آیه عدد مقاتلین: تفاوت بین نسخه‌ها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
|||
| (۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | آیه 65 | + | برخی آیه 65 [[سوره انفال]] به همراه آیه 66 آن را، «آیه عدد مُقاتلین»<ref> التمهید فی علوم القرآن، ج 2، ص 303.</ref> یا «آیه تخفیف»<ref> البیان فی تفسیر القرآن، ص 351.</ref> نام نهاده‌اند: |
| − | + | {{قرآن در قاب|«يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ حَرِّضِ الْمُؤْمِنِينَ عَلَى الْقِتَالِ إِن يَكُن مِّنكُمْ عِشْرُونَ صَابِرُونَ يَغْلِبُواْ مِئَتَيْنِ وَإِن يَكُن مِّنكُم مِّئَةٌ يَغْلِبُواْ أَلْفًا مِّنَ الَّذِينَ كَفَرُواْ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لاَّ يَفْقَهُونَ * الآنَ خَفَّفَ اللّهُ عَنكُمْ وَ عَلِمَ أَنَّ فِيكُمْ ضَعْفًا فَإِن يَكُن مِّنكُم مِّئَةٌ صَابِرَةٌ يَغْلِبُواْ مِئَتَيْنِ وَ إِن يَكُن مِّنكُمْ أَلْفٌ يَغْلِبُواْ أَلْفَيْنِ بِإِذْنِ اللّهِ وَاللّهُ مَعَ الصَّابِرِينَ»|سوره=8|آیه=65|ترجمه=ای پیامبر! مؤمنان را به جنگ برانگیز که اگر از شما بیست نفر صابر باشند بر دویست نفر چیره می شوند، و اگر از شما صد نفر [صابر] باشند بر هزار نفر از کافران چیره می شوند؛ زیرا آنان گروهی هستند [که حقایق توحید و قدرت خدا را] نمی فهمند. * اکنون خدا به شما تخفیف داد و معلوم داشت که در شما ضعفی هست؛ بنابراین اگر از شما صد نفر صابر باشند بر دویست نفر چیره می شوند، و اگر هزار نفر [صابر] باشند، به فرمان خدا بر دو هزار نفر چیره می شوند؛ و خدا با صابران است.}} | |
| − | + | [[ابن عباس]] گوید: هنگامى که واجب گردید هر یک نفر مسلمان در جنگ باید در مقابل ده نفر ایستادگى نماید، این امر بر مسلمین گران آمد و بر آنان دشوار بود. سپس خداوند حکم مزبور را برداشت و دستور فرمود که هر یک نفر مسلم در مقابل دو نفر در جنگ مقابله نماید و این آیه نازل گردید.<ref>مسند اسحاق بن راهویه.</ref> | |
| − | + | خداوند در [[آیه]] نخست از [[پیامبر اسلام|پیامبر]] صلی الله علیه وآله مى‌خواهد كه مؤمنان را به جنگ تحریك كند و وعده مى‌دهد كه اگر بیست مؤمن شكیبا باشند، بر دویست كافر پیروز مى‌شوند و اگر صد مؤمن باشند بر هزار نفر غلبه مى‌یابند. و در آیه بعد مى‌گوید: اكنون خداوند تكلیف شما را تخفیف داد و دانست كه در میان شما سستى و ناتوانى وجود دارد؛ پس اگر از شما صد تن شكیبا باشند، بر دویست تن پیروز مى‌شوند و اگر از شما هزار تن باشند، بر دو هزار تن چیره مى‌شوند. | |
| − | گروهى از مفسران، آیه دوم را ناسخ آیه اول شمرده‌اند؛<ref> روض الجنان، ج 9، ص 146.</ref> ولى برخى، | + | گروهى از مفسران، آیه دوم را [[ناسخ و منسوخ|ناسخ]] آیه اول شمرده‌اند؛<ref> روض الجنان، ج 9، ص 146.</ref> ولى برخى، [[نسخ]] را نپذیرفته و گفته‌اند: هر یك از این دو آیه، مورد معین دارد. هنگامى كه مسلمانان گرفتار ضعف و سستى شوند، مقیاسِ سنجش، همان نسبت دو برابر است (آیه دوم)؛ ولى وقتى افراد قوى [[ایمان]] و ورزیده همانند بسیارى از رزمندگان [[جنگ بدر]] باشند، این نسبت تا ده برابر افزایش مى‌یابد (آیه اول)؛ بنابراین، احكام متفاوت اين آيه و آيه‌ى قبل، در ارتباط با دو گروه مختلف و در شرايط متفاوت است، نه اينكه حكم اوّل نسخ و باطل شده باشد.<ref> تفسیر نمونه، ج 7، ص 238.</ref> |
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| − | <references/> | + | <references /> |
==منابع== | ==منابع== | ||
| − | * علی خراسانی، | + | |
| + | *[[دائرة المعارف قرآن کریم]]، علی خراسانی، ج1، ص392. | ||
| + | *[[نمونه بينات در شأن نزول آيات]]، محمدباقر محقق، ص392-393. | ||
{{قرآن}} | {{قرآن}} | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۳ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۳۵
برخی آیه 65 سوره انفال به همراه آیه 66 آن را، «آیه عدد مُقاتلین»[۱] یا «آیه تخفیف»[۲] نام نهاده‌اند:
ابن عباس گوید: هنگامى که واجب گردید هر یک نفر مسلمان در جنگ باید در مقابل ده نفر ایستادگى نماید، این امر بر مسلمین گران آمد و بر آنان دشوار بود. سپس خداوند حکم مزبور را برداشت و دستور فرمود که هر یک نفر مسلم در مقابل دو نفر در جنگ مقابله نماید و این آیه نازل گردید.[۳]
خداوند در آیه نخست از پیامبر صلی الله علیه وآله مى‌خواهد كه مؤمنان را به جنگ تحریك كند و وعده مى‌دهد كه اگر بیست مؤمن شكیبا باشند، بر دویست كافر پیروز مى‌شوند و اگر صد مؤمن باشند بر هزار نفر غلبه مى‌یابند. و در آیه بعد مى‌گوید: اكنون خداوند تكلیف شما را تخفیف داد و دانست كه در میان شما سستى و ناتوانى وجود دارد؛ پس اگر از شما صد تن شكیبا باشند، بر دویست تن پیروز مى‌شوند و اگر از شما هزار تن باشند، بر دو هزار تن چیره مى‌شوند.
گروهى از مفسران، آیه دوم را ناسخ آیه اول شمرده‌اند؛[۴] ولى برخى، نسخ را نپذیرفته و گفته‌اند: هر یك از این دو آیه، مورد معین دارد. هنگامى كه مسلمانان گرفتار ضعف و سستى شوند، مقیاسِ سنجش، همان نسبت دو برابر است (آیه دوم)؛ ولى وقتى افراد قوى ایمان و ورزیده همانند بسیارى از رزمندگان جنگ بدر باشند، این نسبت تا ده برابر افزایش مى‌یابد (آیه اول)؛ بنابراین، احكام متفاوت اين آيه و آيه‌ى قبل، در ارتباط با دو گروه مختلف و در شرايط متفاوت است، نه اينكه حكم اوّل نسخ و باطل شده باشد.[۵]
پانویس
منابع
- دائرة المعارف قرآن کریم، علی خراسانی، ج1، ص392.
- نمونه بينات در شأن نزول آيات، محمدباقر محقق، ص392-393.
