آیه زکات: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (مهدی موسوی صفحهٔ آيه زكات را به آیه زکات منتقل کرد)
(بدون تفاوت)

نسخهٔ ‏۲۷ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۴:۵۳

آیه 60 سوره توبه/9 آیه زکات نامیده شده است. در این آیه موارد مصرف زكات بیان شده که عبارتند از: فقیران، مسكینان، متولیان گردآورى زكات، مؤلّفةُ قُلُوبِهِم[۱]، آزاد ساختن بردگان، اداى دین وام‌داران، مصرف در راه خدا و کمک به در راه ماندگان [۲] برخى آن را «آیه صدقه»[۳] یا «آیه صدقات»[۴] نیز نامیده‌اند

مشاهده آیه در سوره

«إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاء وَالْمَسَاكِينِ وَالْعَامِلِينَ عَلَيْهَا وَالْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَفِي الرِّقَابِ وَالْغَارِمِينَ وَفِي سَبِيلِ اللّهِ وَابْنِ السَّبِيلِ فَرِيضَةً مِّنَ اللّهِ وَاللّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ»

صدقات برای فقیران است و مسکینان و کارگزاران جمع آوری آن و نیز برای، به دست آوردن دل مخالفان و آزاد کردن بندگان و قرضداران و انفاق در راه خدا و مسافران نیازمند و آن فریضه ای است از جانب خدا و خدا دانا وحکیم است

مشاهده آیه در سوره


ابوسعید خدرى در شأن نزول آیه مى‌گوید: این آیه و آیات قبل و بعد آن، درباره كسانى نازل شده كه به پیامبر صلى الله علیه و آله در تقسیم غنایم اعتراض مى‌كردند و مى‌گفتند: با ما به عدالت رفتار كن. پیامبر فرمود: واى بر شما! اگر من به عدالت رفتار نكنم، چه كسى به عدالت رفتار مى‌كند.[۵]

آیه زکات گاهی به آیه 103 سوره توبه گفته می شود که واجب بودن پرداخت زکات را بیان می کند:

مشاهده آیه در سوره

خُذْ مِنْ أَمْوَالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَتُزَكِّيهِمْ بِهَا وَصَلِّ عَلَيْهِمْ ۖ إِنَّ صَلَاتَكَ سَكَنٌ لَهُمْ ۗ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ

از اموالشان زکاتی دریافت کن که به سبب آن [نفوس و اموالشان را] پاک می کنی، و آنان را رشد و تکامل می دهی؛ و [به هنگام دریافت زکات] بر آنان دعا کن؛ زیرا دعای تو مایه آرامشی برای آنان است؛ و خدا شنوا و داناست.

مشاهده آیه در سوره


پانویس

  1. علامه طباطبائی می گوید مقصود از" مؤلفة قلوبهم" كسانى هستند كه با دادن سهمى از زكات به ايشان، دلهايشان متمايل مى‌‏شود که به اسلام درآيند، و يا مسلمانان را در دفع دشمن كمك کنند، و يا در برآوردن پاره‏‌اى از حوائج دينى کمک کنند.(الميزان في تفسير القرآن، ج‏9، ص311)
  2. الاتقان، ج‌2، ص‌47؛ التمهید، ج‌2، ص‌351.
  3. احكام القرآن، ابن‌العربى، ج 1، ص 238.
  4. قرطبى، ج‌2، ص‌162؛ ابن‌كثیر، ج‌1، ص‌214.
  5. اسباب النزول، واحدى، ص‌205؛ روض الجنان، ج‌9، ص‌271.

منابع

  • علی خراسانی، دائرة‌المعارف قرآن كریم، جلد1، ص385.
  • طباطبایی، سیدمحمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت،‌ مؤسسه اعلمی، چاپ دوم، ۱۳۹۰ق.

منابع برای مطالعه بیشتر

قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن (اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن