کتاب المعقبین من ولد الإمام أمیرالمؤمنین (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
|||
| (۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | + | '''«کتاب المُعقّبین من وُلد الإمام أمیرالمؤمنین»'''، تألیف یحیى بن الحسن العقیقى (م، ۲۷۷ ق)، کتابی درباره انساب و اعقاب آل [[ابوطالب علیه السلام|ابیطالب]]، به ویژه [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|حضرت على]] (علیه‌السلام) و فرزندان ایشان است. | |
| − | ''' | + | {{مشخصات کتاب |
| − | + | |عنوان= | |
| − | = | + | |تصویر= [[پرونده:Ketab131.jpg|240px|وسط]] |
| + | |نویسنده= یحیى بن حسن عقیقى | ||
| − | + | |موضوع= نسب شناسی | |
| − | + | |زبان= عربی | |
| − | = | + | |تعداد جلد= ۱ |
| + | |عنوان افزوده1= | ||
| − | + | |افزوده1= | |
| − | + | |عنوان افزوده2= | |
| − | + | |افزوده2= | |
| − | + | |لینک= | |
| + | }} | ||
| + | ==معرفی کتاب== | ||
| − | + | «کتاب المعقّبین من ولد أمیرالمؤمنین» که یکى از منابع علم انساب به شمار مى‌آید، با توجه به توضیحات و حواشى محقق، منبعى جامع و کامل در موضوع شناخت آل ابى طالب(ع) است. | |
| − | + | این کتاب، به‌صورت گزارشى از فرزندان حضرت [[ابوطالب علیه السلام|ابوطالب]](ع)، شروع مى‌شود و سپس مؤلف درباره فرزندان هرکدام، شروع به سخن مى‌کند که اولین ایشان و به‌طور خاص، [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|حضرت على]](علیه السلام) مى‌باشد. | |
| − | + | از آنجایى که اصل کتاب، خیلى موجز و مختصر است، محقق در پاورقى، به توضیح مطالب مؤلف پرداخته و از کتاب‌هایى تاریخى و [[حدیث|حدیثى]] و [[رجال|رجالى]] همچون «[[مقاتل الطالبیین (کتاب)|مقاتل الطالبیین]]» و «[[الأغانی (کتاب)|الأغانى]]» [[ابوالفرج اصفهانی]]، «[[الارشاد|الارشاد]]» [[شیخ مفید|شیخ مفید]]، «[[التوحید (کتاب)|التوحید]]» و «[[الخصال (کتاب)|الخصال]]» [[شیخ صدوق]]، «[[شواهد التنزیل لقواعد التفضیل|شواهد التنزیل]]» [[حاکم حسکانی|حسکانى]]، «[[مستدرک حاکم نیشابوری (کتاب)|مستدرک]]» [[حاکم نیشابوری]] و «[[تاریخ بغداد (کتاب)|تاریخ بغداد]]» [[خطیب بغدادی]] نیز بهره‌ها برده شده است. محقق همچنین در توضیح بعضى از اشخاص و ذکر حوادث تاریخى، از اشعارى که در تاریخ در وصف ایشان آمده، نیز در پاره‌اى از مواقع استفاده کرده است. | |
| − | در | + | از برخى الفاظ که در مورد [[خلفای نخستین|خلفا]] در این اثر به کار رفته است، معلوم مى‌شود که نویسنده آن، [[شیعه|شیعى]] مذهب مى‌باشد. |
| − | + | ==محتوای کتاب== | |
| − | + | متن کتاب با ذکر فرزندان [[ابوطالب علیه السلام|ابوطالب]](ع) از [[فاطمه بنت اسد]] آغاز مى‌شود که سه تن بودند: [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|حضرت على]](ع)، [[جعفر طیار|جعفر]] و [[عقیل بن ابیطالب|عقیل]]. فرزندان حضرت على(ع)، اولین گروهى هستند که مؤلف به ذکر انساب آنها پرداخته است؛ به این ترتیب: [[امام حسن علیه السلام|امام حسن]](ع)، [[امام حسین علیه السلام|امام حسین]](ع)، [[محمد بن حنفیه]]، [[عمر بن علی]] و [[حضرت عباس علیه السلام|عباس بن علی]]. | |
| − | + | در این کتاب به ذکر اسامى فرزندان امام حسن(ع) و امام حسین(ع)، به‌صورت مفصل پرداخته شده است. مؤلف در هنگام بیان فرزندان امام حسن(ع)، بیشتر به آن دسته از ایشان که بر ضد حکومت جور قیام کردند، پرداخته است. | |
| − | + | در تتمه کتاب نیز در بخشى جداگانه به [[امام حسین علیه السلام|امام حسین]](ع) و فرزند بزرگوارش [[حضرت علی اکبر علیه السلام|على‌اکبر]](ع) و [[ائمه اطهار|ائمه معصومین]] از نسل ایشان پرداخته شده است. در این بخش، به نام ۲۰ تن از فرزندان آل ابى طالب که در حادثه [[عاشورا]] به [[شهادت در راه خدا|شهادت]] رسیده‌اند، اشاره مى‌شود که فقط نام آنها آورده شده است و محقق بعضى از آنها را بیشتر معرفى مى‌کند. | |
| − | + | مبحث بعدى کتاب، درباره [[زید بن علی بن الحسین|زید بن على بن حسین]] و فرزندش یحیى است که در زمان [[بنی امیه|بنى امیه]] بر ضد حکومت [[هشام بن عبدالملک|هشام بن عبدالملک]] قیام کردند. بخشى نیز به اسامى فرزندان [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|حضرت على]](ع) که با سَم به شهادت رسیدند، اختصاص یافته است. | |
| − | + | همچنین به قیام [[نفس زکیه|محمد نفس زکیه]] در زمان [[منصور (خلیفه عباسی)|منصور عباسی]] نیز جداگانه اشاره شده است. مؤلف، به‌طور خاص در این کتاب به زندانى شدن [[امام موسی کاظم علیه السلام|امام موسى بن جعفر]](ع) به دست [[هارون الرشید|هارون]] و به شهادت رسیدن ایشان اشاره مى‌کند. مباحثى، همانند عبدالله بن حسن بن حسن، صاحب [[فخّ]] و قیام ابوالسرایا، از مباحث بعدى این اثر مى‌باشد. | |
| − | + | در این کتاب، ذکرى از فرزندان [[امام رضا علیه السلام|امام رضا]](ع) و فرزندان ایشان و همچنین اشاره‌اى به [[زیدیه|زیدیه]] و [[امامیه]] و مذهب خاصى نشده است. | |
| − | == | + | ==منابع== |
| − | ویکی نور | + | |
| + | * "المعقبین من ولد الامام أمیرالمؤمنین"، ویکی نور. | ||
[[رده:کتابهای با موضوع امام علی علیه السلام]] | [[رده:کتابهای با موضوع امام علی علیه السلام]] | ||
| + | [[رده:کتابهای با موضوع اهل البیت علیهم السلام]][[رده:وابستگان امام علی علیه السلام]][[رده:کتابهای شخصیت شناسی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۰۴
«کتاب المُعقّبین من وُلد الإمام أمیرالمؤمنین»، تألیف یحیى بن الحسن العقیقى (م، ۲۷۷ ق)، کتابی درباره انساب و اعقاب آل ابیطالب، به ویژه حضرت على (علیه‌السلام) و فرزندان ایشان است.
 | |
| نویسنده | یحیى بن حسن عقیقى |
| موضوع | نسب شناسی |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | ۱ |
|
| |
معرفی کتاب
«کتاب المعقّبین من ولد أمیرالمؤمنین» که یکى از منابع علم انساب به شمار مى‌آید، با توجه به توضیحات و حواشى محقق، منبعى جامع و کامل در موضوع شناخت آل ابى طالب(ع) است.
این کتاب، به‌صورت گزارشى از فرزندان حضرت ابوطالب(ع)، شروع مى‌شود و سپس مؤلف درباره فرزندان هرکدام، شروع به سخن مى‌کند که اولین ایشان و به‌طور خاص، حضرت على(علیه السلام) مى‌باشد.
از آنجایى که اصل کتاب، خیلى موجز و مختصر است، محقق در پاورقى، به توضیح مطالب مؤلف پرداخته و از کتاب‌هایى تاریخى و حدیثى و رجالى همچون «مقاتل الطالبیین» و «الأغانى» ابوالفرج اصفهانی، «الارشاد» شیخ مفید، «التوحید» و «الخصال» شیخ صدوق، «شواهد التنزیل» حسکانى، «مستدرک» حاکم نیشابوری و «تاریخ بغداد» خطیب بغدادی نیز بهره‌ها برده شده است. محقق همچنین در توضیح بعضى از اشخاص و ذکر حوادث تاریخى، از اشعارى که در تاریخ در وصف ایشان آمده، نیز در پاره‌اى از مواقع استفاده کرده است.
از برخى الفاظ که در مورد خلفا در این اثر به کار رفته است، معلوم مى‌شود که نویسنده آن، شیعى مذهب مى‌باشد.
محتوای کتاب
متن کتاب با ذکر فرزندان ابوطالب(ع) از فاطمه بنت اسد آغاز مى‌شود که سه تن بودند: حضرت على(ع)، جعفر و عقیل. فرزندان حضرت على(ع)، اولین گروهى هستند که مؤلف به ذکر انساب آنها پرداخته است؛ به این ترتیب: امام حسن(ع)، امام حسین(ع)، محمد بن حنفیه، عمر بن علی و عباس بن علی.
در این کتاب به ذکر اسامى فرزندان امام حسن(ع) و امام حسین(ع)، به‌صورت مفصل پرداخته شده است. مؤلف در هنگام بیان فرزندان امام حسن(ع)، بیشتر به آن دسته از ایشان که بر ضد حکومت جور قیام کردند، پرداخته است.
در تتمه کتاب نیز در بخشى جداگانه به امام حسین(ع) و فرزند بزرگوارش على‌اکبر(ع) و ائمه معصومین از نسل ایشان پرداخته شده است. در این بخش، به نام ۲۰ تن از فرزندان آل ابى طالب که در حادثه عاشورا به شهادت رسیده‌اند، اشاره مى‌شود که فقط نام آنها آورده شده است و محقق بعضى از آنها را بیشتر معرفى مى‌کند.
مبحث بعدى کتاب، درباره زید بن على بن حسین و فرزندش یحیى است که در زمان بنى امیه بر ضد حکومت هشام بن عبدالملک قیام کردند. بخشى نیز به اسامى فرزندان حضرت على(ع) که با سَم به شهادت رسیدند، اختصاص یافته است.
همچنین به قیام محمد نفس زکیه در زمان منصور عباسی نیز جداگانه اشاره شده است. مؤلف، به‌طور خاص در این کتاب به زندانى شدن امام موسى بن جعفر(ع) به دست هارون و به شهادت رسیدن ایشان اشاره مى‌کند. مباحثى، همانند عبدالله بن حسن بن حسن، صاحب فخّ و قیام ابوالسرایا، از مباحث بعدى این اثر مى‌باشد.
در این کتاب، ذکرى از فرزندان امام رضا(ع) و فرزندان ایشان و همچنین اشاره‌اى به زیدیه و امامیه و مذهب خاصى نشده است.
منابع
- "المعقبین من ولد الامام أمیرالمؤمنین"، ویکی نور.
