مفتاح الفلاح (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (Aghajani صفحهٔ مفتاح الفلاح را به مفتاح الفلاح (کتاب) منتقل کرد)
(ویرایش)
سطر ۲۶: سطر ۲۶:
 
{{منبع الکترونیکی معتبر|ماخذ=نرم افزار}}
 
{{منبع الکترونیکی معتبر|ماخذ=نرم افزار}}
  
==نام كامل كتاب==
 
  
«مفتاح الفلاح في عمل اليوم والليلة من الواجبات و المستحبات».
+
'''«مفتاح الفلاح فی عمل الیوم و اللیلة من الواجبات و المستحبات»''' اثر مرحوم [[شیخ بهایی|شیخ بهایى]]، متوفى ۱۰۳۱ هجرى است. وی این کتاب را پیرامون اعمال [[واجب]] و [[مستحب]] براى یک مسلمان در یک شبانه روز نوشته است. کتاب شریف مفتاح الفلاح به لحاظ دسته بندى زیبا، خلوص از زوائد، صحت و اعتبار مطالب و اعتبار و آوازه مؤلف شریف آن، خیلى سریع جایگاه خود را در بین اقشار مختلف جامعه بدست آورد و هر خانواده متعبد مسلمان یک نسخه از آن را در کنار [[قرآن|قرآن مجید]] براى استفاده روزانه در خانه خود نگه مى داشت.
  
==نويسنده==
+
==انگیزه نگارش==  
  
شيخ بهايى، محمد بن حسين حارثى، متوفى 1031 هجرى.
+
شیخ بهایى محمد بن حسین حارثى، علیه الرحمة کتاب خود را به این انگیزه نوشته که یک مسلمان بتواند در یک شبانه روز تمام اعمال خود را بر طبق آن انجام دهد؛ لذا نمازهاى واجب و مستحب، [[وضو]]، [[طهارت]] و... را نیز در کتاب خود ذکر کرده است.  
  
==موضوع==
+
==روش تألیف==
  
اعمال واجب و مستحب براى يك مسلمان در يك شبانه روز.
+
مصنف در لابلاى ابواب کتاب بحث هاى دقیق علمى و روایى مطرح کرده و به نفى و اثبات نظریه هاى گوناگون پرداخته است. از جمله [[شیخ بهایی|شیخ بهایى]] در مورد [[تسبیحات حضرت زهرا (س)|تسبیح حضرت زهرا]] سلام الله علیها بحث مفصلى دارد. بحث هایى مانند آداب لباس پوشیدن و خوردن و آشامیدن و راه شناختن زوال آفتاب و آداب مسواک و... را نیز در فصول مختلف و در مناسبت هاى گوناگون مطرح کرده است.
  
==انگيزه نگارش==
+
شیخ بهایى علیه الرحمة در هر فصل از کتاب، پس از ذکر چند روایت و مطالب مختلف، شروع به توضیح الفاظ روایات کرده و بعضى مطالب مبهم یا دشوار آن فصل را تبیین نموده است.
  
شيخ بهايى عليه الرحمة كتاب خود را به اين انگيزه نوشته كه يك مسلمان بتواند در يك شبانه روز تمام اعمال خود را بر طبق آن انجام دهد؛ لذا نمازهاى واجب و مستحب، [[وضو]]، طهارت و... را نيز در كتاب خود ذكر كرده است.
+
ترتیب کتاب بر اساس گذران یک شبانه روز است، به این صورت که کتاب ۶ باب است:
  
==روش تأليف==
+
*باب اول در اعمالى است که بین الطلوعین انجام مى شود، اعم از واجب و مستحب.
 +
*باب دوم اعمال مختص به طلوع آفتاب تا ظهر شرعى و زوال آفتاب است.
 +
*باب سوم شامل اعمال زوال آفتاب تا غروب آن است.
 +
*باب چهارم اختصاص به اعمال غروب خورشید تا وقت خواب دارد.
 +
*باب پنجم شامل اعمال وقت خواب تا نیمه شب است که آداب خواب و تسبیح [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت زهرا]] سلام الله علیها را هم در این قسمت ذکر نموده.
 +
*باب ششم اعمال بین نیمه شب تا طلوع فجر است.
  
مصنف در لابلاى ابواب كتاب بحث هاى دقيق علمى و روايى مطرح كرده و به نفى و اثبات نظريه هاى گوناگون پرداخته است.
+
خاتمه کتاب نیز شامل [[تفسیر قرآن|تفسیر]] [[سوره حمد]] است.
  
از جمله شيخ بهايى در مورد تسبيح حضرت زهرا سلام الله عليها بحث مفصلى دارد. بحث هايى مانند آداب لباس پوشيدن و خوردن و آشاميدن و راه شناختن زوال آفتاب و آداب مسواك و... را نيز در فصول مختلف و در مناسبت هاى گوناگون مطرح كرده است.
+
==ترجمه و شروح و حواشى==
  
شيخ بهايى عليه الرحمة در هر فصل از كتاب، پس از ذكر چند روايت و مطالب مختلف، شروع به توضيح الفاظ روايات كرده و بعضى مطالب مبهم يا دشوار آن فصل را تبيين نموده است.
+
کتاب شریف مفتاح الفلاح یک بار توسط [[آقا جمال خوانساری|آقا جمال خوانسارى]] (م، ۱۱۲۵ هـ) شرح شده و یک بار نیز توسط شیخ سلیمان بن عبد الله بحرانى، متوفى ۱۱۲۱ هجرى شرح شده و با «نام فلق الصباح فی شرح مفتاح الفلاح» منتشر گشته است.
  
==ترتيب مطالب==
+
همچنین کتاب «فتح المفتاح» که توسط یکى از شاگردان شیخ بهایى علیه الرحمة تألیف شده منتخب و خلاصه اى است از مفتاح الفلاح استاد.
  
ترتيب كتاب بر اساس گذران يك شبانه روز است، به اين صورت كه كتاب 6 باب است:
+
و از جمله حاشیه هاى نوشته شده براى کتاب حاضر این موارد است:
  
* باب اول در اعمالى است كه بين الطلوعين انجام مى شود اعم از واجب و مستحب.
+
#حاشیه اى توسط [[ملا اسماعیل خواجویی|مولا اسماعیل بن محمدحسین خواجوى]]، متوفى ۱۱۷۳ هجرى.
* باب دوم اعمال مختص به طلوع آفتاب تا ظهر شرعى و زوال آفتاب است.
+
#حاشیه اى به وسیله سید حسین حسینى مرعشى، معروف به خلیفه سلطان که از شاگردان شیخ بهایى است و حواشى مفصلى بر کتاب زده که حجم آن از حجم کتاب نیز بیشتر است.
* باب سوم شامل اعمال زوال آفتاب تا غروب آن است.
 
* باب چهارم اختصاص به اعمال غروب خورشيد تا وقت خواب دارد.
 
* باب پنجم شامل اعمال وقت خواب تا نيمه شب است كه آداب خواب و تسبيح حضرت زهرا سلام الله عليها را هم در اين قسمت ذكر نموده.
 
* باب ششم اعمال بين نيمه شب تا طلوع فجر است.
 
  
خاتمه كتاب كه شامل تفسير [[سوره حمد]] است.
+
این کتاب شریف به خاطر همگانى بودن و استفاده عموم مردم از آن، بارها ترجمه شده تا منفعت آن عام تر شود. از جمله ترجمه ها:
  
==مقبوليت==
+
#ترجمه کتاب توسط مرحوم [[آقا جمال خوانساری|آقا جمال خوانسارى]]، متوفى ۱۱۲۵ هجرى.
 +
#ترجمه اى از محمد شریف بن احمد جیلانى که با نام «عروة النجاح» منتشر شده و در آن خاتمه کتاب را که تفسیر [[سوره حمد]] بوده حذف کرده و در عوض دعاهاى ایام هفته و زیارات [[معصوم|معصومین]] و ادعیه مشهورى مانند [[دعای کمیل]] و [[دعای سمات]] و... را به آخر آن افزوده است.
 +
#ترجمه کتاب با نام آداب عباسى از صدرالدین محمد بن محب تبریزى که شاگرد شیخ بهایى بوده و در زمان حیات مؤلف کتاب را ترجمه کرده است. یک نسخه از کتاب نیز به صورت خلاصه آداب عباسى که حواشى و بیان هاى [[شیخ بهایى]] را حذف کرده موجود است.
 +
#ترجمه اى با نام التحفة النوابیة از سید محمد جعفر حسینى که در ۹ باب تنظیم شده، ۶ باب اول آن بر طبق مفتاح الفلاح است و سه باب به آخر آن افزوده که شامل اعمال ماههاى [[ماه رجب|رجب]]، [[ماه شعبان|شعبان]] و [[ماه رمضان|رمضان]] و آداب [[دعا]] و [[زیارت|زیارات]] و...مى باشد.
  
كتاب شريف مفتاح الفلاح به لحاظ دسته بندى زيبا، خلوص از زوائد، صحت و اعتبار مطالب و اعتبار و آوازه مؤلف شريف آن، خيلى سريع جايگاه خود را در بين اقشار مختلف جامعه بدست آورد و هر خانواده متعبد مسلمان يك نسخه از آن را در كنار قرآن مجيد براى استفاده روزانه در خانه خود نگه مى داشت.
+
==منبع==
 
 
==ترجمه==
 
 
اين كتاب شريف به خاطر همگانى بودن و استفاده عموم مردم از آن، بارها ترجمه شده تا منفعت آن عام تر شود.از جمله ترجمه ها:
 
 
 
# ترجمه كتاب توسط مرحوم آقا جمال خوانسارى، متوفى 1125 هجرى.
 
# ترجمه اى از محمد شريف بن احمد جيلانى كه با نام عروة النجاح منتشر شده و در آن خاتمه كتاب را كه تفسير [[سوره حمد]] بوده حذف كرده و در عوض دعاهاى ايام هفته و زيارات معصومين و ادعيه مشهورى مانند [[دعای كميل]] و [[دعای سمات]] و... را به آخر آن افزوده است.
 
# ترجمه كتاب با نام آداب عباسى از صدرالدين محمد بن محب تبريزى كه شاگرد شيخ بهايى بوده و در زمان حيات مؤلف كتاب را ترجمه كرده است. يك نسخه از كتاب نيز به صورت خلاصه آداب عباسى كه حواشى و بيان هاى [[شيخ بهايى]] را حذف كرده موجود است.
 
# ترجمه اى با نام التحفة النوابية از سيد محمد جعفر حسينى كه در 9 باب تنظيم شده، 6 باب اول آن بر طبق مفتاح الفلاح است و سه باب به آخر آن افزوده كه شامل اعمال ماه هاى رجب، شعبان و رمضان و آداب دعا و زيارات و...مى باشد.
 
 
 
==شرح==
 
 
 
كتاب شريف مفتاح الفلاح يك بار توسط آقا جمال خوانسارى شرح شده و يك بار نيز توسط شيخ سليمان بن عبد الله بحرانى، متوفى 1121 هجرى شرح شده و با «نام فلق الصباح في شرح مفتاح الفلاح» منتشر گشته است.
 
 
 
==تلخيص==
 
 
 
كتاب فتح المفتاح كه توسط يكى از شاگردان شيخ بهايى عليه الرحمة تأليف شده منتخب و خلاصه اى است از مفتاح الفلاح استاد.
 
 
 
==حواشى==
 
 
 
از جمله حاشيه هاى نوشته شده براى كتاب حاضر است:
 
 
 
# حاشيه اى توسط مولا اسماعيل بن محمد حسين خواجوى، متوفى 1173 هجرى
 
# حاشيه اى به وسيله سيد حسين حسينى مرعشى، معروف به خليفه سلطان كه از شاگردان شيخ بهايى است و حواشى مفصلى بر كتاب زده كه حجم آن از حجم كتاب نيز بيشتر است.
 
 
 
==منابع==
 
 
مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، نرم افزارجامع الاحادیث [لوح فشرده]، بخش کتابشناسی، معرفی کتاب "مفتاح الفلاح".
 
مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، نرم افزارجامع الاحادیث [لوح فشرده]، بخش کتابشناسی، معرفی کتاب "مفتاح الفلاح".
  
==متن کتاب مفتاح الفلاح في عمل اليوم والليلة...==
+
==متن کتاب==
* [http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource/37389/ مفتاح الفلاح]
+
[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource/37389/ '''مفتاح الفلاح فی عمل اليوم و الليلة''']
 
+
<br />
 
[[رده:منابع حدیثی]]
 
[[رده:منابع حدیثی]]
 
{{حدیث}}
 
{{حدیث}}

نسخهٔ ‏۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۰:۴۲

مفتاح الفلاح.jpg
نویسنده شیخ بهایی
موضوع دعا/ اعمال‌ السنه‌
زبان عربی
تعداد جلد 1
محقق مهدی رجائی

مفتاح الفلاح

این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.

Icon-computer.png
محتوای فعلی مقاله یکی از نرم افزار های معتبر متناسب با عنوان است.

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)


«مفتاح الفلاح فی عمل الیوم و اللیلة من الواجبات و المستحبات» اثر مرحوم شیخ بهایى، متوفى ۱۰۳۱ هجرى است. وی این کتاب را پیرامون اعمال واجب و مستحب براى یک مسلمان در یک شبانه روز نوشته است. کتاب شریف مفتاح الفلاح به لحاظ دسته بندى زیبا، خلوص از زوائد، صحت و اعتبار مطالب و اعتبار و آوازه مؤلف شریف آن، خیلى سریع جایگاه خود را در بین اقشار مختلف جامعه بدست آورد و هر خانواده متعبد مسلمان یک نسخه از آن را در کنار قرآن مجید براى استفاده روزانه در خانه خود نگه مى داشت.

انگیزه نگارش

شیخ بهایى محمد بن حسین حارثى، علیه الرحمة کتاب خود را به این انگیزه نوشته که یک مسلمان بتواند در یک شبانه روز تمام اعمال خود را بر طبق آن انجام دهد؛ لذا نمازهاى واجب و مستحب، وضو، طهارت و... را نیز در کتاب خود ذکر کرده است.

روش تألیف

مصنف در لابلاى ابواب کتاب بحث هاى دقیق علمى و روایى مطرح کرده و به نفى و اثبات نظریه هاى گوناگون پرداخته است. از جمله شیخ بهایى در مورد تسبیح حضرت زهرا سلام الله علیها بحث مفصلى دارد. بحث هایى مانند آداب لباس پوشیدن و خوردن و آشامیدن و راه شناختن زوال آفتاب و آداب مسواک و... را نیز در فصول مختلف و در مناسبت هاى گوناگون مطرح کرده است.

شیخ بهایى علیه الرحمة در هر فصل از کتاب، پس از ذکر چند روایت و مطالب مختلف، شروع به توضیح الفاظ روایات کرده و بعضى مطالب مبهم یا دشوار آن فصل را تبیین نموده است.

ترتیب کتاب بر اساس گذران یک شبانه روز است، به این صورت که کتاب ۶ باب است:

  • باب اول در اعمالى است که بین الطلوعین انجام مى شود، اعم از واجب و مستحب.
  • باب دوم اعمال مختص به طلوع آفتاب تا ظهر شرعى و زوال آفتاب است.
  • باب سوم شامل اعمال زوال آفتاب تا غروب آن است.
  • باب چهارم اختصاص به اعمال غروب خورشید تا وقت خواب دارد.
  • باب پنجم شامل اعمال وقت خواب تا نیمه شب است که آداب خواب و تسبیح حضرت زهرا سلام الله علیها را هم در این قسمت ذکر نموده.
  • باب ششم اعمال بین نیمه شب تا طلوع فجر است.

خاتمه کتاب نیز شامل تفسیر سوره حمد است.

ترجمه و شروح و حواشى

کتاب شریف مفتاح الفلاح یک بار توسط آقا جمال خوانسارى (م، ۱۱۲۵ هـ) شرح شده و یک بار نیز توسط شیخ سلیمان بن عبد الله بحرانى، متوفى ۱۱۲۱ هجرى شرح شده و با «نام فلق الصباح فی شرح مفتاح الفلاح» منتشر گشته است.

همچنین کتاب «فتح المفتاح» که توسط یکى از شاگردان شیخ بهایى علیه الرحمة تألیف شده منتخب و خلاصه اى است از مفتاح الفلاح استاد.

و از جمله حاشیه هاى نوشته شده براى کتاب حاضر این موارد است:

  1. حاشیه اى توسط مولا اسماعیل بن محمدحسین خواجوى، متوفى ۱۱۷۳ هجرى.
  2. حاشیه اى به وسیله سید حسین حسینى مرعشى، معروف به خلیفه سلطان که از شاگردان شیخ بهایى است و حواشى مفصلى بر کتاب زده که حجم آن از حجم کتاب نیز بیشتر است.

این کتاب شریف به خاطر همگانى بودن و استفاده عموم مردم از آن، بارها ترجمه شده تا منفعت آن عام تر شود. از جمله ترجمه ها:

  1. ترجمه کتاب توسط مرحوم آقا جمال خوانسارى، متوفى ۱۱۲۵ هجرى.
  2. ترجمه اى از محمد شریف بن احمد جیلانى که با نام «عروة النجاح» منتشر شده و در آن خاتمه کتاب را که تفسیر سوره حمد بوده حذف کرده و در عوض دعاهاى ایام هفته و زیارات معصومین و ادعیه مشهورى مانند دعای کمیل و دعای سمات و... را به آخر آن افزوده است.
  3. ترجمه کتاب با نام آداب عباسى از صدرالدین محمد بن محب تبریزى که شاگرد شیخ بهایى بوده و در زمان حیات مؤلف کتاب را ترجمه کرده است. یک نسخه از کتاب نیز به صورت خلاصه آداب عباسى که حواشى و بیان هاى شیخ بهایى را حذف کرده موجود است.
  4. ترجمه اى با نام التحفة النوابیة از سید محمد جعفر حسینى که در ۹ باب تنظیم شده، ۶ باب اول آن بر طبق مفتاح الفلاح است و سه باب به آخر آن افزوده که شامل اعمال ماههاى رجب، شعبان و رمضان و آداب دعا و زیارات و...مى باشد.

منبع

مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، نرم افزارجامع الاحادیث [لوح فشرده]، بخش کتابشناسی، معرفی کتاب "مفتاح الفلاح".

متن کتاب

مفتاح الفلاح فی عمل اليوم و الليلة