آیه تبدیل: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز
جز (مهدی موسوی صفحهٔ آيه تبديل را به آیه تبدیل منتقل کرد)
 
(۲ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
آیه 101 [[سوره نحل]]/ 16 به تبدیل و جایگزینى آیه اى به جاى آیه دیگر اشاره دارد؛ از همین رو، برخى آن را «آیه تبدیل» و بعضى «آیه تبدّل» گفته اند.<ref> الناسخ والمنسوخ فى القرآن، النحّاس، ص 16؛ الرأى الصواب فى منسوخ الكتاب، ص 26؛ كتاب النكاح، شیخ انصارى، ص 144.</ref>
+
برخى آیه 101 [[سوره نحل]] را که به تبدیل و جایگزینى آیه‌اى از [[قرآن]] به جاى [[آیه]] دیگر اشاره دارد، «آیه تبدیل» یا «آیه تبدّل» گفته‌اند.<ref> الناسخ والمنسوخ فى القرآن، النحّاس، ص 16؛ الرأى الصواب فى منسوخ الكتاب، ص 26؛ كتاب النكاح، شیخ انصارى، ص 144.</ref>
  
{{قرآن در قاب|«و إِذا بَدّلنا ءَايةً مَكانَ ءَايةٍ واللّهُ أَعلَمُ بِما ينزّلُ قَالوا إِنّما أنتَ مُفترٍ بَل أَكثرُهُم لَايعلَمون»|سوره=16|آیه=101}}
+
{{قرآن در قاب|«و إِذا بَدّلنا ءَايةً مَكانَ ءَايةٍ واللّهُ أَعلَمُ بِما ينزّلُ قَالوا إِنّما أنتَ مُفترٍ بَل أَكثرُهُم لَايعلَمون»|سوره=16|آیه=101|ترجمه=و هنگامی که آیه ای را [که در بردارنده حکم جدیدی است] جایگزین آیه دیگر می کنیم، در حالی که خدا به آنچه نازل می کند داناتر است، مخالفان می گویند: تو فقط [بر خدا] دروغ می بندی! [چنین نیست که می گویند] بلکه بیشترشان [اسرار تبدیلِ احکام را] نمی‌دانند.}}
  
در شأن نزول این آیه آورده اند كه هرگاه آیه اى نسخ مى شد، كافران  مى گفتند: محمد، اصحاب خویش را به تمسخر گرفته، امروز به چیزى فرمان مى دهد و فردا از آن نهى مى كند و چیز آسان ترى را مى خواهد.<ref> الكشّاف، ج 2، ص 634؛ روض الجنان، ج 12، ص 97.</ref>
+
در [[شأن نزول]] این آیه از [[ابن عباس]] نقل کرده اند كه مشرکان بهانه‌جو، هنگامی که آیه‌ای نازل می‌شد و دستور سختی در آن بود و سپس آیه دیگری می‌آمد و دستور آسانتری در آن بود، می‌گفتند: [[محمد]] اصحاب خود را مسخره می‌کند، امروز به چیزی دستور می‌دهد و فردا از همان نهی می‌کند و چیز آسان ترى را مى خواهد، اینها نشان می‌دهد که محمد همه را از پیش خود می‌گوید، نه از ناحیه خدا؛ در این هنگام آیه فوق نازل شد و به آنها پاسخ گفت.<ref> تفسیر الكشّاف، ج 2، ص 634؛ روض الجنان، ج 12، ص 97.</ref>
  
[[قرآن]] در این آیه مى گوید: آن ها نمى فهمیدند كه مقصود از نسخ، مصلحت است نه راحتى یا مشقّت و این نیز در اختیار خدا است كه آیه اى را با آیه اى دیگر نسخ كند و مردم را نرسد كه به وسیله قیاس، اجماع و امثال آن، آیه اى از قرآن را نسخ كنند.<ref> الكشّاف، ج 2، ص 634.</ref>
+
[[قرآن]] در این آیه مى گوید: آنها نمى فهمیدند كه مقصود از [[نسخ]]، مصلحت است نه راحتى یا مشقّت و این نیز در اختیار خدا است كه آیه اى را با آیه اى دیگر نسخ كند و مردم را نرسد كه به وسیله [[قیاس]]، [[اجماع]] و امثال آن، آیه اى از قرآن را نسخ كنند.<ref> الكشّاف، ج 2، ص 634.</ref> آری، آنها نمی‌دانند که قرآن در پی ساختن یک جامعه انسانی است، جامعه‌ای پیشرو با معنویت عالی. با این حال بدیهی است که این نسخه الهی گاهی نیاز به تبدیل و تعویض دارد.
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
سطر ۱۱: سطر ۱۱:
  
 
==منابع==
 
==منابع==
* علی خراسانی، دائرة‌المعارف قرآن كریم، جلد1، ص376.
+
* [[دائرة المعارف قرآن کریم]]، علی خراسانی، ج1، ص376.
 
+
*[[برگزیده تفسیر نمونه (کتاب)|برگزیده تفسیر نمونه]]، ج2، ص599.
 
{{قرآن}}
 
{{قرآن}}
  
 
[[رده:آیه‌های با عناوین خاص]]
 
[[رده:آیه‌های با عناوین خاص]]
 
[[رده:آیات سوره نحل]]
 
[[رده:آیات سوره نحل]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۰ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۰۷

برخى آیه 101 سوره نحل را که به تبدیل و جایگزینى آیه‌اى از قرآن به جاى آیه دیگر اشاره دارد، «آیه تبدیل» یا «آیه تبدّل» گفته‌اند.[۱]

مشاهده آیه در سوره

«و إِذا بَدّلنا ءَايةً مَكانَ ءَايةٍ واللّهُ أَعلَمُ بِما ينزّلُ قَالوا إِنّما أنتَ مُفترٍ بَل أَكثرُهُم لَايعلَمون»

و هنگامی که آیه ای را [که در بردارنده حکم جدیدی است] جایگزین آیه دیگر می کنیم، در حالی که خدا به آنچه نازل می کند داناتر است، مخالفان می گویند: تو فقط [بر خدا] دروغ می بندی! [چنین نیست که می گویند] بلکه بیشترشان [اسرار تبدیلِ احکام را] نمی‌دانند.

مشاهده آیه در سوره


در شأن نزول این آیه از ابن عباس نقل کرده اند كه مشرکان بهانه‌جو، هنگامی که آیه‌ای نازل می‌شد و دستور سختی در آن بود و سپس آیه دیگری می‌آمد و دستور آسانتری در آن بود، می‌گفتند: محمد اصحاب خود را مسخره می‌کند، امروز به چیزی دستور می‌دهد و فردا از همان نهی می‌کند و چیز آسان ترى را مى خواهد، اینها نشان می‌دهد که محمد همه را از پیش خود می‌گوید، نه از ناحیه خدا؛ در این هنگام آیه فوق نازل شد و به آنها پاسخ گفت.[۲]

قرآن در این آیه مى گوید: آنها نمى فهمیدند كه مقصود از نسخ، مصلحت است نه راحتى یا مشقّت و این نیز در اختیار خدا است كه آیه اى را با آیه اى دیگر نسخ كند و مردم را نرسد كه به وسیله قیاس، اجماع و امثال آن، آیه اى از قرآن را نسخ كنند.[۳] آری، آنها نمی‌دانند که قرآن در پی ساختن یک جامعه انسانی است، جامعه‌ای پیشرو با معنویت عالی. با این حال بدیهی است که این نسخه الهی گاهی نیاز به تبدیل و تعویض دارد.

پانویس

  1. الناسخ والمنسوخ فى القرآن، النحّاس، ص 16؛ الرأى الصواب فى منسوخ الكتاب، ص 26؛ كتاب النكاح، شیخ انصارى، ص 144.
  2. تفسیر الكشّاف، ج 2، ص 634؛ روض الجنان، ج 12، ص 97.
  3. الكشّاف، ج 2، ص 634.

منابع

قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن (اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن