محمد واعظ زاده خراسانى: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۲۱ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
استاد واعظ زاده خراساني در سال 1304 شمسي برابر با 23 [[ذيقعده]] 1343 قمري در شهر [[مشهد]] مقدس در يك خانواده مذهبي وروحاني – كه تا چند نسل از ...
+
'''آیت الله واعظ‌زاده خراسانی''' (۱۳۰۴ - ۱۳۹۵ ش) مفسر و متفکر اسلامی، نخستین دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی و مؤسس دانشگاه مذاهب اسلامی است. آثار قلمی و تحقیقی ایشان در برخی از رشته‌ها، در شمار افتخارات علمی حوزه‌های علمی شیعه است و مورد استفاده‌ی ماندگار دنیای اسلام خواهد بود.
  
 +
{{شناسنامه عالم
 +
||نام کامل = محمد واعظ زاده خراسانی
 +
||تصویر=[[پرونده:Waezzadeh.jpg|220px|center]]
 +
||زادروز =  ۱۳۰۴ شمسی
 +
|زادگاه = [[مشهد]]
 +
|وفات =  ۱۳۹۵ شمسی
 +
|مدفن = مشهد، [[حرم امام رضا علیه السلام]]
 +
|اساتید =  [[سید حسین احمدی طباطبائی بروجردی|آیت الله بروجردی]]، [[امام خمینی]]، [[شیخ مجتبی قزوینی]]، [[علامه طباطبایی]]،...
 +
|شاگردان =
 +
|آثار = تصحیح و تحقیق کتاب «[[المقنع]]»، تحقیق و ترجمة کتاب «الجمل والعقود فی العبادات»،...
 +
}}
 
==ولادت==
 
==ولادت==
 +
استاد محمد واعظ زاده خراسانی در سال ۱۳۰۴ شمسی برابر با ۲۳ ذیقعده ۱۳۴۳ قمری در شهر [[مشهد]] مقدس در یک خانواده مذهبی وروحانی – که تا چند نسل از وعاظ نامی [[خراسان]] بوده‌اند - دیده به جهان گشود.
  
استاد واعظ زاده خراساني در سال 1304 شمسي برابر با 23 ذيقعده 1343 قمري در شهر [[مشهد]] مقدس در يك خانواده مذهبي وروحاني – كه تا چند نسل از وعاظ نامي خراسان بوده‌اند - ديده به جهان گشود.
+
==تحصیلات و اساتید==
  
==تحصیلات==
+
وی پس از گذراندن دوره مکتب خانه ومدرسه در سال ۱۳۱۸ شمسی همراه پدر بزرگوارش مرحوم حاج شیخ مهدی واعظ خراسانی راهی [[نجف]] اشرف شده و تا اواسط سال ۱۳۲۱ در آنجا ادبیات، مقدمات وسطوح ابتدائی [[فقه]] و [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]] را فرا گرفت. در این سال به مشهد مراجعت نمود و در [[حوزه علمیه]] مشهد تحصیلات حوزوی را تا سال ۱۳۲۸ در رشته‌های مختلف [[علوم اسلامی|علوم اسلامی]] اعم از نقلی وعقلی ومعارف ونیز سطوح عالی وبخشهایی از درس خارج فقه و اصول را نزد استادان آن حوزه مانند: آیت الله سید یونس اردبیلی، آیت الله کفائی، آیت الله [[میرزا مهدی اصفهانی]]، آیت الله شیخ هاشم قزوینی، آیت الله [[شیخ مجتبی قزوینی]]، آیت الله حاج شیخ کاظم دامغانی و دیگران طی نمود.
  
وي پس از گذراندن دوره مكتب خانه ومدرسه در سال 1318 شمسي همراه پدر بزرگوارش مرحوم حاج [[شيخ مهدي واعظ خراساني]] راهي [[نجف]] اشرف شده و تا اواسط سال 1321 در آنجا ادبيات، مقدمات وسطوح ابتدائي فقه واصول را فرا گرفت. در اين سال به مشهد مراجعت نمود و در حوزه علميه مشهد تحصيلات حوزوي را تا سال 1328 در رشته‌هاي مختلف علوم اسلامي اعم از نقلي وعقلي ومعارف ونيز سطوح عالي وبخشهايي از درس خارج[[ فقه]] و [[اصول]] را نزد استادان آن حوزه مانند: [[آيت الله سيد يونس اردبيلي]] ، [[آيت الله كفائي]] ، [[آيت الله ميرزا مهدي اصفهاني]] ، [[آيت الله حاج شيخ هاشم قزويني]] ، [[آيت الله حاج شيخ مجتبي قزويني]] ، [[آيت الله حاج شيخ كاظم دامغاني]] و ديگران طي نمود.
+
در شهریور سال ۱۳۲۸ شمسی به [[حوزه علمیه قم]] آمد و طی ١١ سال از درس های استادان بزرگ آن سامان ومراجع تقلید وقت: [[سید حسین احمدی طباطبائی بروجردی|آیت الله بروجردی]]، [[سید محمد حجت کوه کمره ای|آیت الله سید محمد حجت]]، آیت الله [[سید صدرالدین صدر]]، [[سید محمدرضا موسوی گلپایگانی|آیت الله گلپایگانی]]، [[آیت الله محمد علی اراکی|آیت الله اراکی]] و چند سال از درس اصول حضرت [[امام خمینی]](ره) واز درس [[فلسفه]] [[علامه طباطبایی]] استفاده نموده و درعلوم نقلی وعقلی از ایشان اجازه [[اجتهاد]] دریافت کرد. همچنین اجازه نقل [[حدیث|حدیث]] را از شخصیت‌های بزرگ از جمله [[شیخ آقا بزرگ تهرانی|علامه شیخ آقا بزرگ تهرانی]]، علامه سمنانی، آیت الله رامهرمزی و اجازة شفاهی از آیت الله بروجردی اخذ نمود.
 
 
==هجرت به قم==
 
 
 
در شهريور سال 1328 شمسي به [[حوزه علميه قم]] آمد و طي ١١ سال از درس هاي استادان بزرگ آن سامان ومراجع تقليد وقت: آيت الله بروجردي، آيت الله سيد محمد حجت، آيت الله سيد صدر الدين صدر، آيت الله گلپايگاني، آيت الله اراكي و چند سال از درس اصول حضرت امام خميني(ره) واز درس فلسفة علامه طباطبايي استفاده نموده و درعلوم نقلي وعقلي از ايشان اجازه اجتهاد دريافت كرد. همچنين اجازه نقل حديث را از شخصيت‌هاي بزرگ از جمله علامه شيخ آقا بزرگ تهراني، علامه سمناني، آيت الله رامهرمزي و اجازة شفاهي از آيت الله بروجردي اخذ نمود.
 
 
 
==در مخضر آیه الله بروجردی==
 
 
 
وي در حوزه علميه قم در تدوين كتاب «جامع احاديث الشيعه» نزد آيت الله بروجردي شركت داشته است. و نيز ايشان از مؤسسين و نويسندگان مجله قديمي و پربار «درسهايي از مكتب اسلام» بوده وهمراه بزرگان حوزه ـ كه برخي اكنون مرجع تقليد هستند مانند آيت الله مكارم شيرازي، آيت الله اردبيلي، آيت الله نوري همداني - در تنوير افكار مردم خصوصا نسل جوان مي‌كوشيدند.
 
 
 
==تدریس در دانشگاه فردوسی مشهد==
 
 
 
يكي از پربارترين دوره‌هاي زندگي ايشان مربوط به زماني است كه از سال 1339 شمسي به جهت تدريس در دانشگاه فردوسي مشهد از ايشان دعوت به عمل آمد و با تشويق آيت الله شيهد دكتر بهشتي در دانشكده معقول ومنقول سابق (دانشكده الهيات ومعارف اسلامي كنوني) به تدريس مشغول گرديد.
 
  
 
==تدریس علوم اسلامی==
 
==تدریس علوم اسلامی==
  
ايشان در زمينه‌هاي تفسير قرآن، فقه، فقه الحديث، تاريخ تفسير، تاريخ حديث، تاريخ علوم عقلي، تاريخ فقه، قواعد فقه، تاريخ علوم اسلامي، تاريخ اسلام و گاهي فلسفه وكلام به تدريس وارشاد دانشجويان همت گماشت. وسالها به‌عنوان استاد تمام وقت دانشگاه به تربيت نسل جوان اين مرز و بوم پرداخته و تاكنون به اين مهم اشتغال دارد. چندي هم در دانشگاه علوم اسلامي رضوي مشهد ونيز در دانشگاه تربيت مدرس و دانشكدة الهيات دانشگاه تهران تدريس نموده است.
+
یکی از پربارترین دوره‌های زندگی ایشان مربوط به زمانی است که از سال ۱۳۳۹ شمسی به جهت تدریس در دانشگاه فردوسی مشهد از ایشان دعوت به عمل آمد و با تشویق آیت الله [[شهید بهشتی|شیهد دکتر بهشتی]] در دانشکده معقول ومنقول سابق (دانشکده الهیات ومعارف اسلامی کنونی) به تدریس مشغول گردید.
  
وي، همچنين علاوه بر تدريس در حوزه و دانشگاه، به فعاليت‌هاي فرهنگي ديگري اشتغال داشته كه فهرست وار اشاره مي‌شود:
+
ایشان در زمینه‌های [[تفسیر قرآن|تفسیر قرآن]]، [[فقه]]، [[فقه الحدیث|فقه الحدیث]]، [[تاریخ تفسیر|تاریخ تفسیر]]، [[تاریخ حدیث|تاریخ حدیث]]، تاریخ علوم عقلی، [[تاریخ فقه|تاریخ فقه]]، [[قواعد فقهی|قواعد فقه]]، تاریخ علوم اسلامی، [[تاریخ اسلام]] و گاهی [[فلسفه]] و [[کلام]] به تدریس وارشاد دانشجویان همت گماشت وسالها به‌عنوان استاد تمام وقت دانشگاه به تربیت نسل جوان این مرز و بوم اشتغال داشت. چندی هم در دانشگاه علوم اسلامی رضوی مشهد ونیز در [[دانشگاه تربیت مدرس|دانشگاه تربیت مدرس]] و دانشکدة الهیات دانشگاه تهران تدریس نموده است.
  
 
==فعالیت های فرهنگی==
 
==فعالیت های فرهنگی==
  
برگزاري كنگرة هزاره شيخ طوسي در سطح جهاني در سال 1350 شمسي با شركت علما وپيشوايان فرق مختلف اسلامي و عده‌اي از مستشرقين (به مناسبت هزارمين سال ولادت وي)،
+
وی علاوه بر تدریس در حوزه و دانشگاه، به فعالیت‌های فرهنگی دیگری اشتغال داشته که فهرستوار اشاره می‌شود:
  
سرپرستي نشرية دانشگاه الهيات مشهد،
+
وی در حوزه علمیه قم در تدوین کتاب «[[جامع احادیث الشیعه|جامع احادیث الشیعه]]» نزد [[سید حسین احمدی طباطبائی بروجردی|آیت الله بروجردی]] شرکت داشته است.
  
همكاري با مجله آستان قدس رضوي،
+
همچنین ایشان از مؤسسین و نویسندگان مجله قدیمی و پربار «درسهایی از مکتب اسلام» بود وهمراه بزرگان حوزه ـ که برخی اکنون [[مرجعیت|مرجع]] تقلید هستند مانند [[ناصر مکارم شیرازی|آیت الله مکارم شیرازی]]، آیت الله اردبیلی، [[حسین نوری همدانی|آیت الله نوری همدانی]] - در تنویر افکار مردم خصوصا نسل جوان می‌کوشیدند.
  
وبعدها تصدي مسؤوليت ومديريت آن،
+
برگزاری کنگرة هزاره [[شیخ طوسی]] در سطح جهانی در سال ۱۳۵۰ شمسی با شرکت علما وپیشوایان فرق مختلف اسلامی و عده‌ای از مستشرقین (به مناسبت هزارمین سال ولادت وی).
  
شركت در كنگره‌هاي مختلف در داخل و خارج كشور قبل وبعد ازانقلاب اسلامي كه در يكي از همين كنگره‌ها ايجاد «مجمع تقريب» پيشنهاد و با حكم رهبر معظم انقلاب اسلامي دبير كلي آن به عهده وي گذاشته شد، و تا سال 1380 نيز در اين سمت مهم فرهنگي به هدايت فعاليت‌ها واهداف آن همت گماشت.  
+
سرپرستی نشریة دانشگاه الهیات مشهد، و همکاری با مجله آستان قدس رضوی، وبعدها تصدی مسؤولیت ومدیریت آن.  
  
وي اكنون عضو شوراي عالي مجمع جهاني تقريب مذاهب اسلامي است. ايشان از بسياري از كشورهاي اسلامي ديدار نموده و با انديشمندان وشخصيت‌هاي برجستة جهان اسلام تماس حاصل كرده و در كنگره‌ها سخنراني نموده است.
+
شرکت در کنگره‌های مختلف در داخل و خارج کشور قبل و بعد از انقلاب اسلامی که در یکی از همین کنگره‌ها ایجاد «مجمع تقریب» پیشنهاد و با حکم [[سید علی حسینی خامنه ای|رهبر معظم انقلاب اسلامی]] دبیر کلی آن به عهده وی گذاشته شد، و تا سال ۱۳۸۰ نیز در این سمت مهم فرهنگی به هدایت فعالیت‌ها واهداف آن همت گماشت. ایشان از بسیاری از کشورهای اسلامی دیدار نموده و با اندیشمندان وشخصیت‌های برجستة جهان [[اسلام]] تماس حاصل کرده و در کنگره‌ها سخنرانی نموده است. لازم به ذکر است که مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در راه نزدیکی وتقارب میان فرق مختلف اسلامی از جمله [[شیعه|شیعه]] و [[اهل سنت|سنی]] واز بین بردن اختلافات ساختگی و تعصبات نادرست، فعالیت نموده و می‌کوشد میان مسلمین وحدت والفت برقرار نماید.  
  
لازم به ذكر است كه مجمع جهاني تقريب مذاهب اسلامي در راه نزديكي وتقارب ميان فرق مختلف اسلامي از جمله شيعه و سني واز بين بردن اختلافات ساختگي و تعصبات نادرست، فعاليت نموده، مي‌كوشد ميان مسلمين وحدت والفت برقرار نمايد.
+
از سوی این مجمع مجلة رسالة التقریب به اشراف وی به زبان عربی منتشر می‌گردد که حاوی مقالات وسخنرانی‌های عربی ایشان است. همچنین کتاب هائی چند در مرکز تحقیقات قم وابسته به این مجمع با اشراف وی وبعضا با مقدمه ایشان، تألیف و تحقیق گردیده است.
  
از سوي اين مجمع مجلة رسالة التقريب به اشراف وي به زبان عربي منتشر مي‌گردد كه حاوي مقالات وسخنراني‌هاي عربي ايشان است.
+
کما اینکه دانشگاه مذاهب اسلامی با ابتکار و اشراف وی در[[ تهران]] تأسیس گردیده است. استاد واعظ زاده در هیأت‌های امنای دانشگاه مذاهب اسلامی، مدرسةعالی [[شهيد مرتضی مطهرى|شهید مطهری]]، دانشگاه علوم اسلامی رضوی و در شورای عالی کتابخانه ملی عضویت دارد و نیز چندی با سازمان سمت همکاری داشته است و نیز دو گروه قرآن واقتصاد اسلامی در بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی تحت مدیریت وی بود.
  
همچنين كتاب هائي چند در مركز تحقيقات قم وابسته به اين مجمع با اشراف وي وبعضا با مقدمه ايشان، تأليف و تحقيق گرديده است.
+
==آثار علمی==
 +
[[پرونده:Eqtesad.jpg|thumb|left|نصوص فی الاقتصاد الاسلامی کتابا وسنة وفقها - یکی از آثار آیت الله واعظ زاده خراسانى]]
 +
از استاد واعظ زاده خراسانی آثاری چند به رشته تحریر در آمده که به شرح ذیل است:
  
كما اينكه دانشگاه مذاهب اسلامي با ابتكار و اشراف وي در تهران تأسيس گرديده است. استاد واعظ زاده در هيأت‌هاي امناي دانشگاه مذاهب اسلامي، مدرسةعالي شهيد مطهري، دانشگاه علوم اسلامي رضوي و در شوراي عالي كتابخانه ملي عضويت دارد و نيز چندي با سازمان سمت همكاري داشته است و نيز دو گروه قرآن واقتصاد اسلامي در بنياد پژوهش هاي اسلامي آستان قدس رضوي تحت مديريت وي است.
+
۱ ـ تصحیح و تحقیق دو کتاب «[[المقنع]] و [[الهدايه|الهدایة]]» از [[شیخ صدوق]].
  
==آثار علمی==
+
۲ ـ شرکت در تألیف [[جامع احادیث الشیعه|جامع احادیث الشیعه]].
  
از استاد واعظ زاده خراساني آثاري چند به رشته تحرير در آمده كه به شرح ذيل است:
+
۳ـ تحقیق و ترجمة کتاب «الجمل والعقود فی العبادات» از [[شیخ طوسی]].
  
1 ـ تصحيح و تحقيق دو كتاب «المقنع والهداية» از شيخ صدوق.
+
۴ ـ گردآوری، تصحیح وانتشار مقالات کنگره شیخ طوسی درسه جلد و نیز کتاب [[رجال شیخ طوسی|رجال]] و [[فهرست شیخ طوسی|فهرست]] شیخ طوسی از سوی آن کنگره در دو جلد.
  
2 ـ شركت در تأليف جامع احاديث الشيعه.
+
۵ ـ تحریر مقالات فراوان در مجلات مکتب اسلام، نشریه دانشکدة الهیات، نشریه مشکوة به زبان فارسی، و در مجلة الارشاد، رسالة القرآن، رسالة الثقلین، رسالة التقریب به زبان عربی.
  
3ـ تحقيق و ترجمة كتاب «الجمل والعقود في العبادات» از شيخ طوسي.
+
۶ ـ سخنرانی‌ها و تحقیقاتی دربارة استاد مطهری که دریادنامه‌های ایشان و نیز در کتاب «سه گفتار دربارة استاد شهید مطهری» چاپ شده است.
  
4 ـ گردآوري، تصحيح وانتشار مقالات كنگره شيخ طوسي درسه جلد و نيز كتاب رجال... وفهرست شيخ طوسي از سوي آن كنگره در دو جلد.
+
۷ ـ سخنرانی‌ها و مقالات راجع به وحدت و تقریب که بخشی از آنها در کتاب ندای وحدت چاپ شده است.
  
5 ـ تحرير مقالات فراوان در مجلات مكتب اسلام، نشريه دانشكدة الهيات، نشريه مشكوة به زبان فارسي، و در مجلة الارشاد، رسالة القرآن، رسالة الثقلين، رسالة التقريب به زبان عربي.
+
۸ ـ مصاحبه‌های فراوان که بخشی از آنها در کتاب پیام وحدت و ویژه‌‌نامه‌های کنگره‌های وحدت، و مجلة حوزه و ویژه‌نامه‌های [[علامه محمدتقی جعفری|علامه جعفری]] و حضرت آقای فلسفی و جز اینها چاپ شده است.
  
6 ـ سخنراني‌ها و تحقيقاتي دربارة استاد مطهري كه دريادنامه‌هاي ايشان و نيز در كتاب «سه گفتار دربارة استاد شهيد مطهري» چاپ شده است.
+
۹ ـ تقریرات درس اساتید وی در مشهد و قم در فقه و اصول در چند مجلد.
  
7 ـ سخنراني‌ها و مقالات راجع به وحدت و تقريب كه بخشي از آنها در كتاب نداي وحدت چاپ شده است.
+
۱۰ ـ مقالاتی راجع به امام و انقلاب در کتاب امام خمینی وانقلاب اسلامی.
  
8 ـ مصاحبه‌هاي فراوان كه بخشي از آنها در كتاب پيام وحدت و ويژه‌‌نامه‌هاي كنگره‌هاي وحدت، و مجلة حوزه و ويژه‌نامه‌هاي علامه جعفري و حضرت آقاي فلسفي و جز اينها چاپ شده است.
+
۱۱ ـ مقدمه و تقریظ بر کتابهائی چند از جمله مقدمه مفصل سلسلة کتب رجالیة آیت الله بروجردی که زیر نظر استاد واعظ زاده در مشهد چاپ شده است. ونیز مقدمة «الرسائل العشر» از شیخ طوسی که از سوی انتشارات جامعة مدرسین در قم چاپ گردیده است، مقدمات تفسیر هدایت، ترجمه جوامع الجامع فرهنگ لغات [[قرآن]]، فروغ قرآن، امیر المؤمنین اسوة وحدت، کلمات قرآن، وکتاب رسول الله از شیخ ابو زهره وفهرست شیخ طوسی و [[رجال کشی|رجال کشی]] چاپ دانشگاه مشهد به فارسی ومقدمة کتاب قوارع القرآن، ناصریات، کنز العرفان، بدایة المجتهد، المعجم فی فقه لغة القرآن، نصوص فی علوم القرآن، نصوص فی الاقتصاد الاسلامی.
  
9 ـ تقريرات درس اساتيد وي در مشهد و قم در فقه واصول در چند مجلد.
+
۱۲ ـ طرح و مشارکت در تألیف کتاب «المعجم فی فقه لغة القرآن وسر بلاغته» که زیر نظر وی در گروه قرآن بنیاد پژوهشهای اسلامی در دست تألیف ویک جلد از آن چاپ شده و جلد ۲ و ۳ در دست چاپ است.
  
10 ـ مقالاتي راجع به امام و انقلاب در كتاب امام خميني وانقلاب اسلامي.
+
۱۳ ـ طرح ومشارکت در تألیف کتاب «نصوص فی الاقتصاد الاسلامی کتابا وسنة وفقها» که در گروه اقتصاد اسلامی آن بنیاد تألیف وتاکنون ۹ مجلد از آن چاپ شده است وبقیه در شرف چاپ است.
  
11 ـ مقدمه و تقريظ بر كتابهائي چند از جمله مقدمه مفصل سلسلة كتب رجالية آيت الله بروجردي كه زير نظر استاد واعظ زاده در مشهد چاپ شده است. ونيز مقدمة «الرسائل العشر» از شيخ طوسي كه از سوي انتشارات جامعة مدرسين در قم چاپ گرديده است، مقدمات تفسير هدايت، ترجمه جوامع الجامع فرهنگ لغات قرآن، فروغ قرآن، امير المؤمنين اسوة وحدت، كلمات قرآن، وكتاب رسول الله از شيخ ابو زهره وفهرست شيخ طوسي ورجال كشي چاپ دانشگاه مشهد به فارسي ومقدمة كتاب قوارع القرآن، ناصريات، كنز العرفان، بداية المجتهد، المعجم في فقه لغة القرآن، نصوص في علوم القرآن، نصوص في الاقتصاد الاسلامي.
+
۱۴ ـ طرح ومشارکت در تالیف کتاب «نصوص فی علوم القرآن» که در گروه قرآن آن بنیاد در دست تألیف است.
  
12 ـ طرح و مشاركت در تأليف كتاب «المعجم في فقه لغة القرآن وسر بلاغته» كه زير نظر وي در گروه قرآن بنياد پژوهشهاي اسلامي در دست تأليف ويك جلد از آن چاپ شده و جلد 2 و 3 در دست چاپ است.
+
۱۵ ـ گردآوری احادیث [[عترت]] از طرق [[اهل سنت]] با شرکت دیگران که در قم زیر چاپ است.
  
13 ـ طرح ومشاركت در تأليف كتاب «نصوص في الاقتصاد الاسلامي كتابا وسنة وفقها» كه در گروه اقتصاد اسلامي آن بنياد تأليف وتاكنون 9 مجلد از آن چاپ شده است وبقيه در شرف چاپ است.
+
۱۶ ـ کلیاتی در تاریخ فقه که بخشی از آن در مجلة دانشکده الهیات مشهد چاپ گردیده وهمچنان ادامه دارد.
  
14 ـ طرح ومشاركت در تاليف كتاب «نصوص في علوم القرآن» كه در گروه قرآن آن بنياد در دست تأليف است.
+
==وفات==
 +
محمد واعظ زادۀ خراسانی، در سال ۱۳۹۵ در سن ۹۱ سالگی در مشهد مقدس درگذشت و در حرم [[امام رضا]] علیه السلام مدفون شد.  
  
15 ـ گردآوري احاديث عترت از طرق اهل سنت با شركت ديگران كه در قم زير چاپ است.
+
==منابع==
  
16 ـ كلياتي در تاريخ فقه كه بخشي از آن در مجلة دانشكده الهيات مشهد چاپ گرديده وهمچنان ادامه دارد
+
* واعظ زاده خراسانى، سایت رحماء.
  
==منبع==
+
==آرشیو عکس و تصویر==
[http://www.rohama.org/fa/news/27456/استاد-محمد-واعظ-زاده-خراسانى  محمد واعظ زاده خراسانی ، سایت رحماء( بخش دانشنامه شخصیت ها)] بازیابی: نوزدهم مرداد 1394
+
<gallery mode="packed" heights="170">
 +
پرونده:واعظ0 (6).jpg|alt=محمد واعظ زاده خراسانی در کودکی و در کنار پدر|مهدی واعظ زاده خراسانی و محمد واعظ زاده خراسانی
 +
پرونده:واعظ.jpg|از راست: محمدتقی شریعتی، کاظم مدیر شانه‌چی، ناشناس، بدیع‌الزمان فروزانفر، ناشناسان، محمد واعظ زاده خراسانی، ناشناس و [[امام موسی صدر|سید موسی موسوی صدر]]
 +
پرونده:واعظ0 (5).jpg|محمد واعظ زاده خراسانی در جوانی
 +
پرونده:شریعتی (4).jpg|از راست: رشید بیضون، [[سید محمدهادی میلانی|سید محمدهادی حسینی میلانی]]، [[محمدتقی شریعتی]] و محمد واعظ زاده خراسانی
 +
پرونده:واعظ0 (2).jpg|از راست: محمد کلباسی، ناشناس، محمد واعظ زاده خراسانی، [[سید کمال فقیه ایمانی]] و [[محمدرضا مهدوی کنی]]
 +
پرونده:واعظ0 (7).jpg|از راست: [[رضا استادی مقدم]]، ناشناس و محمد واعظ زاده خراسانی
 +
پرونده:واعظ0 (1).jpg|محمد واعظ زاده خراسانی و سید جعفر شهیدی
 +
پرونده:واعظ0 (3).jpg|محمد واعظ زاده خراسانی [[سید مرتضی عسکری|سید مرتضی شریف عسکری]]
 +
پرونده:واعظ0 (4).jpg|تشییع پیکر محمد واعظ زاده خراسانی در [[حرم امام رضا علیه السلام]]
 +
</gallery>
  
[[رده: علمای معاصر]]
+
[[رده:علمای معاصر|واعظ زاده خراسانی،محمد]]
 
[[رده: فقیهان]]
 
[[رده: فقیهان]]
 
[[رده: اصولیون]]
 
[[رده: اصولیون]]
 +
[[رده:مدفونین در حرم امام رضا علیه السلام]]
 +
[[رده:مدفونین در مشهد]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۱ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۰۸

آیت الله واعظ‌زاده خراسانی (۱۳۰۴ - ۱۳۹۵ ش) مفسر و متفکر اسلامی، نخستین دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی و مؤسس دانشگاه مذاهب اسلامی است. آثار قلمی و تحقیقی ایشان در برخی از رشته‌ها، در شمار افتخارات علمی حوزه‌های علمی شیعه است و مورد استفاده‌ی ماندگار دنیای اسلام خواهد بود.

Waezzadeh.jpg
نام کامل محمد واعظ زاده خراسانی
زادروز ۱۳۰۴ شمسی
زادگاه مشهد
وفات ۱۳۹۵ شمسی
مدفن مشهد، حرم امام رضا علیه السلام

Line.png

اساتید

آیت الله بروجردی، امام خمینی، شیخ مجتبی قزوینی، علامه طباطبایی،...


آثار

تصحیح و تحقیق کتاب «المقنع»، تحقیق و ترجمة کتاب «الجمل والعقود فی العبادات»،...

ولادت

استاد محمد واعظ زاده خراسانی در سال ۱۳۰۴ شمسی برابر با ۲۳ ذیقعده ۱۳۴۳ قمری در شهر مشهد مقدس در یک خانواده مذهبی وروحانی – که تا چند نسل از وعاظ نامی خراسان بوده‌اند - دیده به جهان گشود.

تحصیلات و اساتید

وی پس از گذراندن دوره مکتب خانه ومدرسه در سال ۱۳۱۸ شمسی همراه پدر بزرگوارش مرحوم حاج شیخ مهدی واعظ خراسانی راهی نجف اشرف شده و تا اواسط سال ۱۳۲۱ در آنجا ادبیات، مقدمات وسطوح ابتدائی فقه و اصول را فرا گرفت. در این سال به مشهد مراجعت نمود و در حوزه علمیه مشهد تحصیلات حوزوی را تا سال ۱۳۲۸ در رشته‌های مختلف علوم اسلامی اعم از نقلی وعقلی ومعارف ونیز سطوح عالی وبخشهایی از درس خارج فقه و اصول را نزد استادان آن حوزه مانند: آیت الله سید یونس اردبیلی، آیت الله کفائی، آیت الله میرزا مهدی اصفهانی، آیت الله شیخ هاشم قزوینی، آیت الله شیخ مجتبی قزوینی، آیت الله حاج شیخ کاظم دامغانی و دیگران طی نمود.

در شهریور سال ۱۳۲۸ شمسی به حوزه علمیه قم آمد و طی ١١ سال از درس های استادان بزرگ آن سامان ومراجع تقلید وقت: آیت الله بروجردی، آیت الله سید محمد حجت، آیت الله سید صدرالدین صدر، آیت الله گلپایگانی، آیت الله اراکی و چند سال از درس اصول حضرت امام خمینی(ره) واز درس فلسفه علامه طباطبایی استفاده نموده و درعلوم نقلی وعقلی از ایشان اجازه اجتهاد دریافت کرد. همچنین اجازه نقل حدیث را از شخصیت‌های بزرگ از جمله علامه شیخ آقا بزرگ تهرانی، علامه سمنانی، آیت الله رامهرمزی و اجازة شفاهی از آیت الله بروجردی اخذ نمود.

تدریس علوم اسلامی

یکی از پربارترین دوره‌های زندگی ایشان مربوط به زمانی است که از سال ۱۳۳۹ شمسی به جهت تدریس در دانشگاه فردوسی مشهد از ایشان دعوت به عمل آمد و با تشویق آیت الله شیهد دکتر بهشتی در دانشکده معقول ومنقول سابق (دانشکده الهیات ومعارف اسلامی کنونی) به تدریس مشغول گردید.

ایشان در زمینه‌های تفسیر قرآن، فقه، فقه الحدیث، تاریخ تفسیر، تاریخ حدیث، تاریخ علوم عقلی، تاریخ فقه، قواعد فقه، تاریخ علوم اسلامی، تاریخ اسلام و گاهی فلسفه و کلام به تدریس وارشاد دانشجویان همت گماشت وسالها به‌عنوان استاد تمام وقت دانشگاه به تربیت نسل جوان این مرز و بوم اشتغال داشت. چندی هم در دانشگاه علوم اسلامی رضوی مشهد ونیز در دانشگاه تربیت مدرس و دانشکدة الهیات دانشگاه تهران تدریس نموده است.

فعالیت های فرهنگی

وی علاوه بر تدریس در حوزه و دانشگاه، به فعالیت‌های فرهنگی دیگری اشتغال داشته که فهرستوار اشاره می‌شود:

وی در حوزه علمیه قم در تدوین کتاب «جامع احادیث الشیعه» نزد آیت الله بروجردی شرکت داشته است.

همچنین ایشان از مؤسسین و نویسندگان مجله قدیمی و پربار «درسهایی از مکتب اسلام» بود وهمراه بزرگان حوزه ـ که برخی اکنون مرجع تقلید هستند مانند آیت الله مکارم شیرازی، آیت الله اردبیلی، آیت الله نوری همدانی - در تنویر افکار مردم خصوصا نسل جوان می‌کوشیدند.

برگزاری کنگرة هزاره شیخ طوسی در سطح جهانی در سال ۱۳۵۰ شمسی با شرکت علما وپیشوایان فرق مختلف اسلامی و عده‌ای از مستشرقین (به مناسبت هزارمین سال ولادت وی).

سرپرستی نشریة دانشگاه الهیات مشهد، و همکاری با مجله آستان قدس رضوی، وبعدها تصدی مسؤولیت ومدیریت آن.

شرکت در کنگره‌های مختلف در داخل و خارج کشور قبل و بعد از انقلاب اسلامی که در یکی از همین کنگره‌ها ایجاد «مجمع تقریب» پیشنهاد و با حکم رهبر معظم انقلاب اسلامی دبیر کلی آن به عهده وی گذاشته شد، و تا سال ۱۳۸۰ نیز در این سمت مهم فرهنگی به هدایت فعالیت‌ها واهداف آن همت گماشت. ایشان از بسیاری از کشورهای اسلامی دیدار نموده و با اندیشمندان وشخصیت‌های برجستة جهان اسلام تماس حاصل کرده و در کنگره‌ها سخنرانی نموده است. لازم به ذکر است که مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در راه نزدیکی وتقارب میان فرق مختلف اسلامی از جمله شیعه و سنی واز بین بردن اختلافات ساختگی و تعصبات نادرست، فعالیت نموده و می‌کوشد میان مسلمین وحدت والفت برقرار نماید.

از سوی این مجمع مجلة رسالة التقریب به اشراف وی به زبان عربی منتشر می‌گردد که حاوی مقالات وسخنرانی‌های عربی ایشان است. همچنین کتاب هائی چند در مرکز تحقیقات قم وابسته به این مجمع با اشراف وی وبعضا با مقدمه ایشان، تألیف و تحقیق گردیده است.

کما اینکه دانشگاه مذاهب اسلامی با ابتکار و اشراف وی درتهران تأسیس گردیده است. استاد واعظ زاده در هیأت‌های امنای دانشگاه مذاهب اسلامی، مدرسةعالی شهید مطهری، دانشگاه علوم اسلامی رضوی و در شورای عالی کتابخانه ملی عضویت دارد و نیز چندی با سازمان سمت همکاری داشته است و نیز دو گروه قرآن واقتصاد اسلامی در بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی تحت مدیریت وی بود.

آثار علمی

نصوص فی الاقتصاد الاسلامی کتابا وسنة وفقها - یکی از آثار آیت الله واعظ زاده خراسانى

از استاد واعظ زاده خراسانی آثاری چند به رشته تحریر در آمده که به شرح ذیل است:

۱ ـ تصحیح و تحقیق دو کتاب «المقنع و الهدایة» از شیخ صدوق.

۲ ـ شرکت در تألیف جامع احادیث الشیعه.

۳ـ تحقیق و ترجمة کتاب «الجمل والعقود فی العبادات» از شیخ طوسی.

۴ ـ گردآوری، تصحیح وانتشار مقالات کنگره شیخ طوسی درسه جلد و نیز کتاب رجال و فهرست شیخ طوسی از سوی آن کنگره در دو جلد.

۵ ـ تحریر مقالات فراوان در مجلات مکتب اسلام، نشریه دانشکدة الهیات، نشریه مشکوة به زبان فارسی، و در مجلة الارشاد، رسالة القرآن، رسالة الثقلین، رسالة التقریب به زبان عربی.

۶ ـ سخنرانی‌ها و تحقیقاتی دربارة استاد مطهری که دریادنامه‌های ایشان و نیز در کتاب «سه گفتار دربارة استاد شهید مطهری» چاپ شده است.

۷ ـ سخنرانی‌ها و مقالات راجع به وحدت و تقریب که بخشی از آنها در کتاب ندای وحدت چاپ شده است.

۸ ـ مصاحبه‌های فراوان که بخشی از آنها در کتاب پیام وحدت و ویژه‌‌نامه‌های کنگره‌های وحدت، و مجلة حوزه و ویژه‌نامه‌های علامه جعفری و حضرت آقای فلسفی و جز اینها چاپ شده است.

۹ ـ تقریرات درس اساتید وی در مشهد و قم در فقه و اصول در چند مجلد.

۱۰ ـ مقالاتی راجع به امام و انقلاب در کتاب امام خمینی وانقلاب اسلامی.

۱۱ ـ مقدمه و تقریظ بر کتابهائی چند از جمله مقدمه مفصل سلسلة کتب رجالیة آیت الله بروجردی که زیر نظر استاد واعظ زاده در مشهد چاپ شده است. ونیز مقدمة «الرسائل العشر» از شیخ طوسی که از سوی انتشارات جامعة مدرسین در قم چاپ گردیده است، مقدمات تفسیر هدایت، ترجمه جوامع الجامع فرهنگ لغات قرآن، فروغ قرآن، امیر المؤمنین اسوة وحدت، کلمات قرآن، وکتاب رسول الله از شیخ ابو زهره وفهرست شیخ طوسی و رجال کشی چاپ دانشگاه مشهد به فارسی ومقدمة کتاب قوارع القرآن، ناصریات، کنز العرفان، بدایة المجتهد، المعجم فی فقه لغة القرآن، نصوص فی علوم القرآن، نصوص فی الاقتصاد الاسلامی.

۱۲ ـ طرح و مشارکت در تألیف کتاب «المعجم فی فقه لغة القرآن وسر بلاغته» که زیر نظر وی در گروه قرآن بنیاد پژوهشهای اسلامی در دست تألیف ویک جلد از آن چاپ شده و جلد ۲ و ۳ در دست چاپ است.

۱۳ ـ طرح ومشارکت در تألیف کتاب «نصوص فی الاقتصاد الاسلامی کتابا وسنة وفقها» که در گروه اقتصاد اسلامی آن بنیاد تألیف وتاکنون ۹ مجلد از آن چاپ شده است وبقیه در شرف چاپ است.

۱۴ ـ طرح ومشارکت در تالیف کتاب «نصوص فی علوم القرآن» که در گروه قرآن آن بنیاد در دست تألیف است.

۱۵ ـ گردآوری احادیث عترت از طرق اهل سنت با شرکت دیگران که در قم زیر چاپ است.

۱۶ ـ کلیاتی در تاریخ فقه که بخشی از آن در مجلة دانشکده الهیات مشهد چاپ گردیده وهمچنان ادامه دارد.

وفات

محمد واعظ زادۀ خراسانی، در سال ۱۳۹۵ در سن ۹۱ سالگی در مشهد مقدس درگذشت و در حرم امام رضا علیه السلام مدفون شد.

منابع

  • واعظ زاده خراسانى، سایت رحماء.

آرشیو عکس و تصویر