مناقب ابن شهر آشوب (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها
(رده:آثار ابن شهر آشوب) |
|||
| سطر ۳۰: | سطر ۳۰: | ||
==مؤلف== | ==مؤلف== | ||
| − | + | محمد بن علی ابن شهرآشوب، ملقّب به رشيد الدين و عز الدين و شيخ الطائفه (588- 489ه ق / 1192- 1096م) فقيه شیعه، محدث، مفسّر، اديب، شاعر و مطّلع نسبت به رجال و احاديث است. اساتید وی، فتّال نيشابورى، طبرسى، ابومنصور طبرسی، ابوالفتوح رازی، قطب الدین راوندی و آثار او "معالم العلماء"، "متشابه القرآن و مختلفه" و "المناقب" می باشد. ابن شهر آشوب در سال 588ق در شهر حلب از دنيا رفت. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | آثار | ||
==موضوع و محتوای کتاب== | ==موضوع و محتوای کتاب== | ||
نسخهٔ ۸ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۶:۵۸
مناقب آل ابی طالب مشهور به مناقب ابن شهر آشوب کتابی است در موضوع فضائل و احوال پیامبر و ائمه علیهم السلام از محمد بن علی بن شهر آشوب مازندرانی از علمای قرن پنجم هجری. محتوای کتاب غالبا روایات در این موضوع است که گاهی مولف به توضیح و بیان و شرح آنها نیز پرداخته است.
 | |
| نویسنده | ابن شهر آشوب |
| موضوع | فضایل چهارده معصوم
مدايح و مناقب |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 4 |
|
| |
محتویات
نام کتاب
نام کتاب مناقب آل ابیطالب است که به مناقب ابن شهر آشوب شهرت پیدا نموده است.
مؤلف
محمد بن علی ابن شهرآشوب، ملقّب به رشيد الدين و عز الدين و شيخ الطائفه (588- 489ه ق / 1192- 1096م) فقيه شیعه، محدث، مفسّر، اديب، شاعر و مطّلع نسبت به رجال و احاديث است. اساتید وی، فتّال نيشابورى، طبرسى، ابومنصور طبرسی، ابوالفتوح رازی، قطب الدین راوندی و آثار او "معالم العلماء"، "متشابه القرآن و مختلفه" و "المناقب" می باشد. ابن شهر آشوب در سال 588ق در شهر حلب از دنيا رفت.
موضوع و محتوای کتاب
گرچه از نام کتاب برمی آید آن است که تنها به فضائل و مناقب آل ابیطالب پرداخته باشد. اما از مناقب رسول خدا صلی الله علیه و آله شروع کرده و بعد از امام علی علیه السلام به ذکر مناقب حضرت فاطمه سلام الله علیها نیز می پردازد. کتاب چاپ شده با ذکر فضائل امام حسن عسکری علیه السلام به پایان می‌رسد. لیکن مطابق با گفته شیخ آقا بزرگ تهرانی کتاب احوال امام دوازدهم را نیز داشته است. چرا که ابن شهر آشوب در معالم العلماء در بیان وجه لقب شیخ مفید به این کتاب ارجاع داده است و آن اکنون در این کتاب نیست و بایستی در احوال حضرت حجت باشد که شیخ مفید را به این لقب نامیده است.[۱]
شیخ آقا بزرگ همچنین با استناد به سخن زین الدین بیاضی در کتاب صراط مستقیم که وزن جزئی از آن را 9 رطل[۲] بیان نموده، احتمال می دهد که کتاب چاپ شده مختصر مناقب با عنوان "نخب المناقب" باشد.[۳]
محتوای چاپ 4 جلدی کتاب به صورت زیر است:
- جلد اول: با بیان احوال پیامبر صلی الله علیه و آله شروع می گردد و به مباحثی همچون: بشارت به نبوت آن حضرت، تاریخ و احوال پیامبر صلی الله علیه و آله، معجزاتی که از آن حضرت صادر گشته، اسماء و القاب ایشان، معراج آن حضرت می پردازد. پس از آن وارد بحث امامت می گردد و ضمن اثبات آن و بیان شرایطش از کتب عامه و خاصه به رد غلات و خوارج و سبعیه می پردازد. در پایان این مجلد برخی آیات و نصوص وارده در مورد ائمه اثنی عشر را برمی شمارد.
- جلد دوم: شامل مقامات و فضائل امیرالمؤمنین علیه السلام و كرامات و قضاوت های آن حضرت و ظلم ها و مصیبت های وارده بر اهل بیت علیهم السلام می باشد كه به ترتیب زمانی ذكر شده است.
- جلد سوم: با احادیث پیامبر اسلام در جانشینی حضرت علی علیه السلام آغاز و فضائل معنوی و شجاعت های آن حضرت و مقام او در قیامت را در چند فصل بیان كرده و نكاتی مانند مساوات ایشان با همه انبیاء علیهم السلام و زندگی نامه و احوال آن حضرت به دنبال آن آمده است. و بعد از حضرت علی علیه السلام به فضائل و زندگی نامه حضرت زهرا و در پایان به بحث امامت فرزندان حضرت زهرا سلام الله علیها پرداخته است.
- جلد چهارم: احوال و فضائل و زندگی نامه بقیه ائمه اطهار علیهم السلام تا امام یازدهم و با پایان یافتن فصول مربوط به امام حسن عسکری علیه السلام كتاب نیز به پایان می رسد.
مولف در هر بخش از کتاب، مطابق با ذوق و سلیقه خود عناوینی را به مناسبت طرح نموده است و در ذیل آنها به بیان روایات مرتبط با آن پرداخته است و هر جا لازم دیده توضیحاتی نیز از خویش بیان داشته است یا به تحلیل و بررسی حول موضوع پرداخته است. همچنین در موارد متعدد مطالب بیان شده را به نقل اشعار شاعران زینت داده است.
انگیزه تالیف
مولف خود انگیزه اش از تالیف این کتاب را در مقدمه چنین بیان می کند: چون دشمنی معاندین و خوارج را با امیرالمؤمنین دیدم و دیدم شیعه و سنی در امامت او در اختلافند و اکثریت مردم از ولایت اهل بیت بریده‌اند و از ذکر آن ها ترس دارند و در علم آن ها طعنه می زنند و از دوستی ایشان اکراه دارند، من از خواب غفلت بیدار شدم و این تنبیه برای من لطفی شد که به کشف احوال و بررسی اختلاف اقوال بپردازم. و فهمیدم که این به خاطر اخبار و احادیث مضطربی است که عامه از ناکثین و قاسطین، مارقین و... نقل نموده اند و آفات اخبار نیست مگر راویان آن ها.
او سپس به شرح آلام خود در مورد آن چه بر اخبار صحیح رفته می پردازد و در پایان می گوید: پس با دیده انصاف نگاه کردم و مذهب تعصب را در اختلاف ها کنار گذاشتم و بر خود واجب نمودم که شبهه را از حجت، بدعت را از سنت، صحیح را از سقیم، تازه پدید آمده را از قدیم، حق را از باطل، مفضول را از فاضل، جدا کنم. در این میان، از کتب اصلی اهل سنت و جماعت مطالبی را یافتم که هر دو بر آن اتفاق نظر کرده‌اند در این موارد، آن اخبار حاکم بر دو مذهب می‌شود و شاهدی می‌شود برای حقانیت در اعتقاد درست و حق در بین آن دو مذهب...[۴]
وضعیت نشر
مناقب آل ابیطالب اولین بار در دو جلد به سال 1313 در بمبئی، و پس از آن در دو جلد به کمک حاج شیخ محمود بروجردی در سال 1317 در تهران صورت گرفته است.[۵]
چاپ دیگر این کتاب در سال 1376 ق به همت محمدکاظم کتبی در مطبعه حیدریه نجف و در سه جلد انجام شده است. دار‌الأضواء بیروت نیز یک دوره 5 جلدی از مناقب را منتشر کرده که در سال 1412 چاپ دوم شده است. این چاپ با تحقیق و فهرست آقای یوسف بقاعی صورت پذیرفته و دارای حواشی و تعلیه‌های مناسبی است. جلد 5 این چاپ به فهرست اختصاص یافته است.[۶]
همچنین توسط مجمع احیاء الثقاه الاسلامیه در 4 مجلد در سال 1412 ه.ق به طبع رسید.[۷]
پانویس
- ↑ الذریعه، ج 22، ص 318.
- ↑ در اصطلاح کاغذفروشان شش یک من تبریز است (دهخدا)، من تبریز معادل سه کیلوگرم است.
- ↑ الذریعه، ج 22، ص 318.
- ↑ مقدمه مولف.
- ↑ الذریعه، ج 22، ص 318.
- ↑ مناقب ابن شهر آشوب، محمد گودرزی، مجله مجازی تخصصی علوم حدیث.
- ↑ مناقب آل ابیطالب، حافظ فرزانه، مرکز مطالعات و پژوهش هاي فرهنگي حوزه علميه.
متن کتاب مناقب ابن شهر آشوب
