آیه زکات

آیه ۶۰ سوره توبه «آیه زکات» نامیده شده است. در این آیه موارد مصرف زکات بیان شده که عبارتند از: فقیران، مسکینان، متولیان گردآورى زکات، مؤلّفةُ قُلُوبِهِم، آزاد ساختن بردگان، اداى دین وام‌داران، مصرف در راه خدا و کمک به در راه ماندگان. برخى این آیه را «آیه صدقه» یا «آیه صدقات» نیز نامیده‌اند.

«إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاء وَالْمَسَاکینِ وَالْعَامِلِینَ عَلَیهَا وَالْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَفِی الرِّقَابِ وَالْغَارِمِینَ وَفِی سَبِیلِ اللّهِ وَابْنِ السَّبِیلِ فَرِیضَةً مِّنَ اللّهِ وَاللّهُ عَلِیمٌ حَکیمٌ»

صدقات برای فقیران است و مسکینان و کارگزاران جمع آوری آن و نیز برای، به دست آوردن دل مخالفان و آزاد کردن بندگان و قرضداران و انفاق در راه خدا و مسافران نیازمند و آن فریضه ای است از جانب خدا و خدا دانا وحکیم است

[9–60] (مشاهده آیه در سوره)

ابوسعید خدری در شأن نزول آیه مذکور مى‌گوید: این آیه و آیات قبل و بعد آن، درباره کسانى نازل شده که به پیامبر صلى الله علیه و آله در تقسیم غنایم اعتراض مى‌کردند و مى‌گفتند: با ما به عدالت رفتار کن. پیامبر فرمود: واى بر شما! اگر من به عدالت رفتار نکنم، چه کسى به عدالت رفتار مى‌کند.

«آیه زکات» گاهی به آیه ۱۰۳ سوره توبه گفته می شود که واجب بودن پرداخت زکات را بیان می کند:

خُذْ مِنْ أَمْوَالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَتُزَکیهِمْ بِهَا وَصَلِّ عَلَیهِمْ ۖإِنَّ صَلَاتَک سَکنٌ لَهُمْ ۗ وَاللَّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ

از اموالشان زکاتی دریافت کن که به سبب آن [نفوس و اموالشان را] پاک می کنی، و آنان را رشد و تکامل می دهی؛ و [به هنگام دریافت زکات] بر آنان دعا کن؛ زیرا دعای تو مایه آرامشی برای آنان است؛ و خدا شنوا و داناست.

[9–103] (مشاهده آیه در سوره)

منابع

• علی خراسانی، دائرة‌المعارف قرآن کریم، ج۱، ص۳۸۵.
• علامه طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت،‌ مؤسسه اعلمی، چاپ دوم، ۱۳۹۰ق.

منابع برای مطالعه بیشتر

• سایت راز ماندگاری، "زکات".

قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن	(اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن	آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن	تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی	تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
	دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن	تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن