منابع و پی نوشتهای متوسط
رعایت ادبیات دانشنامه ای متوسط
جامعیت مقاله متوسط
مقاله بدون شناسه یا دارای شناسه ضعیف است
مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

اسرای اهل بیت علیهم السلام: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ویرایش)
 
سطر ۲: سطر ۲:
 
{{متوسط}}
 
{{متوسط}}
  
بازماندگان کاروان [[شهادت در راه خدا|شهادت]] را پس از [[عاشورا]] به اسارت گرفته و به [[کوفه|کوفه]] و سپس به [[شام]] ‌بردند. اسیران، تعدادى از دودمان [[پیامبر اسلام|پیامبر]] صلی الله علیه و آله بودند، برخى هم همسران یا فرزندان ‌شهداى دیگر [[کربلا]]. زنان [[بنى هاشم]] به شام برده شدند و از آنجا به [[مدینه]] بازگشتند. برخى‌ از زنان غیر بنى هاشم به خاطر وساطت بستگان خود از اسارت رها شده، در کوفه ماندگار شدند و به قبیله خود پیوستند.<ref>ابصارالعین، ص ۱۳۳.</ref>
+
اسیران [[کربلا]]، تعدادى از دودمان [[پیامبر اسلام|پیامبر اکرم]] صلی الله علیه وآله، و برخى هم همسران یا فرزندان دیگر [[شهدای کربلا|‌شهداى کربلا]] بودند. در منابع تاریخى و تعبیرات روایى و اشعار، از آنان به نام‌ «سبایا» و «اسارى‌» یاد شده است.  
  
در منابع تاریخى و تعبیرات روایى و اشعار، از آنان به نام‌ «سبایا» و «اسارى‌» یاد شده است. به اسیرى گرفتن افرادى از [[اهل البیت|اهل بیت]] علیهم السلام هم برخلاف ‌مقررات جنگ هاى اسلامى بود، هم جسارت و توهین به [[پیامبر اسلام|رسول الله]] صلی الله علیه و آله به شمار مى‌آمد. اما [[بنی امیه|امویان]] بر اساس [[کینه|کینه]] ‌اى که از [[عترت]] پیامبر خدا داشتند، چنان کردند. این گستاخى در حق عترت پیامبر خدا ریشه در همان [[واقعه سقیفه بنی ساعده|سقیفه]] و زیر پا گذاشتن سخن آن حضرت داشت. به ‌قول [[نیر تبریزی|نیر تبریزى]]:  
+
== اسارت بازماندگان کربلا ==
 +
بازماندگان کاروان [[امام حسین علیه السلام|امام حسین]] علیه السلام را پس از [[عاشورا]] به اسارت گرفته و به [[کوفه|کوفه]] و سپس به [[شام]] ‌بردند. زنان [[بنى هاشم]] به شام برده شدند و از آنجا به [[مدینه]] بازگشتند. برخى‌ از زنان غیر بنى هاشم به خاطر وساطت بستگان خود از اسارت رها شده، در کوفه ماندگار شدند و به قبیله خود پیوستند.<ref>ابصارالعین، ص ۱۳۳.</ref>
 +
 
 +
[[حضرت زینب سلام الله علیها|حضرت زینب]] و [[امام سجاد علیه السلام|حضرت سجاد]] علیهماالسلام‌ دو چهره بارز آن جمع بودند که با نطق ها و [[خطابه]] ‌هاى خویش، [[امویان]] را رسوا و [[شهدای کربلا|شهداى کربلا]] را معرفى کردند.  
 +
 
 +
به اسیرى گرفتن افرادى از [[اهل البیت|اهل بیت]] علیهم السلام هم برخلاف ‌مقررات جنگ هاى اسلامى بود، هم جسارت و توهین به [[پیامبر اسلام|رسول الله]] صلی الله علیه وآله به شمار مى‌آمد. اما [[بنی امیه|امویان]] بر اساس [[کینه|کینه]] ‌اى که از [[عترت]] پیامبر خدا داشتند، چنان کردند. این گستاخى در حق عترت پیامبر خدا ریشه در همان [[واقعه سقیفه بنی ساعده|سقیفه]] و زیر پا گذاشتن سخن آن حضرت داشت. به ‌قول [[نیر تبریزی|نیر تبریزى]]:  
  
 
دانى چه روز دختر زهرا اسیر شد؟ *** روزى که طرح بیعت ‌«مِنّا أمیر» شد<ref>آتشکده، نیر تبریزى، (چاپ ۱۳۷۲ ق)، ص ۱۱۶.</ref>
 
دانى چه روز دختر زهرا اسیر شد؟ *** روزى که طرح بیعت ‌«مِنّا أمیر» شد<ref>آتشکده، نیر تبریزى، (چاپ ۱۳۷۲ ق)، ص ۱۱۶.</ref>
  
[[حضرت زینب سلام الله علیها|حضرت زینب]] و [[امام سجاد علیه السلام|حضرت سجاد]] علیهماالسلام‌ دو چهره بارز آن جمع بودند و با نطق ها و [[خطابه]] ‌هاى خویش، [[امویان]] را رسوا و [[شهدای کربلا|شهداى کربلا]] را معرفى کردند.
+
== اسامى اسراى اهل بیت ==
 
+
اسامى برخی اسراى کربلا از [[اهل البیت|اهل بیت]] و دیگران (طبق آنچه در کتاب منتخب التواریخ آمده است) چنین است:<ref>منتخب التواریخ، محمدهاشم خراسانى، ص ۲۹۷ (همراه با تفصیل و ذکر ماخذ هر سخن).</ref>  
اسامى اسراى کربلا از اهل بیت و دیگران (طبق آنچه در منتخب التواریخ آمده است) چنین است:<ref>منتخب التواریخ، محمدهاشم خراسانى، ص ۲۹۷ (همراه با تفصیل و ذکر ماخذ هر سخن).</ref>  
 
  
* [[امام زین العابدین]] علیه السلام،  
+
*[[امام زین العابدین]] علیه السلام،
* [[امام محمدباقر]] علیه السلام (چهار ساله)،  
+
*[[امام محمدباقر]] علیه السلام (چهار ساله)،
* محمد بن حسین بن‌ على،  
+
*محمد بن حسین بن‌ على،
* عمر بن حسین،  
+
*عمر بن حسین،
* حسن بن حسین،  
+
*حسن بن حسین،
* [[زید بن الحسن|زید بن الحسن المجتبى]]،  
+
*[[زید بن الحسن|زید بن الحسن المجتبى]]،
* عمر بن الحسن المجتبى (مجروح شد و به کوفه بردند)،  
+
*عمر بن الحسن المجتبى (مجروح شد و به [[کوفه]] بردند)،
* محمد بن عمر بن الحسن المجتبى.
+
*محمد بن عمر بن الحسن المجتبى.
  
اما از بانوان:  
+
و نام برخی از بانوان عبارت است از:  
  
* [[حضرت زینب]] علیها السلام،  
+
*[[حضرت زینب]] علیها السلام،
* [[ام کلثوم دختر علی بن ابی طالب|ام کلثوم]] علیها السلام،  
+
*[[ام کلثوم دختر علی بن ابی طالب|ام کلثوم]] علیها السلام،
* فاطمه، رقیه،
+
*[[فاطمه دختر امام حسین علیه السلام|فاطمه]]، دخت [[امام حسین علیه السلام|امام حسین]] علیه السلام،
* صفیه،
+
*[[سکینه]]، دختر [[امام حسین علیه السلام|امام حسین]] علیه السلام،
* [[ام هانى]] (۶ نفر مزبور از دختران [[امام علی علیه السلام|امام على]] علیه السلام بودند)،  
+
*[[حضرت رقیه سلام الله علیها|رقیه]]، دخترى از امام حسین علیه السلام که ‌مى ‌گویند در [[خرابه شام]] جان داد،
* [[فاطمه دختر امام حسین علیه السلام|فاطمه]] و [[سکینه]] دختران [[امام حسین علیه السلام|امام حسین]] علیه السلام،  
+
*[[رباب]]، همسر امام حسین علیه السلام،
* دخترى از امام حسین علیه السلام که ‌مى ‌گویند در [[خرابه شام]] جان داد،  
+
*شاه زنان، همسر [[امام سجاد علیه السلام|امام سجاد]] علیه السلام،
* [[رباب]] همسر امام حسین علیه السلام،  
+
*مادر محسن فرزند [[سیدالشهداء|سیدالشهدا]] علیه السلام (این فرزند در راه [[شام]] سقط شد)،
* شاه زنان همسر [[امام سجاد علیه السلام|امام سجاد]] علیه السلام،
+
*دختر [[مسلم بن عقیل]]،
* مادر محسن فرزند [[سیدالشهداء|سیدالشهدا]] علیه السلام (این فرزند در راه [[شام]] سقط شد)،  
+
*[[فضه|فضّه]]، کنیز [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاط]]<nowiki/>[[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|مه]] سلام الله علیها،
* دختر [[مسلم بن عقیل]]،  
+
*یکى از کنیزان امام حسین علیه السلام،
* [[فضه]] کنیز [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه]]<nowiki/> سلام الله علیها،  
+
*مادر [[وهب بن عبدالله]].
* یکى از کنیزان امام حسین علیه السلام،  
 
* مادر [[وهب بن عبدالله]].  
 
  
 
نسبت به برخى از این ۲۵ نفر، نقل هاى دیگر هم وجود دارد و همه مورد اتفاق نیست.
 
نسبت به برخى از این ۲۵ نفر، نقل هاى دیگر هم وجود دارد و همه مورد اتفاق نیست.
سطر ۴۳: سطر ۴۵:
 
<references />
 
<references />
 
==منابع==
 
==منابع==
* جواد محدثی، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، نشر معروف.
+
 
 +
*جواد محدثی، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، نشر معروف.
 
{{واقعه عاشورا}}
 
{{واقعه عاشورا}}
 
{{سنجش کیفی
 
{{سنجش کیفی

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۵ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۵۷

Icon-encycolopedia.jpg

این صفحه مدخلی از کتاب فرهنگ عاشورا است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)


اسیران کربلا، تعدادى از دودمان پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله، و برخى هم همسران یا فرزندان دیگر ‌شهداى کربلا بودند. در منابع تاریخى و تعبیرات روایى و اشعار، از آنان به نام‌ «سبایا» و «اسارى‌» یاد شده است.

اسارت بازماندگان کربلا

بازماندگان کاروان امام حسین علیه السلام را پس از عاشورا به اسارت گرفته و به کوفه و سپس به شام ‌بردند. زنان بنى هاشم به شام برده شدند و از آنجا به مدینه بازگشتند. برخى‌ از زنان غیر بنى هاشم به خاطر وساطت بستگان خود از اسارت رها شده، در کوفه ماندگار شدند و به قبیله خود پیوستند.[۱]

حضرت زینب و حضرت سجاد علیهماالسلام‌ دو چهره بارز آن جمع بودند که با نطق ها و خطابه ‌هاى خویش، امویان را رسوا و شهداى کربلا را معرفى کردند.

به اسیرى گرفتن افرادى از اهل بیت علیهم السلام هم برخلاف ‌مقررات جنگ هاى اسلامى بود، هم جسارت و توهین به رسول الله صلی الله علیه وآله به شمار مى‌آمد. اما امویان بر اساس کینه ‌اى که از عترت پیامبر خدا داشتند، چنان کردند. این گستاخى در حق عترت پیامبر خدا ریشه در همان سقیفه و زیر پا گذاشتن سخن آن حضرت داشت. به ‌قول نیر تبریزى:

دانى چه روز دختر زهرا اسیر شد؟ *** روزى که طرح بیعت ‌«مِنّا أمیر» شد[۲]

اسامى اسراى اهل بیت

اسامى برخی اسراى کربلا از اهل بیت و دیگران (طبق آنچه در کتاب منتخب التواریخ آمده است) چنین است:[۳]

و نام برخی از بانوان عبارت است از:

نسبت به برخى از این ۲۵ نفر، نقل هاى دیگر هم وجود دارد و همه مورد اتفاق نیست.

پانویس

  1. ابصارالعین، ص ۱۳۳.
  2. آتشکده، نیر تبریزى، (چاپ ۱۳۷۲ ق)، ص ۱۱۶.
  3. منتخب التواریخ، محمدهاشم خراسانى، ص ۲۹۷ (همراه با تفصیل و ذکر ماخذ هر سخن).

منابع

11.jpg
واقعه عاشورا
قبل از واقعه
شرح واقعه
پس از واقعه
بازتاب واقعه
وابسته ها