آیه نجوا

آیه 12 سوره مجادله گفتگوى در گوشى (نجوا) با پیامبر صلى الله علیه وآله را جز در موردى كه نجواكننده پیش از آن صدقه بپردازد، نهى كرده است؛ از این رو آن را «آیه نجوا» یا «آیه مناجات» گفته‌اند:

«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا نَاجَيْتُمُ الرَّسُولَ فَقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيْ نَجْوَاكُمْ صَدَقَةً ذَلِكَ خَيْرٌ لَّكُمْ وَأَطْهَرُ فَإِن لَّمْ تَجِدُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ»

ای مؤمنان! زمانی که می خواهید با پیامبر گفتگوی محرمانه کنید، پیش از گفتگوی محرمانه خود صدقه دهید، این برای شما بهتر و پاکیزه تر است، و اگر چیزی برای صدقه نیافتید [اجازه دارید محرمانه گفتگو کنید] زیرا خدا بسیار آمرزنده و مهربان است.

[58–12] (مشاهده آیه در سوره)

در شأن نزول این آیه گفته‌اند: گروهى از ثروت‌مندان خدمت پیامبر صلى الله علیه وآله مى‌رسیدند و با او نجوا مى‌كردند و ضمن گرفتن وقت پیامبر، ناراحتى مستمندان را نیز فراهم مى‌ساختند؛ پس آیه فوق نازل شد و به آن‌ها دستور داد پیش از نجواكردن با پیامبر صلى الله علیه وآله به مستمندان صدقه بدهند. اغنیا وقتى چنین دیدند از نجوا خوددارى كرده، آیه بعد (أَأَشْفَقْتُمْ أَنْ تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيْ نَجْوَاكُمْ صَدَقَاتٍ...) نازل شد و آن‌ها را سرزنش نمود و حكم آیه نخست را نسخ كرد و به همگان اجازه نجوا داد.

بیشتر مفسران شیعه و سنی برآنند: یگانه شخصى كه به آیه نجوا عمل كرد، حضرت على علیه‌السلام بود؛ چنان‌كه خود آن حضرت مى‌فرماید: آیه‌اى در قرآن است كه هیچ كس پیش از من و پس از من به آن عمل نكرده و نخواهد كرد. من یك دینار داشتم آن را به ده درهم تبدیل كردم و هر زمان مى‌خواستم با رسول خدا صلى الله علیه وآله نجوا كنم، درهمى را صدقه مى‌دادم.

بر اساس نقلى، عبدالله بن عمر این فضیلت على علیه‌السلام را در كنار همسرى حضرت زهرا علیهاالسلام و پرچم‌دارى در جنگ خیبر، از بزرگ‌ترین فضایل او مى‌شمرد.

منابع

• دائرة المعارف قرآن کریم، علی خراسانی، ج1، ص404.

پیوندها

• ترجمه و تفسیر آیه 12 سوره مجادله

قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن	(اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن	آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن	تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی	تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
	دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن	تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن