فاتق (اسم الله): تفاوت بین نسخهها
(صفحهای جدید حاوی '{{مدخل دائرة المعارف|فرهنگ قرآن}} {{الگو:نیازمند ویرایش فنی}} اين صفت فعلى خداو...' ایجاد کرد) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
||
| (۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | + | صفت '''«فاتق»''' به معناى شکافنده، یک بار به صورت فعلى برای [[خداوند]] سبحان در [[قرآن]] آمده است:<ref>اسماء و صفات الهى فقط در قرآن، ج۲، ص۱۰۴۸.</ref> | |
| − | {{ | + | {{متن قرآن|«أَوَلَمْ يَرَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ كَانَتَا رَتْقًا '''فَفَتَقْنَاهُمَا''' وَ جَعَلْنا مِنَ الْماءِ كُلَّ شَيْءٍ حَيٍّ أَ فَلا يُؤْمِنُونَ»}}. ([[سوره انبیاء]]/۳۰) آيا (كافران) نمىبينند كه آسمانها و زمين بهم بسته بودند، پس ما آن دو را از يكديگر باز كرديم و هر چيز زنده را از آب پديد آورديم. آيا (با اين همه) باز ايمان نمىآورند؟ |
| − | + | در اينكه مراد از بسته بودن آسمانها و زمين (رَتْقاً) و سپس باز شدن آنها (فَفَتَقْناهُما) چيست، اقوالى ذكر شده است: | |
| − | + | *الف: زمين و آسمان در آغاز خلقت، يک چيز بودند و آن، تودهى عظيمى از گازها بود، سپس بر اثر انفجارات درونى و حركتها، تدريجاً از هم جدا شدند. | |
| − | + | *ب: موادّ اصلى آسمان و زمين در ابتدا يكى بوده است، ولى با گذشت زمان، شكل جديدى پيدا كردهاند. | |
| − | + | *ج: مراد از بسته بودن آسمان، نباريدن و منظور از بسته بودن زمين، گياه نداشتن است، خداوند آنها را گشود، از آسمان باران نازل كرد و از زمين گياهان را روياند.<ref>تفسیر نمونه، ذیل آیه ۳۰ سوره انبیاء.</ref> | |
| + | این صفت الهى به صورت اسمى نیز در [[دعای جوشن کبیر]] آمده است: «اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِاسْمِک یا خَالِقُ یا رَازِقُ یا نَاطِقُ یا صَادِقُ یا فَالِقُ یا فَارِقُ یا '''فَاتِقُ''' یا رَاتِقُ یا سَابِقُ یا سَامِق».<ref>دعای جوشن کبیر، بند ۶۱، مصباح کفعمی، ص ۲۴۷.</ref> | ||
| + | |||
| + | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
| − | + | ==منابع== | |
| − | == منابع == | + | *[[فرهنگ قرآن]]، اکبر هاشمی رفسنجانی، ج۲۱، ص۴۹۹. |
| − | + | *[[تفسیر نمونه]]، آیتالله ناصر مکارم شیرازی. | |
| − | + | {{قرآن}} | |
| − | + | [[رده:واژگان قرآنی]] | |
[[رده:اسماء و صفات الهی]] | [[رده:اسماء و صفات الهی]] | ||
| − | |||
نسخهٔ کنونی تا ۳۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۷:۱۳
صفت «فاتق» به معناى شکافنده، یک بار به صورت فعلى برای خداوند سبحان در قرآن آمده است:[۱]
«أَوَلَمْ يَرَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ كَانَتَا رَتْقًا فَفَتَقْنَاهُمَا وَ جَعَلْنا مِنَ الْماءِ كُلَّ شَيْءٍ حَيٍّ أَ فَلا يُؤْمِنُونَ». (سوره انبیاء/۳۰) آيا (كافران) نمىبينند كه آسمانها و زمين بهم بسته بودند، پس ما آن دو را از يكديگر باز كرديم و هر چيز زنده را از آب پديد آورديم. آيا (با اين همه) باز ايمان نمىآورند؟
در اينكه مراد از بسته بودن آسمانها و زمين (رَتْقاً) و سپس باز شدن آنها (فَفَتَقْناهُما) چيست، اقوالى ذكر شده است:
- الف: زمين و آسمان در آغاز خلقت، يک چيز بودند و آن، تودهى عظيمى از گازها بود، سپس بر اثر انفجارات درونى و حركتها، تدريجاً از هم جدا شدند.
- ب: موادّ اصلى آسمان و زمين در ابتدا يكى بوده است، ولى با گذشت زمان، شكل جديدى پيدا كردهاند.
- ج: مراد از بسته بودن آسمان، نباريدن و منظور از بسته بودن زمين، گياه نداشتن است، خداوند آنها را گشود، از آسمان باران نازل كرد و از زمين گياهان را روياند.[۲]
این صفت الهى به صورت اسمى نیز در دعای جوشن کبیر آمده است: «اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِاسْمِک یا خَالِقُ یا رَازِقُ یا نَاطِقُ یا صَادِقُ یا فَالِقُ یا فَارِقُ یا فَاتِقُ یا رَاتِقُ یا سَابِقُ یا سَامِق».[۳]
پانویس
منابع
- فرهنگ قرآن، اکبر هاشمی رفسنجانی، ج۲۱، ص۴۹۹.
- تفسیر نمونه، آیتالله ناصر مکارم شیرازی.
