ماه ربیع الاول: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(وقایع ماه ربیع‌الاول)
 
(۳ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
 
{{ربیع الاول}}
 
{{ربیع الاول}}
ماه ربیع الاول سومین ماه از ماههای قمری و از ماه های فرخنده برای [[شیعه|شیعیان]] است. ربیع به معنى بهار است. گفته شده علت اینکه به این ماه ربیع گفته مى شود این است که در زمان نامگذاری این ماه در فصل بهار قرار داشته است.
+
«ماه ربیع الاول» سومین ماه از [[ماه های قمری|ماه‌های قمری]] است. «ربیع» به معنى بهار است و گفته شده علت اینکه به این ماه ربیع گفته‌اند این است که در زمان نامگذاری این ماه در فصل بهار قرار داشته است. [[ولادت پیامبر اسلام|ولادت پیامبر اکرم]] صلی الله علیه وآله و [[ولادت امام صادق علیه السلام|ولادت امام صادق]] علیه‌السلام، از جمله حوادث فرخنده این ماه است.
  
==وقایع این ماه==
+
==وقایع ماه ربیع‌الاول==
حادثه مهم و تاریخی [[لیلة المبیت]]، [[هجرت پیامبر اسلام به مدینه|هجرت]] [[پیامبر اسلام|حضرت محمد]] صلی الله علیه و آله از [[مکه]] به [[مدینه]]، ولادت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم و امام [[امام صادق علیه السلام|جعفر صادق]] علیه السلام، ازدواج حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم با [[حضرت خدیجه]] سلام الله علیها، آغاز [[امامت]] [[امام مهدی]] علیه السلام (عید الزهرا) و [[هلاکت یزید بن معاویه]] از جمله حوادث فرخنده این ماه است.
+
'''''بخشی از حوادث مهم تاریخ معاصر که در این ماه به وقوع پیوسته است. جهت مشاهده تمام وقایع، [[فهرست وقایع ماه ربیع الاول|اینجا]] را ببینید.'''''
 +
*۱۲۶۸ ق. افتتاح مدرسه "دارالفنون" به همت "[[امیر کبیر|امیر کبیر]]" در زمان "ناصرالدین شاه قاجار" (۶ دی ۱۲۳۰ ش): '''[[5 ربیع الاول]]'''
 +
*۱۴۱۸ ق. درگذشت "[[سید رضا بهاءالدینی]]" [[فقیه]]، استاد [[اخلاق]] و [[عرفان]] عملی (۲۷ تیر ۱۳۷۶ ش): '''[[12 ربیع الاول]]'''
 +
*١٣٩٩ ق. پیروزی انقلاب اسلامی [[ایران]] به رهبری "[[امام خمینی]]" (۲۲ بهمن ۱۳۵۷ ش): '''[[13 ربیع الاول]]'''
 +
*۱۳۷۸ ق. صدور فتوای "[[شیخ محمود شلتوت|محمود شلتوت]]" مبنی بر جواز پیروی از مذهب [[شیعه امامیه]] همانند مذاهب چهارگانه [[اهل سنت]] (۹ مهر ۱۳۳۷ ش): '''[[17 ربیع الاول]]'''
 +
*۱۴۳۸ ق. رونمایی از طلاکاری جدید گنبد [[حرم امام علی علیه السلام|حرم امام علی علیه‌السلام]] (۲۷ آذر ۱۳۹۵ ش): '''[[17 ربیع الاول]]'''
 +
*۱۲۶۸ ق. قتل "[[امیر کبیر|امیر کبیر]]"، صدراعظم‌ ایران به دستور ناصرالدین شاه قاجار (۱۸ دی ۱۲۳۰ ش): '''[[18 ربیع الاول]]''
 +
*۱۴۴۵ ق. عملیات طوفان‌الاقصی نیروهای حماس علیه [[اسرائیل]] (۱۵ مهر ۱۴۰۲ ش): '''[[21 ربیع الاول]]'''
 +
*۱۴۴۶ ق. شهادت [[سید حسن نصرالله]] و "علی کرکی" از فرماندهان نظامی حزب‌الله در حمله [[اسرائیل]] به مقر فرماندهی حزب‌الله در ضاحیه [[بیروت]] (۶ مهر ۱۴۰۳ ش): '''[[23 ربیع الاول]]'''
 +
*۱۴۴۶ ق. حمله موشکی [[ایران]] به [[اسرائیل]] با نام عملیات وعده صادق ۲ (۱۰ مهر ۱۴۰۳ ش): '''[[27 ربیع الاول]]'''
 +
* ۱۴۳۲ ق. درگذشت "[[سید حسن فقیه امامی]]" از فقهای شیعه و اساتید حوزه علمیه [[اصفهان]] (۱۵ اسفند ۱۳۸۹ ش): '''[[30 ربیع الاول]]'''
  
همچنین [[غزوه بنی نضیر]] در سال 4 قمری، [[صلح امام حسن]] مجتبی علیه السلام با [[معاویه]] در سال 41 قمری، شهادت حضرت [[امام حسن عسکری]] علیه السلام در سال 260 قمری، واقعه احراق [[مكه|مکه]] در هنگام جنگ [[یزید بن معاویه|یزید]] با [[عبدالله بن زبیر]] در سال 64 قمری، حادثه [[صاحب زنج]] و قتل سیصد هزار نفر از مردم [[بصره]] به دست [[موفق عباسی]] در سال 258 از دیگر حوادث مهم ماه ربیع الاول است.
+
==اعمال ماه ربیع‌الاول==
 +
'''روز اول ربیع‌الاول:'''
  
{| class="wikitable" style="margin: 3em auto 1em auto"
+
علما گفته اند [[استحباب|مستحب]] است به شکرانه هجرت موفقیت آمیز [[رسول خدا]] صلى الله علیه وآله، این روز را [[روزه]] بگیرند و [[صدقه]] و [[انفاق]] و [[احسان]] نمایند،<ref> سید بن طاووس، اقبال الاعمال، صفحه ۵۹۲. </ref> و همچنین [[زیارت]] آن بزرگوار، در این روز مناسب است. مرحوم «[[سید بن طاووس]]»، دعایى را براى این روز در کتاب [[اقبال الاعمال|اقبال]] نقل کرده است.<ref> همان مدرک، صفحه ۵۹۶.</ref>
|+'''فهرست وقایع تاریخ اسلام در ماه ربیع الاول'''
 
! روز|| عنوان واقعه|| سال وقوع
 
|-
 
|۱||[[هجرت حضرت محمد صلی الله علیه و آله]]||۱ هـ . ق
 
|-
 
|۱||[[لیلة المبیت]]||۱ هـ . ق
 
|-
 
|۱||[[سریه عبیدة بن حارث]]||۱ هـ . ق
 
|-
 
|۱||[[نامه معاویه به امام علی علیه السلام]]||۳۶ هـ . ق
 
|-
 
|۳||وفات [[محمد بن احمد بن موسی مبرقع]]||۳۱۵ هـ . ق
 
|-
 
|۵||وفات [[حضرت سكينه بنت الحسين]]||۱۱۷ هـ . ق
 
|-
 
|۸||شهادت [[امام حسن عسکری علیه السلام]]||۲۶۰ هـ . ق
 
|-
 
|۹||مرگ [[هشام بن عبدالملك]]||۱۲۵ هـ . ق
 
|-
 
|۱۰||[[ازدواج حضرت محمد با خديجه كبرى]]||۲۵ عام الفیل
 
|-
 
|۱۰||رحلت [[عبدالمطلب]]||۸ عام الفیل
 
|-
 
|۱۲||[[قيام مختار]]||۶۶ هـ . ق
 
|-
 
|۱۲||درگذشت [[احمد بن حنبل]]||۲۴۱ هـ . ق
 
|-
 
|۱۴||خلافت [[هارون الرشيد]]||۱۷۰ هـ . ق
 
|-
 
|۱۴||هلاكت [[هادی (خلیفه عباسی)|هادی عباسی]]||۱۶۹ هـ . ق
 
|-
 
|۱۵||[[سريه حمزة بن عبدالمطلب]]||[[سال ۲ هجری قمری]]
 
|-
 
|۱۵||هلاكت [[يزيد بن معاويه]]||[[سال ۶۴ هجری قمری]]
 
|-
 
|۱۵||خلافت [[معاويه دوم اموى]]||[[سال ۶۴ هجری قمری]]
 
|-
 
|۱۵||وفات [[أعمش كوفى]]||[[سال ۱۴۸ هجری قمری]]
 
|-
 
|۱۵||وفات [[راضى (خلیفه عباسی)|راضى عباسى]]||[[سال ۳۲۹ هجری قمری]]
 
|-
 
|۱۷||ولادت [[امام جعفر صادق علیه السلام]]||[[سال ۸۳ هجری قمری]]
 
|-
 
|۱۷||[[ولادت پیامبر اسلام]]||سال ۱ عام الفیل
 
|-
 
|۲۰||حكومت [[ولید بن یزید اموی]]||[[سال ۱۲۵ هجری قمری]]
 
|-
 
|۲۰||خلافت [[متقى عباسى]]||[[سال ۳۲۹ هجری قمری]]
 
|-
 
|۲۲||وقوع [[غزوه بنی نضیر]]||[[سال ۴ هجری قمری]]
 
|-
 
|۲۵||[[غزوه دومة الجندل]]||[[سال ۵ هجری قمری]]
 
|-
 
|۲۵||[[صلح امام حسن مجتبى]]||[[سال ۴۱ هجری قمری]]
 
|-
 
|۲۶||درگذشت [[ابن سماک (ابوعمر)]]||سال 344 هجری قمری
 
|}
 
==اعمال ماه ربيع الاول==
 
  
===روز اول===
+
'''روز دوازدهم ربیع‌الاول:'''
  
علما گفته اند [[استحباب|مستحب]] است، به شكرانه هجرت موفقيت آميز [[رسول خدا]] صلى الله عليه و آله اين روز را [[روزه]] بگيرند و [[صدقه]] و [[انفاق]] و [[احسان]] نمايند،<ref> اقبال، صفحه 592. </ref> و همچنين [[زيارت]] آن بزرگوار، در اين روز مناسب است.
+
در این روز دو [[رکعت|رکعت]] [[نماز]] مستحب است که در رکعت اول بعد از [[سوره حمد|سوره حمد]]، سه مرتبه سوره «[[سوره کافرون|قل یا ایها الکافرون]]» و در رکعت دوم بعد از حمد، سه مرتبه سوره «[[سوره توحید|توحید]]» خوانده شود.<ref> همان مدرک، صفحه ۵۹۹.</ref>
  
مرحوم «[[سيد بن طاووس]]»، دعايى را براى اين روز در كتاب [[اقبال الاعمال|اقبال]] نقل كرده است.<ref> همان مدرك، صفحه 596.</ref>
+
'''روز هفدهم ربیع‌الاول:'''
  
===روز دوازدهم===
+
این روز مطابق نظر مشهور علماى [[امامیه|امامیه]]، روز [[ولادت پیامبر اسلام|ولادت رسول خدا]] صلى الله علیه و آله و همچنین [[ولادت امام صادق علیه السلام|ولادت امام صادق]] علیه السلام است و روز بسیار مبارکى است و داراى اعمالى مى باشد:
  
در اين روز دو ركعت [[نماز]] مستحب است كه در [[رکعت|ركعت]] اول بعد از [[سوره حمد|حمد]]، سه مرتبه سوره «[[سوره کافرون|قل يا ايها الكافرون]]» و در ركعت دوم بعد از حمد، سه مرتبه سوره «[[سوره توحید|توحيد]]» خوانده شود.<ref> همان مدرك، صفحه 599.</ref>
+
#[[غسل]]; به نیت روز هفدهم ربیع الاول.<ref> فلاح السائل، صفحه ۶۱.</ref>
 
+
#[[روزه]]; که براى آن فضیلت بسیار نقل شده است، از جمله در روایاتى از [[ائمه اطهار|ائمه]] علیهم السلام آمده است: کسى که این روز را روزه بدارد، خداوند براى او [[ثواب]] روزه یک سال را مقرر مى فرماید.<ref> اقبال، صفحه ۶۰۳.</ref>
===روز هفدهم===
+
#هنگامى‌ كه روز بالا آمد، دو ركعت [[نماز]] بجا آورد كه در هر [[رکعت]] پس از [[سوره حمد]] ده مرتبه [[سوره قدر]] و ده مرتبه [[سوره توحيد]] بخواند و بعد از سلام در مصلاى خود بنشيند و اين [[دعا]] را بخواند: «اللّهمّ انت حىّ لاتموت...». هر كه خواهان است، به «[[زاد المعاد (کتاب)|زادالمعاد]]» [[علامه مجلسی]] مراجعه كند.
 
+
#دادن [[صدقه]]، احسان نمودن و خوشحال کردن مؤمنان و به [[زیارت]] مشاهد مشرفه رفتن.<ref> همان مدرک.</ref>
همان گونه كه قبلا گفته شد اين روز مطابق نظر مشهور علماى [[امامیه|اماميه]]، روز ولادت رسول خدا صلى الله عليه و آله و همچنين ميلاد امام صادق عليه السلام است و روز بسيار مباركى است و داراى اعمالى مى باشد:
+
#زیارت رسول خدا صلى الله علیه وآله از دور و نزدیک; در روایتى از آن حضرت آمده است: هر کس بعد از وفات من، قبرم را زیارت کند مانند کسى است که به هنگام حیاتم بسوى من هجرت کرده باشد، اگر نمى توانید مرا از نزدیک زیارت کنید، از همان راه دور بسوى من سلام بفرستید.<ref> همان مدرک، صفحه ۶۰۴.</ref>
 
+
#زیارت امیرمؤمنان [[امام علی]] علیه السلام نیز در این روز مستحب است با همان زیارتى که امام صادق علیه السلام در چنین روزى کنار [[ضریح|ضریح]] شریف آن حضرت وى را زیارت کرد.<ref> همان مدرک، صفحه ۶۰۸.</ref>
#[[غسل]]; به نيت روز هفدهم ربيع الاول.<ref> [[فلاح السائل]]، صفحه 61.</ref>
+
#تکریم و بزرگداشت این روز بسیار بجاست؛ مرحوم «[[سید بن طاووس|سید بن طاووس]]»، در اقبال، در تکریم و تعظیم این روز به خاطر ولادت شخص اول عالم امکان و سرور همه ممکنات حضرت نبى اکرم صلى الله علیه وآله سفارش بسیار کرده است.<ref> اقبال، صفحه ۶۰۳.</ref>
#[[روزه]]; كه براى آن فضيلت بسيار نقل شده است، از جمله در رواياتى از [[ائمه اطهار|ائمه]] معصومين عليهم السلام آمده است: كسى كه اين روز را روزه بدارد، خداوند براى او [[ثواب]] روزه يكسال را مقرر مى فرمايد.<ref> اقبال، صفحه 603.</ref>
 
#دادن [[صدقه]]، احسان نمودن و خوشحال كردن مؤمنان و به [[زيارت]] مشاهد مشرفه رفتن.<ref> همان مدرك.</ref>
 
#زيارت رسول خدا صلى الله عليه و آله از دور و نزديك; در روايتى از آن حضرت آمده است: هر كس بعد از وفات من، قبرم را زيارت كند مانند كسى است كه به هنگام حياتم بسوى من هجرت كرده باشد، اگر نمى توانيد مرا از نزديك زيارت كنيد، از همان راه دور بسوى من سلام بفرستيد. (كه به من مى رسد.)<ref> همان مدرك، صفحه 604.</ref>
 
#زيارت اميرمؤمنان [[امام علی]] عليه السلام نيز در اين روز مستحب است با همان زيارتى كه امام صادق عليه السلام در چنين روزى كنار ضريح شريف آن حضرت عليه السلام وى را زيارت كرد.<ref> همان مدرك، صفحه 608.</ref> (اين زيارت در بخش زيارات، صفحه 301 آمده است.)
 
#تكريم، تعظيم و بزرگداشت اين روز بسيار بجاست، مرحوم «سيد بن طاووس»، در اقبال، در تكريم و تعظيم اين روز به خاطر ولادت شخص اول عالم امكان و سرور همه ممكنات حضرت نبى اكرم صلى الله عليه و آله سفارش بسيار كرده است.<ref> اقبال، صفحه 603.</ref>
 
 
 
بنابراين، سزاوار است مسلمين با برپايى جشن ها و تشكيل جلسات، هر چه بيشتر با شخصيت نبى مكرم اسلام صلى الله عليه و آله، سيره و تاريخ زندگى او آشنا شوند و از آن، براى ساختن جامعه اى اسلامى و محمدى بهره كامل گيرند.
 
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
سطر ۹۵: سطر ۴۱:
 
==منابع==
 
==منابع==
  
*[[حاج شیخ عباس قمی|محدث قمی]]، [[هدایة الانام الی وقایع الایام]]، ص 70.
+
*[[مفاتیح الجنان]]، شیخ عباس قمی، ص ۵۳۴.
*[[حاج شیخ عباس قمی|شیخ عباس قمی]]، [[مفاتیح الجنان]]، ص 534.
+
*هدایة الانام الی وقایع الایام، شیخ عباس قمی، ص ۷۰.
  
 
[[رده:ماه های قمری]]
 
[[رده:ماه های قمری]]
 
[[رده:ماه ربیع الاول]]
 
[[رده:ماه ربیع الاول]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۳۷

ربیع الاول ۱۴۴۶ در تقویم ایران
شنبه ۳ ۱۰ ۱۷ ۲۴
یک‌شنبه ۴ ۱۱ ۱۸ ۲۵
دوشنبه ۵ ۱۲ ۱۹ ۲۶
سه‌شنبه ۶ ۱۳ ۲۰ ۲۷
چهارشنبه ۷ ۱۴ ۲۱ ۲۸
پنج‌شنبه ۱ ۸ ۱۵ ۲۲ ۲۹
جمعه ۲ ۹ ۱۶ ۲۳ ۳۰
دانشنامه تقویم


«ماه ربیع الاول» سومین ماه از ماه‌های قمری است. «ربیع» به معنى بهار است و گفته شده علت اینکه به این ماه ربیع گفته‌اند این است که در زمان نامگذاری این ماه در فصل بهار قرار داشته است. ولادت پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله و ولادت امام صادق علیه‌السلام، از جمله حوادث فرخنده این ماه است.

وقایع ماه ربیع‌الاول

بخشی از حوادث مهم تاریخ معاصر که در این ماه به وقوع پیوسته است. جهت مشاهده تمام وقایع، اینجا را ببینید.

اعمال ماه ربیع‌الاول

روز اول ربیع‌الاول:

علما گفته اند مستحب است به شکرانه هجرت موفقیت آمیز رسول خدا صلى الله علیه وآله، این روز را روزه بگیرند و صدقه و انفاق و احسان نمایند،[۱] و همچنین زیارت آن بزرگوار، در این روز مناسب است. مرحوم «سید بن طاووس»، دعایى را براى این روز در کتاب اقبال نقل کرده است.[۲]

روز دوازدهم ربیع‌الاول:

در این روز دو رکعت نماز مستحب است که در رکعت اول بعد از سوره حمد، سه مرتبه سوره «قل یا ایها الکافرون» و در رکعت دوم بعد از حمد، سه مرتبه سوره «توحید» خوانده شود.[۳]

روز هفدهم ربیع‌الاول:

این روز مطابق نظر مشهور علماى امامیه، روز ولادت رسول خدا صلى الله علیه و آله و همچنین ولادت امام صادق علیه السلام است و روز بسیار مبارکى است و داراى اعمالى مى باشد:

  1. غسل; به نیت روز هفدهم ربیع الاول.[۴]
  2. روزه; که براى آن فضیلت بسیار نقل شده است، از جمله در روایاتى از ائمه علیهم السلام آمده است: کسى که این روز را روزه بدارد، خداوند براى او ثواب روزه یک سال را مقرر مى فرماید.[۵]
  3. هنگامى‌ كه روز بالا آمد، دو ركعت نماز بجا آورد كه در هر رکعت پس از سوره حمد ده مرتبه سوره قدر و ده مرتبه سوره توحيد بخواند و بعد از سلام در مصلاى خود بنشيند و اين دعا را بخواند: «اللّهمّ انت حىّ لاتموت...». هر كه خواهان است، به «زادالمعاد» علامه مجلسی مراجعه كند.
  4. دادن صدقه، احسان نمودن و خوشحال کردن مؤمنان و به زیارت مشاهد مشرفه رفتن.[۶]
  5. زیارت رسول خدا صلى الله علیه وآله از دور و نزدیک; در روایتى از آن حضرت آمده است: هر کس بعد از وفات من، قبرم را زیارت کند مانند کسى است که به هنگام حیاتم بسوى من هجرت کرده باشد، اگر نمى توانید مرا از نزدیک زیارت کنید، از همان راه دور بسوى من سلام بفرستید.[۷]
  6. زیارت امیرمؤمنان امام علی علیه السلام نیز در این روز مستحب است با همان زیارتى که امام صادق علیه السلام در چنین روزى کنار ضریح شریف آن حضرت وى را زیارت کرد.[۸]
  7. تکریم و بزرگداشت این روز بسیار بجاست؛ مرحوم «سید بن طاووس»، در اقبال، در تکریم و تعظیم این روز به خاطر ولادت شخص اول عالم امکان و سرور همه ممکنات حضرت نبى اکرم صلى الله علیه وآله سفارش بسیار کرده است.[۹]

پانویس

  1. سید بن طاووس، اقبال الاعمال، صفحه ۵۹۲.
  2. همان مدرک، صفحه ۵۹۶.
  3. همان مدرک، صفحه ۵۹۹.
  4. فلاح السائل، صفحه ۶۱.
  5. اقبال، صفحه ۶۰۳.
  6. همان مدرک.
  7. همان مدرک، صفحه ۶۰۴.
  8. همان مدرک، صفحه ۶۰۸.
  9. اقبال، صفحه ۶۰۳.

منابع

  • مفاتیح الجنان، شیخ عباس قمی، ص ۵۳۴.
  • هدایة الانام الی وقایع الایام، شیخ عباس قمی، ص ۷۰.