مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

اللمعة الدمشقية (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۵ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
'''اللمعة الدمشقية في فقه الإمامية''' دوره کامل فقه شیعه است تالیف محمد بن مکی جزینی عاملی، معروف به [[شهيد اول]] (م 786 ق). این کتاب به همراه شرحش از شهید ثانی با نام «[[الروضة البهيّة]]» جزء کتابهای درسی حوزه های علمیه شیعه است.
+
{{خوب}}{{مشخصات کتاب
==زندگی نامه مؤلف ==
 
شمس‌الدين ابوعبدالله محمد بن محمد بن حامد بن مكى جزينى عاملى]]، معروف به [[شهيد اول]] در سال 734 در «جزین» از توابع جبل عامل لبنان به دنیا آمد. او مقدمات علوم دینى و فقه را نزد پدرش و شیخ اسدالدین آموخت و در شانزده سالگى وارد شهر تاریخى حله شد و در آنجا از محضر فخرالمحققین، فرزند علامه حلى و دیگران به تحصیل پرداخت. شهید جمعاً پنج سال در حله زیست.
 
  
در اثناى این مدت به [[بغداد]]، [[كربلا]]، [[نجف]]  اشرف، [[كوفه]] و دیگر نقاط عراق هم سفر كرد. هنگامى كه 21 سال داشت از عراق خارج شد و به وطن «جزین» بازگشت. سپس به منظور دیدار با سایر علماى اسلامى، اعم از شیعه و سنى به سیر آفاق پرداخت و در [[مصر]]، [[فلسطین]]، [[سوریه]]، [[مكه]] و [[مدینه]] از محضر بسیارى از علماى فریقین بهره گرفت.
+
|عنوان=
  
گویا در اواخر عمرش به دمشق كه اكنون مركز سوریه است و در گذشته مجمع علماى عامه بوده و جماعتى از شیعه هم در آن سكونت داشته اند، رفته و اقامت نموده است و به همین جهت به دمشقى معروف شده است. وى در 52 سالگى در دمشق به وسیله «بیدَمر» به شهادت رسید و سپس به دار آویخته شد و پس از آن بدن او را سوزاندند.
+
|تصویر=[[پرونده:المعه الدمشقیه.jpg|240px|وسط]]
  
==محتوای کتاب==
+
|نویسنده= شهید اول
این كتاب متنى مختصر و در عین حال یك دوره كامل ابواب فقه [[شیعه]] امامیه از طهارت تا دیات است. [[شیخ حر عاملى]] مى نویسد: «شهید یك سال در قلعه شام محبوس بود و كتاب لمعه را در زندان در مدت هفت روز تألیف كرد؛ حال آن كه از منابع فقهى غیر از كتاب مختصر نافع تألیف محقق اول (صاحب شرایع)، كتاب دیگرى در نزد وى نبوده است».<ref> امل الأمل، ج 2، ص 183.</ref>
 
  
[[شهيد اول]] در اين كتاب در ابتدا احكام هر باب را ذكر نموده و پس از آن مسائلى كه با اين احكام ارتباط داشته و سپس مستحبات و مكروهات را بيان نموده است و آن چنانكه در پايان كتاب آمده است نظريات مشهور از فقها در آن ذكر شده: و لم نذكر فيها سوى المهم و هو المشهور بين الأصحاب.
+
|موضوع=فقه شیعه
  
==شروح کتاب لمعه==
+
|زبان=عربی
از زمان نگارش اين كتاب فقهاى بزرگ توجه خاصی به آن داشته اند و بر این کتاب حواشى و شروح متعددى نگاشته شده است . من جمله این شروح می توان به «الروضة البهيّة» [[شهيد ثانى]] (م 966 ق)، «شرح لمعه» [[آل کاشف‌الغطاء، علی|شيخ على کاشف‎الغطاء]] (م 1353 ق)، «شرح لمعه» سيد محمدرضا بن محمد بحر العلوم (م 1253 ق) اشاره نمود.
 
  
شرح لمعه شهید ثانی از قدیم تاكنون، جزء كتب درسى در حوزه هاى علمیه بوده است.
+
|تعداد جلد=۱
  
==وضعیت نشرکتاب لمعه==
+
|عنوان افزوده1=
  
این كتاب با شرح آن به كوشش انتشارات دارالعالم الاسلامى در بیروت چاپ و منتشر شده است.
+
|افزوده1=
  
==منابع==
+
|عنوان افزوده2=
*کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی، محمدرضا ضمیری
+
 
*[http://wikinoor.ir/%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%85%D8%B4%D9%82%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D9%81%D9%82%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A7%D9%85%D9%8A%D8%A9 اللمعة الدمشقية في فقه الإمامية، ویکی نور]
+
|افزوده2=
 +
 
 +
|لینک=[http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/38947/اللمعة-الدمشقية  اللمعة الدمشقية]
 +
 
 +
}}
 +
 
 +
'''«اللُمعة الدمشقیة فی فقه الإمامیة»''' تألیف [[شهید اول]] (م، ۷۸۶ ق)، کتابی مشتمل بر یک دوره کامل و مختصر [[فقه]] [[شیعه]] است. این کتاب معتبر و مشهور، مورد توجه خاص فقهاى بزرگ شیعه بوده و به همراه شرحش از [[شهید ثانی]] با نام «[[الروضة البهیه فی شرح اللمعة الدمشقیه‌ (کتاب)|الروضة البهیة]]»، جزء کتابهای درسی [[حوزه علمیه|حوزه‌های علمیه]] می‌باشد.
 +
 +
== مؤلف ==
 +
«محمد بن مکی عاملی» معروف به «[[شهید اول]]» (۷۳۴-۷۸۶ ق)، از فقهای نامدار [[شیعه]] در قرن هشتم هجری و شاگرد [[فخر المحققین|فخرالمحققین حلی]] است و خود از اساتید [[فاضل مقداد|فاضل مقداد سیوری]] و [[علی بن خازن|علی بن خازن حائری]] می باشد.
 +
 
 +
برخی از مهمترین آثار او عبارتند از: اللمعة الدمشقیة، [[ذکری الشیعه فی احکام الشریعه (کتاب)|ذکرى الشیعة]]، [[البیان]]، [[الدروس الشرعیه فی فقه الامامیه]]، [[الأربعون حدیث شهیداول|الأربعون حدیثا]]، [[المزار (کتاب)|المزار]]، [[الدرة الباهرة من الاصداف الطاهرة]] و [[القواعد و الفوائد فی الفقه و الأصول و العربیة (کتاب)|القواعد و الفوائد]].
 +
 
 +
شهید اول در ۵۲ سالگى در [[دمشق]]، بر اثر عداوت و حسادت دشمنان شیعه به [[شهادت در راه خدا|شهادت]] رسید.
 +
 
 +
==معرفی کتاب==
 +
«اللمعة الدمشقیة» کتابى مختصر و در عین حال شامل یک دوره کامل ابواب [[فقه]] شیعه [[امامیه]] از طهارت تا دیات است، که به سبک فقه [[فتوا|فتوایی]] نوشته شده و گاهی نیز مباحث استدلالی در آن دیده می شود.
 +
 
 +
این کتاب از مشهورترین مصنفات [[شهید اول]] و معتبرترین متون فقهی شیعه است و به دلیل اختصار و تعابیر روان، همراه با نظم و ترتیب از جایگاه خاصی برخوردار است. از آنجا که شهید اول، ادیب بزرگ و شاعر با ذوقی بوده است، به تعابیر فقهی متداول آن زمان بسنده ننموده، بلکه با دگرگونی در تعابیر فقهی زمان خود و با استفاده از [[علم معانی]] و [[علم بیان|بیان]] و بکارگیری زیباترین تعابیر، اثری جاودانه را ایجاد نموده است.
 +
 
 +
[[شیخ حر عاملى]] مى نویسد: «شهید یک سال در قلعه [[شام]] محبوس بود و کتاب لمعه را در زندان در مدت هفت روز تألیف کرد؛ حال آن که از منابع فقهى غیر از کتاب [[مختصر النافع (کتاب)|المختصر النافع]] تألیف [[محقق حلی|محقق اول]] (صاحب [[شرایع الاسلام (کتاب)|شرایع]])، کتاب دیگرى در نزد وى نبوده است».<ref> امل الآمل، ج ۲، ص ۱۸۳.</ref>
 +
 
 +
شهید اول در این کتاب، در ابتدا [[احکام]] هر باب را ذکر نموده و پس از آن مسائلى که با این احکام ارتباط داشته و سپس [[مستحب|مستحبات]] و [[مکروه|مکروهات]] را بیان نموده است. آن چنانکه در پایان کتاب آمده، تنها نظریات مهم و مشهور از فقها در آن ذکر شده است.
  
==پانویس ==
+
==شروح کتاب ==
 +
از زمان نگارش این کتاب فقهاى بزرگ توجه خاصی به آن داشته و در تألیفات خود به آن استناد نموده اند. همچنین [[حاشیه|حواشى]] و شروح متعددى بر این کتاب نگاشته شده است، که از جمله این شروح می توان به «[[الروضة البهیه فی شرح اللمعة الدمشقیه‌ (کتاب)|الروضة البهیة]]» اثر [[شهید ثانى]] (م، ۹۶۶ ق)، «شرح لمعه» اثر شیخ على کاشف ‎الغطاء (م، ۱۳۵۳ ق) و «شرح لمعه» اثر سید محمدرضا بن محمد بحرالعلوم (م، ۱۲۵۳ ق) اشاره نمود.
 +
==پانویس==
 
<references />
 
<references />
==متن کتاب اللمعة الدمشقية==
+
==منابع==
[http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/38947/اللمعة-الدمشقية اللمعة الدمشقية]
+
*[https://bookroom.ir/book/47425/%D9%84%D9%85%D8%B9%D9%87-%D8%AF%D9%85%D8%B4%D9%82%DB%8C%D9%87-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87-%D8%AF%D9%88-%D8%AC%D9%84%D8%AF%DB%8C "معرفی کتاب اللمعة الدمشقية"، پاتوق کتاب فردا].
 +
*کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی، محمدرضا ضمیری.
 +
*[http://wikinoor.ir/%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%85%D8%B4%D9%82%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D9%81%D9%82%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A7%D9%85%D9%8A%D8%A9 اللمعة الدمشقية فی فقه الإمامية، ویکی نور].
  
[[رده:منابع فقهی]]
+
{{سنجش کیفی
 +
|سنجش=شده
 +
|شناسه= خوب
 +
|عنوان بندی مناسب= خوب
 +
|کفایت منابع و پی نوشت ها= خوب
 +
|رعایت سطح مخاطب عام= خوب
 +
|رعایت ادبیات دانشنامه ای= خوب
 +
|جامعیت= خوب
 +
|رعایت اختصار= خوب
 +
|سیر منطقی= خوب
 +
|کیفیت پژوهش= خوب
 +
|رده= دارد
 +
}}
 +
[[رده:منابع فقهی]][[رده:منابع فقه شیعه]][[رده:آثار شهید اول]]
 
[[رده:کتابهای درسی حوزه]]
 
[[رده:کتابهای درسی حوزه]]
 +
[[رده: مقاله های مهم]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۹ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۰۹

المعه الدمشقیه.jpg
نویسنده شهید اول
موضوع فقه شیعه
زبان عربی
تعداد جلد ۱

اللمعة الدمشقية

«اللُمعة الدمشقیة فی فقه الإمامیة» تألیف شهید اول (م، ۷۸۶ ق)، کتابی مشتمل بر یک دوره کامل و مختصر فقه شیعه است. این کتاب معتبر و مشهور، مورد توجه خاص فقهاى بزرگ شیعه بوده و به همراه شرحش از شهید ثانی با نام «الروضة البهیة»، جزء کتابهای درسی حوزه‌های علمیه می‌باشد.

مؤلف

«محمد بن مکی عاملی» معروف به «شهید اول» (۷۳۴-۷۸۶ ق)، از فقهای نامدار شیعه در قرن هشتم هجری و شاگرد فخرالمحققین حلی است و خود از اساتید فاضل مقداد سیوری و علی بن خازن حائری می باشد.

برخی از مهمترین آثار او عبارتند از: اللمعة الدمشقیة، ذکرى الشیعة، البیان، الدروس الشرعیه فی فقه الامامیه، الأربعون حدیثا، المزار، الدرة الباهرة من الاصداف الطاهرة و القواعد و الفوائد.

شهید اول در ۵۲ سالگى در دمشق، بر اثر عداوت و حسادت دشمنان شیعه به شهادت رسید.

معرفی کتاب

«اللمعة الدمشقیة» کتابى مختصر و در عین حال شامل یک دوره کامل ابواب فقه شیعه امامیه از طهارت تا دیات است، که به سبک فقه فتوایی نوشته شده و گاهی نیز مباحث استدلالی در آن دیده می شود.

این کتاب از مشهورترین مصنفات شهید اول و معتبرترین متون فقهی شیعه است و به دلیل اختصار و تعابیر روان، همراه با نظم و ترتیب از جایگاه خاصی برخوردار است. از آنجا که شهید اول، ادیب بزرگ و شاعر با ذوقی بوده است، به تعابیر فقهی متداول آن زمان بسنده ننموده، بلکه با دگرگونی در تعابیر فقهی زمان خود و با استفاده از علم معانی و بیان و بکارگیری زیباترین تعابیر، اثری جاودانه را ایجاد نموده است.

شیخ حر عاملى مى نویسد: «شهید یک سال در قلعه شام محبوس بود و کتاب لمعه را در زندان در مدت هفت روز تألیف کرد؛ حال آن که از منابع فقهى غیر از کتاب المختصر النافع تألیف محقق اول (صاحب شرایع)، کتاب دیگرى در نزد وى نبوده است».[۱]

شهید اول در این کتاب، در ابتدا احکام هر باب را ذکر نموده و پس از آن مسائلى که با این احکام ارتباط داشته و سپس مستحبات و مکروهات را بیان نموده است. آن چنانکه در پایان کتاب آمده، تنها نظریات مهم و مشهور از فقها در آن ذکر شده است.

شروح کتاب

از زمان نگارش این کتاب فقهاى بزرگ توجه خاصی به آن داشته و در تألیفات خود به آن استناد نموده اند. همچنین حواشى و شروح متعددى بر این کتاب نگاشته شده است، که از جمله این شروح می توان به «الروضة البهیة» اثر شهید ثانى (م، ۹۶۶ ق)، «شرح لمعه» اثر شیخ على کاشف ‎الغطاء (م، ۱۳۵۳ ق) و «شرح لمعه» اثر سید محمدرضا بن محمد بحرالعلوم (م، ۱۲۵۳ ق) اشاره نمود.

پانویس

  1. امل الآمل، ج ۲، ص ۱۸۳.

منابع