دانشنامه امام حسین علیه السلام (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (صفحه جدید)
 
(ویرایش)
 
(۷ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
== درآمد ==
+
{{مشخصات کتاب
  
دانش نامه امام حسين عليه السلام كه حاصل تلاش ده ساله اين جانب و جمعى از پژوهشگران است ، با محور قرار دادن امام حسين عليه السلام و جستجو در بيش از پانصد مصدر تاريخى، حديثى، فقهى، تفسيرى و كلامى، آنچه را در باره زندگانى فردى و اجتماعى، سخنان و آرا و نظريات ديگران در باره امام عليه السلام يافت مى شده ، در حدّ توان و امكان ، گرد آورده است و پس از تجزيه و تحليل و ساماندهى منطقى مباحث ، اينك در اختيار پژوهشگران قرار مى گيرد. آنچه پرداختن به اين دانش نامه را با وجود آثار فراوان ديگر در اين باره ضرورى مى سازد ، عبارت است از: ۱. جايگاه امام حسين عليه السلام و حادثه عاشورا در فرهنگ شيعه ؛ ۲. ظرفيت گسترده حادثه عاشورا و امام حسين عليه السلام براى بهره برى در مسير كمال انسانى ؛ ۳. گسترش خرافات و سوء استفاده ها از حادثه عاشورا ؛ ۴. مغفول ماندن بخش هاى ديگر زندگانى امام حسين عليه السلام و غلبه نگاه تجزيه اى به زندگانى امام عليه السلام ؛ ۵. عدم استفاده از منابع اصيل و كهن در بيشتر آثار و تأليفات منتشر شده ؛ ۶. عدم بررسى زندگانى امام عليه السلام از زاويه هاى تاريخى، حديثى، تفسيرى ، كلامى ،فقهى و... . اينها و برخى ديگر از اسباب و علل، زمينه ساز پرداختن به اين پژوهش شد و اينك مى توان ادّعا كرد با جستجوى گسترده در تمامى مصادر مربوط ، اعم از منابع كهن و جديد، و نيز منظور داشتن ابعاد قرآنى، حديثى، كلامى، فقهى، تاريخى و اجتماعى مسئله ، و نگاه تحليلى ـ انتقادى به اطّلاعات و آگاهى هاى موجود، مجموعه اى نسبتا جامع در باره امام حسين عليه السلام سامان يافته است . اينك پيش از ارائه نتيجه اين پژوهش ، مباحثى را به عنوان درآمد و چشم انداز كلّى مطرح مى كنيم . اين مباحث ، در چهار محور ، تقديم مى گردد: ۱. دانش نامه امام حسين عليه السلام در يك نگاه ؛ ۲. ويژگى هاى اين دانش نامه ؛ ۳. كتاب شناسى تاريخ عاشورا و عزادارى ؛ ۴. مراحل تحقيق و تدوين اين دانش نامه . [http://www.hadith.net/n3801-e35775-p3.html ادامه در سایت حدیث]
+
|عنوان=
  
 +
|تصویر=[[پرونده:دانشنامه امام حسین.jpg|240px|وسط]]
  
== بخشی از پیشگفتار کتاب ==
+
|نویسنده=محمد محمدی ری شهری
  
بررسى جامع و همه جانبه زندگى پيشوايان دينى (پيامبر صلى الله عليه و آله و اهل بيت عليهم السلام ) ، از آن رو كه به فهم درست گفتار، رفتار و موضعگيرى آنان در شرايط گوناگون مى انجامد ، ضرورى است ؛ زيرا نگاه تجزيه اى و تك بعدى ، از آفتِ بدفهمى مصون نيست. در نگاه جامع مى توان رشته پيوند حلقه هاى به ظاهر گسسته را پيدا كرد ، چنان كه با همين نگاه مى توان تعارض ظاهرى برخى سخنان و رفتارها را برطرف ساخت. اين جامع نگرى ، تنها با پژوهش هاى علمى و روشمند در باره هر يك از اين پيشوايان ، تحقّق مى يابد كه لازمه آن ، حضور محقّقان با تخصّص هاى گوناگون در مراحل مختلف پژوهش است . به انجام رساندن چنين پژوهش هايى ، ساليان درازى است كه دغدغه اين جانب و همكارانم در پژوهشكده علوم و معارف حديث است. دانش نامه امير المؤمنين عليه السلام كه در سال ۱۳۷۹ منتشر شد ، نخستين اثر از اين مجموعه بود كه پس از مدّت ها تلاش علمى ، به ثمر نشست و در جامعه علمى داخل و خارج كشور ، بازتاب هاى بسيار مثبت داشت. رسيدن متن عربى كتاب و ترجمه فارسى آن به چاپ هاى مكرّر و اقدام گروهى از مترجمان صاحب نام به ترجمه آن به زبان هاى اردو، تركى ، انگليسى و... در زمانى اندك ، نشان از توجّه مخاطبان به اين اثر دارد <ref>  1.. گفتنى است كه جايزه دومين دوره انتخاب «كتاب سال ولايت» و برخى جوايز و نشان هاى علمى ـ فرهنگى ديگر به اين دانش نامه تعلق گرفت . در اين باره ، ر . ك : دانش نامه اميرالمؤمنين عليه السلام : ج ۱ ص ۷ (پيش گفتار) .</ref>
+
|موضوع=امام ح‍س‍ی‍ن‌(ع)  
  
 +
|زبان=فارسی
  
== پانویس ==
+
|تعداد جلد=۱۶
  
<references/>
+
|عنوان افزوده1=همکاری
 +
 
 +
|افزوده1=محمود طباطبایی‌نژاد
 +
 
 +
|عنوان افزوده2=مترجم
 +
 
 +
|افزوده2=عبدالهادی مسعودی
 +
 
 +
|لینک=
 +
}}
 +
'''''«دانشنامه امام حسین علیه السلام بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ»''''' مجموعه ای ۱۴ جلدی است که آنچه را درباره زندگى شخصى، اجتماعى و سیاسى و ... [[سید الشهدا|سیدالشهدا]] (علیه السلام) یافت می شده یکجا گرد آورده و به نقد، پالایش و تنظیم آن‌ها می پردازد. این مجموعه حاصل تلاش ده ساله [[محمد محمدی ری شهری]] و جمعى از پژوهشگران است که با جستجو در بیش از پانصد مصدر [[تاریخ|تاریخى]]، [[حدیث|حدیثى]]، [[فقه|فقهى]]، [[تفسیر قرآن|تفسیرى]] و [[علم کلام|کلامى]] تهیه و تنظیم گردیده است.<ref> [http://www.hadith.net/n۱۱۹-e۶۶۵۱.html نگاهی به کتاب "گزیده دانش‌نامه امام حسین علیه السلام"، حدیث نت]، بازیابی:۲۶ خرداد ۱۳۹۲ </ref>
 +
 
 +
==محتوای کتاب==
 +
این دانش نامه، از پانزده بخش و ۱۳۸ فصل، تشکیل شده است. بخشهای کلی این دانشنامه عبارتند از:
 +
 
 +
* بخش یکم: زندگى خانوادگى سیدالشهدا علیه السلام
 +
* بخش دوم: فضیلت ها و ویژگى هاى [[امام حسین علیه السلام|امام حسین]] علیه السلام
 +
* بخش سوم: دلایل [[امامت]] امام حسین علیه السلام و فرزندانش
 +
* بخش چهارم: امام حسین علیه السلام پس از [[پیامبر اسلام|پیامبر]] صلى الله علیه و آله تا شهادت پدر
 +
* بخش پنجم: امام حسین علیه السلام پس از شهادت پدر تا قیام [[روز عاشورا|عاشورا]]
 +
* بخش ششم: خبر دادن پیشاپیش از شهادت امام حسین علیه السلام
 +
* بخش هفتم: خروج امام حسین علیه السلام از [[مدینه|مدینه]] تا رسیدن به [[کربلا|کربلا]]
 +
* بخش هشتم: از رسیدن امام حسین علیه السلام به کربلا تا شهادت ایشان
 +
* بخش نهم: وقایع پس از شهادت امام حسین علیه السلام
 +
* بخش دهم: بازتاب شهادت امام حسین علیه السلام و فرجام کسانى که در کشتن او و یارانش نقش داشتند
 +
* بخش یازدهم: عزادارى و [[گریه|گریه]] براى امام حسین علیه السلام
 +
* بخش دوازدهم: نمونه [[مرثیه|مرثیه]] هایى که در سوگ امام حسین علیه السلام و یارانش سروده شده اند
 +
* بخش سیزدهم: [[زیارت]] امام حسین علیه السلام
 +
* بخش چهاردهم: مزار امام حسین علیه السلام
 +
* بخش پانزدهم: حکمت هاى رسیده از امام حسین علیه السلام
 +
 
 +
==ویژگى‌هاى دانشنامه امام حسین==
 +
 
 +
شمارى از ویژگى هاى برجسته این دانش نامه مطابق با آنچه در مقدمه کتاب آمده به شرح زیر است:
 +
 
 +
* بازنگرى تاریخ زندگى [[امام حسین علیه السلام|امام حسین]] علیه السلام
 +
* استناد به منابع کهن و قابل استناد
 +
* بهره گیرى از منابع [[شیعه|شیعه]] و [[اهل سنت|اهل سنّت]]
 +
* جامعیت همراه با گزیده نگارى
 +
* نقد مطالب نادرست منابع معتبر
 +
* تبیین و تفسیر، در کنار گزارش
 +
* بررسى تفصیلى مسایل مرتبط با حادثه [[روز عاشورا|عاشورا]]
 +
* جمع بندى و تحلیل روایات متعارض
 +
* کاربردى بودن محتوا
 +
* تنظیم منطقى و آسان یاب
 +
* فراهم ساختن نیازهاى پژوهشى فرعى (همچون: شرح حال اجمالى اشخاص، تبیین الفاظ دشواریاب و ...).<ref> [http://www.riqh.ac.ir/n۳۵۵۳-e۳۰۰۶۴.html پیش گفتار دانشنامه امام حسین علیه السلام]، بازیابی:۲۶ خرداد ۱۳۹۴ </ref>
 +
 
 +
==منابع مستخرج از این دانشنامه==
 +
تاکنون چند جلد کتاب دیگر از بطن دانشنامه ۱۴ جلدی امام حسین(ع) استخراج و منتشر گردیده است که عبارتند از:
 +
 
 +
* «موسوعة الامام الحسین(ع) فی الکتاب و السنة والتاریخ» به زبان عربی در ۹ جلد
 +
* شهادت نامه امام حسین(ع)، در دو جلد
 +
* گزیده شهادت نامه امام حسین(ع) در یک جلد
 +
* الصحیح من [[مقتل]] السید الشهداء و اصحابه به زبان عربی در دو جلد
 +
* المنتخب من موسوعة الامام الحسین(ع) به زبان عربی در یک جلد
 +
* حکمت نامه امام حسین(ع) در دوجلد
 +
* اطلس غدیر و عاشورا در یک جلد
 +
* مجموعه هفت جلدی «رستاخیز کربلا»
 +
 
 +
همچنین نرم افزار دانشنامه امام حسین(ع) در قالب لوح فشرده و گزیده شهادت نامه امام حسین(ع) در قالب نرم افزار اندروید، منتشر شده است.<ref> [http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13920819001361 طباطبایی‌نژاد: دانشنامه امام حسین(ع) هنوز هم ناشناخته است، خبرگزاری فارس]، بازیابی:۲۶ خرداد ۱۳۹۴ </ref>
 +
 
 +
==پانویس==
 +
 
 +
<references />
 +
 
 +
{{منابع مرجع}}
 +
[[رده:دائرة المعارف ها]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۴ ژوئیهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۵:۰۴

دانشنامه امام حسین.jpg
نویسنده محمد محمدی ری شهری
موضوع امام ح‍س‍ی‍ن‌(ع)
زبان فارسی
تعداد جلد ۱۶
همکاری محمود طباطبایی‌نژاد
مترجم عبدالهادی مسعودی

«دانشنامه امام حسین علیه السلام بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ» مجموعه ای ۱۴ جلدی است که آنچه را درباره زندگى شخصى، اجتماعى و سیاسى و ... سیدالشهدا (علیه السلام) یافت می شده یکجا گرد آورده و به نقد، پالایش و تنظیم آن‌ها می پردازد. این مجموعه حاصل تلاش ده ساله محمد محمدی ری شهری و جمعى از پژوهشگران است که با جستجو در بیش از پانصد مصدر تاریخى، حدیثى، فقهى، تفسیرى و کلامى تهیه و تنظیم گردیده است.[۱]

محتوای کتاب

این دانش نامه، از پانزده بخش و ۱۳۸ فصل، تشکیل شده است. بخشهای کلی این دانشنامه عبارتند از:

  • بخش یکم: زندگى خانوادگى سیدالشهدا علیه السلام
  • بخش دوم: فضیلت ها و ویژگى هاى امام حسین علیه السلام
  • بخش سوم: دلایل امامت امام حسین علیه السلام و فرزندانش
  • بخش چهارم: امام حسین علیه السلام پس از پیامبر صلى الله علیه و آله تا شهادت پدر
  • بخش پنجم: امام حسین علیه السلام پس از شهادت پدر تا قیام عاشورا
  • بخش ششم: خبر دادن پیشاپیش از شهادت امام حسین علیه السلام
  • بخش هفتم: خروج امام حسین علیه السلام از مدینه تا رسیدن به کربلا
  • بخش هشتم: از رسیدن امام حسین علیه السلام به کربلا تا شهادت ایشان
  • بخش نهم: وقایع پس از شهادت امام حسین علیه السلام
  • بخش دهم: بازتاب شهادت امام حسین علیه السلام و فرجام کسانى که در کشتن او و یارانش نقش داشتند
  • بخش یازدهم: عزادارى و گریه براى امام حسین علیه السلام
  • بخش دوازدهم: نمونه مرثیه هایى که در سوگ امام حسین علیه السلام و یارانش سروده شده اند
  • بخش سیزدهم: زیارت امام حسین علیه السلام
  • بخش چهاردهم: مزار امام حسین علیه السلام
  • بخش پانزدهم: حکمت هاى رسیده از امام حسین علیه السلام

ویژگى‌هاى دانشنامه امام حسین

شمارى از ویژگى هاى برجسته این دانش نامه مطابق با آنچه در مقدمه کتاب آمده به شرح زیر است:

  • بازنگرى تاریخ زندگى امام حسین علیه السلام
  • استناد به منابع کهن و قابل استناد
  • بهره گیرى از منابع شیعه و اهل سنّت
  • جامعیت همراه با گزیده نگارى
  • نقد مطالب نادرست منابع معتبر
  • تبیین و تفسیر، در کنار گزارش
  • بررسى تفصیلى مسایل مرتبط با حادثه عاشورا
  • جمع بندى و تحلیل روایات متعارض
  • کاربردى بودن محتوا
  • تنظیم منطقى و آسان یاب
  • فراهم ساختن نیازهاى پژوهشى فرعى (همچون: شرح حال اجمالى اشخاص، تبیین الفاظ دشواریاب و ...).[۲]

منابع مستخرج از این دانشنامه

تاکنون چند جلد کتاب دیگر از بطن دانشنامه ۱۴ جلدی امام حسین(ع) استخراج و منتشر گردیده است که عبارتند از:

  • «موسوعة الامام الحسین(ع) فی الکتاب و السنة والتاریخ» به زبان عربی در ۹ جلد
  • شهادت نامه امام حسین(ع)، در دو جلد
  • گزیده شهادت نامه امام حسین(ع) در یک جلد
  • الصحیح من مقتل السید الشهداء و اصحابه به زبان عربی در دو جلد
  • المنتخب من موسوعة الامام الحسین(ع) به زبان عربی در یک جلد
  • حکمت نامه امام حسین(ع) در دوجلد
  • اطلس غدیر و عاشورا در یک جلد
  • مجموعه هفت جلدی «رستاخیز کربلا»

همچنین نرم افزار دانشنامه امام حسین(ع) در قالب لوح فشرده و گزیده شهادت نامه امام حسین(ع) در قالب نرم افزار اندروید، منتشر شده است.[۳]

پانویس

منابع مرجع
دائره المعارف ها * دانشنامه جهان اسلام * دائرة المعارف بزرگ اسلامی * دائرة المعارف قرآن کریم * دانشنامه فرهنگ فاطمی * دانشنامه امام حسین علیه السلام * دانشنامه امیرالمومنین علیه السلام * دانشنامه قرآن و حدیث * دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی * دایرة المعارف فارسی
فرهنگ های تخصصی *فرهنگ قرآن * فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام * فرهنگ عاشورا * قاموس قرآن * نثر طوبی * سفینه البحار
واژه نامه ها * المنجد * تاج العروس * جمهرة اللغة * قاموس المحیط * لسان العرب * مجمع البحرین * مفردات قرآن راغب * معجم مقاییس اللغة
سرگذشت نامه ها *ريحانة الادب * روضات الجنات * طبقات اعلام الشیعه‌ * اعیان الشیعه * مجالس المؤمنین * گلشن ابرار * ستارگان حرم * اثر آفرینان
کتابشناسی ها * الذریعه الی تصانیف الشیعه * کشف الظنون * الفهرست ابن ندیم * فهرست کتاب های چاپی فارسی
منابع مرجع الکترونیکی * ویکی شیعه * دانشنامه اسلامی