منابع و پی نوشتهای متوسط
مختصر نویسی متوسط است
مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

سید علی حسینی سیستانی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(تصویر و ترتیب در رده ی علمای معاصر)
(آرشیو عکس و تصویر)
 
(۲۶ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
 +
{{خوب}}
 +
'''آیت الله العظمی سید علی حسینی سیستانی'''، (۱۳۰۹ - ش) [[فقیه]] و مرجع تقلید [[شیعه]] معاصر و استاد درس خارج [[فقه]] و [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]] در [[نجف]] است. ایشان پس از درگذشت [[آیت الله سید ابوالقاسم خویی|آیت الله خویی]] در سال ۱۴۱۳ قمری به [[مرجعیت]] رسید و در زمان هجوم گروه [[داعش]] به [[عراق]]، بر [[جهاد]] و وجوب دفاع از کشور تأکید کرد.
 +
 
{{شناسنامه عالم
 
{{شناسنامه عالم
 
|نام کامل = سید علی حسینی سیستانی
 
|نام کامل = سید علی حسینی سیستانی
|تصویر=[[پرونده:سید علی حسینی سیستانی.jpg|250px|center]]
+
|تصویر=[[پرونده:سید علی حسینی سیستانی.jpg|۲۲۰px|center]]
|زادروز =  1309 شمسی
+
|زادروز =  ۱۳۰۹ شمسی
|زادگاه =  مشهدالرضا
+
|زادگاه =  [[مشهد]]
 
|وفات =  
 
|وفات =  
 
|مدفن =   
 
|مدفن =   
|اساتید =  ابوالقاسم خویی، حسین حلی و سید محمود شاهرودی
+
|اساتید =  [[آیت الله بروجردی]]، [[سید محمد حجت کوه کمره ای|سید حجت کوه‌کمره‌ای]]، [[آیت الله سید ابوالقاسم خویی|سید ابوالقاسم خویی]]، [[شیخ مجتبی قزوینی]]،...
|شاگردان = مهدی مروارید، سید مرتضی مهری ، مرحوم سید حبیب حسینیان، سید احمد مددی و شیخ مصطفی هرندی
+
|شاگردان = مهدی مروارید، سید مرتضی مهری، سید حبیب حسینیان، سید احمد مددی،...
|آثار = رسائل فقهی و ...
+
|آثار = رسائل فقهی، صیانة الکتاب العزیز من التحریف، حجیة مراسیل ابن أبی عمیر، تاریخ تدوین الحدیث فی الإسلام، مسالک القدماء فی حجیة الأخبار، شرح مشیخه [[من لایحضره الفقیه (کتاب)|فقیه]]،...
 
}}
 
}}
  
 +
==ولادت و خاندان==
 +
سید علی سیستانی فرزند سید محمدباقر، در روز ۹ [[ربیع الاول]] سال ۱۳۴۹ هـ.ق (مطابق با ۱۳۰۹ شمسی) در شهر مقدس [[مشهد]] متولد گردید. 
  
==ولادت==
+
خاندان او از [[سادات]] حسینی می‌باشند که در عهد [[صفوی]] در [[اصفهان]] می‌زیستند و از طرف سلطان حسین صفوی، جد اعلای ایشان سید محمد را به منصب [[شیخ الاسلام|شیخ الاسلامی]] ‌‌در سیستان منصوب نمود و ایشان به آن‌جا منتقل شده و با خانواده‌شان در آن‌جا سکنی گزید.
معظم‌له در روز 9 [[ربیع الاول]] سال 1349 هـ.ق در شهر مقدس [[مشهد]] متولد گردید و پدرش به میمنت نام جدش او را (علی) نام نهاد. نام پدر گرامیشان مرحوم سید محمدباقر و نام جد ایشان كه از بزرگان [[علم]] و زهد بوده سید علی می‌باشد. زندگینامه ایشان را مرحوم شیخ [[آقا بزرگ تهرانی]] در كتاب (طبقات أعلام الشیعه قسمت چهارم ص 1432) ذكر نموده است.
 
 
 
گفته شده در [[نجف]] از شاگردان مولا علی نهاوندی و در [[سامرا]] از شاگردان مجدد شیرازی و از شاگردان خاص مرحوم سید اسماعیل صدر گردید و در سال 1308 هـ.ق به شهر مقدس [[مشهد]] بازگردید و در آن‌جا مستقر گشت، و از مهمترین شاگردانش، فقید بزرگوار شیخ محمدرضا آل یاسین قدس سره می‌باشد.
 
 
 
==خاندان==
 
خاندان معظم‌له از سادات حسینی می‌باشند كه در عهد [[صفوی]] در اصفهان می‌زیستند و از طرف [[سلطان حسین صفوی]]، جد اعلی ایشان سید محمد را به [[منصب شیخ الاسلامی]] ‌‌در سیستان منصوب نمود و ایشان به آن‌جا منتقل شده و با خانواده‌شان در آن‌جا سكنی گزیدند.
 
  
از نوادگان ایشان سید علی جد معظم‌له، اولین شخصی بود كه به شهر مقدس مشهد مهاجرت نمود و در مدرسه مرحوم ملا محمدباقر سبزواری مستقر گردید و از آن‌جا برای تكمیل درس خود به نجف اشرف مهاجرت نمود. حضرت آیت الله العظمی ‌‌سیستانی دام ظله در پنج سالگی به تعلیم [[قرآن كریم]] پرداخت، سپس وارد مدرسه دارالتعلیم دینی به منظور آموزش علوم دینی شد كه در این مدت نيز خوشنویسی را از استاد فن آموخت.
+
از نوادگان ایشان، سید علی (جد آیت الله ‌‌سیستانی)، اولین شخصی بود که به شهر مقدس [[مشهد]] مهاجرت نمود و در مدرسه ملا محمدباقر سبزواری مستقر گردید و از آن‌جا برای تکمیل درس خود به [[نجف]] اشرف مهاجرت نمود و از شاگردان [[میرزا محمدحسن شیرازی|میرزای شیرازی]] بود.  
  
==آغاز تحصیل==
+
==تحصیلات و استادان==
در سال 1360 هـ.ق به امر پدر بزرگوارشان شروع به آموختن مقدمات علوم حوزوی نمود كه مجموعه‌ای از دروس ادبی همچون (شرح الفیه ابن مالك، مغنی ابن هشام، مطول تفتازانی، مقامات حریری و شرح نظام) را نزد مرحوم [[ادیب نیشابوری]] و بعضی دیگر از اساتید پرداخت. همچنين (شرح لمعه و قوانین) را نزد مرحوم سید احمد یزدی فراگرفت و قسمتی از دروس سطوح مثل (مكاسب، رسائل و كفایه) را نزد عالم جلیل شیخ هاشم قزوینی خواند.
+
سید علی ‌‌سیستانی در پنج سالگی به تعلیم [[قرآن کریم]] پرداخت، سپس وارد مدرسه دارالتعلیم دینی به منظور آموزش علوم دینی شد که در این مدت نیز خوشنویسی را از استاد فن آموخت.
  
تعدادی از كتب فلسفی همچون (شرح منظومه سبزواری، شرح الاشراق و اسفار) را نزد مرحوم آیسی خوانده و (شوارق الالهام) را نزد مرحوم شیخ مجتبی قزوینی آموخت و از محضر علامه محقق میرزا مهدی اصفهانی و همچنين از محضر میرزا مهدی آشتیانی و میرزا هاشم قزوینی بهره‌هاى فراوان برده است.
+
در سال ۱۳۶۰ هـ.ق به امر پدر بزرگوارش شروع به آموختن مقدمات علوم حوزوی نمود که مجموعه‌ای از دروس ادبی همچون شرح الفیه ابن مالک، مغنی ابن هشام، مطول تفتازانی، مقامات حریری و شرح نظام را نزد مرحوم ادیب نیشابوری و بعضی دیگر از اساتید پرداخت. همچنین [[شرح لمعه]] و [[قوانین الاصول (کتاب)|قوانین]] را نزد مرحوم سید احمد یزدی فراگرفت و قسمتی از دروس سطوح مثل [[مکاسب (کتاب)|مکاسب]]، [[فرائد الاصول (کتاب)|رسائل]] و [[کفایة الاصول (کتاب)|کفایه]] را نزد عالم جلیل شیخ هاشم قزوینی خواند.
  
پس از فراگیری (علوم ابتدائی، مقدمات و سطح) نزد برخی از اساتید و مدرسان به فراگیری (علوم عقلیه و معارف الهیه) پرداخت. سپس در سال 1368 هـ.ق به شهر مقدس [[قم]] مهاجرت نموده و از محضر مرجع بزرگ آیت الله بروجردی قدس سره در درس [[فقه]] و اصول شركت نمود و از دانش و معرفت فقهی او به ویژه در [[علم رجال]] و [[حدیث]] استفاده بسیاری نمود. وی همچنین در دروس فقیه و عالم فاضل سید حجت كوه‌كمره‌ای قدس سره و تعدادی از علمای معروف آن دوره شركت جست.
+
تعدادی از کتب [[فلسفه|فلسفی]] همچون [[شرح منظومه سبزواری (کتاب)|شرح منظومه سبزواری]]، شرح الاشراق و [[اسفار اربعه (کتاب)|اسفار]] را نزد مرحوم آیسی خوانده و شوارق الالهام را نزد مرحوم [[شیخ مجتبی قزوینی]] آموخت و از محضر علامه محقق [[میرزا مهدی اصفهانی]] و همچنین از محضر [[میرزا مهدی آشتیانی]] و میرزا هاشم قزوینی بهره‌هاى فراوان برده است.
  
معظم‌له در مدت اقامت خود در قم مكاتباتی كه با مرحوم سید علی بهبهانی (یكی از علمای برجسته اهواز و از تابعین مدرسه محقق شیخ هادی طهرانی) درباره بعضی از مسائل (قبله) داشته است، به طوری كه در این مسائل مناقشات مفصلی حول آراء مرحوم محقق طهرانی داشته و مرحوم بهبهانی از آراء استاد خود دفاع می‌‌نمود، پس از مدتی مكاتبه، مرحوم بهبهانی نامه تشكری برای معظم‌له فرستاده و از ایشان تمجید و تقدیر كاملی نمود، و قرار بر آن شد كه ادامه بحث در موقع تشرف ایشان به [[مشهد]] انجام گیرد.
+
پس از فراگیری علوم ابتدائی، مقدمات و سطح، به فراگیری علوم عقلیه و معارف الهیه پرداخت. سپس در سال ۱۳۶۸ هـ.ق به شهر مقدس [[قم]] مهاجرت نموده و از محضر مرجع بزرگ [[آیت الله بروجردی]] قدس سره در درس [[فقه]] و [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]] شرکت نمود و از دانش و معرفت فقهی او به ویژه در [[علم رجال]] و [[حدیث]] استفاده بسیاری نمود. وی همچنین در دروس [[فقیه]] و عالم فاضل [[سید محمد حجت کوه کمره ای|سید حجت کوه‌کمره‌ای]] قدس سره و تعدادی از علمای معروف آن دوره شرکت جست.
  
در سال 1371 هـ.ق معظم‌له از [[قم]] به [[نجف]] اشرف مهاجرت نمود، و در روز اربعین حسینی علیه السلام وارد [[كربلا]] گردید، سپس به نجف سفر نمود. به مدرسه بخارائی وارد شده و مستقر گردیدند، كه در محضر اساتید بزرگی همچون آیت الله خوئی و شیخ حسین حلی قدس سرهما در فقه و اصول به مدت طولانی حاضر گردید و همچنین در این مدت هم در دروس بزرگانی همچون آیت الله حكیم و آیت الله شاهرودی قدس سرهما حاضر گردید.
+
معظم‌له در مدت اقامت خود در قم مکاتباتی که با مرحوم سید علی بهبهانی (یکی از علمای برجسته اهواز و از تابعین مدرسه محقق شیخ هادی طهرانی) درباره بعضی از مسائل [[قبله]] داشته است، به طوری که در این مسائل مناقشات مفصلی حول آراء مرحوم محقق طهرانی داشته و مرحوم بهبهانی از آراء استاد خود دفاع می‌‌نمود، پس از مدتی مکاتبه، مرحوم بهبهانی نامه تشکری برای معظم‌له فرستاده و از ایشان تمجید و تقدیر کاملی نمود، و قرار بر آن شد که ادامه بحث در موقع تشرف ایشان به [[مشهد]] انجام گیرد.
  
در سال 1380 هـ.ق معظم‌له تصمیم رجوع به موطن خود مشهد گرفت و با تصور اين كه در آن جا مستقر خواهد شد، لذا اساتیدشان آیت الله خوئی و شیخ حسین حلی قدس سرهما درجه اجتهاد وى را مكتوب نمودند. همچنین محدث بزرگ، [[آقا بزرگ تهرانی]] شهادت دیگری در تبحر ایشان به علم رجال و [[حدیث]] مكتوب نمود.
+
در سال ۱۳۷۱ هـ.ق معظم‌له از [[قم]] به [[نجف]] اشرف مهاجرت نمود، و در روز [[اربعین حسینی]] علیه السلام وارد [[کربلا]] گردید، سپس به نجف سفر نمود. به مدرسه بخارائی وارد شده و مستقر گردیدند، که در محضر اساتید بزرگی همچون [[آیت الله سید ابوالقاسم خویی|آیت الله خویی]] و شیخ حسین حلی قدس سرهما در فقه و اصول به مدت طولانی حاضر گردید و همچنین در این مدت هم در دروس بزرگانی همچون آیت الله حکیم و آیت الله شاهرودی قدس سرهما حاضر شد.
  
معظم‌له در سال 1381 هـ.ق بار دیگر از وطن خود به [[نجف]] بازگشت و با ورودشان شروع به درس (خارج فقه در باب مكاسب شیخ انصاری) و متعاقب آن (شرح عروه در باب طهارت) و بیشتر (كتاب صلاة) را تدریس نمودند، تا در سال 1418 هـ.ق بعد از آن كه (كتاب صوم) را به پایان رسانده بود، شروع به (شرح كتاب [[اعتكاف]]) نمود.
+
در سال ۱۳۸۰ هـ.ق معظم‌له تصمیم رجوع به موطن خود مشهد گرفت و با تصور این که در آن جا مستقر خواهد شد، لذا اساتیدشان آیت الله خوئی و شیخ حسین حلی درجه [[اجتهاد]] وى را مکتوب نمودند. همچنین [[محدث]] بزرگ، [[آقا بزرگ تهرانی]] شهادت دیگری در تبحر ایشان به علم [[علم رجال|رجال]] و [[حدیث]] مکتوب نمود.
  
در این مدت در موضوعات مختلفی همچون (كتاب قضاء، ابحاث ربا، قاعده الالزام و قاعده تقیه) بحثهای فقهی داشته‌اند. همچنین در این مدت بحث‌هایی در (علم رجال) كه شامل (حجیت مراسیل ابن ابی عمیر، شرح مشیخة التهذیبین و غیره) نیز داشته‌اند. همچنین معظم‌له بحث‌هایی در علم اصول را در [[شعبان]] 1384 هـ.ق شروع نموده و دوره سوم تدریس را در شعبان 1411 هـ.ق به پایان رساندند و تمام درس‌های ایشان در بحث‌های فقه و اصول از سال 1397 هـ.ق تا به حال به صورت كاست‌های صوتی موجود می‌باشد. و در این روزها (1423 هـ) مشغول به تدریس (كتاب [[زكات]] از شرح عروة الوثقی) می‌باشند.
+
معظم‌له همواره در بحوث اساتید خود استعداد و هوش فوق‌العاده‌ای داشته و برجسته‌تر از همه هم‌شاگردانش بود. وی در کثرت تحقیق و تتبع در مسائل فقهی و رجال و تداوم فعالیت علمی‌‌ و آشنائی با بسیاری از نظریه‌ها در میدان‌های علمی ‌‌گوناگون در حوزه، مهارت استثنائی نشان دادند.
  
==نبوغ علمی آیت الله سیستانی==
+
شایان ذکر است که میان معظم‌له و [[شهید سید محمدباقر صدر|شهید صدر]] (قدس سره) در حوزه نبوغ علمی، رقابت شدید بود. لذا می‌‌توان از گواهی اجتهاد ایشان که دو تن از اساتید وی یعنی آیت الله سید ابوالقاسم خوئی قدس سره و علامه حسین حلی (قدس سره) نگاشته‌اند پی برد.
  
معظم‌له همواره در بحوث اساتید خود استعداد و هوش فوق‌العاده‌ای داشته و برجسته‌تر از همه همشاگردانش بود. وی در كثرت تحقیق و تتبع در مسائل فقهی و رجال و تداوم فعالیت علمی‌‌ و آشنائی با بسیاری از نظریه‌ها در میدان‌های علمی ‌‌گوناگون در حوزه، مهارت استثنائی نشان دادند.
+
معروف است که آیت الله خوئی قدس سره به هیچ یک از شاگردان خود، به جز حضرت آیت الله ‌‌سیستانی دام ظله و آیت الله شیخ علی فلسفی (یکى از علمای معروف مشهد) گواهی خطی ندادند. و نیز علامه [[شیخ آقا بزرگ تهرانی|آقا بزرگ تهرانی]] (قدس سره) برای معظم‌له در سال ۱۳۸۰ هجری قمری گواهینامه نوشته است و در آن از مهارت و درایت وی در علم رجال و حدیث تمجید نموده است. یعنی هنگامی‌‌ که ایشان هنوز به سن ۳۱ سالگی نرسیده بودند حائز این مرتبه والا گردیده‌اند.
  
شایان ذكر است كه میان معظم‌له و [[شهید صدر]] قدس سره در حوزه نبوغ علمی، رقابت شدید بود. لذا می‌‌توان از گواهی اجتهاد ايشان كه دو تن از اساتید وی یعنی [[آیت الله العظمی‌‌ سید ابوالقاسم خوئی]] قدس سره و [[علامه حسین حلی]] قدس سره نگاشته‌اند پی برد.
+
==تدریس==
 +
آیت الله ‌‌سیستانی در سال ۱۳۸۱ هـ.ق با ورودشان به [[نجف]] شروع به دروس خارج فقه در باب مکاسب [[شیخ مرتضی انصاری|شیخ انصاری]] و متعاقب آن شرح عروه (در باب طهارت) و بیشتر (کتاب صلاة) را تدریس نمودند، تا در سال ۱۴۱۸ هـ.ق بعد از آن که (کتاب صوم) را به پایان رسانده بود، شروع به شرح کتاب [[اعتکاف]] نمود.
  
معروف است كه آیت الله خوئی قدس سره به هیچ یك از شاگردان خود، به جز حضرت آیت الله العظمی ‌‌سیستانی دام ظله و آیت الله شیخ علی فلسفی (يكى از علمای معروف مشهد) گواهی خطی ندادند. و نیز علامه آقا بزرگ تهرانی قدس سره برای معظم‌له در سال 1380 هجری قمری گواهینامه نوشته است و در آن از مهارت و درایت وی در علم رجال و حدیث تمجید نموده است. یعنی هنگامی‌‌ كه ايشان هنوز به سن 31 سالگی نرسیده بودند حائز این مرتبه والا گردیده‌اند.
+
در این مدت در موضوعات مختلفی همچون کتاب قضاء، ابحاث [[ربا خواری|ربا]]، قاعده الالزام و قاعده [[تقیه]] بحثهای فقهی داشته‌اند. همچنین در این مدت بحث‌هایی در (علم رجال) که شامل (حجیت مراسیل [[محمد بن ابی عمیر|ابن ابی عمیر]]، شرح مشیخة التهذیبین و غیره) نیز داشته‌اند. همچنین معظم‌له بحث‌هایی در [[اصول فقه‌‌‌‌|علم اصول]] را در [[شعبان]] ۱۳۸۴ هـ.ق شروع نموده و دوره سوم تدریس را در شعبان ۱۴۱۱ هـ.ق به پایان رساندند و تمام درس‌های ایشان در بحث‌های [[فقه]] و اصول از سال ۱۳۹۷ هـ.ق تا به حال به صورت کاست‌های صوتی موجود می‌باشد. و در این روزها (۱۴۲۳ هـ) مشغول به تدریس (کتاب زکات از شرح [[عروة الوثقى (کتاب)|عروة الوثقی]]) می‌باشند.
  
==تألیفات و دستاوردهای فکری==
+
روش حضرت آیت الله ‌‌سیستانی از دیگر روش‌های اساتید حوزه و ارباب بحث خارج تفاوت دارد. آن چه که در دروس حضرت آیت الله سیستانی دام ظله مشاهده می‌‌شود، کوشش فراوان و بذل نهایت زحمت برای بدست آوردن مبنای علمی ‌‌محکم و استوار در بحث‌های اصولی در رابطه با روش‌های استنباط نظیر مباحث اصول عملی، تعادل و تراجیح و عام و خاص، می‌‌باشد.
  
نزدیک به 34 سال پیش، ايشان تدریس بحث (خارج فقه، اصول و رجال) را شروع نمودند. و نیز بحث‌هایی پیرامون (مكاسب، طهارت، [[نماز]]، [[خمس]]) و برخی از قواعد فقهی مانند (تقیه، و الزام) به انجام رساندند. ايشان تدریس اصول را در سه دوره تمام نموده كه بعضی از بحث‌های این دوره، مثل بحث‌های (اصول علمی، تعادل و تراجیح) و همچنین بعضی از مباحث فقهی و برخی از (ابواب نماز، قاعده تقیه و الزام) آماده چاپ است.
+
==آثار و تألیفات==
 +
[[پرونده:Menhaj.jpg|thumb|left|منهاج الصالحین - یکی از آثار آیت الله العظمی سیسنانی]]
  
عده‌ای از فضلای معروف كه هم اكنون بعضی از ایشان مدرس بحث خارج می‌‌باشند مانند (علامه شیخ مهدی مروارید، علامه سید مرتضی مهری، علامه سید حبیب حسینیان، سید مرتضی اصفهانی، علامه سید احمد مددی، علامه شیخ باقر ایروانی) و تعدادی از اساتید حوزه‌های علمیه، بحث ایشان را به بررسی گذاشتند. معظم‌له همزمان با تدریس و بحث، مشغول تألیف و نگاشتن كتاب‌های مهم و چند رساله شدند. همچنین، ايشان كلیه تقریرات بحث‌های اساتید خود را نيز به رشته تألیف درآورده‌اند.
+
آیت الله ‌‌سیستانی همزمان با تدریس و بحث، مشغول تألیف و نگاشتن کتاب‌های مهم و چند رساله شدند. همچنین برخی از دروس و مباحث ایشان توسط شاگردان تقریر شده است. از جمله آثار معظم له عبارت است از:
  
==روش بحث و تدريس==
+
#شرح "العروة الوثقی"، (بیشتر "کتاب الطهارة" و فرازهایی از "کتاب الخمس" و "کتاب الصلاة").
روش حضرت آیت الله العظمی ‌‌سیستانی دام ظله از دیگر روش‌های اساتید حوزه و ارباب بحث خارج تفاوت دارد. برای مثال: در زمینه بحث (علم اصول) به ویژگی‌های زیر اشاره کرد:
+
#بحث های اصولی در چندین جلد (دوره کامل اصول).
 +
#کتاب قضا.
 +
#کتاب بیع و خیارات.
 +
#رساله ای در "الصلاة فی اللباس المشکوک".
 +
#رساله ای در مبحث ربا.
 +
#رساله ای در "خمس الفوائد و الأرباح".
 +
#رساله ای در نماز مسافر.
 +
#رساله ای در مبحث قبله.
 +
#رساله ای در قاعده ید.
 +
#رساله ای در قاعده تجاوز و فراغ.
 +
#رساله ای در قاعده لا ضرر و لا ضرار.
 +
#رساله ای در مبحث تقیه.
 +
#رساله ای در قاعده الزام.
 +
#رساله ای در قاعده قرعه.
 +
#رساله ای در اجتهاد و تقلید.
 +
#رساله ای در عدم تحریف قرآن "صیانة الکتاب العزیز من التحریف".
 +
#رساله ای در "حجیة مراسیل ابن أبی عمیر".
 +
#رساله ای در تاریخ حدیث نگاری اسلامی "تاریخ تدوین الحدیث فی الإسلام".
 +
#شرح مشیخه تهذیبین.
 +
#نقد رساله تصحیح اسانید محقق اردبیلی.
 +
#رساله ای در "مسالک القدماء فی حجیة الأخبار".
 +
#فوائد غرویه.
 +
#فوائد فقهیه.
 +
#شرح مشیخه [[من لایحضره الفقیه (کتاب)|فقیه]].
 +
#رساله ای در صحت انتساب کتاب الملل به فضل بن شاذان.
 +
#رساله ای در اختلاف افق "اختلاف الآفاق فی رؤیة الهلال".
 +
#رساله ای در حکم اختلاف دو مجتهد متساوی در فتوی.
 +
#تعارض ادله (تقریرات سید هاشم هاشمی).
 +
#استصحاب (تقریرات سید مرتضی مهری).
 +
#کتاب الصلاة (تقریرات سید مرتضی مهری).
 +
#مباحث الفاظ (تقریرات سید حسن مرعشی).
 +
#کتاب الصوم (تقریرات سید حسن مرعشی).
 +
#اجتهاد و تقلید (تقریرات سید محمد علی ربانی).
 +
#قاعده الزام (تقریرات سید محمد علی ربانی).
 +
#الرافد فی علم الأصول (تقریرات سید منیر خباز).
 +
#منهاج الصالحین
  
=== ذكر تاریخ بحث و شناخت اصول و پایه‌های آن===
+
==فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی==
 +
حضرت آیت الله سیستانی دام ظله تنها یک [[فقیه]] نیستند، بلکه ایشان یک شخصیت متبحر، دانا و دارای یک بینش بالنده در حوزه اقتصادی و سیاسی است. ایشان نظرات ارزشمندی درباره اداره و جامعه شناسی دارد و همواره از اوضاع معاصر جامعه اسلامی، مطلع و آگاه است.
  
مانند: سهولت و آسانی (مشتق) و تركیبات آن باشد، یا عقیدتی  سیاسی، مانند: بحث تعادل و تراجیح، كه در آن گفته است: (قضیه اختلاف [[احادیث]] نتیجه مبارزات و كشمكش‌های فكری و عقیدتی آن زمان و نیز شرایط سیاسی زمان امامان علیهم‌السلام بود. و اندك اطلاعی از تاریخ این بحث ما را به گوشه و كنار آن مسئله و حقیقت افكار و آراء كه در این باره مطرح است، می‌‌رساند).
+
'''مرجعیت:'''
  
===پیوند میان فكر حوزوی و فرهنگ‌های معاصر ضمن بحث از معنی الفاظ===
+
بعد از فوت آیت الله سید نصرالله مستنبط قدس سره، عده‌ای از فضلا و علما از [[آیت الله خوئی]] قدس سره خواستند شرایطی را برای انتخاب جانشینی که دارای صلاحیت [[مرجعیت]] در [[حوزه علمیه]] نجف اشرف داشته باشد فراهم کنند. ایشان آیت الله سیستانی را، برای علمشان و پاکی مسلکشان و نیز خط مشی استوارشان انتخاب نمودند. معظم‌له ابتدا [[نماز جماعت]] را در [[محراب]] آیت الله خوئی قدس سره برپا نمودند، سپس شروع به بحث و نگاشتن تعلیقات بر رساله و مسلک ایشان پرداختند. بعد از رحلت آیت الله خوئى قدس سره، زمام مرجعیت حوزه علمیه [[نجف]] را بدست گرفتند و شروع به فرستادن اجازات، تقسیم و پخش حقوق و تدریس از روی منبر آیت الله خوئی قدس سره در [[مسجد خضراء|مسجد خضرا]] نمودند. و به این صورت آیت الله العظمى سیستانی شهرت زیادی در [[عراق]]، کشورهای خلیج فارس، هند، آفریقا و... مخصوصاً در میان قشر جوانان پیدا کردند.
مؤلف كتاب (الكفایة) عقیده خود درباره معانی الفاظ را بر اساس نظریه فلسفی معاصر، كه به نام (نظریه تكثر ادراكی) در فعالیت ذهن بشری و خلاقیت آن است، ساخته است. به این معنی كه ذهن ممكن است یك مطلب را با دو شكل مختلف تصور كند: یكی را با استقلال و دقت و وضوح، كه به او (اسم) گفته می‌‌شود و دیگری با انقباض یا گرفتگی، كه آن (حرف) نامیده می‌‌شود و وقتی كه وارد بحث (مشتق) می‌‌شود، ایشان از زمان، با بینش فلسفی جدید كه در غرب رایج است، و این كه باید زمان را از مكان به لحاظ تعاقب نور و ظلمت جدا كرد، سخن می‌‌گوید.
 
  
و ضمن بحث درباره (صیغه امر) و بحث از (تجری)، نظریه برخی از علمای جامعه شناسی را مطرح می‌‌كنند كه بر این عقیده‌اند كه سؤال ناشی از تداخل صفت درخواست كننده باید از حقیقت درخواست او تفكیك شود. ملاك استحقاق عقوبت و جزا، یاغی‌شدن عبد بر علیه مولای خود است، و این حالت مبنی بر تقسیمات و طبقه‌بندی جوامع قدیم بشری است كه سروران، غلامان، برتر، بدتر، و... داشته است. در واقع، این نظریه از بقای فرهنگ‌های دیرین، كه با زبان رده‌بندی نه زبان قانونی كه مبنی بر مصالح انسانی عام است تكلم می‌‌كردند.
+
'''مشارکت در تغییر نظام و قوانین عراق''':
  
===اهتمام نسبت به اصولی كه با فقه ارتباط دارد===
+
آیت‌الله سیستانی، پس از حمله نیروهای امریکایی به [[عراق]] و برانداختن دولت صدام حسین، هیچ گاه خواهان مقاومت در برابر سقوط صدام نشد. گرچه همواره از پذیرفتن مقامات امریکایی پرهیز می‌کرد. او همچنین نقش کلیدی در تشویق مردم برای شرکت در انتخابات‌های مختلف برای تاسیس نظام جدید و تدوین قوانین جدید حاکم بر عراق داشت.
یك طلبه می‌‌تواند اغراق و تفصیل علماء را در بحث‌های فقهی كه هیچ ثمره علمی ‌‌یا فایده فكری ندارند، ملاحظه كند. مانند بحث‌هایی كه درباره (وضع) می‌‌كنند، و این كه آیا (وضع) یك امر اعتباری یا تكوینی، یا امری است كه متعلق به تعهد یا تخصیص است، یا بحث‌هایی كه در بیان موضوع (علم) و برخی از عوارض ذاتی در تعریف موضوع (علم) و مانند آن می‌‌كنند.
 
  
اما آن چه كه در دروس حضرت آیت الله العظمی‌‌ سیستانی دام ظله مشاهده می‌‌شود، كوشش فراوان و بذل نهایت زحمت برای بدست آوردن مبنای علمی ‌‌محكم و استوار در بحث‌های اصولی در رابطه با روش‌های استنباط نظیر مباحث اصول عملی، تعادل و تراجیح و عام و خاص، می‌‌باشد.
+
'''فتوای جهاد علیه داعش:'''
  
===داشتن علم و درایت در استنباط===
+
آیت‌الله سیستانی، پس از سقوط موصل در عراق و پیشروی گروه [[داعش]] به سوی مرکز و جنوب عراق، [[جهاد]] و دفاع از کشور، ملت و مقدسات را واجب کفایی خواند و از شهروندانی که توانایی حمل سلاح و مبارزه با تروریست‌ها را دارند خواست به نیروهای امنیتی بپیوندند. این خواسته آیت‌الله سیستانی که از سوی عبدالمهدی کربلایی، [[امام جمعه]] کربلا و نماینده سید علی سیستانی اعلام شد، موجب گردید بسیاری به صفوف مبارزه با داعش بپیوندند.
  
معظم‌له بر این عقیده هستند كه یك فقیه باید از زبان و دستور عرب اطلاع كامل داشته باشد و با نثر، اشعار و مجازهای عربی آشنا باشد تا بتواند متون را بر طبق موضوع، نه ذات درك و طبقه‌بندی كند. و نیز باید بر [[احادیث]] اهل بیت علیهم‌السلام و راویان آن، احاطه كامل داشته باشد زیرا [[معرفت]] علم رجال برای هر مجتهد واجب و ضروری است. همچنین، حضرت آیت الله العظمی ‌‌سیستانی دام ظله آرای منحصر به فردی دارند كه با آن چه مشهور و معروف است، تفاوت دارد.
+
==ویژگی‌های اخلاقی==
 +
'''انصاف و احترام به رأی دیگران:'''
  
مثل ایشان در مساله عدم اعتماد به توهین (ابن غضائری) نسبت به دیگران، یا به خاطر توهین بیش از حد و یا به خاطر عدم ثبوت نسبت كتاب به او، رأی مغایری دارند و آن این است كه كتاب مزبور تحقیقا به او برمی‌‌گردد و غضائری بیش از نجاشی، شیخ و غیره مورد اعتماد می‌‌باشد. ایشان بر این عقیده‌اند كه برای تعیین شخصیت راوی و تاییدكردن او تا این كه بتوان یك [[حدیث]] را حدیث مسند یا مرسل نامید، باید به روش طبقات اعتماد كرد و این همان روش مرحوم آیت الله بروجردی قدس سره بود.
+
آیت الله ‌‌سیستانی عاشق علم هستند و ارادت خاص نسبت به معرفت و رسیدن به حقایق دارند. همواره به رأی دیگران احترام می‌‌گذارند، همیشه کتاب به دست هستند و هرگز خواندن، تتبع، بحث و آگاه‌شدن از آرای دیگر علما را فراموش نکردند. لذا گاهی اوقات، ایشان بحث‌های برخی از علما که شاید هم به آن صورت معروف نباشند، مورد مطالعه و بررسی قرار می‌‌دهد.  
  
معظم‌له باور دارند كه فقیه باید از كتب حدیث و اختلاف نسخه‌ها با یكدیگر و درك موقعیت و حال و احوال مؤلف، از لحاظ ضبط و صحت و نیز روش تالیف كه این مؤلف یا آن راوی بكار برده، اطلاع كافی داشته باشد. به عنوان مثال ايشان این امر را كه صدوق در نقل اخبار، روایات و [[احادیث]] دقیق‌تر از دیگران می‌‌باشد قبول ندارد، بلكه شیخ را طبق كتب موجود و بر اساس قرینه، ناقلی امین و قابل اعتماد می‌‌داند.
+
'''ادب و نزاکت در محاوره‌ها:'''
  
و حال آن كه معظم‌له و شهید صدر در این باره كوشش و فعالیت بسیاری از خود نشان داده‌اند و همواره نوآوری و تجدید را پیشه می‌‌گیرند. و وقتی كه آیت الله العظمی ‌‌سیستانی دام ظله وارد بحث (تعادل) و (تراجیح) می‌‌شوند به این نتیجه می‌‌رسند كه راز این بحث، در علت اختلاف [[احادیث]] نهفته است. پس، اگر ما به علل اختلاف متون شرعی بپردازیم، آن مشكل بزرگ و به ظاهر حل نشدنی حل خواهد شد. و خواهیم دید كه از روایات (ترجیح) و (تغییر) كه صاحب (كفایه) آن‌ها را بر استحباب حمل كرده است، بی‌نیازیم. شهید صدر همین بحث را بررسی كرده است، لكن بر اساس عقل صرف نه بر اساس ذكر شواهد تاریخی و حدیثی و ارائه قواعد مهم برای حل اختلاف.
+
درس‌ها و بحث‌هایی که حضرت آیت الله ‌‌سیستانی دام ظله با شاگردانشان برپا می‌‌کنند، بر اساس ادب و احترام دوجانبه میان شاگرد و استاد بوده و هست. گرچه حتی بسیاری از موضوعات یا بحث‌هایی که جلوی ایشان مطرح می‌‌شوند، ضعیف و بی‌پایه‌اند. یکی دیگر از خصوصیات ایشان این است که سعی دارند جوابی را که به شاگردانشان می‌‌دهند تکرار کنند، تا آن‌ها مسأله مطرح شده را درک کنند. اما اگر سؤال کننده روی نظر خود اصرار کند، ایشان سکوت را ترجیح می‌‌دهند.
 
 
===مقایسه میان مكتب‌های گوناگون===
 
 
 
همه می‌‌دانیم كه بیشتر اساتید بحث‌ها را از دید یك مكتب یا عقیده بررسی و مطالعه می‌‌كنند، ولی معظم‌له از این قبیل نیستند. وی میان حوزه [[مشهد]]، [[قم]] و [[نجف]] اشرف مقایسه می‌‌كند و آرای میرزا مهدی اصفهانی قدس سره كه یكی از علمای معروف مشهد بشمار می‌‌رود، آرای آیت الله بروجردی قدس سره كه سمبل تفكر [[حوزه علمیه]] قم می‌‌باشد، و نیز آرای سه محقق معروف، آرای آیت الله خوئی قدس سره و شیخ حسین حلی قدس سره، به عنوان نمایندگان حوزه علمیه نجف اشرف را، همه با هم مطرح می‌‌كند. در حقیقت، این نوع روش، زوایا و گوشه‌های بحث را به نحو احسن به ما نشان می‌‌دهد. و اما روش فقهی آن بزرگوار، در واقع چند ویژگی دارد از جمله:
 
 
 
* 1. مقایسه میان فقه شیعه و فقه دیگر مذاهب اسلامی‌ ‌بدون تردید، آگاه‌شدن از تفكر فقهی اهل تسنن در عصر به وجود آمدن متن، مثل (موطا مالك) و (خراج ابویوسف) و امثال آن، این امكان را به ما می‌‌دهد تا از مقاصد [[ائمه اطهار]] علیهم‌السلام و نظر ایشان هنگام گفتن این حدیث یا آن سخن، مطلع شویم.
 
 
 
* 2. بكارگیری علم حقوق معاصر در بعضی از موارد فقهی، مانند مطالعه قانون دولت عراق، مصر و فرانسه، هنگام بررسی (كتاب بیع و خیارات)، چرا كه شناختن اسالیب قانونی معاصر به انسان تجربیات زیادی می‌‌بخشد كه بتواند در تحلیل قواعد فقهی و توسعه دادن به طرز تفكر او و موجبات تطبیق آن همه نكات مهم، فعال باشد.
 
 
 
* 3. بیشتر علمای ما هیچ تغییری روی قواعد فقهی كه از علمای گذشته به آن‌ها رسیده انجام نمی‌‌دهند، در حالی كه می‌‌بینیم آیت الله العظمی ‌‌سیستانی دام ظله سعی بر این دارد كه به بعضی از قواعد فقهی تنوع بخشد. مثلا درباره قاعده (الزام) كه بعضی از فقها آن را به عنوان قاعده (مصلحت) می‌‌شناسند كه بر اساس آن مسلماً حق دارند برای بدست آوردن منافع شخصی خود، گاهی از قوانین مذاهب دیگر اسلامی ولو این كه این قوانین با مذهب اصلی خود آن‌ها سازگار نیست، تبعیت می‌‌كنند در صورتی كه حضرت آیت الله العظمی ‌‌سیستانی دام ظله این وضع را قبول ندارند و احترام هر مذهب و قوانین آن مذهب و مذاهب دیگر را، واجبتر و مقدمتر می‌‌دانند، همانند قاعده (لكل قوم نكاح) یعنی (هر ملت، نكاح و رسم ازدواج مخصوص به خود را دارد).
 
 
 
==خصوصیات و ویژگی‌ها==
 
 
 
هر كس كه از نزدیك با حضرت آیت الله سیستانی دام ظله معاشرت و رفت و آمد كند، بزودی به شخصیت ممتاز و روحیه‌ای ایده‌آل او پی خواهد برد. این شخصیت و روحیه‌اى كه ايشان دارا هستند، وی را به یك الگوی برجسته و عالم ربانی مبدل كرده است. اكنون به بعضی از فضایل و مكارم اخلاقی آن بزرگوار، كه از نزدیك شاهد آن بوده‌ايم، می‌‌پردازیم:
 
 
 
===انصاف و احترام به رأی دیگران===
 
ایشان عاشق علم هستند و ارادت خاص نسبت به معرفت و رسیدن به حقایق دارند. همواره به رأی دیگران احترام می‌‌گذارند، همیشه كتاب به دست هستند و هرگز خواندن، تتبع، بحث و آگاه‌شدن از آرای دیگر علما را فراموش نكردند. لذا گاهی اوقات، ایشان بحث‌های برخی از علما كه شاید هم به آن صورت معروف نباشند، مورد مطالعه و بررسی قرار می‌‌دهد. و این خودش نشانگر این است كه حضرت آیت الله العظمی ‌‌سیستانی دام ظله توجه خاصی و احترام فوق‌العاده نسبت به رأی دیگران دارد.
 
 
 
===ادب و نزاكت در محاوره‌ها===
 
همین طور كه همه می‌‌دانند، جلسات بحث و محاوره‌اى كه بین طلبه‌ها یا میان یك طلبه و استادش، به خصوص در [[حوزه علمیه]] [[نجف]] اشرف انجام می‌‌گیرد، بسیار محکم و جدی می‌‌باشند. البته، در بعضی مواقع این نوع روش برای طلبه‌ها مفید است ولی در عین حال، همیشه تندی روش صحیحی برای بحث و گفتگو نیست و هرگز به هدف علمی ‌‌مطلوب نمی‌‌رساند و به غیر از تلف كردن وقت و دورساختن طلبه‌ها از روح مذاكره، چیز دیگری دربرندارد.
 
 
 
از جهت دیگر همیشه درس‌ها و بحث‌هایی كه حضرت آیت الله العظمی ‌‌سیستانی دام ظله با شاگردانشان برپا می‌‌كنند، بر اساس ادب و احترام دوجانبه میان شاگرد و استاد بوده و هست. گرچه حتی بسیاری از موضوعات یا بحث‌هایی كه جلوی ایشان مطرح می‌‌شوند، ضعیف و بی‌پایه‌اند. یكی دیگر از خصوصیات ايشان این است كه سعی دارند جوابی را كه به شاگردانشان می‌‌دهند تكرار كنند، تا آن‌ها مسأله مطرح شده را درك كنند. اما اگر سؤال كننده روی نظر خود اصرار كند، ايشان سكوت را ترجیح می‌‌دهند.
 
 
 
===تربیت===
 
تدریس، یك وسیله برای كسب پول در مقابل آن، یا یك وظیفه رسمی ‌‌كه استاد را وادار به انجام آن كند، نیست. بلكه سعی یك استاد خوب، مهربان و دلسوز باید بر این باشد كه شاگردانش را تربیت كند و آنان را به مقام علمی ‌‌والا و پیشرفت دائم برساند. لذا محبت، لازمه این كار می‌‌باشد. گذشته از این كه همواره و در همه جا آدم بی‌خیال و وظیفه‌نشناس موجود است ولی در كنار آن، اساتیدی هستند. مخلص، دلسوز، رئوف و فهمیده كه هدف اصلی ایشان ادای رسالت تعلیم و تعلم به نحو احسن است.
 
 
 
شایان ذكر است كه آیت الله حكیم قدس سره و آیت الله خوئی قدس سره همیشه سمبل اخلاق حسنه بودند و آن چه كه از آیت الله سیستانی دام ظله دیديم و شاهد آن بوديم، همان اخلاق اساتیدشان بوده است. ايشان همواره از شاگردانشان تقاضا می‌‌كنند كه بعد از پایان درس، از ایشان سئوال كنند. حضرت آیت الله العظمی ‌‌سیستانی دام ظله همیشه به شاگردان خود توصیه می‌‌كنند كه به اساتید و علما اعلام احترام بگذارند و هنگام سئوال یا بحث هر موضوع با آنان نهایت ادب را رعایت كنند. وی مدام از اساتید خود و روحیه عالی ایشان اخبار و قصه‌های فراوانی نقل می‌‌كند.
 
 
 
===پارسائی و تقوا===
 
بعضی از علمای [[نجف]] اشرف خود را از دعوا و مرافعه دور می‌‌كنند، اما عده‌ای آن را گریز و فرار از واقعیت یا هراس و ضعف در بیان می‌‌دانند. ولی اگر به این مسأله، از زاویه دیگری بنگریم، خواهیم دید كه در واقع این یك امر مثبت است بلكه در خیلی از موقع‌ها مهم و ضروری است. حال اگر همان علما احساس كنند كه امت اسلامی ‌‌یا حوزه به علت رویداد مهیج و یا ابهامی ‌‌در بعضی از مفاهیم اسلامی‌‌ در معرض خطر قرار گرفته است، بدون تردید در صحنه خواهند بود چرا كه آنان خوب می‌‌دانند كه هر عالم باید در مواقف سخت و حساس علم خود را اظهار كند.
 
 
 
نكته مهمی‌‌ كه نباید اینجا از یاد برد این است كه همیشه ايشان در مواقع فتنه و آشوب سكوت را رعایت می‌‌كردند، همان طوری كه بعد از درگذشت آیت الله بروجردی قدس سره و آیت الله حكیم قدس سره و بروز تعصبات شخصی و رقابت برای رسیدن به منصب و كرسی، حضرت آیت الله سیستانی دام ظله همان سیاست ثابت خود را دنبال كرد و هیچگاه هدف خود را رسیدن به لذت‌های دنیوی، سلطه جوئی یا مقام قرار نداد.
 
 
 
==آثار فكری==
 
حضرت آیت الله سیستانی دام ظله تنها یك فقیه نیستند، بلكه ایشان یك شخصیت متبحر، دانا و داری یك بینش بالنده در حوزه اقتصادی و سیاسی است. ايشان نظرات ارزشمندی درباره اداره و جامعه شناسی دارد و همواره از اوضاع معاصر كه بر جامعه اسلامی ‌‌حاكم است، مطلع و آگاه است.
 
 
 
قابل ذكر است كه معظم‌له در عیادتی كه از استادشان مرحوم آیت الله سید ابوالقاسم خوئی قدس سره در 29 [[ربیع الثانی]] 1409 هـ.ق داشته‌اند استادشان از ایشان خواستند كه به جای ایشان در مسجد خضراء امامت [[نماز جماعت]] را به عهده بگیرند كه ایشان در بدو امر این موضوع را قبول ننمودند ولیكن آن مرحوم اصرار زیادی نموده و فرمودند: (اگر می‌توانستم همچنان كه مرحوم حاج آقا حسین قمی‌‌ قدس سره حكم می‌كرد شما را مجبور به قبول می‌نمودم) اما معظم‌له چند روز مهلت خواستند و پس از آن در 5 [[جمادی الاول]] 1409 هـ.ق امامت [[نماز]] را قبول نموده و این كار تا آخرین جمعه ماه [[ذی الحجه]] سال 1414 هـ.ق كه مسجد خضراء بسته شد، ادامه داشت. معظم‌له جهت اداء فریضه [[حج]] در سال 1384 هـ.ق و دو بار متوالی در سال‌های 1405 هـ.ق و 1406 به بیت الله الحرام مشرف شده‌اند.
 
 
 
==مرجعیت ایشان==
 
بعد از فوت آیت الله سید نصرالله مستنبط قدس سره عده‌ای از فضلا و علما از [[آیت الله خوئی]] قدس سره خواستند شرایطی را برای انتخاب جانشینی كه دارای صلاحیت مرجعیت در [[حوزه علمیه]] [[نجف]] اشرف داشته باشد فراهم كنند. ايشان آیت الله سیستانی دام ظله را، برای علمشان و پاكی مسلكشان و نیز خط مشی استوارشان انتخاب نمودند.
 
 
 
معظم‌له ابتدا نماز جماعت را در محراب آیت الله خوئی قدس سره برپا نمودند، سپس شروع به بحث و نگاشتن تعلیقات بر رساله و مسلك ایشان پرداختند. بعد از رحلت آيت الله خوئى قدس سره معظم‌له یكی از تشییع‌كنندگان جنازه آن مرحوم بوده و نماز میت نيز را بر او گذاردند. بعد از آن، زمام مرجعیت حوزه علمیه را بدست گرفتند و شروع به فرستادن اجازات، تقسیم و پخش حقوق و تدریس از روی منبر آیت الله خوئی قدس سره در مسجد (خضرا) نمودند. و به این صورت آیت الله العظمى سیستانی دام ظله شهرت زیادی در عراق، كشورهای خلیج فارس، هند، آفریقا و... مخصوصاً در میان قشر جوانان پیدا كردند.
 
 
 
هم‌اكنون حضرت آیت الله العظمى سیستانی دام ظله یكی از علمای سرشناس و برجسته‌اى هستند كه مشهور به اعلمیت هستند و جمع كثیری از اهل علم و اساتید حوزه علمیه قم و نجف اشرف بر اعلمیت ایشان گواهی می‌‌دهند.
 
  
 +
'''پارسائی و تقوا:'''
  
 +
آیت الله سیستانی همیشه در مواقع [[فتنه]] و آشوب سکوت را رعایت می‌‌کردند، همان طوری که بعد از درگذشت [[آیت الله بروجردی]] قدس سره و [[سید محسن حکیم|آیت الله حکیم]] قدس سره و بروز تعصبات شخصی و رقابت برای رسیدن به منصب و کرسی، ایشان همان سیاست ثابت خود را دنبال کرد و هیچگاه هدف خود را رسیدن به لذت‌های دنیوی، سلطه جوئی یا مقام قرار نداد.
  
 
==پيوندها==
 
==پيوندها==
  
* '''[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=62964&scope=nBIWgj8Xfbpne2Kmnz2tlHjctpf35fCm&flowLastAction=view&from=search&query=%D8%AA%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%AD&field=&collectionPID=0&lang=&count=20&execute=true توضيح المسائل (علي حسيني سيستاني)]'''
+
*[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=62964&scope=nBIWgj8Xfbpne2Kmnz2tlHjctpf35fCm&flowLastAction=view&from=search&query=%D8%AA%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%AD&field=&collectionPID=0&lang=&count=20&execute=true توضيح المسائل (سید علی حسينی سيستانی)]
  
 
==منابع==
 
==منابع==
[http://www.sistani.org/local.php?modules=nav&nid=1 سایت سید علی حسینی سیستانی]
 
 
  
 +
*[https://www.sistani.org/persian/ سایت آیت الله سید علی سیستانی].
 +
*ویکی شیعه.
  
 
==آرشیو عکس و تصویر==
 
==آرشیو عکس و تصویر==
<gallery mode=packed heights=170px>
+
<gallery mode="packed" heights="170">
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (1).jpg|آیت الله سیستانی در نوجوانی
+
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (2).jpg|از راست: ناشناس، [[سید محمدهادی میلانی|سید محمدهادی حسینی میلانی]]، سید ابوالقاسم موسوی خویی و سید علی حسینی سیستانی
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (2).jpg|از راست: ناشناس، سید محمدهادی حسینی میلانی، سید ابوالقاسم موسوی خویی و سید علی حسینی سیستانی
+
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (1).jpg|سید علی حسینی سیستانی در نوجوانی
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (3).jpg|آیت الله سیستانی در جوانی
+
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (3).jpg|سید علی حسینی سیستانی در جوانی
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (4).jpg|از راست: سید علی حسینی سیستانی، سید محمدباقر صدر، سید نصرالله مستنبط، حبوبی (استاندار کربلا) و سید ابوالقاسم موسوی خویی
+
پرونده:خویی (5).jpg|از راست: شهید محمدتقی جواهری، سید علی حسینی سیستانی، شهید [[شهید سید محمدباقر صدر|سید محمدباقر صدر]]، شهید سید نصرالله مستنبط، سید عبدالرزاق حبوبی ( مقام استاندار شهر نجف اشرف) و سید ابوالقاسم موسوی خویی
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (5).jpg|از راست نشسته: سیدرضا زابلی، سید محمود حسینی شاهرودی و سید علی حسینی سیستانی
+
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (5).jpg|از راست نشسته: سید رضا زابلی، [[سید محمود حسینی شاهرودی]] و سید علی حسینی سیستانی - ایستاده از راست: ناشناس و سید مهدی حسینی شاهرودی
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (6).jpg|از راست: ناشناس، سید علی حسینی سیستانی، سید نصرالله مستنبط و ناشناس
+
پرونده:ح شاهرودی (7).jpg|alt=آیت الله خویی، سیستانی و شاهرودی|از راست: سید علی حسینی سیستانی، سید ابوالقاسم موسوی خویی، ناشناس و [[محمد حسینی شاهرودی|سید محمد حسینی شاهرودی]]
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (7).jpg|سید علی حسینی سیستانی، سید محمدباقر صدر، و سید ابوالقاسم موسوی خویی
+
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (7).jpg|سید علی حسینی سیستانی، سید محمدباقر صدر، و [[سید ابوالقاسم خویی|سید ابوالقاسم موسوی خویی]]
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (8).jpg|از راست: سید علی حسینی سیستانی، سید محمدباقر صدر، سيد جمال الدين خوئي و سيد صالح خرسان
+
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (8).jpg|از راست: سید علی حسینی سیستانی، سید محمدباقر صدر، سيد جمال الدين خوئی و سيد صالح خرسان
 
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (9).jpg|از راست: علی اصغر معصومی و سید علی حسینی سیستانی
 
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (9).jpg|از راست: علی اصغر معصومی و سید علی حسینی سیستانی
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (10).jpg|از راست: محمد جعفری اراکی، سید رضی مرعشی ، سید علی حسینی سیستانی، شهید سید محمدتقی مرعشی و شهید مرتضی بروجردی
+
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (10).jpg|از راست: محمد جعفری اراکی، سید رضی مرعشی، سید علی حسینی سیستانی، شهید سید محمدتقی مرعشی و شهید مرتضی بروجردی
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (11).jpg|از راست: سید الغریفی از بحرین، شهید سید محمدرضا خلخالی ، سید علی حسینی سیستانی، شهید سید عزالدین بحرالعلوم ، شهید سید علاء بحرالعلوم و مرحوم محمدعلی سهلانی
+
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (22).jpg|از راست: سید علی حسینی سیستانی، شهید علی غروی تبریزی و ناشناس
 +
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (211).jpg|از راست: بحرالعلوم، سید علی حسینی سیستانی، سید ابوالقاسم موسوی خویی، شهید سید محمدرضا خلخالی، سید محمدعلی شیرازی و احمدی شاهرودی
 +
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (14).jpg|اقامه نماز میت سید ابوالقاسم موسوی خویی توسط سید علی حسینی سیستانی در [[حرم امیرالمؤمنین علیه السلام|حرم امام علی علیه السلام]]
 +
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (11).jpg|از راست: سید الغریفی از بحرین، شهید سید محمدرضا خلخالی، سید علی حسینی سیستانی، شهید سید عزالدین بحرالعلوم ، شهید سید علاء بحرالعلوم و مرحوم محمدعلی سهلانی
 
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (12).jpg|از راست: اسحاق فیاض، شهید مرتضی بروجردی، سید علی حسینی سیستانی، شهید سید محمدتقی خوئی و جعفر نائینی
 
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (12).jpg|از راست: اسحاق فیاض، شهید مرتضی بروجردی، سید علی حسینی سیستانی، شهید سید محمدتقی خوئی و جعفر نائینی
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (13).jpg|از راست: سید ابوالقاسم موسوی خویی و سید علی حسینی سیستانی
+
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (15).jpg|سید علی حسینی سیستانی و سید محمدتقی طباطبایی قمی
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (14).jpg|اقامه نماز میت آیت الله خویی توسط آیت الله سیستانی در حرم امیرالمومنین امام علی علیه السلام
+
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (16).jpg|سید علی حسینی سیستانی و [[حسن‌علی مروارید|حسنعلی مروارید]]
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (15).jpg|از راست: سید علی حسینی سیستانی و تقی طباطبایی قمی
+
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (17).jpg|[[میرزا جواد تبریزی]] و سید علی حسینی سیستانی
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (16).jpg|از راست: سید علی حسینی سیستانی و حسنعلی مروارید
+
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (18).jpg|از راست: سید محمدجعفر حکیم، سید محمدسعید حکیم، سید علی حسینی سیستانی و سید عبدالمنعم حکیم
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (17).jpg|از راست: جواد رهبر سعادتی (میرزا جواد تبریزی) و سید علی حسینی سیستانی
+
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (19).jpg|سید علی حسینی سیستانی در منزل شخصی
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (18).jpg|از راست: سید محمدجعفر حکیم، سید محمدسعید حکیم، سید علی حسینی سیستانی و سید عبدالمنعم حکیم
+
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (20).jpg|سید علی حسینی سیستانی در کنار ضریح حضرت معصومه سلام الله علیها
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (19).jpg|آیت الله سیستانی در منزل شخصی
+
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (23).jpg|عیسی احمد قاسم بَحرانی و سید علی حسینی سیستانی
پرونده:سید علی حسینی سیستانی (20).jpg|آیت الله سیستانی در کنار ضریح حضرت معصومه سلام الله علیها
 
 
 
 
</gallery>
 
</gallery>
 +
{{سنجش کیفی
 +
|سنجش=شده
 +
|شناسه= خوب
 +
|عنوان بندی مناسب= خوب
 +
|کفایت منابع و پی نوشت ها= متوسط
 +
|رعایت سطح مخاطب عام= خوب
 +
|رعایت ادبیات دانشنامه ای= خوب
 +
|جامعیت= خوب
 +
|رعایت اختصار= متوسط
 +
|سیر منطقی= خوب
 +
|کیفیت پژوهش= خوب
 +
|رده= دارد
 +
}}
  
[[رده:علمای معاصر|حسینی سیستانی،سيد علی]]
+
[[رده:علمای معاصر|سیستانی،سيد علی]]
[[رده:علمای قرن چهاردهم]]
 
 
[[رده:مراجع تقلید]]
 
[[رده:مراجع تقلید]]
 
[[رده:فقیهان]]
 
[[رده:فقیهان]]
 
[[رده:اصولیون]]
 
[[رده:اصولیون]]
 
[[رده:مجتهدین]]
 
[[رده:مجتهدین]]
 +
[[رده: مقاله های مهم]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۷ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۴۳

آیت الله العظمی سید علی حسینی سیستانی، (۱۳۰۹ - ش) فقیه و مرجع تقلید شیعه معاصر و استاد درس خارج فقه و اصول در نجف است. ایشان پس از درگذشت آیت الله خویی در سال ۱۴۱۳ قمری به مرجعیت رسید و در زمان هجوم گروه داعش به عراق، بر جهاد و وجوب دفاع از کشور تأکید کرد.

۲۲۰px
نام کامل سید علی حسینی سیستانی
زادروز ۱۳۰۹ شمسی
زادگاه مشهد

Line.png

اساتید

آیت الله بروجردی، سید حجت کوه‌کمره‌ای، سید ابوالقاسم خویی، شیخ مجتبی قزوینی،...

شاگردان

مهدی مروارید، سید مرتضی مهری، سید حبیب حسینیان، سید احمد مددی،...

آثار

رسائل فقهی، صیانة الکتاب العزیز من التحریف، حجیة مراسیل ابن أبی عمیر، تاریخ تدوین الحدیث فی الإسلام، مسالک القدماء فی حجیة الأخبار، شرح مشیخه فقیه،...


ولادت و خاندان

سید علی سیستانی فرزند سید محمدباقر، در روز ۹ ربیع الاول سال ۱۳۴۹ هـ.ق (مطابق با ۱۳۰۹ شمسی) در شهر مقدس مشهد متولد گردید.

خاندان او از سادات حسینی می‌باشند که در عهد صفوی در اصفهان می‌زیستند و از طرف سلطان حسین صفوی، جد اعلای ایشان سید محمد را به منصب شیخ الاسلامی ‌‌در سیستان منصوب نمود و ایشان به آن‌جا منتقل شده و با خانواده‌شان در آن‌جا سکنی گزید.

از نوادگان ایشان، سید علی (جد آیت الله ‌‌سیستانی)، اولین شخصی بود که به شهر مقدس مشهد مهاجرت نمود و در مدرسه ملا محمدباقر سبزواری مستقر گردید و از آن‌جا برای تکمیل درس خود به نجف اشرف مهاجرت نمود و از شاگردان میرزای شیرازی بود.

تحصیلات و استادان

سید علی ‌‌سیستانی در پنج سالگی به تعلیم قرآن کریم پرداخت، سپس وارد مدرسه دارالتعلیم دینی به منظور آموزش علوم دینی شد که در این مدت نیز خوشنویسی را از استاد فن آموخت.

در سال ۱۳۶۰ هـ.ق به امر پدر بزرگوارش شروع به آموختن مقدمات علوم حوزوی نمود که مجموعه‌ای از دروس ادبی همچون شرح الفیه ابن مالک، مغنی ابن هشام، مطول تفتازانی، مقامات حریری و شرح نظام را نزد مرحوم ادیب نیشابوری و بعضی دیگر از اساتید پرداخت. همچنین شرح لمعه و قوانین را نزد مرحوم سید احمد یزدی فراگرفت و قسمتی از دروس سطوح مثل مکاسب، رسائل و کفایه را نزد عالم جلیل شیخ هاشم قزوینی خواند.

تعدادی از کتب فلسفی همچون شرح منظومه سبزواری، شرح الاشراق و اسفار را نزد مرحوم آیسی خوانده و شوارق الالهام را نزد مرحوم شیخ مجتبی قزوینی آموخت و از محضر علامه محقق میرزا مهدی اصفهانی و همچنین از محضر میرزا مهدی آشتیانی و میرزا هاشم قزوینی بهره‌هاى فراوان برده است.

پس از فراگیری علوم ابتدائی، مقدمات و سطح، به فراگیری علوم عقلیه و معارف الهیه پرداخت. سپس در سال ۱۳۶۸ هـ.ق به شهر مقدس قم مهاجرت نموده و از محضر مرجع بزرگ آیت الله بروجردی قدس سره در درس فقه و اصول شرکت نمود و از دانش و معرفت فقهی او به ویژه در علم رجال و حدیث استفاده بسیاری نمود. وی همچنین در دروس فقیه و عالم فاضل سید حجت کوه‌کمره‌ای قدس سره و تعدادی از علمای معروف آن دوره شرکت جست.

معظم‌له در مدت اقامت خود در قم مکاتباتی که با مرحوم سید علی بهبهانی (یکی از علمای برجسته اهواز و از تابعین مدرسه محقق شیخ هادی طهرانی) درباره بعضی از مسائل قبله داشته است، به طوری که در این مسائل مناقشات مفصلی حول آراء مرحوم محقق طهرانی داشته و مرحوم بهبهانی از آراء استاد خود دفاع می‌‌نمود، پس از مدتی مکاتبه، مرحوم بهبهانی نامه تشکری برای معظم‌له فرستاده و از ایشان تمجید و تقدیر کاملی نمود، و قرار بر آن شد که ادامه بحث در موقع تشرف ایشان به مشهد انجام گیرد.

در سال ۱۳۷۱ هـ.ق معظم‌له از قم به نجف اشرف مهاجرت نمود، و در روز اربعین حسینی علیه السلام وارد کربلا گردید، سپس به نجف سفر نمود. به مدرسه بخارائی وارد شده و مستقر گردیدند، که در محضر اساتید بزرگی همچون آیت الله خویی و شیخ حسین حلی قدس سرهما در فقه و اصول به مدت طولانی حاضر گردید و همچنین در این مدت هم در دروس بزرگانی همچون آیت الله حکیم و آیت الله شاهرودی قدس سرهما حاضر شد.

در سال ۱۳۸۰ هـ.ق معظم‌له تصمیم رجوع به موطن خود مشهد گرفت و با تصور این که در آن جا مستقر خواهد شد، لذا اساتیدشان آیت الله خوئی و شیخ حسین حلی درجه اجتهاد وى را مکتوب نمودند. همچنین محدث بزرگ، آقا بزرگ تهرانی شهادت دیگری در تبحر ایشان به علم رجال و حدیث مکتوب نمود.

معظم‌له همواره در بحوث اساتید خود استعداد و هوش فوق‌العاده‌ای داشته و برجسته‌تر از همه هم‌شاگردانش بود. وی در کثرت تحقیق و تتبع در مسائل فقهی و رجال و تداوم فعالیت علمی‌‌ و آشنائی با بسیاری از نظریه‌ها در میدان‌های علمی ‌‌گوناگون در حوزه، مهارت استثنائی نشان دادند.

شایان ذکر است که میان معظم‌له و شهید صدر (قدس سره) در حوزه نبوغ علمی، رقابت شدید بود. لذا می‌‌توان از گواهی اجتهاد ایشان که دو تن از اساتید وی یعنی آیت الله سید ابوالقاسم خوئی قدس سره و علامه حسین حلی (قدس سره) نگاشته‌اند پی برد.

معروف است که آیت الله خوئی قدس سره به هیچ یک از شاگردان خود، به جز حضرت آیت الله ‌‌سیستانی دام ظله و آیت الله شیخ علی فلسفی (یکى از علمای معروف مشهد) گواهی خطی ندادند. و نیز علامه آقا بزرگ تهرانی (قدس سره) برای معظم‌له در سال ۱۳۸۰ هجری قمری گواهینامه نوشته است و در آن از مهارت و درایت وی در علم رجال و حدیث تمجید نموده است. یعنی هنگامی‌‌ که ایشان هنوز به سن ۳۱ سالگی نرسیده بودند حائز این مرتبه والا گردیده‌اند.

تدریس

آیت الله ‌‌سیستانی در سال ۱۳۸۱ هـ.ق با ورودشان به نجف شروع به دروس خارج فقه در باب مکاسب شیخ انصاری و متعاقب آن شرح عروه (در باب طهارت) و بیشتر (کتاب صلاة) را تدریس نمودند، تا در سال ۱۴۱۸ هـ.ق بعد از آن که (کتاب صوم) را به پایان رسانده بود، شروع به شرح کتاب اعتکاف نمود.

در این مدت در موضوعات مختلفی همچون کتاب قضاء، ابحاث ربا، قاعده الالزام و قاعده تقیه بحثهای فقهی داشته‌اند. همچنین در این مدت بحث‌هایی در (علم رجال) که شامل (حجیت مراسیل ابن ابی عمیر، شرح مشیخة التهذیبین و غیره) نیز داشته‌اند. همچنین معظم‌له بحث‌هایی در علم اصول را در شعبان ۱۳۸۴ هـ.ق شروع نموده و دوره سوم تدریس را در شعبان ۱۴۱۱ هـ.ق به پایان رساندند و تمام درس‌های ایشان در بحث‌های فقه و اصول از سال ۱۳۹۷ هـ.ق تا به حال به صورت کاست‌های صوتی موجود می‌باشد. و در این روزها (۱۴۲۳ هـ) مشغول به تدریس (کتاب زکات از شرح عروة الوثقی) می‌باشند.

روش حضرت آیت الله ‌‌سیستانی از دیگر روش‌های اساتید حوزه و ارباب بحث خارج تفاوت دارد. آن چه که در دروس حضرت آیت الله سیستانی دام ظله مشاهده می‌‌شود، کوشش فراوان و بذل نهایت زحمت برای بدست آوردن مبنای علمی ‌‌محکم و استوار در بحث‌های اصولی در رابطه با روش‌های استنباط نظیر مباحث اصول عملی، تعادل و تراجیح و عام و خاص، می‌‌باشد.

آثار و تألیفات

منهاج الصالحین - یکی از آثار آیت الله العظمی سیسنانی

آیت الله ‌‌سیستانی همزمان با تدریس و بحث، مشغول تألیف و نگاشتن کتاب‌های مهم و چند رساله شدند. همچنین برخی از دروس و مباحث ایشان توسط شاگردان تقریر شده است. از جمله آثار معظم له عبارت است از:

  1. شرح "العروة الوثقی"، (بیشتر "کتاب الطهارة" و فرازهایی از "کتاب الخمس" و "کتاب الصلاة").
  2. بحث های اصولی در چندین جلد (دوره کامل اصول).
  3. کتاب قضا.
  4. کتاب بیع و خیارات.
  5. رساله ای در "الصلاة فی اللباس المشکوک".
  6. رساله ای در مبحث ربا.
  7. رساله ای در "خمس الفوائد و الأرباح".
  8. رساله ای در نماز مسافر.
  9. رساله ای در مبحث قبله.
  10. رساله ای در قاعده ید.
  11. رساله ای در قاعده تجاوز و فراغ.
  12. رساله ای در قاعده لا ضرر و لا ضرار.
  13. رساله ای در مبحث تقیه.
  14. رساله ای در قاعده الزام.
  15. رساله ای در قاعده قرعه.
  16. رساله ای در اجتهاد و تقلید.
  17. رساله ای در عدم تحریف قرآن "صیانة الکتاب العزیز من التحریف".
  18. رساله ای در "حجیة مراسیل ابن أبی عمیر".
  19. رساله ای در تاریخ حدیث نگاری اسلامی "تاریخ تدوین الحدیث فی الإسلام".
  20. شرح مشیخه تهذیبین.
  21. نقد رساله تصحیح اسانید محقق اردبیلی.
  22. رساله ای در "مسالک القدماء فی حجیة الأخبار".
  23. فوائد غرویه.
  24. فوائد فقهیه.
  25. شرح مشیخه فقیه.
  26. رساله ای در صحت انتساب کتاب الملل به فضل بن شاذان.
  27. رساله ای در اختلاف افق "اختلاف الآفاق فی رؤیة الهلال".
  28. رساله ای در حکم اختلاف دو مجتهد متساوی در فتوی.
  29. تعارض ادله (تقریرات سید هاشم هاشمی).
  30. استصحاب (تقریرات سید مرتضی مهری).
  31. کتاب الصلاة (تقریرات سید مرتضی مهری).
  32. مباحث الفاظ (تقریرات سید حسن مرعشی).
  33. کتاب الصوم (تقریرات سید حسن مرعشی).
  34. اجتهاد و تقلید (تقریرات سید محمد علی ربانی).
  35. قاعده الزام (تقریرات سید محمد علی ربانی).
  36. الرافد فی علم الأصول (تقریرات سید منیر خباز).
  37. منهاج الصالحین

فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی

حضرت آیت الله سیستانی دام ظله تنها یک فقیه نیستند، بلکه ایشان یک شخصیت متبحر، دانا و دارای یک بینش بالنده در حوزه اقتصادی و سیاسی است. ایشان نظرات ارزشمندی درباره اداره و جامعه شناسی دارد و همواره از اوضاع معاصر جامعه اسلامی، مطلع و آگاه است.

مرجعیت:

بعد از فوت آیت الله سید نصرالله مستنبط قدس سره، عده‌ای از فضلا و علما از آیت الله خوئی قدس سره خواستند شرایطی را برای انتخاب جانشینی که دارای صلاحیت مرجعیت در حوزه علمیه نجف اشرف داشته باشد فراهم کنند. ایشان آیت الله سیستانی را، برای علمشان و پاکی مسلکشان و نیز خط مشی استوارشان انتخاب نمودند. معظم‌له ابتدا نماز جماعت را در محراب آیت الله خوئی قدس سره برپا نمودند، سپس شروع به بحث و نگاشتن تعلیقات بر رساله و مسلک ایشان پرداختند. بعد از رحلت آیت الله خوئى قدس سره، زمام مرجعیت حوزه علمیه نجف را بدست گرفتند و شروع به فرستادن اجازات، تقسیم و پخش حقوق و تدریس از روی منبر آیت الله خوئی قدس سره در مسجد خضرا نمودند. و به این صورت آیت الله العظمى سیستانی شهرت زیادی در عراق، کشورهای خلیج فارس، هند، آفریقا و... مخصوصاً در میان قشر جوانان پیدا کردند.

مشارکت در تغییر نظام و قوانین عراق:

آیت‌الله سیستانی، پس از حمله نیروهای امریکایی به عراق و برانداختن دولت صدام حسین، هیچ گاه خواهان مقاومت در برابر سقوط صدام نشد. گرچه همواره از پذیرفتن مقامات امریکایی پرهیز می‌کرد. او همچنین نقش کلیدی در تشویق مردم برای شرکت در انتخابات‌های مختلف برای تاسیس نظام جدید و تدوین قوانین جدید حاکم بر عراق داشت.

فتوای جهاد علیه داعش:

آیت‌الله سیستانی، پس از سقوط موصل در عراق و پیشروی گروه داعش به سوی مرکز و جنوب عراق، جهاد و دفاع از کشور، ملت و مقدسات را واجب کفایی خواند و از شهروندانی که توانایی حمل سلاح و مبارزه با تروریست‌ها را دارند خواست به نیروهای امنیتی بپیوندند. این خواسته آیت‌الله سیستانی که از سوی عبدالمهدی کربلایی، امام جمعه کربلا و نماینده سید علی سیستانی اعلام شد، موجب گردید بسیاری به صفوف مبارزه با داعش بپیوندند.

ویژگی‌های اخلاقی

انصاف و احترام به رأی دیگران:

آیت الله ‌‌سیستانی عاشق علم هستند و ارادت خاص نسبت به معرفت و رسیدن به حقایق دارند. همواره به رأی دیگران احترام می‌‌گذارند، همیشه کتاب به دست هستند و هرگز خواندن، تتبع، بحث و آگاه‌شدن از آرای دیگر علما را فراموش نکردند. لذا گاهی اوقات، ایشان بحث‌های برخی از علما که شاید هم به آن صورت معروف نباشند، مورد مطالعه و بررسی قرار می‌‌دهد.

ادب و نزاکت در محاوره‌ها:

درس‌ها و بحث‌هایی که حضرت آیت الله ‌‌سیستانی دام ظله با شاگردانشان برپا می‌‌کنند، بر اساس ادب و احترام دوجانبه میان شاگرد و استاد بوده و هست. گرچه حتی بسیاری از موضوعات یا بحث‌هایی که جلوی ایشان مطرح می‌‌شوند، ضعیف و بی‌پایه‌اند. یکی دیگر از خصوصیات ایشان این است که سعی دارند جوابی را که به شاگردانشان می‌‌دهند تکرار کنند، تا آن‌ها مسأله مطرح شده را درک کنند. اما اگر سؤال کننده روی نظر خود اصرار کند، ایشان سکوت را ترجیح می‌‌دهند.

پارسائی و تقوا:

آیت الله سیستانی همیشه در مواقع فتنه و آشوب سکوت را رعایت می‌‌کردند، همان طوری که بعد از درگذشت آیت الله بروجردی قدس سره و آیت الله حکیم قدس سره و بروز تعصبات شخصی و رقابت برای رسیدن به منصب و کرسی، ایشان همان سیاست ثابت خود را دنبال کرد و هیچگاه هدف خود را رسیدن به لذت‌های دنیوی، سلطه جوئی یا مقام قرار نداد.

پيوندها

منابع

آرشیو عکس و تصویر