فهرست تفاسیر فقهی

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۲۱ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۰:۲۴ توسط مهدی موسوی (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

تفاسیر فقهی شیعه

نام کتاب نام مولف قرن زبان توضیحات
فقه القرآن فى شرح آيات الأحكام راوندى قطب‌الدين سعيد بن هبةالله ششم عربى
  • معروف به فقه الراوندی و احکام الراوندی است.
  • از نظریات شیخ طوسی تأثیر پذیرفته است.
  • نویسنده ميان نظريات فقهی و تفسيری كه به ظاهر با هم اختلاف دارند، نوعي سازگاری ايجاد نمايد.
كنزالعرفان فى فقه القرآن جمال‌الدين مقداد بن عبدالله سیوری نهم عربى
  • معروف به احکام القرآن سیوری است.
  • از مهمترین كتب آيات الاحكام در شیعه است.
  • مؤلف در اين كتاب دو مكتب تفسيرى شيعه و اهل سنت را به خوبى نشان داده و در هر آيه كه دو نظريه وجود داشته، به روش تفسير مقارنه اى به بحث پرداخته است.
آيات الأحكام(جرجانى) سيد امير ابوالفتوح حسينى جرجانى دهم فارسى
  • معروف به تفسیر شاهی است.
  • نخستين تفسير آيات الاحكام به زبان فارسی است.
زبدة البيان فى أحكام القرآن احمد بن محمد مقدس اردبيلى دهم عربى
  • معروف به آيات الأحكام الأردبيلی است.
آیات الأحکام(استرآبادى) میرزا محمد استرآبادی يازدهم عربى
  • در سه بخش: کتاب طهارت، کتاب صلاة و کتاب زکات به بیان نکات فقهی پرداخته است.
مسالك الأفهام الى آيات الأحكام جواد بن سعد كاظمى يازدهم عربى
  • از مفصل ترين كتب تفسير فقهى است كه بر طبق روش و مسلک علماى اماميه تأليف شده و از مطمئن ترين اين آثار است.
بدایع الکلام فی تفسیر آیات الأحکام محمدباقر ملكى ميانجى پانزدهم عربى
  • تفسیر آیات مربوط به طهارت و نماز بوده و در آن‌ پیرامون تفسیر آیات مربوط به موضوع «شفاعت‌» نیز بحث می‌کند.

تفاسیر فقهی اهل سنت

نام کتاب نام مولف قرن زبان توضیحات
احكام القرآن(شافعى) محمد بن ادریس شافعی سوم عربى
  • توسط احمد بن حسین بیهقی گردآوری شده است.
  • براساس مذهب شافعی نوشته شده است.
احكام القرآن(جصاص) احمد بن على جصاص چهارم عربى
  • بر اساس مذهب حنفی نوشته شده است.
احکام القرآن(کیا هراسی) طبرى كيا هراسى ابوالحسن على بن محمد پنجم عربى
  • بر اساس قواعد مذهب شافعى به تشريح و تفسير آيه‌هاى فقهی قرآن پرداخته است.
احكام القرآن(ابن العربى) محمد بن عبدالله ابن العربى ششم عربى
  • بر اساس مذهب مالکی نوشته شده است.
الجامع لأحکام القرآن محمد بن احمد قرطبى هفتم عربى
  • بر اساس مذهب مالکی تالیف یافته است.
  • موضوع آن فقهى و كلامى‌ است.
تفسير آيات الاحكام محمدعلى سايس چهاردهم عربى
  • از کتب تفسیری و کتبی که در زمینه آیات الاحکام نوشته شده استفاده نموده است.
  • بر اساس مذهب خاصی تألیف نیافته است.
نيل المرام من تفسير آيات الاحكام سيد محمدصديق قنوجى چهاردهم عربى
التفسير المنير فى العقيدة و الشريعة و المنهج وهبة بن مصطفى زحيلى پانزدهم عربى
  • موضوع آن فقهى و تحليلى است.
  • فصل بندى و باب بندى مطالب از ویژگی خاص این کتاب است.
***
تفسیر قرآن
درباره تفسیر قرآن: تفسیر قرآن -تاریخ تفسیر - روشهای تفسیری قرآن
اصطلاحات: اسباب نزول -اسرائیلیات -سیاق آیات
شاخه های تفسیر قرآن:

تفسیر روایی (تفاسیر روایی) • تفسیر اجتهادی (تفاسیر اجتهادی) • تفسیر فقهی ( تفاسیر فقهی) • تفسیر ادبی ( تفاسیر ادبی) • تفسیر تربیتی ( تفاسیر تربیتی) • تفسیر كلامی ( تفاسیر كلامی) • تفسیر فلسفی ( تفاسیر فلسفی ) • تفسیر عرفانی (تفاسیر عرفانی ) • تفسیر علمی (تفاسیر علمی)

روشهای تفسیری قرآن:
تفاسیر به تفکیک مذهب مولف:


مسابقه از خطبه ۱۱۱ نهج البلاغه