آیه 65 و 66 سوره انفال/ 8 را «آیه عدد مقاتلین»[۱] یا «تخفیف»[۲] نام نهادهاند.
«يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ حَرِّضِ الْمُؤْمِنِينَ عَلَى الْقِتَالِ إِن يَكُن مِّنكُمْ عِشْرُونَ صَابِرُونَ يَغْلِبُواْ مِئَتَيْنِ وَإِن يَكُن مِّنكُم مِّئَةٌ يَغْلِبُواْ أَلْفًا مِّنَ الَّذِينَ كَفَرُواْ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لاَّ يَفْقَهُونَ. الآنَ خَفَّفَ اللّهُ عَنكُمْ وَ عَلِمَ أَنَّ فِيكُمْ ضَعْفًا فَإِن يَكُن مِّنكُم مِّئَةٌ صَابِرَةٌ يَغْلِبُواْ مِئَتَيْنِ وَ إِن يَكُن مِّنكُمْ أَلْفٌ يَغْلِبُواْ أَلْفَيْنِ بِإِذْنِ اللّهِ وَاللّهُ مَعَ الصَّابِرِينَ»
ای پیامبر، مؤمنان را به جنگ برانگیز اگر از شما بیست تن باشند و در، جنگ پایداری کنند، بر دویست تن غلبه خواهند یافت و اگر صد تن باشند، بر هزار تن از کافران پیروز می شوند زیرا آنان مردمی عاری از فهمند. اکنون خدا بار از دوشتان برداشت و از ناتوانیتان آگاه شد اگر از شماصد، تن باشند و در جنگ پای فشرند، بر دویست تن پیروز می شوند و اگر از شما هزار تن باشند، به یاری خدا بر دو هزار تن پیروز می شوند و خدابا آنهاست که پایداری می کنند
در آیه نخست از پیامبر مىخواهد كه مؤمنان را به جنگ تحریك كند و وعده مىدهد كه اگر بیست مؤمن شكیبا باشند، بر دویست نفر پیروز مىشوند و اگر صد مؤمن باشند بر هزار كافر غلبه مىیابند و در آیه بعد مىگوید:اكنون خداوند تكلیف شما را تخفیف داد و دانست كه در میان شما سستى و ناتوانى وجود دارد؛ پس اگر از شما صد تن شكیبا باشند، بر دویست تن پیروز مىشوند و اگر از شما هزار تن باشند، بر دو هزار تن چیره مىشوند.
گروهى از مفسران، آیه دوم را ناسخ آیه اول شمردهاند؛[۳] ولى برخى، هم نسخ را نپذیرفته و هم گفتهاند: هر یك از این دو آیه مورد معین دارد. هنگامى كه مسلمانان گرفتار ضعف و سستى شوند، مقیاسِ سنجش همان نسبت دو برابر است؛ ولى وقتى افراد قوى ایمان و ورزیده همانند بسیارى از رزمندگان بدر باشند، این نسبت تا ده برابر افزایش مىیابد.[۴]
پانویس
- ↑ التمهید، ج 2، ص 303.
- ↑ البیان، ص 351.
- ↑ روض الجنان، ج 9، ص 146.
- ↑ نمونه، ج 7، ص 238.
منابع
- علی خراسانی، دائرةالمعارف قرآن كریم، جلد1، ص392.