قاموس قرآن: أَثْل
«أثل» بمعنی درخت گز است. این کلمه یک بار در قرآن کریم آمده است: «فَأَعْرَضُوا فَأَرْسَلْنا عَلَیهِمْ سَیلَ الْعَرِمِ وَ بَدَّلْناهُمْ بِجَنَّتَیهِمْ جَنَّتَینِ ذَواتَی أُکلٍ خَمْطٍ وَ أَثْلٍ وَ شَیءٍ مِنْ سِدْرٍ قَلیلٍ». (سباء، ۱۶)
أَثْل در لغت
در «برهان قاطع» ذیل اثل می نویسد: نوعی از درخت گز را گویند و در ذیل گز گوید: گز درختی است که بیشتر در کنارههای آب و رودخانه روید و آنرا بعربی طرفاء گویند.
در کتب لغت عرب گفتهاند اثل درخت طرفاء و یا نوعی از آن است. در مجمع البحرین هست: «انّ منبر النبی کانَ من أَثلِ الغابة»؛ منبر رسول خدا صلّی اللّٰه علیه و آله و سلّم از درخت گز بیشه بود. در نهایه گفته: آن غیضهای بود در ۹ میلی مدینه. غیضه محلی است که آبش فرو رفته و در آن درخت روئیده باشد (بیشه). معنی آیه در ذیل واژه «خمط» (سباء، ۱۶) دیده شود.
منابع
- قاموس قرآن، قرشی بنابی، علی اکبر، تهران: دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۰۷.