حدیث غدیر: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(تواتر حدیث غدیر)
سطر ۱۸: سطر ۱۸:
  
 
جمعيت حاضر، از جمله شيخين (ابو بكر و عمر) به امير المؤمنين، اين‌گونه تهنيت گفتند: «مبارك باد! مبارك باد! بر تو اى پسر ابو طالب كه مولاى من و مولاى هر مرد و زن مؤمن گشتى». ابن عباس گفت: «به خدا سوگند، ولايت على عليه السّلام بر همه واجب گشت».<ref>برگرفته از کتاب غدیر شناسی و پاسخ به شبهات، ص 85</ref>
 
جمعيت حاضر، از جمله شيخين (ابو بكر و عمر) به امير المؤمنين، اين‌گونه تهنيت گفتند: «مبارك باد! مبارك باد! بر تو اى پسر ابو طالب كه مولاى من و مولاى هر مرد و زن مؤمن گشتى». ابن عباس گفت: «به خدا سوگند، ولايت على عليه السّلام بر همه واجب گشت».<ref>برگرفته از کتاب غدیر شناسی و پاسخ به شبهات، ص 85</ref>
<br />
+
 
 
==تواتر حدیث غدیر==
 
==تواتر حدیث غدیر==
حضور ده ها هزار نفر از صحابه پیامبر در واقعه غدیر موجب شد افراد فراوانی آن را نقل و در کتابهای حدیثی ثبت و ضبط نمایند. راویان این حدیث آنقدر فراوانند که بسیاری از دانشمندان شیعه و اهل سنت را بر آن داشته که در بیان صحت و تواتر این حدیث آن کتابهای مستقلی تألیف نمایند.
+
حضور ده ها هزار نفر از صحابه پیامبر در واقعه غدیر موجب شد افراد فراوانی آن را نقل و در کتابهای حدیثی ثبت و ضبط نمایند. راویان این حدیث آنقدر فراوانند که بسیاری از دانشمندان شیعه و اهل سنت را بر آن داشته که در بیان صحت و تواتر این حدیث آن کتابهای مستقلی تألیف نمایند. مانند:
 +
 
 +
* حافظ‍‌ ابن عقده در کتاب «الولاية في طرق حديث الغدير»،
 +
* ابو بكر جعابى در کتاب«من روى حديث غدير خم»،
 +
* شمس الدين ذهبى  در كتابى به نام «طرق حديث من كنت مولاه»،
 +
* جزرى شافعى در رساله‌اى مستقل در اثبات تواتر حديث غدير با نام  «أسنى المطالب في مناقب سيّدنا على بن ابى طالب عليه السّلام»،
 +
* ابو سعيد سجستانى در كتابى  به نام «الدراية في حديث الولاية»
 +
* ابو القاسم عبيد اللّه حسكانى  دربارۀ اين حديث كتابى را به نام «دعاة الهداة الى اداء حق الموالاة» تالیف کرده <ref>عنوان: ‌غدیر شناسی و پاسخ به شبهات، ص 117</ref>
  
تواتر حدیث غدیر آنقدر روشن است که عدۀ زيادى از علماى اهل سنت به تواتر آن تصريح كرده‌اند از جمله: جلال الدين سيوطى،  علامۀ مناوى،  علامۀ عزيزى،  ملاّ على قارى حنفى، ميرزا مخدوم بن مير عبد الباقى، محمّد بن اسماعيل يمانى و ... دیگران<ref>مانند: محمّد صدر عالم،  شيخ عبد اللّه شافعى، شيخ ضياء الدين مقبلى،  ابن كثير دمشقى،  ابو عبد اللّه حافظ‍‌ ذهبى،  اين جزرى،  شيخ حسام الدين متقى، جمال الدين حسينى شيرازى.</ref>  
+
بسیاری دیگر از دانشمندان  اهل سنت نیز در کتب خود به تواتر آن تصريح كرده‌اند از جمله: جلال الدين سيوطى،  علامۀ مناوى،  علامۀ عزيزى،  ملاّ على قارى حنفى، ميرزا مخدوم بن مير عبد الباقى، محمّد بن اسماعيل يمانى و ... دیگران<ref>مانند: محمّد صدر عالم،  شيخ عبد اللّه شافعى، شيخ ضياء الدين مقبلى،  ابن كثير دمشقى،  ابو عبد اللّه حافظ‍‌ ذهبى،  اين جزرى،  شيخ حسام الدين متقى، جمال الدين حسينى شيرازى.</ref>
  
حافظ‍‌ شهاب الدين ابو الفيض احمد بن محمّد بن صدّيق غمارى  مى‌گويد: «حديث «من كنت مولاه فعلىّ‌ مولاه» به تواتر از پيامبر صلّى اللّه عليه و آله از طريق شصت نفر رسيده است و اگر بخواهيم سندهاى همه را بياوريم به طول خواهد انجاميد، ولى به ناقلين آن به جهت تتميم فائده اشاره خواهيم كرد. و هركس كه اراده نموده تا بر طرق و سندهاى آن مطّلع شود به كتاب «المتواتر» ما مراجعه كند».<ref>عنوان: ‌غدیر شناسی و پاسخ به شبهات، ص 103</ref>
+
حافظ‍‌ شهاب الدين ابو الفيض احمد بن محمّد بن صدّيق غمارى  مى‌گويد: «حديث «من كنت مولاه فعلىّ‌ مولاه» به تواتر از پيامبر صلّى اللّه عليه و آله از طريق شصت نفر رسيده است و اگر بخواهيم سندهاى همه را بياوريم به طول خواهد انجاميد، ولى به ناقلين آن به جهت تتميم فائده اشاره خواهيم كرد. و هركس كه اراده نموده تا بر طرق و سندهاى آن مطّلع شود به كتاب «المتواتر» ما مراجعه كند».<ref>غدیر شناسی و پاسخ به شبهات، ص 103</ref><br />
<br />
 
 
==پانویس==
 
==پانویس==
 
{{پانویس}}
 
{{پانویس}}
  
== منابع ==
+
==منابع==
  
* غدیر شناسی و پاسخ به شبهات موضوع: پاسخ به شبهات پدیدآور اصلی:  نويسنده: رضوانی، علی‌اصغر قرن: 15 ناشر: مسجد مقدس جمکران محل نشر: قم - ایران سال نشر: 1386 ه.ش. تعدادجلد: ۱ زبان: فارسی  
+
*غدیر شناسی و پاسخ به شبهات موضوع: پاسخ به شبهات پدیدآور اصلی:  نويسنده: رضوانی، علی‌اصغر قرن: 15 ناشر: مسجد مقدس جمکران محل نشر: قم - ایران سال نشر: 1386 ه.ش. تعدادجلد: ۱ زبان: فارسی
  
 
==پیوندها==
 
==پیوندها==

نسخهٔ ‏۸ ژوئن ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۵۵

حدیث غدیر به یکی از فراز های مهم از خطبه پیامبر صلی الله علیه و آله  در روز غدیر گفته می شود که فرمود: « من کنت مولاه فهذا علی مولاه».  این حدیث  از مستندات شیعه برای اثبات خلافت و جانشینی بلافصل امام علی علیه السلام پس از پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله می باشد.

شیعه دلالت این کلام بر خلافت و ولایت حضرت علی علیه السلام را روشن و غیر قابل تردید می داند و دلائل متعددی برای آن ذکر می کند اما بیشتر علمای اهل سنت معتقدند که کلمه «ولی» در این حدیث به معنای صاحب اختیار و اولی در تصرف نیست؛ بلکه به معنای دوست و ناصر است.

واقعه ی غدیر

در دهمين سال هجرت، رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله قصد زيارت خانۀ خدا را نمودند. اين حج با نام‌هاى محتلف، در تاريخ ثبت شده است، از قبيل: حجة الوداع، حجة الاسلام، حجة البلاغ، حجة الكمال و حجة التمام.

رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله  روز شنبه، 24 يا 25 ذى قعده، به قصد حج، پياده از مدينه خارج شدند.در این سفر  گروه بى‌شمارى از مسلمانان با آن حضرت، همراه شدند. تعداد شركت‌كننده‌ها را، 114 هزار، 120 تا 124 هزار و بيشتر، ثبت كرده‌اند.

بعد از انجام مراسم حج، پيامبر با جمعيت، آهنگ بازگشت به مدينه كردند. هنگامى كه به غدير خم رسيدند؛ جبرئيل امين فرود آمد و از جانب خداى متعال، اين آيه را آورد: «يٰا أَيُّهَا الرَّسُولُ‌ بَلِّغْ‌ مٰا أُنْزِلَ‌ إِلَيْكَ‌ مِنْ‌ رَبِّكَ‌...»؛ اى رسول ما! آن‌چه از جانب پروردگارت به تو نازل شده به مردم ابلاغ كن.»

ورود پيامبر و يارانش به آن‌جا، در روز پنج‌شنبه، هجده ذى الحجّة صورت گرفت. امين وحى، از طرف خداوند به پيامبر امر كرد تا على عليه السّلام را ولى و امام معرفى كرده و وجوب پيروى و اطاعت از او را به خلق ابلاغ كند. آنان‌كه در دنبال قافله بودند، رسيدند، و كسانى كه از آن مكان عبور كرده بودند، باز گشتند. اذان ظهر گفته شد و پيامبر، نماز ظهر را با همراهان ادا كردند. بعد از پايان نماز، از جهاز شتر، محل مرتفعى ترتيب دادند.

سپس پیامبر سخنان خود را با مردم آغاز فرمودند و در ضمن خطبه ای طولانی که به خطبه غدیر مشهور شد مطالب بسیار مهمی را با مسلمانان در میان گذاشتند. از جمله اینکه دست على عليه السّلام را گرفت و او را بلند نمودو فرمودند: «اى مردم! كيست كه بر اهل ايمان از خود آن‌ها سزاوارتر باشد؟» مردم گفتند: «خداى و رسولش داناترند.» فرمود: «همانا خدا مولاى من است و من مولاى مؤمنين هستم و بر آن‌ها از خودشان اولى و سزاوارترم. پس هركس كه من مولاى اويم، على مولاى او خواهد بود.» و بنا به گفتۀ احمد بن حنبل (پيشواى حنبلى‌ها)، پيامبر اين جمله را چهار بار تكرار نمود. سپس دست به دعا گشود و گفت: «بار خدايا! دوست بدار، آن‌كه او را دوست دارد و دشمن بدار آن‌كه او را دشمن دارد. يارى فرما ياران او را و خواركنندگان او را خوار گردان. او را معيار، ميزان و محور حق و راستى قرار ده». آن‌گاه، پيامبر فرمود: «بايد آنان‌كه حاضرند، اين امر را به غايبان برسانند و ابلاغ كنند.»

قبل از پراكنده شدن جمعيت، امين وحى، اين آيه را بر پيامبر صلّى اللّه عليه و آله نازل نمود: «اَلْيَوْمَ‌ أَكْمَلْتُ‌ لَكُمْ‌ دِينَكُمْ‌ وَ أَتْمَمْتُ‌ عَلَيْكُمْ‌ نِعْمَتِي وَ رَضِيتُ‌ لَكُمُ‌ الْإِسْلاٰمَ‌ دِيناً»؛ «امروز دين شما را كامل نمودم و نعمت را بر شما تمام كردم و دين اسلام را براى شما پسنديدم.» در اين موقع پيامبر صلّى اللّه عليه و آله فرمود: «اللّه اكبر، بر اكمال دين و اتمام نعمت و خشنودى خدا به رسالت من و ولايت على عليه السّلام بعد از من.»

جمعيت حاضر، از جمله شيخين (ابو بكر و عمر) به امير المؤمنين، اين‌گونه تهنيت گفتند: «مبارك باد! مبارك باد! بر تو اى پسر ابو طالب كه مولاى من و مولاى هر مرد و زن مؤمن گشتى». ابن عباس گفت: «به خدا سوگند، ولايت على عليه السّلام بر همه واجب گشت».[۱]

تواتر حدیث غدیر

حضور ده ها هزار نفر از صحابه پیامبر در واقعه غدیر موجب شد افراد فراوانی آن را نقل و در کتابهای حدیثی ثبت و ضبط نمایند. راویان این حدیث آنقدر فراوانند که بسیاری از دانشمندان شیعه و اهل سنت را بر آن داشته که در بیان صحت و تواتر این حدیث آن کتابهای مستقلی تألیف نمایند. مانند:

  • حافظ‍‌ ابن عقده در کتاب «الولاية في طرق حديث الغدير»،
  • ابو بكر جعابى در کتاب«من روى حديث غدير خم»،
  • شمس الدين ذهبى در كتابى به نام «طرق حديث من كنت مولاه»،
  • جزرى شافعى در رساله‌اى مستقل در اثبات تواتر حديث غدير با نام «أسنى المطالب في مناقب سيّدنا على بن ابى طالب عليه السّلام»،
  • ابو سعيد سجستانى در كتابى به نام «الدراية في حديث الولاية»
  • ابو القاسم عبيد اللّه حسكانى دربارۀ اين حديث كتابى را به نام «دعاة الهداة الى اداء حق الموالاة» تالیف کرده [۲]

بسیاری دیگر از دانشمندان اهل سنت نیز در کتب خود به تواتر آن تصريح كرده‌اند از جمله: جلال الدين سيوطى،  علامۀ مناوى،  علامۀ عزيزى،  ملاّ على قارى حنفى، ميرزا مخدوم بن مير عبد الباقى، محمّد بن اسماعيل يمانى و ... دیگران[۳]

حافظ‍‌ شهاب الدين ابو الفيض احمد بن محمّد بن صدّيق غمارى مى‌گويد: «حديث «من كنت مولاه فعلىّ‌ مولاه» به تواتر از پيامبر صلّى اللّه عليه و آله از طريق شصت نفر رسيده است و اگر بخواهيم سندهاى همه را بياوريم به طول خواهد انجاميد، ولى به ناقلين آن به جهت تتميم فائده اشاره خواهيم كرد. و هركس كه اراده نموده تا بر طرق و سندهاى آن مطّلع شود به كتاب «المتواتر» ما مراجعه كند».[۴]

پانویس

  1. برگرفته از کتاب غدیر شناسی و پاسخ به شبهات، ص 85
  2. عنوان: ‌غدیر شناسی و پاسخ به شبهات، ص 117
  3. مانند: محمّد صدر عالم،  شيخ عبد اللّه شافعى، شيخ ضياء الدين مقبلى،  ابن كثير دمشقى،  ابو عبد اللّه حافظ‍‌ ذهبى،  اين جزرى،  شيخ حسام الدين متقى، جمال الدين حسينى شيرازى.
  4. غدیر شناسی و پاسخ به شبهات، ص 103


منابع

  • غدیر شناسی و پاسخ به شبهات موضوع: پاسخ به شبهات پدیدآور اصلی:  نويسنده: رضوانی، علی‌اصغر قرن: 15 ناشر: مسجد مقدس جمکران محل نشر: قم - ایران سال نشر: 1386 ه.ش. تعدادجلد: ۱ زبان: فارسی

پیوندها