هجرت موفقیت آمیز رسول خدا صلى الله علیه وآله، این روز را روزه بگیرند و صدقه و انفاق و احسان نمایند،[۱] و همچنین زیارت آن بزرگوار، در این روز مناسب است. مرحوم «سید بن طاووس»، دعایى را براى این روز در کتاب اقبال نقل کرده است.[۲]

روز دوازدهم ربیع‌الاول:

در این روز دو رکعت نماز مستحب است که در رکعت اول بعد از سوره حمد، سه مرتبه سوره «قل یا ایها الکافرون» و در رکعت دوم بعد از حمد، سه مرتبه سوره «توحید» خوانده شود.[۳]

روز هفدهم ربیع‌الاول:

این روز مطابق نظر مشهور علماى امامیه، روز ولادت رسول خدا صلى الله علیه و آله و همچنین ولادت امام صادق علیه السلام است و روز بسیار مبارکى است و داراى اعمالى مى باشد:

  1. غسل; به نیت روز هفدهم ربیع الاول.[۴]
  2. روزه; که براى آن فضیلت بسیار نقل شده است، از جمله در روایاتى از ائمه علیهم السلام آمده است: کسى که این روز را روزه بدارد، خداوند براى او ثواب روزه یک سال را مقرر مى فرماید.[۵]
  3. هنگامى‌ كه روز بالا آمد، دو ركعت نماز بجا آورد كه در هر رکعت پس از سوره حمد ده مرتبه سوره قدر و ده مرتبه سوره توحيد بخواند و بعد از سلام در مصلاى خود بنشيند و اين دعا را بخواند: «اللّهمّ انت حىّ لاتموت...». هر كه خواهان است، به «زادالمعاد» علامه مجلسی مراجعه كند.
  4. دادن صدقه، احسان نمودن و خوشحال کردن مؤمنان و به زیارت مشاهد مشرفه رفتن.[۶]
  5. زیارت رسول خدا صلى الله علیه وآله از دور و نزدیک; در روایتى از آن حضرت آمده است: هر کس بعد از وفات من، قبرم را زیارت کند مانند کسى است که به هنگام حیاتم بسوى من هجرت کرده باشد، اگر نمى توانید مرا از نزدیک زیارت کنید، از همان راه دور بسوى من سلام بفرستید.[۷]
  6. زیارت امیرمؤمنان امام علی علیه السلام نیز در این روز مستحب است با همان زیارتى که امام صادق علیه السلام در چنین روزى کنار ضریح شریف آن حضرت وى را زیارت کرد.[۸]
  7. تکریم و بزرگداشت این روز بسیار بجاست؛ مرحوم «سید بن طاووس»، در اقبال، در تکریم و تعظیم این روز به خاطر ولادت شخص اول عالم امکان و سرور همه ممکنات حضرت نبى اکرم صلى الله علیه وآله سفارش بسیار کرده است.[۹]

پانویس

  1. سید بن طاووس، اقبال الاعمال، صفحه ۵۹۲.
  2. همان مدرک، صفحه ۵۹۶.
  3. همان مدرک، صفحه ۵۹۹.
  4. فلاح السائل، صفحه ۶۱.
  5. اقبال، صفحه ۶۰۳.
  6. همان مدرک.
  7. همان مدرک، صفحه ۶۰۴.
  8. همان مدرک، صفحه ۶۰۸.
  9. اقبال، صفحه ۶۰۳.

منابع

  • مفاتیح الجنان، شیخ عباس قمی، ص ۵۳۴.
  • هدایة الانام الی وقایع الایام، شیخ عباس قمی، ص ۷۰.