آیه تبدیل: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (مهدی موسوی صفحهٔ آيه تبديل را به آیه تبدیل منتقل کرد)
 
(۳ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
===آیه تبدیل===
+
برخى آیه 101 [[سوره نحل]] را که به تبدیل و جایگزینى آیه‌اى از [[قرآن]] به جاى [[آیه]] دیگر اشاره دارد، «آیه تبدیل» یا «آیه تبدّل» گفته‌اند.<ref> الناسخ والمنسوخ فى القرآن، النحّاس، ص 16؛ الرأى الصواب فى منسوخ الكتاب، ص 26؛ كتاب النكاح، شیخ انصارى، ص 144.</ref>
  
آیه 101 [[سوره نحل]]/ 16 به تبدیل و جایگزینى آیه اى به جاى آیه دیگر اشاره دارد؛ از همین رو، برخى آن را «آیه تبدیل» و بعضى «آیه تبدّل» گفته اند.<ref> الناسخ والمنسوخ فى القرآن، النحّاس، ص 16؛ الرأى الصواب فى منسوخ الكتاب، ص 26؛ كتاب النكاح، شیخ انصارى، ص 144.</ref>
+
{{قرآن در قاب|«و إِذا بَدّلنا ءَايةً مَكانَ ءَايةٍ واللّهُ أَعلَمُ بِما ينزّلُ قَالوا إِنّما أنتَ مُفترٍ بَل أَكثرُهُم لَايعلَمون»|سوره=16|آیه=101|ترجمه=و هنگامی که آیه ای را [که در بردارنده حکم جدیدی است] جایگزین آیه دیگر می کنیم، در حالی که خدا به آنچه نازل می کند داناتر است، مخالفان می گویند: تو فقط [بر خدا] دروغ می بندی! [چنین نیست که می گویند] بلکه بیشترشان [اسرار تبدیلِ احکام را] نمی‌دانند.}}
  
{{قرآن در قاب|«و إِذا بَدّلنا ءَايةً مَكانَ ءَايةٍ واللّهُ أَعلَمُ بِما ينزّلُ قَالوا إِنّما أنتَ مُفترٍ بَل أَكثرُهُم لَايعلَمون»|سوره=16|آیه=101}}
+
در [[شأن نزول]] این آیه از [[ابن عباس]] نقل کرده اند كه مشرکان بهانه‌جو، هنگامی که آیه‌ای نازل می‌شد و دستور سختی در آن بود و سپس آیه دیگری می‌آمد و دستور آسانتری در آن بود، می‌گفتند: [[محمد]] اصحاب خود را مسخره می‌کند، امروز به چیزی دستور می‌دهد و فردا از همان نهی می‌کند و چیز آسان ترى را مى خواهد، اینها نشان می‌دهد که محمد همه را از پیش خود می‌گوید، نه از ناحیه خدا؛ در این هنگام آیه فوق نازل شد و به آنها پاسخ گفت.<ref> تفسیر الكشّاف، ج 2، ص 634؛ روض الجنان، ج 12، ص 97.</ref>
  
در شأن نزول این آیه آورده اند كه هرگاه آیه اى نسخ مى شد، كافران  مى گفتند: محمد، اصحاب خویش را به تمسخر گرفته، امروز به چیزى فرمان مى دهد و فردا از آن نهى مى كند و چیز آسان ترى را مى خواهد.<ref> الكشّاف، ج 2، ص 634؛ روض الجنان، ج 12، ص 97.</ref>
+
[[قرآن]] در این آیه مى گوید: آنها نمى فهمیدند كه مقصود از [[نسخ]]، مصلحت است نه راحتى یا مشقّت و این نیز در اختیار خدا است كه آیه اى را با آیه اى دیگر نسخ كند و مردم را نرسد كه به وسیله [[قیاس]]، [[اجماع]] و امثال آن، آیه اى از قرآن را نسخ كنند.<ref> الكشّاف، ج 2، ص 634.</ref> آری، آنها نمی‌دانند که قرآن در پی ساختن یک جامعه انسانی است، جامعه‌ای پیشرو با معنویت عالی. با این حال بدیهی است که این نسخه الهی گاهی نیاز به تبدیل و تعویض دارد.
 
 
[[قرآن]] در این آیه مى گوید: آن ها نمى فهمیدند كه مقصود از نسخ، مصلحت است نه راحتى یا مشقّت و این نیز در اختیار خدا است كه آیه اى را با آیه اى دیگر نسخ كند و مردم را نرسد كه به وسیله قیاس، اجماع و امثال آن، آیه اى از قرآن را نسخ كنند.<ref> الكشّاف، ج 2، ص 634.</ref>
 
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
سطر ۱۳: سطر ۱۱:
  
 
==منابع==
 
==منابع==
* علی خراسانی، دائرة‌المعارف قرآن كریم، جلد1، ص376.
+
* [[دائرة المعارف قرآن کریم]]، علی خراسانی، ج1، ص376.
 
+
*[[برگزیده تفسیر نمونه (کتاب)|برگزیده تفسیر نمونه]]، ج2، ص599.
 
{{قرآن}}
 
{{قرآن}}
  
 
[[رده:آیه‌های با عناوین خاص]]
 
[[رده:آیه‌های با عناوین خاص]]
 
[[رده:آیات سوره نحل]]
 
[[رده:آیات سوره نحل]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۰ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۰۷

برخى آیه 101 سوره نحل را که به تبدیل و جایگزینى آیه‌اى از قرآن به جاى آیه دیگر اشاره دارد، «آیه تبدیل» یا «آیه تبدّل» گفته‌اند.[۱]

مشاهده آیه در سوره

«و إِذا بَدّلنا ءَايةً مَكانَ ءَايةٍ واللّهُ أَعلَمُ بِما ينزّلُ قَالوا إِنّما أنتَ مُفترٍ بَل أَكثرُهُم لَايعلَمون»

و هنگامی که آیه ای را [که در بردارنده حکم جدیدی است] جایگزین آیه دیگر می کنیم، در حالی که خدا به آنچه نازل می کند داناتر است، مخالفان می گویند: تو فقط [بر خدا] دروغ می بندی! [چنین نیست که می گویند] بلکه بیشترشان [اسرار تبدیلِ احکام را] نمی‌دانند.

مشاهده آیه در سوره


در شأن نزول این آیه از ابن عباس نقل کرده اند كه مشرکان بهانه‌جو، هنگامی که آیه‌ای نازل می‌شد و دستور سختی در آن بود و سپس آیه دیگری می‌آمد و دستور آسانتری در آن بود، می‌گفتند: محمد اصحاب خود را مسخره می‌کند، امروز به چیزی دستور می‌دهد و فردا از همان نهی می‌کند و چیز آسان ترى را مى خواهد، اینها نشان می‌دهد که محمد همه را از پیش خود می‌گوید، نه از ناحیه خدا؛ در این هنگام آیه فوق نازل شد و به آنها پاسخ گفت.[۲]

قرآن در این آیه مى گوید: آنها نمى فهمیدند كه مقصود از نسخ، مصلحت است نه راحتى یا مشقّت و این نیز در اختیار خدا است كه آیه اى را با آیه اى دیگر نسخ كند و مردم را نرسد كه به وسیله قیاس، اجماع و امثال آن، آیه اى از قرآن را نسخ كنند.[۳] آری، آنها نمی‌دانند که قرآن در پی ساختن یک جامعه انسانی است، جامعه‌ای پیشرو با معنویت عالی. با این حال بدیهی است که این نسخه الهی گاهی نیاز به تبدیل و تعویض دارد.

پانویس

  1. الناسخ والمنسوخ فى القرآن، النحّاس، ص 16؛ الرأى الصواب فى منسوخ الكتاب، ص 26؛ كتاب النكاح، شیخ انصارى، ص 144.
  2. تفسیر الكشّاف، ج 2، ص 634؛ روض الجنان، ج 12، ص 97.
  3. الكشّاف، ج 2، ص 634.

منابع

قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن (اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن