محمد بن سنان: تفاوت بین نسخه‌ها
(اضافه کردن رده) |
|||
| (۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | + | '''«محمد بن سنان»''' از جمله راویان [[اهل البیت|اهل بیت]] علیهم السلام است که علمای [[علم رجال|رجال]] دیدگاههای متفاوتی در مورد او دارند. وی از نوادگان «[[زاهر بن عمرو الکندی|زاهر بن عمرو]]»، از شهدای [[کربلا]] است. | |
| + | ==ابن سنان از نظر عالمان== | ||
| + | کلمات علما در باب او بسیار مختلف است، حتى از شخص واحد. [[شیخ مفید]] رحمه الله او را در ([[الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد (کتاب)|ارشاد]]) از خواص و ثقات حضرت [[امام کاظم]] علیه‌السلام و اهل [[ورع]] و [[فقه]] و [[علم]]، و از [[شیعه]] آن حضرت نوشته<ref> ارشاد، شیخ مفید، ۲/۲۴۸.</ref> و در رساله دیگر خود، او را مطعون شمرده است. | ||
| + | [[شیخ طوسی|شیخ الطائفه]] نیز در ([[فهرست شیخ طوسی|فهرست]]) و ([[رجال شیخ طوسی|رجال]]) او را ضعیف شمرده و در (کتاب [[الغیبة (طوسی)|غیبت]]) در ذکر ممدوحین از خواص [[ائمه اطهار]] علیهم‌السلام او را ذکر نموده، چنانچه فرموده: و از ممدوحین [[حمران بن اعین شیبانی|حمران بن اعین]] است، تا آن که فرموده و از جمله ایشان است بنا به روایتى که ابوطالب قمى نقل فرموده که گفت داخل شدم بر [[امام جواد علیه السلام|حضرت جواد]] علیه‌السلام در آخر عمرش شنیدم که فرمود: جزا دهد خداوند [[صفوان بن یحیی|صفوان بن یحیى]] و [[محمد بن سنان]] و [[زکریا بن آدم|زکریا بن آدم]] و [[سعد بن سعد اشعری قمی|سعد بن سعد]] را از من جزاى خیر، پس به تحقیق که وفا کردند از براى من. | ||
| − | + | همچنین [[شیخ طوسی|شیخ طوسی]] فرموده: و اما محمد بن سنان پس به درستى که روایت شده از على بن حسین بن داود که گفت شنیدم که حضرت امام جواد علیه‌السلام ذکر فرمود محمد بن سنان را به خیر و فرمود: «رَضِىَ اللّهُ عَنْهُ بِرِضائى عَنْهُ فَما خالَفَنى وَ ما خالَفَ اَبى قَطُّ».<ref> الغیبة، شیخ طوسى، ص ۲۰۹، ۲۱۱.</ref> | |
| − | + | و [[علامه حلی]] رحمه الله در ([[خلاصة الاقوال|خلاصه]]) در او توقف فرموده ولی در ([[مختلف الشيعة|مختلف الشیعه]]) فرموده: «قَدْ بَینّا رُجُحانَ الْعَمَلِ بِرَوایةِ مُحَمَّدِ بْنِ سِنانٍ». | |
| − | و | + | و [[سید بن طاووس]] رحمه الله در ([[فلاح السائل]]) فرموده: شنیدم از کسى که ذکر مى‌کرد طعن بر [[محمد بن سنان]] را و شاید او واقف نشده مگر بر طعن او و مطلع نگشته بر تزکیه و ثنایى که از براى او است و همچنین احتمال هست در بیشتر از طعن‌ها پس ذکر فرموده مدائح او را و آن که [[معجزه]] حضرت جواد علیه‌السلام در او ظاهر شد چه آن که او نابینا بود و مسح کرد آن حضرت چشم او را، به او رد شد، چنان که در فصل معجزات حضرت جواد علیه‌السلام خبرش مذکور شد و هم روایتى نقل کرده که «اِنَّهُ کانَ مُتَقَشِّفا مُتَعَبِّدا».<ref> فلاح السائل، ص ۵۰-۵۲.</ref> |
| − | + | بالجمله: در محمد بن سنان علما کلام را بسط داده‌اند، هر که طالب است رجوع نماید به (رجال کبیر) و (تعلیقه) و (رجال سید اجل [[سید محمد مهدی بحرالعلوم|علامه بحرالعلوم]]) و (خاتمه [[مستدرک الوسائل|مستدرک]]) [[محدث نوری|شیخ نوری]]؛ چه این مختصر را مقام آن نیست. گویند که بعضى از عارفین تفأل زد به [[قرآن|کتاب الله مجید]] براى استعلام حال محمد بن سنان این آیه به نظرش آمد: «اِنَّما یخْشَى اللّهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُ».<ref> [[سوره فاطر]](۳۵)، آیه ۲۸.</ref> | |
| − | و | + | و نسب محمد بن سنان رضى الله عنه منتهى مى‌شود به [[زاهر بن عمرو الکندی|زاهر مولى عمرو بن الحمق]] که در [[کربلا]] شهید شد، به این نحو: محمد بن الحسن<ref> چون حسن والد محمد در زمان کودکى محمد فوت شد و سنان جدش او را کفالت کرد لاجرم محمد را به او نسبت دادند و گفتند محمد بن سنان. ([[شیخ عباس قمى]] رحمه الله)</ref> بن سنان بن عبدالله بن زاهر؛ و در میان اولاد و احفاد محمد جمله‌اى از راویان [[احادیث]] مى‌باشند، از جمله ابوعیسى محمد بن احمد بن محمد بن سنان که از [[مشایخ]] [[شیخ صدوق]] است. |
| − | + | ==پانویس== | |
| + | <references /> | ||
| − | == | + | ==منابع== |
| − | |||
| − | + | * [[حاج شیخ عباس قمی]]، [[منتهی الآمال]]، قسمت دوم، باب یازدهم: در تاريخ حضرت جواد عليه‌السلام. | |
| − | |||
[[Category:اصحاب اهل البیت علیهم السلام]] | [[Category:اصحاب اهل البیت علیهم السلام]] | ||
| + | [[رده:اصحاب امام کاظم علیه السلام]] | ||
| + | [[رده:اصحاب امام رضا علیه السلام]] | ||
| + | [[رده:اصحاب امام جواد علیه السلام]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۳ ژوئن ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۰۶
«محمد بن سنان» از جمله راویان اهل بیت علیهم السلام است که علمای رجال دیدگاههای متفاوتی در مورد او دارند. وی از نوادگان «زاهر بن عمرو»، از شهدای کربلا است.
ابن سنان از نظر عالمان
کلمات علما در باب او بسیار مختلف است، حتى از شخص واحد. شیخ مفید رحمه الله او را در (ارشاد) از خواص و ثقات حضرت امام کاظم علیه‌السلام و اهل ورع و فقه و علم، و از شیعه آن حضرت نوشته[۱] و در رساله دیگر خود، او را مطعون شمرده است.
شیخ الطائفه نیز در (فهرست) و (رجال) او را ضعیف شمرده و در (کتاب غیبت) در ذکر ممدوحین از خواص ائمه اطهار علیهم‌السلام او را ذکر نموده، چنانچه فرموده: و از ممدوحین حمران بن اعین است، تا آن که فرموده و از جمله ایشان است بنا به روایتى که ابوطالب قمى نقل فرموده که گفت داخل شدم بر حضرت جواد علیه‌السلام در آخر عمرش شنیدم که فرمود: جزا دهد خداوند صفوان بن یحیى و محمد بن سنان و زکریا بن آدم و سعد بن سعد را از من جزاى خیر، پس به تحقیق که وفا کردند از براى من.
همچنین شیخ طوسی فرموده: و اما محمد بن سنان پس به درستى که روایت شده از على بن حسین بن داود که گفت شنیدم که حضرت امام جواد علیه‌السلام ذکر فرمود محمد بن سنان را به خیر و فرمود: «رَضِىَ اللّهُ عَنْهُ بِرِضائى عَنْهُ فَما خالَفَنى وَ ما خالَفَ اَبى قَطُّ».[۲]
و علامه حلی رحمه الله در (خلاصه) در او توقف فرموده ولی در (مختلف الشیعه) فرموده: «قَدْ بَینّا رُجُحانَ الْعَمَلِ بِرَوایةِ مُحَمَّدِ بْنِ سِنانٍ».
و سید بن طاووس رحمه الله در (فلاح السائل) فرموده: شنیدم از کسى که ذکر مى‌کرد طعن بر محمد بن سنان را و شاید او واقف نشده مگر بر طعن او و مطلع نگشته بر تزکیه و ثنایى که از براى او است و همچنین احتمال هست در بیشتر از طعن‌ها پس ذکر فرموده مدائح او را و آن که معجزه حضرت جواد علیه‌السلام در او ظاهر شد چه آن که او نابینا بود و مسح کرد آن حضرت چشم او را، به او رد شد، چنان که در فصل معجزات حضرت جواد علیه‌السلام خبرش مذکور شد و هم روایتى نقل کرده که «اِنَّهُ کانَ مُتَقَشِّفا مُتَعَبِّدا».[۳]
بالجمله: در محمد بن سنان علما کلام را بسط داده‌اند، هر که طالب است رجوع نماید به (رجال کبیر) و (تعلیقه) و (رجال سید اجل علامه بحرالعلوم) و (خاتمه مستدرک) شیخ نوری؛ چه این مختصر را مقام آن نیست. گویند که بعضى از عارفین تفأل زد به کتاب الله مجید براى استعلام حال محمد بن سنان این آیه به نظرش آمد: «اِنَّما یخْشَى اللّهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُ».[۴]
و نسب محمد بن سنان رضى الله عنه منتهى مى‌شود به زاهر مولى عمرو بن الحمق که در کربلا شهید شد، به این نحو: محمد بن الحسن[۵] بن سنان بن عبدالله بن زاهر؛ و در میان اولاد و احفاد محمد جمله‌اى از راویان احادیث مى‌باشند، از جمله ابوعیسى محمد بن احمد بن محمد بن سنان که از مشایخ شیخ صدوق است.
پانویس
منابع
- حاج شیخ عباس قمی، منتهی الآمال، قسمت دوم، باب یازدهم: در تاريخ حضرت جواد عليه‌السلام.
