مجمع البیان (کتاب)

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.

Icon book.jpg

محتوای فعلی بخشی از یک کتاب متناسب با عنوان است.

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)


مؤلف

امین الاسلام ابوعلى فضل بن حسن طبرسى.(م 548 ق)

معرفى اجمالى كتاب

تفسیر مجمع البیان، یكى از مهم ترین و ارجمندترین تفاسیر جهان اسلام است كه دانشمندان شیعه و سنى آن را مورد توجه قرار داده اند و از آن به عنوان یكى از منابع تفسیر یاد كرده اند و آن را از جمله تفاسیر قدیم دانسته اند كه به نیكوترین صورت با الگوى مناسب و ضمن سر عنوان مكرر و ثابت تنظیم شده است.

شیخ شلتوت، مفتى بزرگ اهل سنت و دانشمند روشن‌بین كشور مصر در مقدمه اى كه بر این تفسیر نگاشته است، مى نویسد: مجمع البیان در میان كتاب‌هاى تفسیرى بى همتا است. این تفسیر داراى گستردگى ژرف و تنوع در مطالب و ترتیب ممتازى است كه در میان تفاسیر پیش از او بى نظیر و در میان آثار پس از او كم نظیر است.

اهمیت مجمع البیان به سبب جامعیت، اتقان و استحكام مطالب، ترتیب دقیق، تفسیر روشن و سودمند و انصاف در نقد و بررسى آرا است. مجمع البیان شامل مباحثى چون: قرائت، اعراب، لغات، بیان مشكلات، ذكر مطالب مربوط به معانى و بیان، شأن نزول آیات، اخبار وارد در آیات و شرح و تبیین قصص و حكایات است.

این تفسیر، بسیار متأثر از تبیان شیخ طوسى است؛ با این تفاوت كه طبرسى با تقسیم بندى مباحث، زمینه استفاده بهتر و گزینش آسان تر استفاده كننده را فراهم ساخته است. مؤلف نظریات مفسران عامه را نقل و با روش عالمانه نقد مى كند. مرحوم قاضى نورالله شوشترى مى نویسد: «تفسیر كبیر او كه مسحّا به مجمع البیاناست، در جامعیت او در فنون، فضل و كمال بیان كافى و دلیل وافى است».[۱]

وضعیت نشر

این كتاب به همت داراحیاء التراث العربى، در بیروت چاپ شده است.

پانویس

  1. مجالس المؤمنین، ج 1، ص 490.

منابع

محمدرضا ضمیری، کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی.

***
تفسیر قرآن
درباره تفسیر قرآن: تفسیر قرآن -تاریخ تفسیر - روشهای تفسیری قرآن
اصطلاحات: اسباب نزول -اسرائیلیات -سیاق آیات
شاخه های تفسیر قرآن:

تفسیر روایی (تفاسیر روایی) • تفسیر اجتهادی (تفاسیر اجتهادی) • تفسیر فقهی ( تفاسیر فقهی) • تفسیر ادبی ( تفاسیر ادبی) • تفسیر تربیتی ( تفاسیر تربیتی) • تفسیر كلامی ( تفاسیر كلامی) • تفسیر فلسفی ( تفاسیر فلسفی ) • تفسیر عرفانی (تفاسیر عرفانی ) • تفسیر علمی (تفاسیر علمی)

روشهای تفسیری قرآن:
تفاسیر به تفکیک مذهب مولف: