اعراب القرآن الکریم و بیانه (کتاب)
 | |
| نویسنده | محی الدین درویش |
| موضوع | اعراب قرآن |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | ۱۰ |
|
| |
«إعرابُ القرآن الکریم و بیانُه»، کتابی است در صرف و نحو و اِعراب قرآن کریم، تألیف مُحی‌الدین درویش (م، ۱۴۰۳ ق)، قرآن‌شناس، نحوی و ادیب سوری. این کتاب شامل یک دوره ترکیب و اعراب تمامی عبارات قرآن، همراه با بیان نکات بلاغی، تفسیری و شأن نزول آیات است.
محتوای کتاب
در مقدمه مختصر کتاب، خلاصه‌ای از اهمیت اعراب و ترکیب قرآن و کوشش علما در این زمینه آمده و تعدادی از مهمترین تألیفات مربوط به آن معرفی شده است و سپس مطالب در ده جلد، سامان یافته است.
محی الدین درویش در این کتاب، فقط به حل مشکلات نحوی اکتفا نکرده، بلکه بحثهای ادبی و بلاغی و تفسیری را نیز در میان آورده است.
نویسنده به شیوه ترتیبی و تطبیقی و با استناد به منابع اصیل و کهن تفسیری، ادبی، نحوی و تاریخی، ابتدا تعدادی از آیات قرآن را آورده و سپس در درجه اول، بحث لغوی مربوط به آن بخش از آیات را مطرح ساخته و بعد از آن، بخشی تحت عنوان «اعراب» دارد که فقط مسائل نحوی مربوط به همان آیات را حل و فصل می‌کند. سپس بخش دیگری به نام «بلاغت» آورده و در این بخش، وارد بحثهای زبانی، ادبی و بلاغی می‌شود.
در مواردی که آیه‌ای دارای چندین ترکیب بوده، بخش چهارمی نیز تحت عنوان «فوائد» ترتیب داده است که در آن، وجوه این ترکیبات و بحثهای تفسیری و اختلاف مفسران و نحویان را مطرح کرده و به شواهد شعری استشهاد می‌کند. در بعضی موارد نیز با عنوان «لمحة تاریخیة»، اسباب نزول و وقایع تاریخی مربوط به نزول آیات را آورده است.
منابع
- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، کتابشناسی جهان قرآن کریم، ج۱، ۱۳۸۶.
- بهاءالدین خرمشاهی، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷.
